Η Γοητεία του κέντρου ή στο κέντρο των πολιτικών εξελίξεων;
Γεράσιμος, Γεωργάτος
Κυριακάτικη Αυγή, 2010-07-18
Μετά τον αριστερό ευρωπαϊσμό, για δεύτερη συνεχόμενη Κυριακή από τις σελίδες της Αυγής, βάλλεται η άλλη βασική αρχή της Δημοκρατικής Αριστεράς, η μεταρρυθμιστική στρατηγική, (Ν. Φίλης, «Η κρυφή γοητεία του κέντρου, 13/7/2010). Η προτεραιότητα που αποδίδει η Δ.Α στην καταπολέμηση του συντεχνιακού πελατειακού κράτους και η στάση που τήρησαν οι βουλευτές της, Ν. Τσούκαλης και Θ. Λεβέντης, στο νομοσχέδιο για τη διασφάλιση του τραπεζικού συστήματος και στο νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό, χαρακτηρίζεται ως κεντρώα πολιτική, με απολύτως όμως σαθρά επιχειρήματα.
Όταν το πελατειακό κράτος και τα συμφέροντα των συντεχνιών χαρακτηρίζονται «ιδεολογικό εφεύρημα» και «δευτερεύον ζήτημα» άνευ σοβαρής ευθύνης για την ελλειμματική και υπερχρεωμένη ελληνική οικονομία, όταν η αμφισβήτηση σκανδαλωδών προνομίων ορισμένων κοινωνικών ομάδων βαφτίζεται απόπειρα «να καμφθούν οι κοινωνικές αντιστάσεις» και «να οξυνθούν οι εσωτερικές αντιθέσεις μεταξύ των εργαζομένων», όταν η μικρομεσαία φοροδιαφυγή θεωρείται ηθικά αποδεκτή αφού υπάρχει η μεγάλη, τότε η αριστερά, αρνούμενη κάθε αλλαγή, μεταβάλλεται σε συντηρητική δύναμη αδράνειας και ακινησίας. Ευαγγελιζόμενη τη συνολική ανατροπή αυτοτοποθετείται στο περιθώριο των πολιτικών εξελίξεων.
Αντιθέτως, η Δημοκρατική Αριστερά, δύναμη της λογικής, της ευθύνης και του συγκεκριμένου, θεωρεί ότι οι πελατειακές σχέσεις, τα συντεχνιακά προνόμια και η χρόνια θεσμική υστέρηση από καταβολής του νεοελληνικού κράτους, αποτελούν υπαρκτά προβλήματα. Αυτά εν πολλοίς οδήγησαν σε ανορθολογική κατασπατάληση ευρωπαϊκών και εγχώριων πόρων, ενέτειναν και εντείνουν τις ανισότητες σε βάρος των ασθενέστερων κυρίως στρωμάτων και χειραγωγούν αντί να απελευθερώνουν δημιουργικές δυνάμεις στην οικονομία, την πολιτική και τον πολιτισμό.
Γι` αυτό, αντί να περιορίζεται σε κατάρες και αναθέματα κατά του Μνημονίου, η Δ.Α θέτει ως προτεραιότητα το δημόσιο συμφέρον και διεκδικεί τον εξορθολογισμό του δημόσιου χώρου με δίκαιη κατανομή των βαρών. Υπερασπίζεται έτσι επί της ουσίας τους πιο αδύναμους, γιατί αυτοί έχουν περισσότερο ανάγκη από ένα καθολικό κοινωνικό κράτος δικαίου και συγκρούεται ευθέως με «το ρεύμα του νεοφιλελεύθερου αντικρατισμού», το οποίο ενισχύεται όταν τα παραπάνω θεωρούνται δευτερεύοντα και περιφρονείται η αντιμετώπισή τους.
