Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Παρέμβαση του Δημήτρη Χατζησωκράτη στην ΚΠΕ του ΣΥΝ (2/5/2003)

Δημήτρης, Χατζησωκράτης

ananeotiki.gr, 2003-05-02


1. Θα ήθελα πρώτα απ΄ όλα να υπογραμμίσω ότι η Επιτροπή για το Σχέδιο Προγράμματος, στον εξαιρετικά λίγο χρόνο που είχε στη διάθεσή της, έκανε ιδιαιτέρως σημαντική δουλειά.

Υπήρξαν γόνιμες συζητήσεις και ανταλλαγή απόψεων και καταβλήθηκε και προσπάθεια προσεγγίσεων, πέρα από την διαφορετική αντίληψη που όντως υπήρξε για το τι ακριβώς θέλουμε με αυτό το προγραμματικό συνέδριο αυτήν ακριβώς την περίοδο. Στο ίδιο κόμμα είμαστε άλλωστε...

Σε ότι αφορούσε εμάς – αυτό το εμάς αναφέρεται στους συνυπογράψαντες το κείμενο με τίτλο «Με τη Δύναμη της Ανανέωσης»- σε κάθε επιμέρους συζήτηση καταθέταμε από την αρχή κείμενο συμβολής στο διάλογο με σαφή την προσπάθεια να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή ώσμωση. Και υπάρχουν σημεία που από τη σύγκριση των κειμένων φαίνεται αυτή ακριβώς η συμβολή μας.

Το τελικό κείμενο δεν μας εκφράζει θετικά. Η κατάθεση συνολικού κειμένου κρίναμε ότι ήταν αναγκαία δεδομένου ότι υπήρξαν και παραμένουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε κεντρικά ζητήματα τις οποίες το κομματικό σώμα στην, έστω και υπερβολικά σύντομη, προσυνεδριακή συζήτηση θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο και γόνιμο να τις γνωρίζει και να τις συζητήσει.

2. Πρώτα απ΄ όλα θα ήθελα να ξεκινήσω από ένα φυσιογνωμικού χαρακτήρα ζήτημα που το Τακτικό Συνέδριο μας έχει αναθέσει να διεκπεραιώσουμε στο Προγραμματικό.

Αριστερά και Οικολογία δεν είναι πλέον δυνατό να λειτουργήσουν χωριστά ως δυνάμεις σφαιρικού μετασχηματισμού. Μαζί όμως μπορούν να συνθέσουν ένα καινούριο όραμα για τον κόσμο και τις σύγχρονες κοινωνίες. Ένας τέτοιου τύπου προσανατολισμός θα αποτελέσει συνεισφορά στην ανανέωση της πολιτικής ζωής αλλά και σε άλλα πεδία της κοινωνίας.

Αποτελεί σταθερή πεποίθησή μας ότι η οικολογική διάσταση της πολιτικής του ΣΥΝ πρέπει να είναι βασικό στοιχείο της φυσιογνωμίας του και να διατυπώνεται και στον τίτλο του.

Γι΄ αυτό επαναφέρουμε την πρόταση που διατυπώσαμε στο τελευταίο τακτικό συνέδριο του ΣΥΝ (Ιούνιος 2000) για αλλαγή του τίτλου του κόμματος σε: «ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ και της ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ».

3. Υπάρχει μια αφετηριακή διαφορετική προσέγγιση για το τι ακριβώς πρέπει να είναι αυτό το Προγραμματικό Συνέδριο αλλά και το σημαντικότερο τι ακριβώς κόμμα θέλουμε να είναι ο ΣΥΝ η οποία αντανακλάται στα δύο κείμενα. Εμείς, πρώτα απ΄ όλα, επιμένουμε ότι ο ΣΥΝ όπως συνομολογίσαμε στο ιδρυτικό Συνέδριό του πρέπει να παραμείνει κόμμα πολιτικής και προγραμματικής ενότητας. Η αντίληψη για την διολίσθησή του και σε κόμμα και ιδεολογικής και θεωρητικής – έστω με την ευρύτερη δυνατή έννοια- ενότητας δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Και αυτό διαπνέει έντονα το προοίμιο του κειμένου της πλειοψηφίας της Επιτροπής.

