Σε μια νέα λογική φαίνεται να εισέρχεται η ανατολική Μεσόγειος, όπου η ενέργεια μοιάζει να αναγορεύεται σε βασικό κίνητρο της σταθερότητας και της ασφάλειας. Ειδικότερα η διαμόρφωση ενός νέου δυναμικού κέντρου στην ανατολική Μεσόγειο, που θα περιλαμβάνει την Κύπρο, το Ισραήλ και την Ελλάδα, αλλά και ο αποχαρακτηρισμός της Ελλάδας ως «απειλής» για την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας, είναι δύο πληροφορίες πρόσφατης εσοδείας και ιδιαίτερης σημασίας για την περιοχή μας.
Το παράδοξο είναι ότι και οι δύο διαπνέονται από την ίδια φιλοσοφία - που αποδίδει κομβικό ρόλο στην ενέργεια. Η αξιοποίηση κοιτασμάτων, η διασφάλιση της λειτουργίας αγωγών, η επιβαλλόμενη συνεργασία για τη συντήρηση ενός ομαλού πολιτικού πλαισίου που δεν θα θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία των ενεργειακών αξόνων, είναι τα χαρακτηριστικά αυτών των δυνάμει εξελίξεων.
Αναλυτικότερα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι Αθήνα και Λευκωσία προωθούν μια νέα πολιτική έναντι του Ισραήλ για διαφορετικούς λόγους, που όμως συμπλέουν: 1) Για την Αθήνα η αναπλήρωση του ρόλου που είχε διαμορφώσει η Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι ασφαλώς σημαντικό δέλεαρ. 2) Για τη Λευκωσία το ενδεχόμενο εκμετάλλευσης κοιτασμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται στο οικόπεδο 12 -το οποίο κείται στην περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο και το Ισραήλ- αποτελεί κίνητρο ενίσχυσης της διμερούς συνεργασίας. 3) Για την Αθήνα και τη Λευκωσία, εξάλλου, η διείσδυση στο ισραηλινό λόμπι προσφέρει ευκαιρίες ευρύτερης υποστήριξης των εθνικών θέσεων. 4) Για την Αθήνα και τη Λευκωσία, τέλος, η αναβάθμιση του ενεργειακού ρόλου των δύο χωρών συνεπάγεται αναβάθμιση της διαπραγματευτικής τους δύναμης, που με τη σειρά της διευκολύνει μια νέα εξισορρόπηση των σχέσεών τους με Ρωσία και ΗΠΑ.
Τα δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου, εξάλλου, που ανέφεραν πως το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας προωθεί την αναθεώρηση του δόγματος ασφαλείας της χώρας, αποχαρακτηρίζοντας την Ελλάδα, τη Ρωσία, το Ιράν και το Ιράκ (που προσδιορίζονταν ως δυνάμει «απειλές») και επαναπροσδιορίζοντάς τις ως «σύμμαχες χώρες», είναι μια πληροφορία ιδιαίτερης αξίας για την περιοχή.
Τα σχετικά δημοσιεύματα αναφέρουν πως το αναθεωρημένο δόγμα θα εξεταστεί στη σύνοδο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας τον Οκτώβριο και υπογραμμίζουν τον νέο ρόλο που αποδίδει η Άγκυρα στην ενεργειακή ασφάλεια.
Ειδικότερα αναφέρεται πως το δόγμα εθνικής ασφάλειας (που αναθεωρείται ανά πενταετία) αποτελεί κατά έναν τρόπο το «κρυφό σύνταγμα» της χώρας, καθώς ορίζει τις προτεραιότητες στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Σύμφωνα με τη νέα φιλοσοφία που αποτυπώνεται, η ασφάλεια των ενεργειακών αγωγών και κόμβων αποτελεί προϋπόθεση της παγκόσμιας ασφάλειας και άρα η ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα αποτελεί πρώτιστο καθήκον της εξωτερικής πολιτικής.
Υπ’ αυτό το πρίσμα πρέπει εξάλλου να αξιολογηθεί η αναβάθμιση των σχέσεων με τη Ρωσία και η ειδικότερη συνεργασία της Άγκυρας με τη ρωσική Gazprom -στην οποία η Τουρκία εκχώρησε τη χρήση των χωρικών της υδάτων στη Μαύρη Θάλασσα και η οποία ανταπέδωσε με την ανάληψη κατασκευής ενός αγωγού που θα ενώνει τη Μαύρη Θάλασσα με τη Μεσόγειο.
Υπ’ αυτό το πρίσμα πρέπει επίσης να αξιολογηθεί ο επαναπροσδιορισμός του Ιράκ ως «σύμμαχης» χώρας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, καθώς έχει διαπιστωθεί πως οι συχνές επιθέσεις του ΡΚΚ στον αγωγό που μεταφέρει πετρέλαιο από το βόρειο Ιράκ στον μεσογειακό λιμάνι του Τσεϊχάν μειώνει την ημερήσια δυνατότητα ροής από 16 εκατ. βαρέλια σε 300.000...
Κατά την ίδια λογική, η διμερής ενεργειακή συνεργασία φαίνεται πως υπαγορεύει την αναθεώρηση της κυρίαρχης αντίληψης για την Ελλάδα, καθώς εκτιμάται ότι όσο εντείνεται αυτή η συνεργασία τόσο μειώνεται ο κίνδυνος στρατιωτικής σύρραξης στο Αιγαίο.
Στο σημείο αυτό πρέπει ωστόσο να αναφερθεί ότι η αναθεώρηση του δόγματος -που συμπλέει με την πάγια θεωρία Νταβούτογλου περί «μηδενικών προβλημάτων» με τους γείτονες- προσκρούει σε εμπόδια στην Τουρκία. Διακεκριμένα μέλη του διπλωματικού κατεστημένου (Ινάλ Μπατού, Ν. Καντεμίρ, Γ. Λόγογλου) έσπευσαν να διατυπώσουν τις ενστάσεις τους - είτε για τη σκοπιμότητα της «διαρροής» τέτοιων ειδήσεων είτε για την «παράλειψη οποιαδήποτε αναφοράς στην αρχή της αμοιβαιότητας» είτε τέλος για τον εύκολο αποχαρακτηρισμό των «πηγών απειλής» -«δεν μπορεί να διαγράφονται διά μιάς» υποστηρίζεται.
Με άλλα λόγια, η οριστική διατύπωση του νέου δόγματος μέλλει να διαπιστωθεί, όμως πέραν πάσης αμφιβολίας η εξωτερική πολιτική στην περιοχή αλλάζει ρότα αναδιαμορφώνοντας τις ισορροπίες.
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=5006