Όταν η αριστερά επενδύει στην καταστροφή και στο «όσο χειρότερα τόσο καλύτερα», αντιλαμβάνεται το ρόλο του τραπεζικού συστήματος μόνο ως δικτατορία των τραπεζών που δεν ενδιαφέρει ο ρόλος του και η λειτουργία του, ούτε βεβαίως η διάσωση και η μεταρρύθμισή του. Μόνο ζητούμενο είναι η …ανατροπή και η πλήρης κρατικοποίησή του! Αλήθεια, μπήκε κανείς στον κόπο να ρωτήσει 100 τυχαίους πολίτες τη γνώμη τους γι’ αυτό; Ή μήπως το μείζον ζήτημα για την κοινωνία είναι εάν «οι φθινοπωρινές κινητοποιήσεις θα είναι δυναμικότερες των εαρινών»;
Αντιθέτως, η Δημοκρατική Αριστερά, εκτός από τις προτάσεις της για δημόσιο τραπεζικό πυλώνα κοινωνικά προσανατολισμένο και ανταγωνιστικό προς τις ιδιωτικές τράπεζες, ενδιαφέρεται για τη βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος και την εξασφάλιση ρευστότητας. Ενδιαφέρεται για χορηγήσεις με λογικά και χαμηλά επιτόκια εκ μέρους των τραπεζών προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τη στιγμή που η πιστωτική ασφυξία οδηγεί σε λουκέτα και αυτοκτονίες. Και αυτό δεν είναι κεντρώα πολιτική σύμπλευσης με το κεφάλαιο, αλλά γνήσιο ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση των προβλημάτων όσων αντιμετωπίζουν εδώ και τώρα μεγαλύτερες δυσχέρειες.
Όταν κυριαρχεί η πλήρης άρνηση και στην ελάχιστη τροποποίηση οποιασδήποτε πτυχής ενός πανθομολογούμενα μη βιώσιμου και άνισου ασφαλιστικού συστήματος, τότε η αριστερά συγκρούεται και με τη λογική και με την πραγματικότητα. Βυθίζεται αυτάρεσκα στην επαναστατική ασφάλεια του «να μην αλλάξει τίποτα».
Η Δημοκρατική Αριστερά, εμμένοντας με αυτοπεποίθηση στη μεταρρυθμιστική της στρατηγική, υποστήριξε ότι, παρά την ύπαρξη του Μνημονίου και την επιτήρηση της Τρόικας, μπορεί να σχεδιαστεί ένα σύστημα δικαιότερο από αυτό που προτείνει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Γι` αυτό, καταψήφισε επί της αρχής και συνολικά το νομοσχέδιο και χωρίς επαναστατικά συμπλέγματα υπερψήφισε και δήλωσε παρών για ορισμένα άρθρα που αίρουν υπαρκτούς εξόφθαλμους παραλογισμούς και άνισες ευνοϊκές ρυθμίσεις και εξαιρέσεις, χωρίς να «στέλνει πολιτικό μήνυμα» προς καμιά κατεύθυνση.
Γιατί το σχετικό ρεπορτάζ της Αυγής, παραθέτοντας μόνο τους τίτλους των άρθρων που υπερψηφίστηκαν, δημιουργεί στον καλοπροαίρετο αναγνώστη εύλογες απορίες. Θα είχε όμως ενδιαφέρον να ερωτηθεί ο καλοπροαίρετος αναγνώστης και οποιοσδήποτε πολίτης, αν ο ίδιος συμφωνεί με τη διατήρηση της δια βίου συνταξιοδότησης στις ανύπανδρες, στις χήρες ή στις εν διαστάσει θυγατέρες ασφαλισμένων σε «ευγενή» ταμεία. Γιατί βεβαίως αυτό δεν αφορά συγγενείς μελών της εργατικής τάξης ή κοινούς θνητούς εν γένει. Να ερωτηθεί αν ο ίδιος διαφωνεί με τη Σύσταση Κέντρου Πληροφόρησης Εργαζομένων και Συνταξιούχων και με το λογιστικό διαχωρισμό προνοιακών και ασφαλιστικών παροχών που αποτελεί πάγιο αίτημα των συνδικάτων. Να ερωτηθεί αν διαφωνεί με την ενίσχυση των κλιμακίων στην κατεύθυνση του αποτελεσματικότερου ελέγχου της καταβολής εισφορών και προτιμά να διατηρηθεί η εργοδοτική αλλά και η εργατική κουλτούρα της εισφοροδιαφυγής. Ή μήπως δεν αποτελεί αίτημα της αριστεράς ο Ενιαίος Φορέας Υγείας, στη λογική του οποίου βρίσκεται και η δημιουργία ενός Ενιαίου Συστήματος Υπηρεσιών Υγείας που η Δ.Α υπερψήφισε;