Εμείς αυτό το Προγραμματικό Συνέδριο το βλέπαμε ως αναγκαίο από το 2000, για αυτό και το είχαμε τότε ζητήσει, για να κεφαλαιοποιήσουμε κριτικά τις έως τώρα εμπειρίες μας και να συστηματοποιήσουμε με σαφή και κρουστικό τρόπο αυτά που έχουν προσδώσει στον ΣYN τη φυσιογνωμία που χονδρικά του αναγνωρίζουν οι πολίτες: Δημοκρατία, μεταρρυθμισμός, ευρωπαϊσμός, οικολογία, δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη...

Ένα πρόσθετο ζητούμενο είναι με το Προγραμματικό Συνέδριο να μπορέσουμε να επιτύχουμε τη διαμόρφωση μιας προγραμματικής πολιτικής που θα αποφεύγει στον μέγιστο βαθμό αντιφάσεις και παλινωδίες, σε μικρά και μεγάλα γιατί εκεί κρίνεται σωρευτικά η αξιοπιστία κάθε πολιτικής δύναμης. Kαι άλλο ένα ζητούμενο που συμπληρώνει και ολοκληρώνει ουσιαστικά την προγραμματική οικοδόμηση ενός πολιτικού σχεδίου είναι να διαμορφώσουμε σαφή και πειστική στρατηγική και τακτική που θα επιτρέψουν σε όσα προτείνουμε να περάσουν ως κοινωνικό κεκτημένο και στην πολιτική δοκιμασία και εφαρμογή. Το προγραμματικό συνέδριό μας θα έπρεπε να φιλοδοξεί και άρα να επιχειρεί να ανιχνεύει και να καταστρώνει τους άξονες ενός εναλλακτικού αλλά και ρεαλιστικού προγράμματος για τη διακυβέρνηση της χώρας.

Αντί για αυτό, το κείμενο της πλειοψηφίας της Επιτροπής διαπνέεται από την αποκλειστική λογική της συγκρότησης της νέα αριστεράς δι΄ εαυτήν ανιχνεύει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την επιτυχία αυτού του στόχου. Ο στόχος όμως αυτός για τη συγκρότηση του πολιτικού υποκειμένου –με κατεύθυνση όπως τουλάχιστον ως ΣΥΝ μέχρι σήμερα την βλέπαμε- δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί ερήμην της εναλλακτικής πρότασης εξουσίας και της επίμονης προσπάθειας συγκρότησης του μπλοκ των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που θα την προωθήσει και την επιβάλει. Και για αυτό στο κείμενο της πλειοψηφίας υπάρχει μόνο μια –υποχρεωτική αναφορά για να εξορκιστεί τάχιστα με τον απήγανο στο σύνολο του κειμένου.

4. Όλοι συμφωνούμε ότι μετά την εισβολή των HΠA στο Iράκ, ο κόσμος δεν θα είναι πια ο ίδιος.

Η εισβολή των ΗΠΑ έθεσε με καταλυτικό τρόπο την ανθρωπότητα, και ιδιαιτέρως τις δυνάμεις της αριστεράς αντιμέτωπες με την ηγεμονική απάντηση των ΗΠΑ στο ζήτημα της πολιτικής και στρατηγικής διεύθυνσης της Παγκοσμιοποίησης.

Ο ΣΥΝ, αντιμετωπίζοντας την πλέον επιθετική και επικίνδυνη εκδοχή ηγεμόνευσης της παγκοσμιοποίησης σε πλανητικό επίπεδο από την πλευρά των ΗΠΑ, και τη στόχευσή τους να είναι σε πλήρως νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση, θα ήταν πολιτικό λάθος να μην εξετάσουμε το σύνολο των προβλημάτων και των προκλήσεων που απορρέουν από όλες τις πλευρές της παγκοσμιοποίησης αλλά και να μην ανιχνεύσουμε ως αριστερά και τις στρατηγικές και τις πολιτικές για τη δική μας απάντηση.

