Να ξαναβρούμε την ευρωπαϊκή ελπίδα
Jacques, Delors
www.ppol.gr, 2010-04-18
Πώς πάνε τα πράγματα στην Ευρώπη; Αν λάβουμε υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις, θα τείναμε να απαντήσουμε σκυθρωποί: «οι καιροί ου μενετοί».
Διατηρούμε ακόμα την ανάμνηση μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ανούσιας και διχασμένης στη σύνοδο της Κοπεγχάγης. Είναι αλήθεια πως ουκ ολίγοι ηγέτες κρατών ή κυβερνήσεων επέλεξαν τότε να προβληθούν προσωπικά παρά να «παίξουν» ομαδικά, όπως παρ’ όλα αυτά συνηθίζεται σε παρόμοιες διεθνείς διαπραγματεύσεις· αλλά επιπλέον απουσίαζε κι ένα μέλος της «ευρωπαϊκής επιτροπής» (Κομισιόν) που να μιλάει εξ ονόματος της ΕΕ, σύμφωνα φυσικά με τους προσανατολισμούς που έχει προσδιορίσει το συμβούλιο υπουργών, που στο κάτω-κάτω, όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων, έχει την πρώτη και τελευταία λέξη.
Στη συνέχεια, ενώ η ελληνική κρίση κορυφωνόταν, κυριάρχησε η ανησυχία. Σκανδαλιστήκαμε από το ρόλο των τραπεζών, που κερδοσκοπούν εις βάρος αυτής της χώρας. Είναι οι ίδιες τράπεζες που ευθύνονται για την κρίση, και στη συνέχεια διασώθηκαν από τα κράτη, πάει να πει από τα λεφτά των πολιτών. Καλό είναι να το θυμόμαστε αυτό, αλλά προς το παρόν το σημαντικό είναι να συμπτύξουμε μέτωπο ώστε να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος, χωρίς να χρειαστεί να συσκεφθούμε καμιά εκατοστή φορές μέχρι να το αποφασίσουμε.
Όταν περάσει η κρίση, θα έρθει η ώρα να επανακαθορίσουμε τους κανόνες λειτουργίας της «οικονομικής και νομισματικής ένωσης» (ΟΝΕ), όπως το προτείνω εδώ και δέκα χρόνια. Αλλά σήμερα είναι ζωτικής σημασίας να συγκεκριμενοποιήσουμε τους όρους της αλληλεγγύης μας εντός της ευρωζώνης. Εκτός αν ορισμένοι προτιμούν να παραστήσουμε τους μαθητευόμενους μάγους.
Η ευρωπαϊκή ατζέντα όμως διαθέτει πολλές ακόμα εκκρεμότητες. Ας αναφερθώ μόνο στις πιο «καυτές»:
οι προοπτικές του προϋπολογισμού της ΕΕ τα επόμενα χρόνια·
το μέλλον που οφείλουμε να διασφαλίσουμε για την «κοινή αγροτική πολιτική» (ΚΑΠ)·
η αναγκαιότητα συγκλινουσών ενεργειών στον τομέα της ενέργειας (για τον οποίο η δεξαμενή σκέψης «η Ευρώπη μας» (NE) μόλις δημοσιοποίησε τις προτάσεις της)
οι διαρθρωτικές αλλαγές που θα χρειαστεί να πραγματοποιήσουμε στις οικονομίες μας έως το 2020 προκειμένου να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας και τη δυνατότητα των οικονομιών μας να παραγάγουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας και όλα αυτά στο πλαίσιο μιας «βιώσιμης ανάπτυξης», που θα σέβεται περισσότερο τη ζωή των ανθρώπων και τις μεγάλες ισορροπίες της φύσης.
Χωρίς να ξεχνάμε την εξωτερική διάσταση της κοινής ευρωπαϊκής παρουσίας, την ώρα που οι αναδυόμενες χώρες αναζητούν και επιθυμούν μια θέση στον ήλιο, ενώ πλανάται η απειλή του G2, μιας συγκυριαρχίας του πλανήτη από έναν άξονα ΗΠΑ-Κίνας, παρά τα προβλήματα μεταξύ τους, ή της περαιτέρω διεύρυνσης της ΕΕ...
Κοντολογίς, όπως πάντοτε πίστευα (εξάλλου, αυτή μου η πεποίθηση με ώθησε να ασχοληθώ με τις ευρωπαϊκές υποθέσεις) η Ευρώπη έχει δύο επιλογές: επιβίωση ή παρακμή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οφείλουμε να αντισταθούμε στον προελαύνοντα εθνικισμό και στη συνεπαγόμενη πολιτική μυωπία, ούτως ώστε η ΕΕ να ξαναβρεί τα κοινά της ιδεώδη και να κατορθώσει να επιβιώσει.
Αλλά από πού να αντλήσει κουράγιο όποιος θέλει να αγωνισθεί υπέρ της Ευρώπης;
Από όλους τους παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών που δρουν διαρκώς για να ζωογονήσουν και να συγκεκριμενοποιήσουν την ευρωπαϊκή ελπίδα, που καταπολεμούν την αδιαφορία (που στις δημοκρατίες μας είναι θανατηφόρα) και το λαϊκισμό, τη συστηματική κριτική ορισμένων που μολοταύτα δεν καταβάλουν την παραμικρή προσπάθεια να κατανοήσουν τους μηχανισμούς και τις δυσχέρειες που παρουσιάζει το εγχείρημα της διακυβέρνησης στην κλίμακα της ΕΕ.
