Σήμερα λέω να παίξουμε ένα παιδικό παιχνίδι που όλοι ξέρουμε: είναι το φιδάκι. Είναι αυτό που ρίχνεις ζάρια και πηγαίνεις είτε σε μια ουδέτερη κυψέλη είτε σε μια κυψέλη με σκάλα (άρα ανεβαίνεις αναπάντεχα ψηλά και μπορείς να φτάσεις κοντά στη νίκη) είτε σε μια κυψέλη με το στόμα ενός φιδιού. Σε αυτή την περίπτωση, φίδι που σε έφαγε, μπορείς να ξαναβρεθείς στο μηδέν.
Θέμα του παιχνιδιού; Εμείς και η Ενωμένη Ευρώπη.
1η ζαριά. Η σχέση μας με την Ευρώπη υπήρξε πάντα ωφελιμιστική. Ωφελιμιστική βεβαίως στη βάση της ήταν η σχέση όλων των χωρών που επιχείρησαν αυτό το μοναδικό στον κόσμο εθνικο-πολιτικο-οικονομικο-πολιτισμικό πείραμα, το οποίο επιχειρείται σε μια ήπειρο που για αιώνες έτρωγε, με διάφορες ευκαιρίες και διάφορες δικαιολογίες, τις σάρκες της.
Μόνο που κάποιες από αυτές τις χώρες είχαν επίσης ένα όραμα. Στα μέτρα τους, ίσως, αλλά ένα όραμα. Εμείς δεν το είχαμε ποτέ -ίσως να το είχε ο γέρος Καραμανλής, αλλά ώς εκεί. Κι από τη στιγμή που άρχισαν να πέφτουν τα χρήματα και οι επιχορηγήσεις, τότε έλαμψε και το δαιμόνιο της φυλής: από τη μια βρίσκονταν οι κουτόφραγκοι, που, ως πλουσιότεροι, θα πλήρωναν, από την άλλη εμείς, που, ως φτωχότεροι, θα πληρωνόμασταν. Σε αυτόν τον ιερό αγώνα βρέθηκαν ενωμένοι βιομήχανοι, αγρότες και φοιτητές. Δεξιοί κι αριστεροί. Όλοι. Ανεβαίνουμε μια μεγάλη σκάλα.
2) Η ευρύτερη ελληνική αριστερά είχε δύο στάσεις: μια πλειοψηφική (ΠΑΣΟΚ - ΚΚΕ - αριστεριστές κάθε είδους), που συνέδεε την Ευρώπη με το ΝΑΤΟ ως το ίδιο συνδικάτο, και μια μειοψηφική (ΚΚΕ εσωτερικού), που μπόρεσε να δει την Ευρώπη ως τον μοναδικό χώρο στον οποίο μπορούσαμε να κινηθούμε ως κράτος για να μην πέσουμε στις αγκαλιές του Μπρέζνιεφ ή να μη γίνουμε μια δεύτερη Λιβύη. Παραδόξως η Ιστορία έδωσε δίκιο στους λίγους και όχι στους πολλούς -άλλωστε οι πολλοί διασπάστηκαν, το ΠΑΣΟΚ είχε μια μεταστροφή και το μισό ΚΚΕ πήρε επίσης άλλους, πιο φιλοευρωπαϊκούς, τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων, δρόμους. Ούτε σκάλα ούτε φιδάκι, ουδέτερη κυψέλη.
3) Πολλά από τα χρήματα της Ευρώπης έπιασαν τόπο στην Ελλάδα: χιλιάδες έργα που αποτελούν μέρος της πραγματικότητάς μας δεν θα υπήρχαν χωρίς τα χρήματα αυτά. Άλλα χρήματα χάθηκαν σε τσέπες επιτήδειων, σε δήθεν προγράμματα που δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ κι άλλα επειδή οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν είχαν τον καιρό και τη διάθεση να τα απορροφήσουν. Αυτή η οικονομική σχέση ήταν σχεδόν πάντα μονομερής: στο μυαλό μας η Ευρώπη έπρεπε μονάχα να δίνει, ποτέ να ζητάει. Είναι από τότε που το κλείσιμο των Τεμπών έχει γίνει κάτι σαν εθνικό σπορ. Φιδάκι, αλλά ευτυχώς μικρό, δεν πάμε πολύ πίσω.
