Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Ο Ομπάμα επιμένει στη ρήξη με το παρελθόν

Jean-Marie, Colombani

Το Βήμα της Κυριακής, 2010-05-30


O Μπαράκ Ομπάμα επιμένει να δείχνει, για όποιον το έχει ξεχάσει, ότι δεν είναι ο Τζορτζ Μπους. Υστερα από ενάμιση χρόνο στην εξουσία, φροντίζει πάντα να ενσαρκώνει τη ρήξη με τον προκάτοχό του. Απόδειξη η δημοσιοποίηση ενός εγγράφου 52 σελίδων αφιερωμένου στο νέο δόγμα ασφαλείας των ΗΠΑ.

«Το βάρος των προκλήσεων του αιώνα που μπαίνει δεν μπορεί πια να στηρίζεται μόνο στους αμερικανικούς ώμους» αναφέρεται στον πρόλογο του κειμένου, το οποίο ουσιαστικά απομακρύνεται από τη λογική που εκπροσωπούσε το δίδυμο Μπους - Τσένι και εγκαταλείπει τους δύο πυλώνες της: τη μονομέρεια και τον προληπτικό πόλεμο- την περίφημη «preemptive action», στο όνομα της οποίας οι ΗΠΑ εξαπέλυσαν τον πόλεμο εναντίον του Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν. Στη θέση τους, δεδομένου ότι ζούμε σε έναν περίπλοκο κόσμο όπου σφυρηλατούνται νέες ισορροπίες κυρίως γύρω από τις λεγόμενες «αναδυόμενες» χώρες, ο αμερικανός πρόεδρος ζητεί μια διπλωματική και συντονισμένη προσέγγιση των προβλημάτων.

Δεν σημαίνει βεβαίως ότι θα εγκαταλείψει την αμερικανική «leadership», η οποία θα συνεχίσει να βασίζεται στη διατήρηση μιας ικανής στρατιωτικής ισχύος, υποβοηθούμενης από μια οικονομία η οποία, όπως περιγράφεται, «αναγεννιέται». Η Αμερική, όπως την ορίζει ο Ομπάμα, επιθυμεί να συνεχίσει να διαθέτει στρατιωτική ισχύ για δράση «σε μεγάλη κλίμακα και μεγάλη απόσταση». Ωστόσο προσθέτει ότι αρνείται τη χρήση «υπερβολικής» δύναμης, αρνείται να δρα μόνος, «χωρίς συμμάχους». Το αμερικανικό στρατηγικό δόγμα, το οποίο αναπτύχθηκε την επομένη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για να αντιμετωπίσει τη σοβιετική επεκτατικότητα, βασιζόταν σε δύο πυλώνες: «containment» (περιστολή) και «development» (ανάπτυξη). Επέτρεψε στις ΗΠΑ και στη Δυτική Ευρώπη να παραμείνουν ενωμένες και τη στρατιωτική δράση την αναλάμβανε μια προκαθορισμένη συμμαχία. Το δόγμα αυτό διήρκεσε ως τον Κλίντον, ώσπου ο Μπους ο νεότερος το αντικατέστησε με την προληπτική δράση και το «όποιος με αγαπά με ακολουθεί» : η προκαθορισμένη συμμαχία μετατράπηκε σε συμμαχία κατά περίπτωση, συγκεντρώνοντας μόνο εκείνους που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν- χωρίς να πολυσκοτίζεται για τις διεθνείς περιστάσεις ή το πλαίσιο του ΟΗΕ. Ιδού λοιπόν που επιστρέψαμε σχεδόν στις απαρχές της φιλοδοξίας εκείνων που το 1945 επιθυμούσαν να οικοδομήσουν έναν καλύτερο και πιο σταθερό κόσμο. Ο Ομπάμα συνοδεύει την ανάπτυξη των απόψεών του από μια έκκληση να ενισχυθούν και να ενθαρρυνθούν οι συλλογικές δράσεις, στις οποίες θα συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι και κυρίως χώρες όπως η Κίνα που θεωρεί ότι πρέπει να λαμβάνουν μεγαλύτερο μέρος στην οικοδόμηση της παγκόσμιας ισορροπίας. Οι ΗΠΑ, συνεχίζει, οφείλουν συνεπώς να εξαντλούν όλες τις ειρηνικές και διπλωματικές οδούς, να επιδιώκουν περισσότερο τη συμβολή του ΟΗΕ προτού αποφασίσουν μια στρατιωτική δράση.

Οσο για το ζήτημα της τρομοκρατίας, δεν της κάνει «πόλεμο» διότι, όπως λέει, δεν κάνουμε πόλεμο εναντίον μιας «τακτικής». Ο αμερικανός πρόεδρος επιχειρεί κυρίως να αποσυνδέσει την Αλ Κάιντα από τον μουσουλμανικό κόσμο: επιθυμεί να πατάξει τον εξτρεμισμό και την τρομοκρατία, αλλά δεν συνοδεύει την τελευταία με το επίθετο «ισλαμική», όπως κάνουν τα μέσα ενημέρωσης καθώς και το προηγούμενο δόγμα. Προσθέτει ότι ο αγώνας αυτός, ακόμη και στο εσωτερικό των ΗΠΑ, δεν είναι παρά ένα στοιχείο από τα πολλά του στρατηγικού περιβάλλοντος που δικαιολογεί αμερικανική ανάμειξη.

Δεν είναι λοιπόν ένα ανώδυνο κείμενο αυτό που μόλις δημοσιοποίησε ο αμερικανός πρόεδρος. Περιέχει την αναμενόμενη αλλαγή και ρήξη που είχε αφήσει να εννοηθεί η εκλογή του. Αυτό δεν σημαίνει ότι εξαφανίζονται σημαντικά στοιχεία συνέχειας, τα οποία εξουδετερώνουν τις επικρίσεις. Παρ΄ ότι η χώρα δεν βρίσκεται πλέον επισήμως σε «πόλεμο» εναντίον της τρομοκρατίας, αυτός συνεχίζεται είτε πρόκειται για το Αφγανιστάν είτε για την Υεμένη. Το στρατόπεδο του Γκουαντάναμο παραμένει ανοιχτό. Και το ιρανικό πρόβλημα, καθώς και το βορειοκορεατικό δεν έχουν διευθετηθεί από τις νέες διπλωματικές οδούς. Δεν έχει σημασία: ποιος σύμμαχος δεν θα χαρεί από αυτές τις αρχές; Γνωρίζοντας βεβαίως ότι οι δυσκολίες είναι αμέτρητες, αρχίζοντας από τα μαύρα σύννεφα που αυξάνονται στη Μέση Ανατολή και στο Ιράν. Και οι δύο πλευρές μοιάζουν να θέλουν να προετοιμαστούν για πόλεμο. Θα μπορέσει ο Ομπάμα να τον αποφύγει και να παρασύρει τη διεθνή κοινότητα στον δρόμο των κυρώσεων; Αυτό είναι από τώρα και στο εξής το κυριότερο ερώτημα.

Εκτύπωση στις: 2024-03-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4679