Τοποθετήθηκε μάλιστα ευθαρσώς η Δ.Α υπέρ της ενοποίησης των ταμείων κατ` ελάχιστο σε τρία: μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών. Δεν αποτελούσε και αυτό πάγιο αίτημα της αριστεράς; Καιρό έχει να ακουστεί κάτι σχετικό από τον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Ή μήπως η ενιαία και επαρκής για όλους βασική σύνταξη, εκτός της ανταποδοτικής, με ή χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, δηλαδή ανεξάρτητα από τα χρόνια εργασίας ή ανεργίας, δεν είναι μέτρο που κατοχυρώνει την ισότητα και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών;
Η θέσεις και οι τοποθετήσεις της Δημοκρατικής Αριστεράς σε όλα τα παραπάνω ζητήματα – συντεχνιακό πελατειακό κράτος, τράπεζες και ασφαλιστικό - αποτελούν εφαρμοσμένο μεταρρυθμισμό και ενδιαφέρον για το κάθε φορά συγκεκριμένο έναντι της ατελέσφορης ολιστικής καταγγελίας και απόρριψης που ακινητοποιεί και απογοητεύει. Γι` αυτό φανερώνει τουλάχιστον νευρικότητα και πανικό η ατυχής απόπειρα ταύτισης της μεταρρυθμιστικής στρατηγικής με την πολιτική του κέντρου. Αντιθέτως, η Δημοκρατική Αριστερά με τη μεταρρυθμιστική της στρατηγική επιδιώκει να βρίσκεται στο κέντρο των πολιτικών εξελίξεων προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών. Αυτό τη γοητεύει.
Δημοσιεύουμε το κείμενο του Ν. Φίλη στο οποίο και αναφέρεται ο. Γερ. Γεωργάτου
Η κρυφή γοητεία του "κέντρου"(Ν. Φίλης, ΚΑυγή 11/07/10)
Παρά την πολύμηνη προσπάθεια κατατρομοκράτησης της κοινωνίας (ο ίδιος ο πρωθυπουργός τον Νοέμβριο είχε δώσει το έναυσμα μιλώντας για χρεωκοπία που είχε συντελεστεί), ώστε οι πολίτες να αποδεχθούν ως φυσικό φαινόμενο τον "μονόδρομο" του Μηχανισμού ΔΝΤ - Ε.Ε., το 77% των πολιτών υποστηρίζει ότι "υπήρχαν κι άλλοι τρόποι για να αποφευχθεί η χρεωκοπία" (έρευνα της εταιρίας RASS). Οι πολίτες δεν έχουν πεισθεί ότι τα αναγκαία μέτρα είναι... αναγκαίο να είναι και άδικα. Αναζητούν υπευθύνους ή και ενόχους για την κρίση, καθώς νιώθουν ότι τα απειλητικά μέτρα του Μνημονίου είναι μόνιμα και όχι πρόσκαιρα.
Ο πρώτος γύρος των κοινωνικών αντιδράσεων τελείωσε με την προχθεσινή απεργία, χωρίς επί του παρόντος, είναι αλήθεια, να ευοδωθούν αισιόδοξες ή και βιαστικές προβλέψεις. Μπορεί να μην εκφράστηκε η οργή με συλλαλητήρια και απεργίες ανάλογα των προβλημάτων, αλλά συσσωρεύεται και το φθινόπωρο θα αποκτήσει δυναμική μορφή, ξεκινώντας από υψηλότερα επίπεδα και πιο πιεστικές ανάγκες.
