Αφελή ερωτήματα
Τάσος, Παππάς
Κυρ. Ελευθεροτυπία, 2010-02-21
Εχει δίκιο ο πρωθυπουργός όταν λέει ότι η Ελλάδα χρησιμοποιείται σαν πειραματόζωο από τις διεθνείς αγορές και την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία.
Το τεστ γίνεται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο έχει να κάνει με την οικονομία και οι «εξεταστές» θέλουν να δουν πώς συμπεριφέρεται μια προβληματική οικονομία σε συνθήκες κρίσης, με σκληρές πολιτικές λιτότητας, μείωση εισοδημάτων και δημόσιων δαπανών και χαμηλή ρευστότητα.
Η απάντηση είναι προφανής για όσους δεν είναι τυφλωμένοι από το νεοφιλελεύθερο πάθος τους και βρίσκεται στο κλασικό καπιταλιστικό αίνιγμα: «οι καπιταλιστές οδηγούν προς τον περιορισμό των μισθών, ενώ συγχρόνως χρειάζεται οι εργαζόμενοι να αγοράζουν την αυξανόμενη παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών» (Ρ. Ουλφ, «Κ. Ελευθεροτυπία», 1-3-2009). Με άλλα λόγια χωρίς διαθέσιμα εισοδήματα τα προϊόντα θα μείνουν στα «ράφια» και οι υπηρεσίες χωρίς αγοραστές. Κι ακολουθεί ο γνωστός φαύλος κύκλος που οδηγεί σε περαιτέρω συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας.
Το δεύτερο τεστ έχει να κάνει με την κοινωνία. Εδώ η πρόβλεψη είναι δυσκολότερη. Για παράδειγμα, ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος πώς θα αντιδράσουν οι πολίτες όταν θα μείνουν τελείως ανοχύρωτοι απέναντι στις οικονομικές ελίτ, στόχος των οποίων είναι να εξουδετερώσουν και τις τελευταίες άμυνες της εργασίας, όπως είναι οι συλλογικές συμβάσεις, η απαγόρευση των μαζικών απολύσεων, το δικαίωμα σε αξιοπρεπή σύνταξη.
Η εκστρατεία τρόμου που έχει ξεκινήσει θα κάνει τη δουλειά της και πιθανώς να αποσταθεροποιήσει τους πιο ευάλωτους πολίτες. Ωστόσο έχει τα όριά της, επειδή τα πελώρια «γιατί» που απασχολούν την κοινωνία δεν παίρνουν απαντήσεις.
* Γιατί, κάθε φορά που υπάρχει κρίση, όλες οι προσπάθειες κατατείνουν στον έλεγχο του κόστους της εργασίας αφήνοντας στο απυρόβλητο τις μεγάλες κερδοφορίες (π.χ. τράπεζες, εφοπλιστικό κεφάλαιο, υπεραξίες από μερίσματα και ακίνητη ιδιοκτησία);
* Γιατί ξεσηκώνονται οι τραπεζίτες, οι επιχειρηματίες, οι οργανικοί διανοούμενοι του συστήματος και το πολιτικό προσωπικό του άρχοντος συγκροτήματος όταν τα ελλείμματα εκτροχιάζονται, ενώ αδιαφορούν όταν η ανεργία εκτινάσσεται;
* Γιατί πλασάρεται σαν φάρμακο η ακύρωση των εργασιακών δικαιωμάτων και η ελαστικοποίηση της εργασίας, αφού η πρόσφατη κρίση έδειξε ότι «το σάπιο σανίδι του καπιταλισμού δεν είναι η αγορά εργασίας αλλά οι χρηματοοικονομικές αγορές»; (Ρ. Φρίμαν «Το Βήμα», 3-1-2009)
* Γιατί οι πρώτες κινήσεις για τη διάσωση του ασφαλιστικού αφορούν τα όρια ηλικίας και το ύψος των συντάξεων, ενώ την ίδια στιγμή το κράτος παραδίδει στους ιδιώτες τις δημόσιες επιχειρήσεις, «καθαρές» από τα βάρη, τα οποία καλούνται να επωμιστούν ο προϋπολογισμός και τα ταμεία;
* Γιατί οι η κυρίαρχη ρητορική κατά της φοροδιαφυγής «ξεχνάει» τις χαριστικές ρυθμίσεις σε μερίδες του κεφαλαίου; Η θέση περί εθνικής αστικής τάξης με πατριωτική συνείδηση -την οποία κάποτε υιοθέτησε και ένα κομμάτι της αριστεράς- σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης συνιστά γλυκερή εξιδανίκευση του συγκεκριμένου ταξικού μοντέλου.
* Γιατί είναι σύνηθες το φαινόμενο να χρεοκοπούν οι επιχειρήσεις χωρίς καμία συνέπεια για τους ιδιοκτήτες τους, τις προκλητικές περιουσίες των οποίων δεν αγγίζει κανένας μηχανισμός;
Για να μην έχουμε όμως τυφλές εκρήξεις απαιτείται συγκροτημένη στρατηγική από την πλευρά της αριστεράς. Μια στρατηγική που θα είναι δίκοπη: «Από τη μια μεριά να παλεύουμε για το μικρότερο κακό, γιατί ο κόσμος ζει πάντοτε στο σήμερα και δεν θέλει να αναβάλει για είκοσι χρόνια αυτό που χρειάζεται να γίνει τώρα, και ταυτοχρόνως πρέπει να κρατάμε το βλέμμα καρφωμένο στο μεγάλο παιχνίδι: τι λογής κόσμο θέλουμε να φτιάξουμε» (Ι. Βάλερσταϊν, «Για να καταλάβουμε τον κόσμο μας», εκδόσεις «Θύραθεν»).
Τα σουξέ όμως της αριστεράς είναι οι μεγαλοστομίες και οι μαξιμαλισμοί. «Ηρθε η ώρα να φύγει αυτή η κυβέρνηση» μας λέει ο Α. Αλαβάνος, αλλά κρατάει επτασφράγιστο μυστικό τη διάδοχη λύση. Παρά την «προχωρημένη» θέση του δεν καταφέρνει να εξημερώσει τους πρώην συντρόφους του στο ΚΚΕ, οι οποίοι τον χαρακτηρίζουν «ψάλτη του συστήματος» και επιμένουν ότι προηγείται η εκκαθάριση του κινήματος από τους «οπορτουνιστές του ΣΥΡΙΖΑ» και τη σοσιαλδημοκρατία, «που είναι ο πιο ύπουλος φορέας του αντικομμουνισμού και άρα συνεπής υπηρέτης των συμφερόντων του κεφαλαίου» («Ριζοσπάστης» 17-2-2010). Βολοδέρνοντας στη χωματερή των προσομοιώσεων και επαιρόμενη για τη μοναδικότητά της δικαιώνει τη μελαγχολική εκτίμηση ότι το σύστημα αντλεί δύναμη από την αδυναμία των αντιπάλων του.
Εκτύπωση στις: 2024-04-27
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4375