Εδώ ακριβώς εμείς, στο κείμενό μας, δίνουμε ιδιαίτερο βάρος και διατηρούμε την ιδιαίτερη έμφαση που δώσαμε στο τακτικό μας συνέδριο. Η πολιτική διακυβέρνηση της παγκοσμιοποίησης σε δημοκρατική κατεύθυνση είναι σήμερα αίτημα και στόχος της σύγχρονης δημοκρατικής αριστεράς αλλά και ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Συχνά συγκεχυμένα και καμιά φορά και αντιφατικά. Απαιτεί για την προώθηση του, μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, ισχυρότατες συσπειρώσεις κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, που θα αντιτάξουν στη σημερινή λογική της παγκοσμιοποίησης τη βούληση για πολιτική ρύθμιση, κοινωνική παρέμβαση και οικολογική εγρήγορση, ξεπερνώντας τις αμυντικές και αδιέξοδες αναδιπλώσεις σε πλαίσια και σε κλίμακες δράσης που αποδεδειγμένα αδυνατούν να ανταποκριθούν ακόμα και σε τέτοιες επιδιώξεις. Σε αυτό ακριβώς το σημείο το κείμενο της πλειοψηφίας δείχνει να μην πιστεύει στην δυνατότητα αυτή. Εξαφανίζει το θέμα. Δίνει ιδιαίτερο πρωταρχικό βάρος στα κινήματα της αντι- παγκοσμιοποίησης και το ζήτημα –το λάθος κατά τη γνώμη μας_ είναι ότι ασχολείται αποκλειστικά με την ανάπτυξη του αντίβαρου αριστεράς και κινημάτων. Δεν δίνει ουσιαστικό βάρος –φαίνεται να μην πολυπιστεύει– στη δυνατότητα παρέμβασης και ουσιαστικού επηρεασμού των εξελίξεων από την πολιτικοποίηση και εκδημοκρατισμό όλων των διεθνών οργανισμών και πρώτα και κύρια του ΟΗΕ. Εμείς θεωρώντας ιδιαιτέρως σημαντική την ανάπτυξη των κινημάτων του Παγκόσμιου κοινωνικού ευρωπαϊκού και ελληνικού Φόρουμ υπογραμμίζουμε την ανάγκη να συμμετάσχει ο ΣΥΝ στην προσπάθεια στήριξης και ανάπτυξης του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ, σεβόμενος την αυτονομία των κινημάτων επηρεάζοντας και επηρεαζόμενος από αυτά και κυρίως μη διαλυόμενος και ρευστοποιούμενος σε αυτά. Πρώτα και κύρια τη γραμμή του θα την επεξεργάζεται αυτός και δεν νοείται να του έρχεται «καπέλο» από τα κινήματα. Θα το έλεγα: «να διαφυλάξουμε την αυτονομία του ΣΥΝ από τα κινήματα». Και αυτό οι συντροφοι/ισσες όπου συμμετέχουν οφείλουν και ως πολιτική και ως πρακτική κατεύθυνση να το έχουν υπόψη τους.

Από τη πλευρά μας επίσης στο κείμενό μας στις σελίδες 8-9 καταγράφουμε συγκεκριμένες προτάσεις για την ριζική αναθεώρηση του ρόλου, της λειτουργίας του ΟΗΕ και των άλλων διεθνών οργανισμών, αυτών που υπάρχουν και αυτών που είναι αναγκαίο να συσταθούν.

