Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Θα προχωρήσει η Ευρώπη;

Ελίζα, Παπαδάκη

Τα Νέα, 2011-02-10


Η ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής της 2ας Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες ίσως να ανοίγει µια νέα ιστορική φάση σε αυτό που από τη δεκαετία του 1950 ονοµάζουµε «ευρωπαϊκή οικοδόµηση». Μεγαλόστοµο ακούγεται και χρειάζεται να είµαστε επιφυλακτικοί: αποφάσεις ακόµα δεν πάρθηκαν, έχουν παραπεµφθεί για τις 24-25 Μαρτίου. Οµως, πρώτη φορά από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1992), οι ευρωπαίοι ηγέτες έβαλαν στο τραπέζι προτάσεις για την ενοποίηση οικονοµικών πολιτικών που ακολουθεί χωριστά κάθε χώρα, µαζί µε έναν µηχανισµό για την αντιµετώπιση κρίσεων, ο οποίος ελπίζεται επιτέλους να αποδειχτεί επαρκής. Εφόσον τις επεξεργαστούν καλά και τις προωθήσουν, µπορεί να θέσουν σε κίνηση µια διαδικασία για να ξεπεραστεί η αναπηρία από την οποία πάσχει εκ γενετής το ευρώ: ότι είναι το ενιαίο νόµισµα µιας µεγάλης αγοράς 300 εκατοµµυρίων κατοίκων, χωρίς ενιαίο προϋπολογισµό, µε οικονοµικές, φορολογικές, κοινωνικές πολιτικές που διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Πάνω στην αναπηρία αυτή απέκλιναν επικίνδυνα την πρώτη δεκαετία του οι εθνικές οικονοµίες της ευρωζώνης: παγιώθηκαν διαφορές πληθωρισµού, οπότε τα εξωτερικά ελλείµµατα διογκώνονταν στην Ελλάδα αλλά και στην Ισπανία π.χ., µε τη Γερµανία να σωρεύει ολοένα µεγαλύτερα πλεονάσµατα. Και εκεί πάνω ξέσπασε πέρυσι η κρίση του δηµόσιου χρέους της – µικρής – Ελλάδας, η οποία έφτασε να απειλήσει συνολικά τη νοµισµατική ένωση.

Για αναποφασιστικότητα και κωλυσιεργία στην Ευρώπη κατηγορήθηκε επανειληµµένα η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, πρόσφατα και από τον προκάτοχό της Βόλφγκανγκ Σρέντερ, ο οποίος υποστήριξε ότι αν είχε αντιδράσει εγκαίρως στην ελληνική κρίση το κόστος αντιµετώπισής της θα ήταν πολύ µικρότερο. Εν µέσω γερµανικών αµφιταλαντεύσεων, ο προσωρινός µηχανισµός (το Ευρωπαϊκό Ταµείο Χρηµατοοικονοµικής Σταθερότητας) ήρθε αργά, χρησιµοποιήθηκε για τη διάσωση της Ιρλανδίας, αλλά γρήγορα αµφισβητήθηκε η επάρκειά του, µε το κόστος δανεισµού να ανεβαίνει ανησυχητικά στις ασθενέστερες χώρες. Σε µιαν εντυπωσιακή µεταστροφή, η γερµανική κυβέρνηση φάνηκε τώρα διατεθειµένη να υποστηρίξει την ενίσχυση του Ταµείου µε πόρους και δυνατότητες να παρεµβαίνει, εφόσον ταυτόχρονα προωθηθεί ένα «Σύµφωνο Ανταγωνιστικότητας και σύγκλισης» στην ευρωζώνη. Με δεδοµένο ότι µια οµοσπονδία µε αντίστοιχο προϋπολογισµό είναι εκτός πολιτικής πραγµατικότητας στη σηµερινή Ευρώπη, η επάρκεια µέσων του µηχανισµού, του προσωρινού και του µόνιµου από το 2013, δεν διασφαλίζει µόνον οµαλές συνθήκες χρηµατοδότησης σε όσες χώρες αντιµετωπίζουν δυσκολίες· παράλληλα θεσµοθετεί την αλληλεγγύη που έλειπε από την ευρωζώνη προς όποια χώρα - µέλος κινδυνεύσει. Από την άλλη πλευρά, ο πιο στενός συντονισµός ή και ενοποίηση των οικονοµικών πολιτικών επιδιώκεται να αντιστρέψει τις έως τώρα αποκλίσεις.

