Και αξιοκρατία και ισότητα
Γιάννης, Μπασιάκος
Αυγή, 2005-02-09
Στο άρθρο του σ. Τσακαλώτου "αξιοκρατία ή ισότητα" (Ενθέματα, 9-1-2005) συμπυκνώνεται κατά τη γνώμη μου ένας από τους παράγοντες που καθηλώνουν τον ΣΥΝ στο 3%. Είναι πράγματι αντιφατικές αυτές οι έννοιες; Δεν νομίζω. Υπάρχει κολοσσιαία διαφορά μεταξύ ισότητας και ισοπέδωσης. Σε κάθε πράξη, είτε ατόμων, είτε κοινωνικών, οικονομικών κ.λπ. θεσμών, υπάρχει μια σαφής ή λανθάνουσα διαδικασία αξιολόγησης. Εδώ η αξιολόγηση νοείται ως διαδικασία προσαρμογής σε ένα σύστημα αξιών το οποίο διαθέτει ο αξιολογών. Στον καπιταλισμό το σύστημα αυτό χαρακτηρίζεται από την επιδίωξη του κέρδους χωρίς αρχές και όρια, τον εγωισμό, τη βία και τον ανορθολογισμό. Στην ελληνική έκδοση του καπιταλισμού υπάρχουν επιπλέον κριτήρια, όπως η κομματική ένταξη, η ήσσων προσπάθεια, το εύκολο κέρδος κ.λπ. Αξιολόγηση με τέτοιους είδους κριτήρια είναι ασυζητητί απορριπτέα από την αριστερά. Τι γίνεται όμως όταν απορρίπτουμε την αξιολόγηση ανεξαρτήτως κριτηρίων; Τότε φαίνεται να ευθυγραμμιζόμαστε με όλους όσοι έχουν για σημαία τους το "λούφα και παραλλαγή".
Μιλά ο σ. Τσακαλώτος για την ταξικότητα της δημόσιας εκπαίδευσης και τη σχέση της με την αξιοκρατία και συνακόλουθα την αξιολόγηση. Στην πατρίδα μας, αν δεν με απατά η μνήμη μου –και σκοπεύω να το ερευνήσω σύντομα και σε επιστημονικό επίπεδο, αναζητώντας τα σχετικά στοιχεία– η δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν αποτελούσε προνόμιο της μέσης ή ανώτερης τάξης. Αντιθέτως λειτούργησε ως ταξικός εξισωτής δεχόμενη στους φιλόξενους κόλπους της χιλιάδες παιδιά αγροτικών και εργατικών οικογενειών. Τα παιδιά αυτά κατάφεραν μέσα από τη διαδικασία της πανεπιστημιακής παιδείας να ενταχθούν σε διαφορετικές τάξεις από αυτήν της καταγωγής τους. Οι αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις όμως διέλυσαν αυτό το σύστημα και το αντικατέστησαν με ένα σύστημα παραγωγής παπαγάλων το οποίο όντως ευνοεί τη μεσαία τάξη. Αλλά για τις απορρυθμίσεις του συστήματος έχουμε κι εμείς οι αριστεροί μεγάλες ευθύνες.
Ας επανέλθουμε όμως στο θέμα της αν-αξιοκρατίας. Γράφει ο σ. Τσακαλώτος: "Στη σύλληψη της κεντροαριστεράς έχει χαθεί η ιδέα της παραγωγής ως μια συνεργασιακή διαδικασία όπου το συλλογικό προϊόν πρέπει να μοιραστεί όσο πιο ίσα γίνεται". Με μια πρόταση ξεμπερδεύουμε μάνι-μάνι με την αξιοκρατία, αφού είναι προϊόν της επάρατης κεντροαριστεράς. Τι σημαίνει, στο πλαίσιο της ελληνικής πραγματικότητας, ίση μοιρασιά του προϊόντος της συνεργασιακής διαδικασίας; Όπως κάθε συνάδελφος πανεπιστημιακός που αναθέτει συλλογικές εργασίες γνωρίζει, μερικά κορόιδα τραβάνε το κουπί και μερικοί "έξυπνοι" προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το σύστημα των εργασιών για να περάσουν άκοπα (χωρίς να "παιδευτούν"=εκπαιδευτούν) το μάθημα. Στον χώρο της παραγωγής αυτό σημαίνει ότι μερικοί έχουν ήδη κατακτήσει, όχι το 35ωρο, αλλά ένα ατομικό 20ωρο και, όταν είναι στη δουλειά, λουφάρουν (κυρίως στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ), και αυτό με την ανοχή των πολιτικώς ή αλλιώς πώς προϊσταμένων. Σημαίνει επίσης ότι το επίδομα παραγωγικότητας το μοιράζονται εξ ίσου και όσοι δουλεύουν και όσοι λουφάρουν.
Η δική μας αριστερά λοιπόν εδώ και πολύ καιρό επιχειρηματολογεί ακριβώς επί της βάσεως που θέλει ο σ. Τσακαλώτος μαχόμενη επαναστατικά κατά της αξιολόγησης (και όχι κατά των κριτηρίων ή των στόχων της δήθεν αξιολόγησης που επιδιώκει ο νεοφιλελευθερισμός) και υποστηρίζοντας τους απανταχού λουφαδόρους και τεμπέληδες. Έτσι λοιπόν οι πολιτική μας βάση συρρικνώνεται ακριβώς σε αυτές τις ομάδες ατόμων, διαταξικά, ενώ οι πιο ανήσυχοι και δημιουργικοί αναζητούν πολιτική στέγη αλλού. Και όσο συνεχίζεται αυτή η διαδικασία, η διανοητική τεμπελιά διαπερνά και το εσωτερικό του ΣΥΝ και έχει ως αποτέλεσμα την ανικανότητα παραγωγής θέσεων και απαντήσεων στα αμείλικτα ερωτήματα που θέτει η πραγματικότητα. Είναι δυνατόν ο δικομματισμός να έχει επί μια τριακονταετία πάνω από 75% και το ΚΚΕ πάνω από 5%, εμείς να μετεωριζόμαστε στο 3% και για όλα αυτά να φταίει η κεντροαριστερά και η τέως σ. Δαμανάκη; Αν δεν ανασκουμπωθούμε να δουλέψουμε με το μυαλό στην ανάλυση της πραγματικότητας και στην παραγωγή απαντήσεων (σαν καλοί μαρξιστές), και με τα χέρια και τα πόδια στους μαζικούς φορείς και το πεζοδρόμιο, τότε η κοινωνία θα μας αξιολογήσει με τα δικά της κριτήρια και θα μας στείλει στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας κρατώντας στο άλμπουμ των αναμνήσεών της κάποιες σημαίες ξεθωριασμένες του πάλαι ποτέ ΚΚΕ (εσωτ.) και στιγμιότυπα από το τι μπορούσε να κάνει η σκεπτόμενη αριστερά.
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=436