Με την ολοκλήρωση των πρυτανικών εκλογών σε αρκετά πανεπιστήµια της χώρας αναδείχθηκαν ανάγλυ φα ορισµένα ζητήµατα.
Πρώτον, φάνηκε ότι η επιµονή στη συµµετοχή των φοιτητών στην εκλογή των δι οικήσεων των πανεπιστηµίων δεν είναι παρά ένα απολίθωµα άλλων εποχών. Ελάχιστοι ήρθαν να ψηφίσουν (στο Πανεπιστήµιο Αθηνών περίπου 5,5% και στο ΑΠΘ περίπου 7,5%), κι αυτοί ήταν κυρίως µέλη παρατάξεων (ΔΑΠ και ΠΑΣΠ και λιγότερο ΠΣΚ). Η συντριπτική πλειονότητα έδειξε πλήρη αδιαφορία.
Δεύτερον, η βία στα πα νε-πιστήµια δεν έχει εξαλειφθεί, αλλά περιθωριοποιείται και µεταλλάσσεται. Οι λεγόµενοι µπαχαλά κηδες τείνουν να γίνουν φολκλορικό φαινόµενο. Είναι πολύ λίγοι και πλέον γραφικοί, αλλά µπορεί να χειραγωγούνται και να χρησιµοποιούνται από άλλους για ίδιον όφελος. Εµφανίστηκαν όµως και µεµονωµένα επει σόδια βίας από οµάδες που δεν είχαν ιδεο λογικά χαρακτηριστικά, αλλά συνδέονταν µε συγκεκριµένες υποψηφιότητες.
Τρίτον, η έλλειψη της στάθµισης της ψήφου των φοιτητών και των διοικητικών υπαλλήλων (δηλαδή να εξαρτάται το ποσοστό της συµµετοχής τους στην ανάδειξη των πρυτανικών αρχών από τον αριθµό αυτών που ψήφισαν) δεν έπαιξε κρίσιµο ρόλο στη διαµόρφωση των αποτελεσµάτων. Ακόµη κι αν υπήρχε η στάθµιση (που κακώς δεν νοµοθετήθηκε) τα αποτελέσµατα, όπως εξελίχθηκαν τα πράγµατα, θα ήταν τα ίδια.
Στο µόνο ίδρυµα όπου η συµµετοχή των άλλων φορέων πλην του ΔΕΠ βάρυνε αποφα σιστικά και διαστρεβλωτικά, ήταν στο ΕΜΠ, όπου η ψήφος των διοικητικών υπαλλήλων έκρινε το αποτέλεσµα. Το σώµα αυτό βλέ πει το πανεπιστήµιο µόνο ως χώρο εργασί ας, οπότε ψηφίζει ιδιοτελώς µε βάση τις υποσχέσεις που δέχεται για τη ρύθµιση των θεµάτων που το απασχολούν.
Τέταρτον, η απαγόρευση να θέσουν υποψηφιότητα οι ήδη αξιωµατούχοι άνοιξε το παιχνίδι. Νέα σχήµατα κατέβηκαν στις εκλογές και δεν αναπαράχθηκε µε ελεγχόµενο τρόπο το δεδοµένο καθεστώς των ιδρυµά των. Καθώς µάλιστα η ψήφος των φοιτητών δεν ήταν δι’ αντιπροσώπων, δηλαδή διά των φοιτητικών παρατάξεων, το κοµµατικό χρίσµα δεν µπορούσε να λειτουργήσει όπως παλαιά. Πέµπτον, ο µεταρρυθµιστικός λόγος που ακούστηκε την προηγούµενη περίοδο στα πανεπιστήµια, έστω και µόνον κατ’ όνοµα, έστω δειλά, βρήκε µια θέση στα προγράµ µατα και στους λόγους των υποψηφίων. Η έµφαση στη διαφάνεια, η ρητή αποδοχή της αξιολόγησης και της λογοδοσίας, η απουσία των τελετουργικών αναφορών στον νεοφι λελευθερισµό και στην Μπολόνια, είναι ενδεικτικά. Μπορεί αυτοί που εξελέγησαν να µη θεωρούν τους εαυτούς τους, και να µην είναι, φορείς µεταρρύθµισης, αλλά φάνηκε ότι υπάρχει εντός των πανεπιστηµίων αίτηµα µεταρρύθµισης και αλλαγής.
Κατά τη γνώµη µου είναι παραπλανητικό να µιλάµε σήµερα για την κοµµατοκρατία στα πανεπιστήµια ως τον κατ’ εξοχήν υπεύθυνο για όλα τα δεινά. Φαίνεται ότι το πρόβληµα δεν είναι τόσο τα κόµµατα όσο το τέλµα της διαπλοκής, του βολέµατος και της ανοµίας εντός των πανεπιστηµίων.
Τα κυβερνητικά κόµµατα φταίνε κατά το ότι δεν ξέρουν τι να τα κάνουν τα πανεπιστήµια και τα αφήνουν στην τύχη τους. Θα είχαν τη βούληση να τα εκσυγχρονίσουν αν περίµε ναν κάτι από αυτά. Το τέλµα προς το παρόν φαίνεται να µην τα ενοχλεί και αρκούνται σε απρόθυµες ρυθµίσεις συµµόρφωσης µε ευ ρωπαϊκές οδηγίες και υποχρεώσεις.
Οµως υπάρχουν στα ΑΕΙ υγιείς δυνάµεις καθηγητών και φοιτητών που προσβλέπουν σε µια µεταρρύθµιση που θα δώσει περιεχόµενο στις σπουδές και έµφαση στην έρευ να, στη µόρφωση και στη σύνδεση των πα νεπιστηµίων µε την κοινωνία. Η κυβέρνηση πρέπει να τολµήσει τις ριζικές τοµές, ειδικά σήµερα που ένα αναµορφωµένο πανεπιστήµιο µπορεί να συµβάλει στην έξοδο από την κρίση. Θα έχει µαζί της όχι µόνο τις υγιείς δυνάµεις µέσα στα ιδρύµατα, αλλά και όλη την κοινωνία.
-----
Η Βάσω Κιντή διδάσκει Φιλοσοφία στο Τµήµα ΜΙΘΕ του Πανεπιστηµίου Αθηνών.
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4743&export=html