Στην Ελλάδα η κοινή γνώµη είδε µε δυσπιστία τη γερµανικήπρωτοβουλία, µε τον φόβο ότι φέρνει πρόσθετα βάρη και πιέσεις. Οµως, οι πραγµατικά µεγάλες δυσκολίες που αντιµετωπίζουµε δεν φαίνεται ότι θα επηρεαστούν σηµαντικά από το προτεινόµενο Σύµφωνο Ανταγωνιστικότητας. Ιδιαίτερα έχει σκανδαλίσει, π.χ., η ιδέα να τεθούν στα εθνικά συντάγµατα όρια για το δηµόσιο έλλειµµα. Τι θα αλλάξουν σ’ εµάς ταόποια όρια, όταν επείγει να πετύχουµε πλεονάσµατα και κατόπιν να τα διατηρήσουµε επί χρόνια, ώσπου να φέρουµε το χρέος σε επίπεδο ελέγξιµο; Μαζί µε τον διευθυντή του Bruegel Ζαν Πιζανί-Φερί µπορεί άλλωστε να τη δει κανείς σαν αποκέντρωση της πειθαρχίας, την οποία αποδείχθηκε απότο 2000 έως τώρα ανίκανη να επιβάλει η Επιτροπή («φρουρός» της συνθήκης!). Το ότι οι όροι συνταξιοδότησης πρέπει να παρακολουθούν τις δηµογραφικές εξελίξεις δεν περιµέναµε τηνκ. Μέρκελ για να το µάθουµε· µας το είχε εξηγήσει από το 1997 ο Γιάννης Σπράος, η δεπορτογαλική κυβέρνηση Σόκρατες περιέλαβε σχετική πρόβλεψη στον νόµοπου ψήφισε προ τριετίας. Ενιαία φορολόγηση των εταιρειών θα έπρεπε να θέλουµε κι εµείς, όσοι ενδιαφερόµαστε για ένα δικαιότερο σύστηµα και δεν θεωρούµε θεµιτό τον ανταγωνισµό από «φορολογικούς παραδείσους». Υπέρ µας θα απέβαινε η θέσπιση µεριδίου δηµοσίων δαπανών για την παιδεία και την έρευνα, όπου πάγια ερχόµαστε τελευταίοι. Τοίδιο και η ενιαία αναγνώριση προσόντων των εργαζοµένων.

Ωστόσο οι ιδέες που παρουσίασε στους «27» η κ. Μέρκελ, στηριζόµενηαπό τον γάλλο πρόεδρο Σαρκοζί,είναι µονόπλευρες –σε συνθήκεςτόσο υψηλής ανεργίας πολιτικές για την απασχόληση δεν αναφέρθηκαν – και απηχούν γερµανικά συµφέροντα. Η ενιαία φορολογία εταιρειών είναι παλιό αίτηµατης χώρας. ∆εναγγίζεται το γερµανικό εξωτερικόπλεόνασµα – η άλλη όψη των δικών µας ελλειµµάτων. Προσέκρουσαν έτσι σε πλήθος αντιρρήσεων, µε πιο ηχηρές των πρωθυπουργών του Βελγίου και του Λουξεµβούργου, Λετέρµ και Γιούνκερ, οι οποίοι αρνούνται να καταργήσουν την αυτόµατη τιµαριθµικήαναπροσαρµογή τωνµισθών στις χώρες τους. Παρ’ όλα αυτά, άνοιξαν νέους δρόµους. Τις επόµενες εβδοµάδες, στις διαπραγµατεύσεις µεταξύ των «17» της ευρωζώνης ιδίως, θα φανεί αν θα προχωρήσει η Ευρώπη.

Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=5615