Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Αποσταθεροποιεί η Ελλάδα την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Θανάσης, Αθανασίου

Αυγή, 2010-03-03


Η χρεωκοπία, η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας στο φόντο της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης ανέδειξε με δραματικό τρόπο τις παθογένειες του κοινωνικοοικονομικού μοντέλου που οικοδομήθηκε στη χώρα ύστερα από τη μεταπολίτευση. Μοντέλο που συνειδητά, συστηματικά και μεθοδευμένα εξέθρεψαν τα κόμματα του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. που κυβέρνησαν τη χώρα, μαζί με την επιχειρηματική ολιγαρχία, τους μεγάλους προμηθευτές του δημοσίου, τους διοικητές των ΔΕΚΟ, και γενικά τα ισχυρά λόμπι, την ανώτατη νομενκλατούρα του ευρύτερου δημόσιου τομέα (διοικητικά συμβούλια εταιρειών του δημοσίου, συνεταιρισμών σε ανώτατο επίπεδο, ʽεπιτροπέςʼ, κυβερνητικοί συνδικαλιστές….). Το εν λόγω μοντέλο χαρακτηριζόταν -ειδικά και περιοριστικά για το θέμα στο οποίο κυρίως εστιάζουμε στο σημείωμα αυτό - από :

Τεράστιες οικονομικές ανισότητες μεταξύ τάξεων και στρωμάτων καθώς και παράλογες εισοδηματικές ανισότητες μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών εργαζομένων. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις σε τέτοιο βαθμό ώστε η σύνθετη, υψηλής εξειδίκευσης εργασία να αμείβεται ουσιωδώς χαμηλότερα από την απλή, ανειδίκευτη ή χαμηλής ειδίκευσης εργασία. Η ίδια λογική των κραυγαλέων ανισοτήτων θεμελίωσε και το συνταξιοδοτικό σύστημα έτσι ώστε η άνιση σχέση υψηλότερης / χαμηλότερης σύνταξης να είναι πρωτοφανής σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το κορυφαίο, ωστόσο, ήταν η πλήρης παράδοση του δημοσίου στους προμηθευτές του δημοσίου και τους κατασκευαστές των μεγάλων έργων που κυριολεκτικά στράγγισαν με κάθε τρόπο και με την πλήρη συνενοχή των κυβερνώντων τα δημόσια ταμεία.

Θεμελίωση ενός φορολογικού συστήματος, επίσης, ακραία άνισου και προκλητικού με ουσιαστική φορολογική ασυλία του πλούτου και απίστευτη απομύζηση των εισοδημάτων από εργασία (φοροαπαλλαγές, φοροαποφυγή, φοροκλοπή, σχέση άμεσων/έμμεσων φόρων, μη τιμαριθμοποίηση κλιμακίων, κ.λπ.). Μάλιστα, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, το σύστημα αυτό είχε ενδυθεί ενδυμασία …νόμιμη! Έτσι θεμελιώθηκε η μεγαλύτερη παραοικονομία στην Ε.Ε., πλούτιζε άνομα ή νόμιμα, πάντως αθέμιτα, η οικονομική ολιγαρχία και όχι μόνο, ενώ ταυτόχρονα το δημόσιο φτώχαινε και αδυνατούσε να παίξει οποιονδήποτε σοβαρό κοινωνικό ρόλο (αναδιανομή, δημόσια αγαθά, πρόνοια, υγεία, παιδεία, ασφάλεια, κ.λπ.).

Κατασπατάληση του γλίσχρου δημοσίου χρήματος με όλους τους πιθανούς και απίθανους τρόπους για ίδιον όφελος των κυβερνώντων (με την ευρεία έννοια) καθώς και για εξασφάλιση της διαιώνισής τους στην εξουσία (ρουσφέτια, διαπλοκή, διαφθορά, πελατειακό σύστημα εν γένει). Έχοντας πλήρη συνείδηση της κατάχρησης που κατʼ εξακολούθηση διέπρατταν φρόντισαν να έχουν το ακαταδίωκτο θεσμικά και κοινοβουλευτικά κατοχυρωμένο.

Απόλυτη αντιπαραγωγική χρησιμοποίηση των πόρων που εισέρρεαν από την Ε.Ε. με αποτέλεσμα η συμμετοχή των πόρων αυτών στη διαμόρφωση του ΑΕΠ να είναι μηδαμινή, πάντως, μακράν χαμηλότερη στην Ε.Ε. (κάτω του 1%).

Καμιά αναπτυξιακή λογική στις επενδύσεις που περιορίζονταν σε έργα κατασκευών (και μάλιστα, εν πολλοίς, κατασκευών πολυτελείας για τους ολυμπιακούς αγώνες) χωρίς μέριμνα για τη μεταποίηση. Μάλιστα, έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν να προωθήσουν την ιδιωτική κατανάλωση και τη ρεμούλα αντί να χρησιμοποιήσουν την ευκαιρία των χαμηλών επιτοκίων για παραγωγικές επενδύσεις και ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της χώρας.

Ταύτιση της ανταγωνιστικότητας με το χαμηλό κόστος εργασίας χωρίς καμιά εστίαση στις νέες τεχνολογίες, τις καινοτομίες, την ποιότητα, την εκπαίδευση και την έρευνα.