4) Στα εθνικά θέματα η Ευρώπη, βεβαίως, μας βόλεψε. Κυπριακό, ελληνοτουρκικές σχέσεις, Μακεδονικό: σκεφτείτε πού θα βρίσκονταν τα θέματα αυτά αν δεν ήμασταν μέλη της οργανωμένης ευρωπαϊκής οικογένειας. Μεγάλη σκάλα.
5) Και το ευρώ. Το οποίο, ναι, έφερε την ακρίβεια στην Ελλάδα (κι εδώ άρχισαν οι πρώτες σοβαρές βολές κατά της Γερμανίας, η οποία, λέγαμε όλοι, φρόντισε έτσι τις ισοτιμίες ώστε να βολεύουν αυτή και όχι χώρες όπως την Ελλάδα ή την Ιταλία), αλλά την έβαλε επίσης στον στενό πυρήνα της οικογένειας -στο χέρι μας ήταν, αυτό, να το εκμεταλλευτούμε. Και μόνο η ψυχολογική επίδραση αυτού του βήματος (να κινείται ο Έλληνας έχοντας στις τσέπες το ίδιο νόμισμα με τον Γερμανό ή τον Ολλανδό) έφερε την Ελλάδα πιο αποφασιστικά στον ευρωπαϊκό χάρτη. Άλλη μεγάλη σκάλα.
6) Βεβαίως, για να μπούμε στο κοινό νόμισμα, έπρεπε να ωραιοποιήσουμε την όχι καλή οικονομική μας κατάσταση. Να το ήξεραν αυτό οι Ευρωπαίοι; Ναι, μάλλον το ήξεραν. Φαίνεται άλλωστε ότι δεν ήμασταν οι μόνοι που κάναμε μαγικά στους λογαριασμούς και τις στατιστικές. Είχαν όμως προφανώς την ελπίδα ότι, όντας μέσα στον πυρήνα της οικογένειας, θα σοβαρευόμασταν και θα προσπαθούσαμε το ψεύτικο να το κάνουμε αληθινό (όπως, προφανώς, κατάφεραν κάποιες άλλες ψευδόμενες χώρες). Εμείς τον χαβά μας. Μεγάλο φίδι, επιστροφή στην κυψέλη 1, στο σημείο περί κουτόφραγκων.
7) Και φτάσαμε στην κρίση. Όχι την κρίση που έζησαν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και φαίνεται πλέον να ξεπερνούν. Όχι. Τη δική μας κρίση. Αυτή που είχαμε τόσα χρόνια μπροστά μας. Αυτή που εδώ και 15 τουλάχιστον χρόνια μας κάνει να ζούμε υπό συνθήκες λιτότητας; (Ή, πιο σωστά, κάποιους από εμάς να ζούμε υπό συνθήκες λιτότητας). Μια δομική κρίση. Με μια αγορά που εξακολουθούσε να κινείται με ετεροχρονισμένες επιταγές που ουσιαστικά δεν είχαν κανένα αντίκρισμα. Με τμήματα ολόκληρα της αγοράς που ζούσαν μονάχα χάρις στα τραπεζικά δάνεια. Με τους χαμηλότερους μισθούς της Ε.Ε. να μην παίρνουν αύξηση. Αλλά και με τα μπουζουξίδικα γεμάτα. Και με τις BMW παρκαρισμένες έξω από πάμπολλα αγροτικά στέκια. Και με κάποιους υπουργούς και μεγαλοδημοσιογράφους να χτίζουν βίλες που δύσκολα θα μπορούσε να χτίσει ένας Γερμανός ή Ολλανδός της δικής τους κατηγορίας. Επειδή δεν μπορούμε να πάμε πιο κάτω, μένουμε στην ίδια κυψέλη.
8) Και η Ευρώπη λέει "νιχτ". Τώρα, θέλετε δεν θέλετε, θα συμμαζευτείτε διότι, αν ένα μέλος της οικογένειας ξεστρατίσει, όλη η οικογένεια αποκτά κακό όνομα. Κι εμείς θυμώνουμε. Κι επειδή ένα γερμανικό περιοδικό μας αποκαλεί απατεώνες, εμείς, διά στόματος του προέδρου της Βουλής, καταγγέλλουμε τη Γερμανία ότι δεν έχει βγάλει εδώ και δεκαετίες... νέο Μπετόβεν, ενώ εμείς είχαμε δύο Νόμπελ (κάποιος θα πρέπει να πει του κ. Πετσάλνικου ότι μόλις φέτος η Γερμανία κέρδισε το 9ο Νόμπελ της: άμα οι πολιτικοί θέλουν να μιλάνε για πολιτισμό, καλό είναι να ενημερώνονται πρώτα!). Και καλούμε τον Γερμανό πρέσβη να του τραβήξουμε το αυτί, λες και η Γερμανία αντί της Μέρκελ έχει τον Μπρέζνιεφ, και μπορεί να λογοκρίνει ένα περιοδικό. Και θυμούμαστε ότι οι Γερμανοί ήταν κάποτε Ναζί και ότι ο Μανώλης Γλέζος κατέβασε τη χιτλερική σημαία από την Ακρόπολη. Και κάποιος ανόητος λέει να προχωρήσουμε σε μποϊκοτάζ γερμανικών προϊόντων. Πιο κάτω δεν έχει.
