Κόλπος του Μεξικού: Μια προκλητική πετρελαιοκηλίδα...
Κάκη, Μπαλλή
Κυριακάτικη Αυγή, 2010-05-30
Πέρασε πάνω από ένας μήνας από το μοιραίο εκείνο μεσημέρι στον κόλπο του Μεξικού που τινάχθηκε στον αέρα η πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου “Deep Water Horizon” του ομίλου της British Petroleum. Τις πρώτες μέρες η αμερικανική κοινή γνώμη παρακολουθούσε με αγωνία τις προσπάθειες εντοπισμού των αγνοούμενων εργατών - τελικά, από τα 120 άτομα που δούλευαν στην πλωτή πλατφόρμα τα έντεκα δεν επέζησαν, ενώ 17 προσπαθούν ακόμη να αναρρώσουν από τα βαριά τραύματά τους. Πολύ σύντομα, όμως, φάνηκε ότι η καταστροφή ξεπερνούσε κατά πολύ την απώλεια των ανθρώπινων ζωών, ότι το πετρέλαιο εκτινασσόταν ανεξέλεγκτο από τα βάθη της θάλασσας, με ρυθμό 800.000 λίτρα την ημέρα - σύμφωνα με ανεξάρτητους ειδικούς.
Από τις 20 Απριλίου μέχρι σήμερα η τερατώδης πετρελαιοκηλίδα απειλεί όλο και πιο άμεσα το οικοσύστημα της περιοχής, έχει καταστρέψει πολλά χιλιόμετρα ακτών, έχει φτάσει στον εύθραυστο υδροβιότοπο στα έλη της Λουϊζιάνα, έχει σκοτώσει πολλά είδη ψαριών και οστρακοειδών, έχει στερήσει από δεκάδες χιλιάδες ψαράδες τη δουλειά τους. Οι αρχικές προσπάθειες της BP να τερματίσει τη διαρροή πετρελαίου απέτυχαν, η τελευταία που ξεκίνησε στα μέσα της εβδομάδας με το κωδικό όνομα Top Kill φαίνεται να φέρνει αποτελέσματα. Ωστόσο, η καταστροφή είναι ήδη ανυπολόγιστη και η υπαίτιος εταιρεία, που έχει πολλά «ατυχήματα» στο παθητικό της, προσπαθεί με κάθε τρόπο να διασώσει το κύρος της. Μόνο που κάθε νέα αποκάλυψη για τα όσα προηγήθηκαν της έκρηξης της 20ής Απριλίου επιβαρύνει τη θέση της BP.
Προμελετημένο το έγκλημα;
Μέχρι προχθές ο όμιλος κατηγορούνταν για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή η BP δεν έκανε τον κόπο να εκσυγχρονίσει τα συστήματα ασφαλείας στις πλατφόρμες άντλησης, καθώς δεν το επέβαλλε η αμερικανική νομοθεσία- σε αντίθεση με τους Βραζιλιάνους και τους Νορβηγούς, για παράδειγμα, που εδώ και καιρό έχουν αυξήσει τα στάνταρτ ασφαλείας για τις πετρελαιοπηγές στη θάλασσα. Και δεύτερον, επειδή καθυστέρησε να αντιμετωπίσει την καταστροφή που προκάλεσε το Deep Water Horizon - προσπαθώντας αφενός να φορτώσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του κόστους στην πολιτεία, αφετέρου να «δέσει» με συμβόλαια τους ψαράδες της περιοχής, ώστε να μην μπορούν να ζητήσουν αύριο αποζημιώσεις.
Στα μέσα της εβδομάδας, όμως, οι "Τάιμς της Νέας Υόρκης" εντόπισαν ένα εσωτερικό ντοκουμέντο της BP, σύμφωνα με το οποίο, αρκετές ημέρες πριν από την έκρηξη η εταιρεία είχε μελετήσει δύο τρόπους για τη διάνοιξη της γεώτρησης στον κόλπο του Μεξικού. Έναν τρόπο φθηνό, αλλά όχι ιδιαίτερα ασφαλή - κι έναν ακριβότερο, αλλά αποδεδειγμένα ασφαλέστερο. Η BP προτίμησε τη φθηνότερη λύση, έχοντας πλήρη επίγνωση των κινδύνων που τη συνόδευαν. Ο επικεφαλής των πετρελαϊκών ερευνών στο πανεπιστήμιο του Τέξας, Γκρεγκ Μακόρμακ, δήλωσε στην εφημερίδα ότι η μέθοδος της BP ήταν «αναμφίβολα η πιο επικίνδυνη», και πιθανότατα η εφαρμογή της ήταν που προκάλεσε την έκρηξη. Ο εκπρόσωπος της BP, βέβαια, απάντησε ότι δεν υπάρχουν προδιαγραφές για τις γεωτρήσεις κι ότι οι μηχανικοί της εταιρείας έκριναν ότι αυτός ήταν ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος. Στο ερώτημα, εάν η BP έδρασε με μοναδικό γνώμονα το κόστος, απάντηση δεν έδωσε. Από προχθές, πάντως, τα αρμόδια στελέχη της BP καλούνται ενώπιον μιας εξεταστικής επιτροπής στην Ουάσινγκτον να ρίξουν φως στα όσα έγιναν πριν και μετά την έκρηξη στον κόλπο του Μεξικού.