Απόπειρα διάχυσης των ευθυνών
Αυτή την περίοδο οργανώνεται η ιδεολογική διαχείριση της πολιτικής του "μονόδρομου" του Μνημονίου. Κυβερνητικοί παράγοντες αναδιπλώνονται μπροστά στη λαϊκή πίεση, εμφανίζονται να κατανοούν τις αντιδράσεις και δηλώνουν ότι "αν δείχνουμε το δάχτυλο στους πολίτες, αυτοί θα μας μουτζώσουν" (Δ. Ρέππας). Άλλοι μιλούν ανοιχτά για "έλλειψη πολιτικής νομιμοποίησης" (Καστανίδης).
Η νέα απόπειρα ιδεολογικής διαχείρισης της κρίσης δεν στηρίζεται τώρα κυρίως στην κατατρομοκράτηση των πολιτών, αλλά στη συλλογική ενοχοποίηση της κοινωνίας και την περαιτέρω απαξίωση οργανωμένων μορφών δράσης, όπως ο συνδικαλισμός. Αρχιερείς της προσπάθειας αυτής είναι πολιτικά πρόσωπα υπεράνω υποψίας: Κήρυκες του τηλεοπτικού άμβωνα, τεχνοκράτες με επιχειρηματικές διασυνδέσεις, πολιτικοί της εφεδρείας από τον κεντροδεξιό χώρο.
Από τη δική τους πλευρά, κάνουν τα βήματά τους οι πρωταγωνιστές του κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς. Το ιδεολογικό εφεύρημα που ανασύρεται είναι "το πελατειακό κράτος, που είναι υπεύθυνο των δεινών". Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Φ. Κουβέλης σε συνέντευξή του στην "Κυριακάτικη Καθημερινή" (4.7.2010), "η αριστερά δεν είχε στις προτεραιότητες του πολιτικού ελέγχου και της πολιτικής αμφισβήτησης το πελατειακό κράτος, το οποίο είναι υπεύθυνο για όλα εκείνα τα οποία καταγράφονται και συνιστούν αδιέξοδα, που πρέπει να ξεπεραστούν. (...) Το πελατειακό κράτος ανέπτυξε τους συντεχνιασμούς και τις συμπεριφορές οι οποίες διεμόρφωσαν τα ελλείμματα και το χρέος και συνετέλεσαν στην έλλειψη ουσιαστικής βάσης. Η πολεμική κατά του πελατειακού κράτους για μας είναι προτεραιότητα".
Πολλές φορές η ανανεωτική - ριζοσπαστική αριστερά έχει επισημάνει φαινόμενα του πελατειακού κράτους και του συντεχνιασμού, που επιτείνουν κοινωνικές ανισότητες και διαθλούν τη διαφάνεια. Από την παραδοχή αυτή, όμως, μέχρι να χρεώσουμε στις "συντεχνίες" την επαπειλούμενη χρεωκοπία, ο δρόμος είναι μεγάλος και μάλλον χάνουμε τον προσανατολισμό μας. Η φοροδιαφυγή και οι νόμιμες φοροαπαλλαγές - μπόνους στις επιχειρήσεις, η εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή, τα σκάνδαλα με τις δημόσιες προμήθειες και αναθέσεις, το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, η παράδοση στο τραπεζοκεντρικό σύστημα ανάπτυξης, η καταστροφή του περιβάλλοντος στο όνομα της ανάπτυξης είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερης ισχύος αιτίες για τη δημοσιονομική εκτροπή και τη χρεωκοπία του κυρίαρχου μοντέλου ανάπτυξης.
Τα γνωρίζουν αυτά οι σύντροφοι της Δημοκρατικής Αριστεράς. Αλλά τώρα επικεντρώνονται στοχοπροσηλωμένα στο "πελατειακό κράτος". Οι ταξικές σχέσεις και η θηριώδης νεοφιλελεύθερη επίθεση της εποχής υποβαθμίζονται και μεταλλάσσονται στο θέμα "πελατειακό κράτος". Υπόρρητα ίσως ανιχνεύει κανείς "συνομιλίες" με το ηγεμονικό ρεύμα του (νεο)φιλελεύθερου αντικρατισμού.
