Γνώμη Πού µας πάει το λεωφορείο;
Παύλος, Τσίμας
Τα Νέα, 2011-01-15
Χωρίς Μετρό και λεωφορεία, ταλαιπωρηµένοι, µποτιλιαρισµένοι στους ασάλευτους δρόµους της Αττικής, οι άνθρωποι είναι λογικό ν’ αναρωτιούνται: Ποιος έχει δίκιο, η κυβέρνηση ή οι απεργοί;
Η κυβέρνηση έχει δίκιο: µια ριζική αλλαγή στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας είναι απολύτως (και από καιρό) αναγκαία. Η κυβέρνηση έχει άδικο: τη συζήτηση για την αναγκαία αλλαγή την αρχίζει µε το κεφάλι κάτω και τα πόδια ψηλά. Η αφετηρία της συζήτησης δεν µπορεί να είναι τα επιδόµατα των οδηγών, το ύψος των µισθών ή οι υπερωρίες των υπαλλήλων στις αστικές συγκοινωνίες.
Η αφετηρία πρέπει να είναι η ποιότητα των παρεχόµενων στον πολίτη υπηρεσιών και η σχέση της ποιότητας αυτής µε το κόστος των υπηρεσιών που προσφέρονται.
Ας µην ανακαλύψουµε τον τροχό. Τον Ιούλιο του 2003, το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο εξέδωσε µιαν απόφαση που, ώς σήµερα, αποτελεί οδηγό για την οργάνωση των αστικών συγκοινωνιών στην Ευρώπη (εκτός Ελλάδας). Με την απόφαση αυτή το δικαστήριο έκρινε αφενός ότι οι αστικές συγκοινωνίες πρέπει να συνεχίσουν να επιδοτούνται (µέχρι και το 100% του κόστους τους) χωρίς αυτό να αντιβαίνει στους ευρωπαϊκούς κανόνες ανταγωνισµού. Είναι θεµιτό, έκρινε το Ευρωδικαστήριο, να προσφέρεται σε όλους συγκοινωνία µε τιµές κάτω του κόστους και η διαφορά να καλύπτεται από τα φορολογικά έσοδα, µεταφέροντας έτσι πόρους από τους έχοντες στους µη έχοντες. Από την άλλη, όµως, το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο όρισε πως οι επιδοτήσεις στις συγκοινωνίες δεν επιτρέπεται να δίνονται στα τυφλά. Οι επιδοτήσεις επιτρέπονται µόνον έναντι συγκεκριµένων, εκ των προτέρων συµφωνηµένων, υποχρεώσεων εκπλήρωσης συγκοινωνιακού έργου, σε προσυµφωνηµένο ύψος και κατόπιν συγκεκριµένων ελέγχων της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιών.
Μεταφέροντας το πνεύµα της απόφασης αυτής στα καθ’ ηµάς, θα έλεγε λοιπόν κανείς ότι το πρόβληµα προς λύση δεν είναι – όπως λένε πολλοί – ότι οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας έχουν ελλείµµατα (600 εκατοµµύρια τον χρόνο). Το πρόβληµα δεν είναι ούτε ότι οι εργαζόµενοι στις µεταφορές έχουν υψηλότερες αµοιβές ή καλύτερους κανονισµούς εργασίας από ό,τι άλλοι εργαζόµενοι (αν και είναι πράγµατι υπερβολικό το 78% του κόστους µιας επιχείρησης να είναι µισθολογικό κόστος). Το πρόβληµα είναι ότι η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν οι αστικές συγκοινωνίες απέχει, κατά κοινή οµολογία, έτη φωτός από το κόστος τους. Οτι, δηλαδή, πληρώνουµε πανάκριβα και εξυπηρετούµαστε ελάχιστα. Αυτό το χάσµα πρέπει να γεφυρωθεί. Αλλά για να γεφυρωθεί πρέπει να συµφωνήσουµε τι το προκαλεί.
Αν η αιτία ήταν απλώς το ύψος των µισθών, οι πλασµατικέςυπερωρίες και τα παλαβά επιδόµατα, η υπόθεση θα ήταν εύκολο να αντιµετωπιστεί. Αλλά η αιτία δεν είναι αυτή. Και οι παραλογισµοί, όπου υπάρχουν, στις εργασιακές σχέσεις σε όλο το βασίλειο των ∆ΕΚΟ, δεν είναι το πρωτογενές πρόβληµα. Είναι σύµπτωµα, µια από τις συνέπειες ενός ανορθολογικού, πολιτικάντικου, πελατειακού και διεφθαρµένου τρόπου οργάνωσης και διοίκησης αυτών των οργανισµών. Η αιτία είναι ότι οι δηµόσιες συγκοινωνίες δεν είναι στ’ αλήθεια δηµόσιες. Εχουν ιδιωτικοποιηθεί, έχουν απαλλοτριωθεί, όπως όλες σχεδόν οι υπηρεσίες και επιχειρήσεις του ∆ηµοσίου, από τα κόµµατα εξουσίας και τα συνδικαλιστικά τους παραρτήµατα, ως πεδία άσκησης πελατειακών πολιτικών (και διαφθοράς) και λειτουργούν όχι για τον πολίτη - πελάτη, µα για τον εαυτό τους, για την αναπαραγωγή τους.
Ηαλλαγή, λοιπόν, από εκεί πρέπει να αρχίσει: από τον τρόπο οργάνωσης και διοίκησης των αστικών συγκοινωνιών (γιατί, για παράδειγµα, να µη µεταφερθούν στην αρµοδιότητα της περιφερειακής αυτοδιοίκησης, όπως σε όλον τον κόσµο;). Από τη ρήξη µε τον παραπολιτικό, πελατειακό τρόπο λειτουργίας τους.
Από τη δηµιουργία ενός πλαισίου αυστηρών υποχρεώσεων (εξυπηρέτησης επιβατών, ακρίβειας, ποιότητας, περιβαλλοντικής προστασίας), βάσει των οποίων, µε διαφανή τρόπο και αυστηρό έλεγχο, θα δίνονται οι προσυµφωνηµένες επιδοτήσεις (που δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να µειωθούν). Και, κατόπιν, πρέπει να γίνουν και οι αναγκαίες προσαρµογές του κόστους (συµπεριλαµβανοµένου του µισθολογικού) σε εύλογα πλαίσια.
Το τοπίο στις αστικές συγκοινωνίες πρέπει να αλλάξει δραµατικά. Μα για να αλλάξει πρέπει να αναποδογυρίσουµε τη συζήτηση, να τη βάλουµε µε τα πόδια κάτω και το κεφάλι ψηλά...
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=5552