Το ισχυρό λόμπι των πετρελαιάδων
Οι εξεταστικές επιτροπές, όμως, γίνονται πάντα εκ των υστέρων - και δεν φέρνουν πίσω τους ανθρώπους που χάθηκαν ούτε μπορούν να εξαφανίσουν ως δια μαγείας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την καταστροφή. Το ζητούμενο είναι η πρόληψη, αλλά αυτή δεν συμφέρει στις πετρελαϊκές εταιρείες, που εξακολουθούν να έχουν μεγάλη επιρροή στην πολιτική. Πριν από λίγες μέρες, για παράδειγμα, η Λίζα Μουρκόφσκι, γερουσιαστής από την Αλάσκα, μπλόκαρε στη Γερουσία ένα σχέδιο νόμου που ανέβαζε τα όρια ευθύνης -για πιθανά ατυχήματα- των πετρελαϊκών ομίλων από τα σημερινά 75 εκατομμύρια δολάρια σε δέκα δισεκατομμύρια. Η Μουρκόφσκι δεν έκρυψε ποτέ την υποστήριξή της στους πετρελαιάδες, καθώς εκλέγεται στην Αλάσκα, όπου οι περισσότεροι φόροι και οι περισσότερες θέσεις εργασίας εξαρτώνται από τις πολυεθνικές του πετρελαίου. Επιπλέον οι πετρελαϊκοί όμιλοι είναι και οι πιστότεροι χορηγοί τόσο της ίδιας όσο και του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, στο οποίο ανήκει.
Η περίπτωση της Λίζα Μουρκόφσκι δεν είναι παρά ένα μικρό παράδειγμα της στενότατης διαπλοκής μεταξύ της πολιτικής και του πετρελαϊκού λόμπι. Σύμφωνα με το ανεξάρτητο ινστιτούτο Center for Responsive Politics, η πετρελαϊκή βιομηχανία, μόνο το 2008, χρηματοδότησε τους φίλα προσκείμενους πολιτικούς με 132 εκατομμύρια δολάρια. Επιπλέον, προβληματική είναι και η δομή της εποπτικής αρχής της εν λόγω βιομηχανίας, της Mineral Management Service. Η ΜΜS, που υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών, είναι υπεύθυνη για θέματα ασφαλείας και προστασίας του περιβάλλοντος κατά την άντληση πετρελαίου. Ταυτόχρονα, όμως, είναι υπεύθυνη και για την αδειοδότηση νέων εξορύξεων - ενώ εισπράττει και τα σχετικά τέλη - 13,7 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο. Προφανώς, όσο περισσότερες άδειες δίνει, τόσο περισσότερα εισπράττει - και υπάρχουν ήδη εδώ και δύο χρόνια καταγγελίες για διαφθορά στους κόλπους της εποπτικής αρχής. Χρειάστηκε, όμως, η τεράστια οικολογική καταστροφή στον κόλπο του Μεξικού για να δηλώσει ο υπουργός Εσωτερικών, Κεν Σαλαζάρ, ότι σκοπεύει να μεταρρυθμίσει την MMS. Όσο για τον πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα, που περιόδευσε για δεύτερη φορά στην πληγείσα περιοχή την Παρασκευή, προσπαθεί από πέρσι να περιορίσει την επιρροή και την εξουσία της πετρελαϊκής βιομηχανίας -μεταξύ άλλων και με την περικοπή των φορολογικών προνομίων της-, αλλά με πολλή δυσκολία.
Οικολογικές... ευαισθησίες
Ανεξάρτητα από τις όποιες μεταρρυθμίσεις προωθούνται -και με το αν τελικά θα επιβληθούν- ο όμιλος της BP θα χρειαστεί πολύ καιρό για να ανακτήσει το όποιο κύρος του. Άλλωστε έχει πολύ λερωμένη τη φωλιά του στις ΗΠΑ - και οι επικοινωνιακές αντεπιθέσεις του δεν μπορεί να κάνουν πάντοτε το θαύμα τους. Το 2005 σκοτώθηκαν 15 εργάτες στο Τέξας σε έκρηξη σε διυλιστήριο της BP, επειδή -όπως έδειξε η σχετική έρευνα- οι εγκαταστάσεις ήταν απαρχαιωμένες και τα μέτρα ασφαλείας πλημμελή. Ένα χρόνο αργότερα, τρύπησε ένας αγωγός της BP στον κόλπο Προύντοε στην Αλάσκα, ρυπαίνοντας το περιβάλλον, επειδή -όπως αποδείχθηκε- είχε χρόνια να συντηρηθεί. Η BP αφενός πλήρωσε τσουχτερά πρόστιμα, αφετέρου έκανε μια πολύ πετυχημένη καμπάνια για να αλλάξει την εικόνα της, αλλάζοντας και το λογότυπό της, στο οποίο πρόσθεσε έναν ήλιο - για να δείξει ότι αίφνης στρέφει την προσοχή της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για ένα-δυο χρόνια η καμπάνια περπάτησε, αλλά μετά την 20ή Απριλίου κανείς δεν πιστεύει πια στις οικολογικές... ευαισθησίες της BP - οι οποίες άλλωστε ήταν μόνο στα λόγια, αφού οι επενδύσεις του ομίλου σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έφτασαν ούτε το 0,1% των ετήσιων κερδών της.
Εκτύπωση στις: 2024-04-24
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4683