Ασύδοτη, ολιγοπωλιακή διάρθρωση των αγορών, αχαλίνωτη κερδοσκοπία σε βάρος παραγωγών και καταναλωτών, απουσία δικτύων διανομής και εμπορίας από τους παραγωγούς, απουσία ή απαξίωση ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους.

Έτσι, η συνέπεια ήταν η οικονομία να υπονομευτεί μέχρι χρεωκοπίας, η πολιτική και το δημόσιο να υποταχθούν στην οικονομική ολιγαρχία, η κοινοβουλευτική δημοκρατία να γίνει κοινοβουλευτική ολιγαρχία και να συγκεντρωθεί ο πλούτος σε λίγα χέρια ενώ, αντίστοιχα, η φτώχεια να διαχυθεί στους πολλούς.

Στο σημείωμα αυτό δεν έχω σκοπό να αναφερθώ στα μέτρα της κυβέρνησης για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας, στο ποιος, κυρίως, θα πληρώσει, στην απουσία της αναπτυξιακής διάστασης, στην απουσία εναλλακτικής πρότασης της αριστεράς κ.λπ. Θα σχολιάσω μόνο και αποκλειστικά το ερώτημα αν η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας (αλλά και των άλλων νότιων χωρών της Ε.Ε.) οδηγεί σε αποσταθεροποίηση της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης ειδικότερα.

Υποστηρίζω ότι δεν είναι αυτή καθεαυτή η περίπτωση της Ελλάδας εκείνη που προκαλεί αποσταθεροποίηση της Ε.Ε./ Ευρωζώνης αλλά, ότι η κατάσταση της Ελλάδας είναι εκείνη που, απλώς, αναδεικνύει με δραματικό τρόπο την ανορθολογική, την παθογενή θεμελίωση της σημερινής Ε.Ε.

Ακριβώς, φαίνεται, πλέον, καθαρά ότι ένα κοινό νόμισμα χωρίς κοινή οικονομική πολιτική, στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια. Μια Ε.Ε. που δεν θεμελιώνεται σε ομοσπονδιακή οργάνωση, σε πολιτική ένωση και κοινούς μηχανισμούς ελέγχου και παρέμβασης είναι μετέωρη. Μια Ε.Ε. στην οποία δεν υφίσταται η αλληλεγγύη του όλου και των μερών αλλά επικρατεί κυρίως ο παρτικιουλαρισμός, εκ των πραγμάτων, το γεγονός αυτό συνιστά υπονόμευση του ενιαίου χαρακτήρα της. Έτσι, στην πρώτη σοβαρή κρίση όλοι στρέφονται εναντίον όλων και ο καθένας φροντίζει για τον εαυτό του. Η ποικιλότητα των οικονομικών πολιτικών, η απουσία ενιαίων κεντρικών οργάνων, αναδεικνύουν τη ρηχότητα της ʽΈνωσηςʼ, της ʽΕνοποίησηςʼ, και την έκπτωσή της σε κοινή αγορά, σε ένα μεγάλο παζάρι. Σήμερα, φαίνεται πόσο σημαντική ήταν η συζήτηση για το αν έπρεπε να προηγηθεί το ʽβάθεμαʼ της ενοποίησης και να ακολουθήσει η διεύρυνση ή αντίστροφα. Σήμερα, φαίνεται πόσο δικαιώνεται η θέση του βαθέματος έναντι της διεύρυνσης. Οι αποφάσεις για διεύρυνση χωρίς βάθεμα έχει υπονομεύσει αποφασιστικά το εγχείρημα της ενοποίησης, το έχει καταστήσει αβέβαιο, μετέωρο και ρευστό. Είναι ακριβώς αυτό που ήθελαν οι Αμερικανοί και το παρακολούθημά τους, η Βρετανία, ώστε να αδυνατεί η Ε.Ε. να διαδραματίσει ρόλο παγκόσμιο, να ανταγωνιστεί σοβαρά τις ΗΠΑ. Σήμερα, εισπράττουν τους καρπούς. Το ευρώ δέχεται και θα δεχτεί ακόμη ισχυρότερο χτύπημα όταν εκτυλιχθεί περαιτέρω η κρίση σε Ισπανία και Πορτογαλία έτσι ώστε να παραμείνει το δολάριο ακλόνητο και αδιαμφισβήτητο παγκόσμιο νόμισμα. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το παρόν και το μέλλον της αμερικανικής οικονομίας εξαρτάται από την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία του δολαρίου. Την εδραίωση αυτής ακριβώς της πρωτοκαθεδρίας έχει προσφέρει η Ε.Ε. με την επιλογή της μη ομοσπονδιακής συγκρότησής της και της ανυπαρξίας κοινής οικονομικής (και όχι μόνο) πολιτικής. Τα περί αποσταθεροποίησής της από την Ελλάδα είναι άλλοθι, δεν εντοπίζουν την πραγματική αιτία και συγκαλύπτουν τις ευθύνες του κυρίαρχου άξονα που παίρνει τις μεγάλες αποφάσεις. Αντί λοιπόν να δίνουν μόνο μαθήματα και να φωνασκούν θα ήταν πιο παραγωγικό να αξιολογούσαν αυτοκριτικά τις αποφάσεις τους για να διαπίστωναν την πλήρη αποτυχία τους.

Εκτύπωση στις: 2024-04-16
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4409