Καταλυτική η "επόμενη μέρα" για ευρωτουρκικά και Κυπριακό
Χριστίνα, Πουλίδου
2010-09-19
Με ικανοποίηση αλλά και περισυλλογή μελετά η Αθήνα τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στην Τουρκία, καθώς η επιβεβαίωση της σταθερότητας του συστήματος διακυβέρνησης της Τουρκίας είναι ένας θετικός παράγοντας ασφάλειας στην περιοχή, πλην όμως κάποια άλλα ζητήματα που ανέδειξαν τα εκλογικά αποτελέσματα αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό από την ελληνική κυβέρνηση. Ας δούμε ποια είναι αυτά:
Η διαπίστωση μιας γεωγραφικής αλλά και πολιτικής τριχοτόμησης της χώρας γεννά ερωτήματα για τη δυνατότητα του κυβερνώντος κόμματος να ενοποιήσει την Τουρκία, γεφυρώνοντας τις αντιθέσεις κεμαλιστών-ισλαμιστών, αλλά και των αποσχιστικών δυνάμεων μαζί με αυτές που επιδιώκουν τη διατήρηση της ενότητας της χώρας . Ειδικότερα, τα αποτελέσματα της κάλπης έδειξαν ότι τα παράλια του Αιγαίου και της Μεσογείου ελέγχονται από το Κεμαλικό κατεστημένο και ανήκουν στην επιρροή του αντιπολιτευόμενου CHP. Η εσωτερική ενδοχώρα της Ανατολίας και τα παράλια της Κασπίας είναι μια περιοχή που κατοικείται από μια εκτεταμένη και δυναμική μεσαία τάξη, η οποία υπάγεται στην απόλυτη επιρροή του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ. Η νοτιο-Ανατολική Τουρκία τέλος επηρεάζεται έντονα από τον άξονα ΡΚΚ-Οτσαλάν-ΒDP (το φιλοκουρδικό κόμμα) που έδωσαν την εντολή αποχής από το δημοψήφισμα.
Το ερώτημα περί της ενοποιητικής προοπτικής που μπορεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση Ερντογάν ενισχύεται εξάλλου από ένα δεύτερο ερώτημα: δεδομένου, ότι στο σύνθημα της αποχής (που πρόβαλε το φιλο-κουρδικό κόμμα) ανταποκρίθηκε το 51% του εκλογικού σώματος της νοτιο-ανατολικής περιοχής της χώρας, τι θα συμβεί στις 20 Σεπτεμβρίου, όταν λήξει η περίοδος της ανακωχής, που είχε κηρύξει το ΡΚΚ; Αρκετοί Τούρκοι αναλυτές προβλέπουν ότι τότε θα προβληθεί το σύνθημα αυτονόμησης της περιοχής, ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν ότι στην κατεύθυνση αυτή το ΡΚΚ θα οργανώσει μεμονωμένα περιστατικά επιθέσεων, προκειμένου να καλλιεργήσει ένα κλίμα έντασης και να αναβαθμίσει τον ρόλο του στην περιοχή. Οι οπαδοί αυτής της άποψης παραπέμπουν σε δηλώσεις του Α.Οτσαλάν, όπου καταγγέλλεται η κυβέρνηση για “συγκάλυψη” του οδικού χάρτη που είχε εξαγγείλει για τη λύση του Κουρδικού προβλήματος και όπου αναλύεται η έννοια της “δημοκρατικής αυτονομίας”.
Η κυβέρνηση Ερντογάν θα δείξει επομένως την ευθυκρισία να αναλάβει άμεσα την πρωτοβουλία διαπραγμάτευσης με το κόμμα BDP, προκειμένου να προλάβει μια “διακήρυξη ανεξαρτησίας” που μπορεί να αναγγελθεί στη Χακκάρι στις 22 ή τις 23 Σεπτεμβρίου; Και αν όχι, πώς θα μπορέσει να ελέγξει - και με ποιο κόστος στην ευρωπαϊκή της προοπτική αλλά και στον ρόλο της στο Κυπριακό - τις αποσχιστικές πιέσεις που θα αναπτυχθούν με στρατιωτικά μέσα στη νοτιο-ανατολική άκρη της χώρας;
Τα αποτελέσματα της κάλπης έδειξαν ταυτόχρονα, ότι ο δριμύς εθνικιστικός λόγος του MHP έχει χάσει επιρροή και ότι η εκλογική βάση του ακραία εθνικιστικού κόμματος μετατοπίστηκε προς το ΑΚΡ και το φιλοκουρδικό κόμμα. Το μήνυμα αυτής της μερίδας του κόσμου ήταν ότι προτιμά ένα λιγότερο συγκρουσιακό και περισσότερο συμφιλιωτικό εθνικισμό. Αυτή είναι μια θετική εξέλιξη για τον Τ. Ερντογάν, καθώς επιτρέπει στο κυβερνών ΑΚΡ τη διεύρυνση της εκλογικής του πελατείας και τη διείσδυσή του σε αλλότριες κομματικές δεξαμενές. Αν εξάλλου, οι προβλέψεις πολλών αναλυτών πως στο πρόγραμμα Ερντογάν βρίσκεται η επικράτησή του ΑΚΡ στις εκλογές του 2011, η προώθηση της συνταγματικής αναθεώρησης και η μεταπήδησή του στην προεδρία στις εκλογές του 2017, η επόμενη μέρα του δημοψηφίσματος είναι κρίσιμη για τη χάραξη της πολιτικής στρατηγικής του Τ. Ερντογάν.
Κι αν αυτή η εξέλιξη αξιολογείται θετικά από την Αθήνα - που πρωτίστως επιδιώκει μια γειτονιά που δεν θα τραντάζεται από εθνικιστικά συνθήματα - η προοπτική ενός μονοκομματικού σκηνικού, όπου η αντιπολίτευση (παρά τη δυτικόστροφη βιτρίνα της δεν χαρακτηρίζεται από τις ευρωπαϊκές αξίες της δημοκρατίας, του πλουραλισμού και της ισότητας) διατηρεί μια περιορισμένη επιρροή στο πολιτικό σκηνικό, είναι μια αρνητική εξέλιξη.
Το δημοψήφισμα της Τουρκίας ήταν τελικά ένας πεντακάθαρος πολιτικός καθρέφτης της πραγματικότητας της χώρας. Και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών εκτιμά, ότι ο καυτός μήνας του Σεπτεμβρίου θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό το μέλλον της ευρω-τουρκικής πορείας αλλά και του Κυπριακού.
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=5094