9) Φαιδρότητες ή όχι, ένα άσκημο αντιευρωπαϊκό κλίμα έχει διαμορφωθεί. Και συνυπεύθυνο γι’ αυτό το κλίμα -και πάλι- ένα μεγάλο μέρος της αριστεράς. Ο Αλαβάνος, σε πλήρη αντιευρωπαϊκή και επαναστατίζουσα έξαρση, φωτογραφίζεται παρέα με τον Ρούντι ζητώντας να βγούμε από εδώ, να φύγουμε από εκεί, να πάμε... προς τα πού, δεν έχω ακόμα καταλάβει. Η επίσημη ηγεσία του ΣΥΝ δεν φτάνει μέχρι εκεί, είναι όμως φανερό ότι αυτό που υπήρξε ένα από τα μεγάλα διαφοροποιητικά από το ΚΚΕ στοιχεία της μη δογματικής αριστεράς, ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός, περνάει κρίση -για να το πούμε κομψά. Παραμένουμε στην ίδια κυψέλη.
Υπάρχει εναλλακτική λύση στην Ευρώπη;
Όσοι βρίζουν, φωνάζουν, διαμαρτύρονται δεν εκφράζουν θέση σε αυτό το ζήτημα. Όντας συνήθως οπαδοί της άποψης ότι ο ρόλος της αριστεράς πρέπει να είναι η αμφισβήτηση και η αέναη διαμαρτυρία, τους αρκεί να υψώνουν τη φωνή τους σε μια σειρά από «όχι», και σχεδόν ποτέ σε κάποιο «ναι».
Την κρίση δεν πρέπει να την πληρώσουν οι εργαζόμενοι. Σωστό. Καμιά αντίρρηση. Τώρα όμως που υπάρχει κρίση, τι ακριβώς πρέπει να κάνουμε; Και πώς ακριβώς θα πληρώσουν οι κεφαλαιοκράτες; Στην κατάσταση που βρισκόμαστε μας έριξαν οι φαύλες κυβερνήσεις της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς και η αισχροκέρδεια του καπιταλισμού. Σύμφωνοι.
Τώρα όμως από πού θα εξοικονομήσουμε τα χρήματα που πρέπει να εξοικονομήσουμε; Τι λέμε εμείς; Βεβαίως και τα συνδικάτα πρέπει να αγωνίζονται διαρκώς για την προάσπιση των μισθών, του οκταώρου, των άλλων κατακτήσεων των εργαζομένων. Αρκεί όμως να λέμε ότι η κρίση αυτή δεν μας αφορά, ας πάνε οι κυβερνώντες να βρούνε λύση; Ή -το ακούσαμε κι αυτό- ότι η κρίση αυτή δεν υπάρχει, είναι κατασκευασμένη, είναι απλή προπαγάνδα, άρα εμείς δεν έχουμε καμιά δουλειά με αυτή;
Δεν είναι ευχάριστο να διαπιστώνει κανείς ότι, στα ευρωπαϊκά θέματα και σε ό,τι αφορά την κρίση, δεν υπάρχουν πλέον ορατές διαφοροποιήσεις μεταξύ ΚΚΕ και ενός μεγάλου μέρους του ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί κάποιοι, που χρόνια τώρα ελπίζουν σε μια προσέγγιση των δύο πλευρών της ελληνικής αριστεράς, να χαίρονται με αυτή την εξέλιξη. Οι υπόλοιποι, όμως, που πίστεψαν σε μια σύγχρονη αριστερά, μια αριστερά που θα πατάει τα πόδια της στην πραγματικότητα κι όχι σε μια ιδεατή ονειροφαντασία, σίγουρα μόνο χαρά δεν νιώθουν.
Πέντε φορές στάσιμοι στην ίδια κυψέλη, καιγόμαστε.
Εκτύπωση στις: 2024-04-23
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4397