Αν είναι κανείς τα μέγιστα ωφελημένος από το "πελατειακό κράτος", δεν είναι κυρίως οι προώρως συνταξιοδοτηθείσες πενηντάρες μητέρες ανήλικων τέκνων, ούτε οι ανύπανδρες κορασίδες των αξιωματικών, αλλά οι τράπεζες, που ακόμη και τον λογαριασμό για το ασφαλιστικό των υπαλλήλων τους τον έστειλαν και τον πληρώνει το ΙΚΑ, ιδιοποιούμενες τις ασφαλιστικές εισφορές τους. Είναι οι βιομηχανίες που μεταπολεμικά χρηματοδοτήθηκαν σχεδόν ατόκως από τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων. Είναι οι χρυσοκάνθαροι των δομημένων ομολόγων.
Ακόμη λοιπόν κι αν δεχθούμε τις υπαρκτές επιδράσεις του "πελατειακού κράτους" στη μεγέθυνση της σημερινής κρίσης, αυτές εντάσσονται στο γενικό πλέγμα κοινωνικών - ταξικών σχέσεων και πολιτικών εκπροσωπήσεων.
Υπέρ του νομοσχεδίου για τα τραπεζικά δάνεια
Μέσα σ αυτό το πλαίσιο "καταστατικού πολέμου" με το "πελατειακό κράτος", ο βουλευτής της Δ.Α. Ν. Τσούκαλης έσπευσε να υπερψηφίσει επί της αρχής το νομοσχέδιο για τα τραπεζικά δάνεια που διασφαλίζει τις τράπεζες, με το επιχείρημα ότι "το νομοσχέδιο έρχεται να ανακουφίσει μεσοπρόθεσμα τα νοικοκυριά και αποτελεί μια -πολύ ατελή- απόπειρα ρύθμισης της ζούγκλας της τραπεζικής αγοράς" (6.7.2010, ομιλία στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για το νομοσχέδιο).
Ασφαλιστικό "δύο πυλώνων"
Με την ομιλία του ο Θ. Λεβέντης, βουλευτής του Δ.Α., παρότι εν τέλει καταψήφισε το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, υιοθέτησε το κυβερνητικό σχήμα των "δύο πυλώνων". Ο Θ. Λεβέντης ανέφερε ότι τάσσεται υπέρ της καθιέρωσης "βασικής σύνταξης, με εισοδηματικά κριτήρια ή χωρίς, αλλά πάντως από την ίδια ηλικία για όλους, αναλογική σύνταξη εξίσου ανταποδοτική για όλους", ζήτησε να καταργηθεί ο κοινωνικός πόρος, δεν έθεσε θέμα αύξησης της εργοδοτικής εισφοράς και της κρατικής συμμετοχής ή καθιέρωσης ως 4ου μηχανισμού χρηματοδότησης της κοινωνικής ασφάλισης, όπως προτείνουν τα ευρωπαϊκά συνδικάτα. Και κατέληξε: "Υπάρχουν περιθώρια για ένα δίκαιο και διαφανές σύστημα σύνταξης με αρχές, ακόμη και μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο που καθορίζει το απαράδεκτο Μνημόνιο".
Με την υπερπροβολή του συντεχνιακού κράτους ως κύριου υπεύθυνου για τα δεινά συσκοτίζονται τα πραγματικά αίτια της κρίσης. Το μέρος παρουσιάζεται ως όλον. Η βασική αρχή του νέου ασφαλιστικού νόμου είναι η σταδιακή αποχώρηση του κράτους από την υποχρέωσή του να εγγυάται την κοινωνική ασφάλιση και η καθιέρωση της αρχής σύμφωνα με την οποία τελικώς ο καθένας είναι ατομικά υπεύθυνος για την υγεία και την πρόνοιά του. Αυτό σημαίνει υιοθέτηση των "δύο πυλώνων", της βασικής και της αναλογικής σύνταξης. Αργότερα και του "τρίτου πυλώνα". Από το αναδιανεμητικό στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Η Δ.Α. δεν συμφωνεί με το κυβερνητικό επίδομα 380 ευρώ ως βασικής σύνταξης. Συμφωνεί όμως με την πονηρή κυβερνητική αίρεση, σύμφωνα με την οποία η κύρια σύνταξη μπορεί να μην δίδεται σε όλους. Τι άλλο σημαίνει "με εισοδηματικά κριτήρια ή χωρίς";
