Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Υπάρχει και άλλος δρόμος

Τάσος, Παππάς

Κυρ. Ελευθεροτυπία, 2009-12-25


Η συζήτηση για την οικονομία περιορίζεται στο κλασικό δίλημμα: «ήπια προσαρμογή» ή σκληρά μέτρα. Οσοι εισηγούνται την πρώτη εκδοχή οχυρώνονται πίσω από το επιχείρημα ότι δεν είναι δυνατόν το βάρος της κρίσης να το σηκώσουν οι χαμηλές και οι μεσαίες εισοδηματικά τάξεις, γιατί αυτή η πολιτική εφαρμόστηκε με θρησκευτική ευλάβεια στο παρελθόν και απέτυχε, διευρύνοντας ταυτοχρόνως τις κοινωνικές ανισότητες.

Οι επίσημοι αριθμοί φαίνεται να τους δικαιώνουν. Ωστόσο οι αριθμοί δεν αποτυπώνουν πιστά την πραγματικότητα.

Η εξήγηση είναι ότι με την παραοικονομία στο 35% όλες οι στατιστικές είναι επισφαλείς. Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από τις σχετικές έρευνες, το 55% των ελληνικών νοικοκυριών δηλώνουν ότι ζουν με 500 ευρώ μηνιαίως. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι αυτό ισχύει, γιατί δεν προκύπτει από τη γυμνή εικόνα της καθημερινότητας. Οι ίδιες έρευνες εμφανίζουν τους ελεύθερους επαγγελματίες να πρωταγωνιστούν στο σπορ της φοροδιαφυγής.

Από την περιγραφή της κατάστασης εξάγεται το συμπέρασμα ότι στη χώρα υπάρχει πλούτος που ξεφεύγει. Επειδή όμως αυτός δεν εντοπίζεται μόνο στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας, οι κορόνες «πάρτε τα λεφτά από το κεφάλαιο και δώστε τα στους εργαζόμενους» μπορεί να ηχούν μελωδικά, αλλά κρύβουν τις διαστάσεις του προβλήματος.

Το μέγα ζητούμενο είναι η αύξηση των εσόδων. Μέχρι τώρα όλες οι απόπειρες σκόνταψαν στην απουσία σοβαρών ελεγκτικών μηχανισμών, στη γενικευμένη διαφθορά, αλλά και στην έλλειψη πολιτικής βούλησης των κομμάτων εξουσίας να θίξουν την πελατεία τους, δηλαδή τα πολυπληθή και με μεγάλο εκλογικό βάρος μεσαία στρώματα. Γι’ αυτό και οι οπαδοί της «ήπιας προσαρμογής» χάνουν έδαφος υπέρ εκείνων που θέλουν σκληρά μέτρα.

Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκουν οι νεοφιλελεύθεροι. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κάνει λόγο για περιορισμό του κράτους και μείωση μισθών. Ο Στ. Μάνος καλεί Παπανδρέου και Σαμαρά να συμφωνήσουν στη συρρίκνωση των κρατικών δαπανών για το 2010 στο ύψος των 10-11 δισ. ευρώ («Κ.Ε.», 20-12-2009). Ο Γ. Παπαθανασίου συστήνει στην κυβέρνηση γενικευμένο πάγωμα αμοιβών και προσλήψεων στο Δημόσιο και γενναίες αποκρατικοποιήσεις («Κ.Ε.», 20-12-2009).

Με λίγα λόγια κινούνται μονότονα στον άξονα: λιγότερο κράτος, λιγότεροι φόροι, λιγότερες δημόσιες δαπάνες. Πιστοί δηλαδή στις παρακαταθήκες του μέντορά τους, Μίλτον Φρίντμαν, ο οποίος ήταν «φιλελεύθερος σε βαθμό τρέλας», σύμφωνα με τον νομπελίστα Π. Σάμουελσον, αφού «ήταν αντίθετος ακόμη και στο να οφείλουν να έχουν οι χειρουργοί κρατική άδεια ασκήσεως επαγγέλματος» («Η Αυγή», 20-12-2009).

Την «τρέλα» τους όμως την έκαναν πολιτική στην Ελλάδα τις περιόδους 1991-93 και 2007-2009, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ μέχρι προσφάτως, με τις γνωστές συνέπειες. Αυτοί όμως επιμένουν. Ας τους αναγνωρίσουμε ότι είναι συνεπείς κι ας τους αφήσουμε στην πλάνη τους, ελπίζοντας να μη βρεθούν στο μέλλον σε πόστα εξουσίας για να ολοκληρώσουν το καταστροφικό έργο τους, πουλώντας και τα μπακίρια του κράτους.

Η όποια αίγλη των νεοφιλελεύθερων οφείλεται στην προπαγάνδα ότι είναι οι μόνοι που προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα και ότι οι αντίπαλοί τους είτε ανακαλούν ξεπερασμένα μοντέλα (εθνικός κεϊνσιανισμός) είτε παραιτούνται από την υποχρέωση να επεξεργαστούν εδώ και τώρα λύσεις, με το σκεπτικό ότι ο καπιταλισμός δεν παίρνει επιδιορθώσεις και πρέπει ν’ ανατραπεί. Κι όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Στον δημόσιο διάλογο έχουν κατατεθεί ενδιαφέρουσες ιδέες.

Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μ. Ανδρουλάκης μίλησε για την ανάγκη έκδοσης ομολόγου εθνικής σωτηρίας με επιτόκιο κατώτερο των αγορών. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Παπαδημούλης ζήτησε από την κυβέρνηση να προχωρήσει στην έκδοση έντοκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου με επιτόκια χαμηλότερα απ’ αυτά με τα οποία δανείζεται το ίδιο και υψηλότερα απ’ αυτά που δίνουν οι τράπεζες για τις προθεσμιακές καταθέσεις.

Ο Γ. Δραγασάκης στο άρθρο του στην «Αυγή» της Κυριακής, θύμισε τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαμόρφωση ενός δημόσιου πυλώνα στο τραπεζικό σύστημα, όπως και για τη δημιουργία νέων εξειδικευμένων τραπεζών ειδικού κοινωνικού σκοπού σε τομείς όπως η στέγη, η χρηματοδότηση μικρών επιχειρήσεων και υποδομών. Κοντολογίς: Φωνές για μια άλλη πορεία υπάρχουν, το θέμα είναι αν υπάρχουν κι αυτιά στην κυβέρνηση να τις ακούσουν.

pappas@enet.gr

Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4200