Το Σάββατο 17 Απριλίου, η καρδιά της Ευρώπης θα χτυπάει στο Στρασβούργο, όπου αυτοί οι μαχητές της κοινωνίας των πολιτών θα συναντηθούν προκειμένου να συζητήσουν και να ακούσουν. Πρόκειται για την τρίτη διοργάνωση αυτών των «γενικών συνελεύσεων της Ευρώπης», όπου μετά τις επιτυχημένες διοργανώσεις στη Λιλ και τη Λιόν θα συναντηθούν μια εκατοντάδα οργανώσεων, που συνεργάζονται για το σκοπό αυτό μετά από πρωτοβουλία της «εροπανόβα» (ΕΝ), του «ευρωπαϊκού κινήματος-Γαλλία» (MEF) και της δεξαμενής σκέψης «η Ευρώπη μας».
Οι συμμετέχοντες θα έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε τον πρόεδρο της Κομισιόν Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο (José Manuel Barroso) και τον υφυπουργό της κυβέρνησης για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις Πιερ Λελούς (Pierre Lellouche). Μια πλειάδα προσωπικοτήτων της πολιτικής και οικονομικής ζωής θα συμμετάσχουν σε δύο στρογγυλές τράπεζες. Δεκαοκτώ ομάδες εργασίας θα μας δώσουν την ευκαιρία να εμβαθύνουμε τόσο σε όλες τις πλευρές της ευρωπαϊκής οικοδόμησης, όσο και στα ειδικά μας ενδιαφέροντα (εκπαίδευση, απασχόληση, ενέργεια-βιομηχανία-γεωργία, δημόσιες υπηρεσίες, χωρίς να ξεχνούμε τις διεθνείς σχέσεις και τη θέση και τα καθήκοντα της Ευρώπης στον κόσμο).
Αυτές οι «γενικές συνελεύσεις» θα διοργανωθούν μερικές εβδομάδες πριν εορτάσουμε την 60ή επέτειο της ιδρυτικής έκκλησης του Ρομπέρ Σουμάν (Robert Schuman) της 9ης Μαΐου 1950. Το κείμενο αυτό θα αναγνωσθεί στο (ευρωπαϊκό κοινοβούλιο στο) Στρασβούργο, και όχι μόνο για επετειακούς λόγους. Το βασικό είναι να θυμηθούμε πως λαοί χωρίς μνήμη δεν έχουν μέλλον. Σε εκείνο το κείμενο υπήρχαν όλα: η έκκληση για συμφιλίωση, που δεν ταυτίζεται με τη λήθη των προηγούμενων τραγωδιών ή των διδαγμάτων τους, η έκκληση για αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των λαών και των προσώπων...
Εμπρός στο εύρος του έργου της ενοποίησης της Ευρώπης, επιλέξαμε την προσέγγιση των μικρών βημάτων που οδηγούν τους ανθρώπους να συνεργάζονται, να αντιπαραβάλλονται, να διασαφηνίζουν τις διαφωνίες τους και τις φυσικές τους διαφορές.
Τι σημαντικές στιγμές θα ζήσουμε στο Στρασβούργο, όπου θα επικοινωνούν άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών και θα ζωογονούν αυτή την πελώρια ελπίδα! Ας αναλάβουν τη σκυτάλη από τους ιδρυτές-πατέρες της Ευρώπης οι νέες γενιές, που δεν έζησαν ούτε πολέμους ούτε τις επώδυνες επιπτώσεις τους. Ας το κάνουν ενώ παράλληλα, και είναι αυτός ο μεγάλος μας φόβος, οι ηγέτιδες πολιτικές μας τάξεις αφήνονται να παρασυρθούν, δήθεν από ρεαλισμό, σε συμπεριφορές όλο και πιο εγωιστικές, όλο και πιο εθνικιστικές.
Το σκίρτημα της μνήμης και η επανεκκίνηση
Έχουμε πολλά να διδαχθούμε από όλους όσοι, μετά τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο, κατανίκησαν πικρίες και κακοπιστίες κι έδωσαν τα χέρια για να οικοδομήσουν μια οντότητα βασισμένη στην ειρήνη, τη δημοκρατία και τη συνεργασία για την επιτέλεση κοινών έργων.
Ας σκεφτούμε στη συνέχεια την ευρωπαϊκή ενότητα σε έναν κόσμο σε διαρκή μεταβολή και σε ένα πλαίσιο που φτωχαίνει την Ευρώπη και αυξάνει την ανεργία και τις ανισότητες. Ας μας προσφέρει ξανά το εγχείρημα της ευρωπαϊκής οικοδόμησης, όπως το έκανε τόσες πολλές φορές τα τελευταία εξήντα χρόνια, τη δύναμη και τη στήριξη για να συμβάλλουμε στην κοινή πρόοδο.
Στην καρδιά των ανησυχιών μας για το μέλλον, βρίσκεται η ανάγκη να συνεχίσει η κοινή μας μνήμη να μας υπενθυμίζει την ισχύ του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, να μπορεί διαρκώς η κριτική μας διάθεση να διατηρεί σε επαγρύπνηση τους ηγέτες μας, η συλλογική μας νόηση να μας βοηθήσει να ξαναβρούμε ένα μέλλον φτιαγμένο από την αυτοπεποίθησή μας ως Ευρωπαίων που συνειδητοποιούμε πλήρως τον απίστευτο πλούτο της ηπείρου μας και την ικανότητά μας να κάνουμε πράξη την ενότητα, μέσα στις διαφορές μας.
--------------------------------------------------------------------------------
Ο Jacques Delors είναι πρώην πρόεδρος της ευρωπαϊκής επιτροπής
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4546