5. Μετά την κρίση του Ιράκ η Ε.Ε είναι υποχρεωμένη να αλλάξει πλαίσιο ή, καλύτερα, να υψώσει τη ματιά της έξω από τα σύνορά της. Η πολιτική Μπους την υποχρεώνει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα και την εσωτερική της ενοποίηση και τη θέση της στο νέο διεθνές σύστημα. Όλα πλέον συμπλέκονται αξεδιάλυτα: οι γεωπολιτικές επιλογές, η σχέση της με τις ΗΠΑ, η θεσμική της συγκρότηση, η οικονομική της ολοκλήρωση. Είναι προφανές ότι τουλάχιστον για κάποιες μείζονες στρατηγικές κατευθύνσεις δεν έχει πλέον την πολυτέλεια των αργόσυρτων χρόνων. Ούτε την πολυτέλεια της ενασχόλησης μόνο με τον εαυτό της.

Σε αυτό είμαστε όλοι σύμφωνοι. Το κείμενο της πλειοψηφίας όμως διαπνέεται από την ανάγκη της υποταγής όλων των πολιτικών της ΕΕ στην ανάγκη αέναης πάλης για την κυριαρχία με τις ΗΠΑ. Αν μείνουμε σε αυτό είναι σαν να αποδεχόμαστε τα επιχειρήματα των αντιπάλων μας που θέτοντας αυτό ως επιχείρημα υποτάσσουν πάση θυσία όλα σε αυτό το στόχο και πρώτα και κυρίαρχα τις κατακτήσεις του ευρωπαϊκού εργατικού κινήματος. Η Ευρώπη έχει ιστορία, κατακτήσεις στην κοινωνία, στους θεσμούς στον πολιτισμό. Και αυτές πρέπει και να τις διατηρήσει και να τις προωθήσει. Και βέβαια η ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε. είναι κεντρικό στοιχείο, αλλά το βάρος των 450 εκατ. πολιτών η αγορά και η οικονομία της αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα που μπορεί η αριστερά να επικαλείται και αξιοποιεί σε όφελος των στρωμάτων που υπερασπίζει, γιατί είναι μια πραγματικότητα.

Στο κείμενό μας εξ άλλου παρουσιάζονται δύο ζητήματα με ένα σαφή και εκτενή τρόπο. Το πρώτο, οι γενικές κατευθύνσεις για τη Συντακτική Συνέλευση, στις σελιδές10-11, καθώς και για τη προώθηση και τη πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας.

6. Η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει ένα σύνθετο και πολύπλοκο σύνολο επιλογών. Ο εκσυγχρονισμός δομών και λειτουργιών της οικονομίας, της κοινωνίας και της πολιτικής πρέπει να έχει σαφή γενικό προσανατολισμό και σαφή κριτήρια επιλογών ανάμεσα σε πολλές υπαρκτές πολιτικές και λύσεις για κάθε πρόβλημα, γιατί ειδάλως ο εκσυγχρονισμός μπορεί να καταλήγει σε απλή προσπάθεια αμυντικής και παθητικής προσαρμογής και μάλιστα προς συχνά αντιφατικά πρότυπα, εις βάρος των πιο αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων και χωρίς κοινωνική προοπτική. Ο ΣΥΝ πρέπει να θεωρεί ότι ο αναγκαίος εκσυγχρονισμός σε προοδευτική κατεύθυνση, ο νέος μεταρρυθμισμός έχει νόημα και γόνιμες προοπτικές μόνον όταν επιχειρείται σε κάθε βήμα με τη συμμετοχή, την πάλη και τον έλεγχο των εργαζομένων, όταν οι συγκεκριμένες λύσεις και πολιτικές που προωθεί εμπνέονται και χαρακτηρίζονται από τις αρχές του δημοκρατικού σοσιαλισμού και της οικολογίας.



Με αυτή την αφετηρία, και μη υιοθετώντας κρίσεις απόλυτες για το χαρακτήρα και τη φύση του ΠΑΣΟΚ που το κείμενο της πλειοψηφίας κάνει, (σας παραπέμπω στη σελίδα 13) αντιμετωπίζουμε τα κρίσιμα προβλήματα της οικονομικής πολιτικής και αειφόρου ανάπτυξης της κοινωνικής συνοχής και της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πεδίο των πραγματικών αντιθέσεων και υπαρκτών διακυβευμάτων όπως μπορεί από τη σκοπιά της να τα θέτει η ανανεωτική αριστερά.