Το ασφαλιστικό, στη χώρα μας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντιμετωπίζεται ως λογιστικό πρόβλημα, ως πρόβλημα δημοσίων ελλειμμάτων. Η αμφισβήτηση των λεγόμενων "προνομίων" ορισμένων κοινωνικών ομάδων δεν γίνεται για να αρθούν οι κοινωνικές αδικίες, αλλά για να καμφθούν οι όποιες κοινωνικές αντιστάσεις, που είναι κατανοητό ότι εμφανίζονται ισχυρότερες στις κοινωνικές εκείνες δυνάμεις που παραδοσιακά μέχρι σήμερα διέθεταν ικανότητα διαπραγμάτευσης, η οποία δεν επηρέαζε μόνον στενά τις δικές τους διεκδικήσεις, αλλά δημιουργούσε ένα σκαλοπάτι κατακτήσεων για το σύνολο των εργαζομένων. Όταν σαρώνονται αυτές οι κοινωνικές ομάδες (π.χ. τραπεζοϋπάλληλοι, μισθωτοί του δημόσιου τομέα, μεσαίοι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, αυτοαπασχολούμενοι), τότε δεν επέρχεται κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά επελαύνει ανεμπόδιστα το κεφάλαιο.
Σε μια περίοδο που επιχειρείται η ανατροπή του μεταπολεμικού κοινωνικού κράτους δεν είναι κατανοητό γιατί ο λόγος της αριστεράς πρέπει να έχει ως πρώτιστο μέλημα την όξυνση εσωτερικών αντιθέσεων μεταξύ των εργαζομένων. Το παιχνίδι αυτό το παίζει η κυβέρνηση και οι πάτρωνές της, με την υποβολιμαία αντιπαράθεση ανάμεσα στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Τελικώς, κοινή η τύχη και το μέλλον αόρατον...
Τι ωφελεί, άραγε, η διατύπωση ότι το Μνημόνιο επιτρέπει καλύτερες ρυθμίσεις στο ασφαλιστικό; Περιπτωσιολογικά, ίσως, αλλά στη βασική κατεύθυνση, που είναι η ανατροπή της κοινωνικής ασφάλισης, όχι!
Προφανώς οι βουλευτές της Δ.Α. βρήκαν θετικές ρυθμίσεις στο νομοσχέδιο, το οποίο καταψήφισαν επί της αρχής. Ψήφισαν "παρών" σε 15 άρθρα (και για το ΛΑΦΚΑ) και "υπέρ" σε 3.
Η νέα ατραπός
Η αριστερά μας, σύντροφοι της Δημοκρατικής Αριστεράς, δεν ξύπνησε αιφνιδίως για να ανακαλύψει κοινωνικές πλευρές της κρίσης. Στη μακρά ιστορία της δεν την νανούρισαν ο λαϊκισμός και η κολακεία του λαού. Ούτε όμως εξέλαβε ως λαϊκισμό τη λαϊκότητα και την αποφασιστική υπεράσπιση των λαϊκών συμφερόντων. Σε μια περίοδο απροκάλυπτης επίθεσης του κεφαλαίου, η αλήθεια της αριστεράς ξεκινά από την ικανότητά της να οργανώνει "κοινωνικό συνασπισμό" για διέξοδο από την κρίση και την κοινωνική αλλαγή. Όταν δυσκολεύεται να μιλήσει για τις συγκεκριμένες επιδιώξεις του κεφαλαίου και την επιθετικότητα του νεοφιλελευθερισμού, όταν ιεραρχεί το δευτερεύον ως πρωτεύον και το κοινωνικά χωριστικό ως καθοριστικό, τότε ακολουθεί την ατραπό της κεντροποίησης. Μεγαλύτερα κόμματα, κλάδοι της ιστορικής αριστεράς στην Ευρώπη, δεν κατόρθωσαν "να κάνουν παιχνίδι" στο κέντρο της εξουσίας. Τουλάχιστον ας μην υπάρχουν αυταπάτες πού οδηγεί "η αριστερά της ευθύνης, της μετριοπάθειας, η ευγενής αριστερά". Στο κέντρο...
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=4851