Αντι να αναλύουμε πόσο οι δείκτες θέτουν υπό αμφισβήτηση τα επιτεύγματα της διαχείρισης στους παρα πάνω τομείς αναδεικνύουμε τι ακριβώς πρέπει να είναι για εμάς το αίτημα της παραγωγικής αναδιάρθρωσης και ανασυγκρότησης της χώρας. Και αντι να προσπαθούμε να εκδιώξουμε από το κείμενό μας το πραγματικό διακύβευμα με τις πολλαπλές επιπτώσεις, δηλαδή την ανταγωνιστικότητα της χώρας απέναντι σε όλο τον άλλο κόσμο εμφανίζουμε τα πραγματικά προβλήματα που τίθενται με τα 3 Α, ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ. Και είναι προφανές ότι με θετικό τρόπο αναδεικνύουμε τι ακριβώς στον 21ο αιώνα σχετίζεται με τη πρόοδο των εργαζομένων και ανέργων και πως μέσα από τη δική μας οπτική μπορούμε να αναδεικνύουμε στους επιμέρους τομείς αιτημάτων που είτε δεν θα είναι ασύμβατα με τα άλλα 2 Α είτε θα θέτουν όρους και προϋποθέσεις μέσα σε μια διαρκή διεκδίκηση και αντιπαράθεση για την προώθησή τους.

Γι΄ αυτό και το αίτημα της παραγωγικής αναδιάρθρωσης αποκτά σήμερα εντελώς συγκεκριμένο και επείγοντα χαρακτήρα. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να περιορίζεται στην επιτάχυνση της απελευθέρωσης των αγορών και στην ένταση των ιδιωτικοποιήσεων. Περιλαμβάνει τη διοικητική μεταρρύθμιση, το νέο ρόλο των απαραίτητων δημόσιων επιχειρήσεων, την κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά ισορροπημένη περιφερειακή ανάπτυξη, την περιφερειακή αποκέντρωση και ανασυγκρότηση της αυτοδιοίκησης σε όλους τους βαθμούς και τη διεύρυνση του ρυθμιστικού και οικονομικού της ρόλου με ιδιαίτερη συμβολή της στην ανάπτυξη της «κοινωνικής οικονομίας», τη δημοκρατική φορολογική μεταρρύθμιση, την εξοικονόμηση πόρων μέσα από τον περιορισμό στο ελάχιστο του τερατώδους μηχανισμού μεταφοράς εισοδημάτων υπό τη μορφή κινήτρων, επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων, τη μάχη της ανταγωνιστικότητας στο πεδίο της ποιότητας των προϊόντων και των υπηρεσιών που ενσωματώνουν τεχνολογικό προβάδισμα και υψηλή προστιθέμενη αξία, την επιδίωξη της πολυλειτουργικότητας του αγροτικού τομέα και την εξυγίανση και πλήρη ανασυγκρότηση των αγροτικών συνεταιρισμών, την ουσιαστική στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού μέσα από την ουσιαστικοποίηση της συνεχούς εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της μετεκπαίδευσης. Περιλαμβάνει, προφανώς, τον κεντρικό σκοπό της αειφόρου ανάπτυξης, που οφείλει να αποτελεί κριτήριο και ουσιαστικό στόχο όλων των πολιτικών διαχείρισης και ανάπτυξης σε όλους τους τομείς, στη γεωργία, τη βιομηχανία, τον τουρισμό, τις μεταφορές και συγκοινωνίες κλπ.

Οι τομείς που αναδεικνύονται στο κείμενό μας είναι, κατά τη γνώμη μας, τα αναγκαία πεδία πολιτικής παρέμβασης.Αξίζει τον κόπο πιστεύω να επικοινωνήσετε με το κείμενο.

Εκτύπωση στις: 2024-03-28
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=526