Τα Απόβλητα της Περιφέρειας Αττικής: μια ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί

Θέμης, Δημητρακόπουλος

2011-03-02

Δεν ανακαλύπτει, βέβαια, κανείς την Αμερική λέγοντας ότι το καυτό πρόβλημα των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Αττικής είναι μια ωρολογιακή βόμβα πάνω στην οποία καθόμαστε όλοι εμείς, οι κάτοικοι της Αττικής, και η οποία απειλεί να εκραγεί οσονούπω με ολέθριες συνέπειες για την οικονομία, τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον, την πανίδα και τη χλωρίδα –ό,τι τελοσπάντων έχει απομείνει απ’ αυτές– και βέβαια την ποιότητα ζωής. Μια βόμβα που αν τελικά σκάσει, θα ανατινάξει κι ό,τι έχει απομείνει από τη λογική μας που αδυνατεί να συλλάβει το πώς, αν και γνωρίζαμε εδώ και χρόνια, και πολύ καλά, πού πάει το πράγμα, φτάσαμε, ή επιτρέψαμε είτε ανεχτήκαμε, να φτάσουμε μέχρι εδώ.

Πριν ωστόσο σκάσει στα χέρια μας αυτή η βόμβα, έχουμε ακόμη ελάχιστο χρόνο για να δώσουμε λύση στο υφιστάμενο αδιέξοδο, να ξεφύγουμε από ένα τέλμα που διαιωνίζεται, από αυτό το σκουπιδο-τέρας που θυμίζει τη Λερναία Ύδρα και τον άμοιρο τον Σίσυφο συνάμα. Και αφού πρώτα, κατανοήσουμε και συνομολογήσουμε ότι το ζήτημα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων όντως όζει – και όζει από πολλές απόψεις.

Είναι ένα ζήτημα για το οποίο υπάρχουν ευθύνες, ευθύνες πολιτικές όσων έστησαν καριέρες πάνω σε παρελκυστικές και καταστροφικές για το περιβάλλον αλλά και τον κοινωνικό ιστό τακτικές, ευθύνες κυβερνητικές που εστιάζονται κυρίως στη διαπλοκή, την αδιαφάνεια και την εύνοια συγκεκριμένων επιχειρηματικών κέντρων για προφανείς λόγους, ευθύνες υπουργικές που βαρύνουν τις εκάστοτε ηγεσίες και υπηρεσίες των αρμοδίων υπουργείων Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, ευθύνες αυτοδιοικητικές για παραλείψεις, καθυστερήσεις και ολιγωρίες, ευθύνες –όσο κι αν μικρότερες– και κάποιων ομάδων εργαζομένων στον τομέα της δημοτικής καθαριότητας που από καχυποψία και ελλιπή πληροφόρηση για τις προτεινόμενες λύσεις (όπως η ανακύκλωση) τις υπονόμευσαν, ευθύνες τέλος και των τοπικών κοινωνιών που –μέσα στη γενικότερη ατμόσφαιρα της μικροπολιτικής αυθαιρεσίας, του ατελέσφορου πελατειακού κράτους, της με το αζημίωτο συναλλαγής, μικρής ή μεγαλύτερης, με την κάθε λογής εξουσία, της κραυγαλέας ανεπάρκειας του κρατικού μηχανισμού να προτείνει τις βέλτιστες κοινωνικά λύσεις και να πείσει γι’ αυτές– «εκπαιδεύτηκαν» και επαναπαύτηκαν στη νοοτροπία του «μακριά από την αυλή μας» κι όπου να ’ναι.

Σήμερα όμως, οι περισσότεροι από εμάς συνειδητοποιούμε ότι δεν πάει άλλο. Ότι τα χρονικά περιθώρια έγιναν θηλιά στο λαιμό μας και στο λαιμό των παιδιών μας που δεν χρωστάνε τίποτα για τη δική μας ανεπάρκεια, ότι αν δεν δράσουμε άμεσα, συγκροτημένα και με σχέδιο, το παιχνίδι θα χαθεί οριστικά και το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος που θα κληθούμε να καταβάλουμε θα είναι τεράστιο. Κι αυτό μέσα σε συνθήκες της χειρότερης, πολύπλευρης, κρίσης που βιώνει η χώρα μας στη νεότερη Ιστορία της.

Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι, εμείς τουλάχιστον, στη Δημοκρατική Αριστερά, θα συμφωνούσαμε με την παρωχημένη πρακτική της δημιουργίας και άλλων καμουφλαρισμένων ή μη χωματερών, είτε με την εφαρμογή της βιοξήρανσης, μεθόδου που απορρίπτουν οι περισσότεροι ειδικοί επιστήμονες, ή, πολύ περισσότερο, με την επιβολή λύσεων που μετέρχονται αστυνομικής καταστολής και βίας και της προκλητικής παρουσίας των ΜΑΤ επί μήνες, παρουσία που δυναμιτίζει το όποιο συναινετικό κλίμα θα μπορούσε να υπάρξει και προκαλεί ανεπανόρθωτα ίσως ρήγματα στον κοινωνικό ιστό, όπως συμβαίνει δυστυχώς τον τελευταίο καιρό στην Κερατέα – με αποτέλεσμα ένα πρόβλημα που θα όφειλε να έχει λυθεί προ πολλού με άλλα μέσα και μεθόδους, να έχει οδηγήσει στη δημιουργία ενός δυναμικού κοινωνικού κινήματος που υποχρεώνεται, εξαιτίας της άκαμπτης στάσης της πολιτικής εξουσίας, να αμύνεται και να εναντιώνεται αντί να συνομιλεί και να συναινεί σε θετικές και συμφέρουσες για όλες τις πλευρές λύσεις, φτάνοντας έτσι σε αδιέξοδο και τέλμα προς ζημία και της τοπικής κοινωνίας και βέβαια του συνολικού πληθυσμού της Αττικής. Όμως σύγχρονες λύσεις που ξεπερνούν το πρόβλημα, που δεν απειλούν δημόσια και ιδιωτικά αγαθά, που δεν υπονομεύουν τη δημόσια υγεία και δεν καταστρέφουν το περιβάλλον και το τοπίο, που είναι ήδη ενσωματωμένες στη νομοθεσία των πιο προηγμένων στο συγκεκριμένο τομέα ευρωπαϊκών χωρών, υπάρχουν και θα τις ακούσουμε προφανώς από τους επιστήμονες ομιλητές στη συνέχεια της ημερίδας.

Το μέγα πρόβλημα, πρόβλημα πολιτικό πάνω απ’ όλα, της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων της Αττικής, αποτελεί ταυτόχρονα και μια ευκαιρία να εφαρμοστούν επιτέλους μοντέλα που θα συντελέσουν ώστε να αλλάξει η νοοτροπία ολόκληρης της κοινωνίας. Γιατί η κοινωνία χρειάζεται εκπαίδευση, σωστή και ειλικρινή ενημέρωση για τις διάφορες λύσεις, λύσεις τεκμηριωμένες, βιώσιμες, οικονομικές και φιλικές για το περιβάλλον, χρειάζεται πληροφόρηση για τις δυνατότητες εξοικονόμησης των νοικοκυριών μέσω των προγραμμάτων ανακύκλωσης και κομποστοποίησης οικιακών απορριμμάτων, για τις προοπτικές δημιουργίας νέων πράσινων θέσεων εργασίας στα πλαίσια της εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης των αστικών αποβλήτων.

Θα χρειαστούν χρόνια φυσικά για να φτάσει η χώρα μας στο επίπεδο των πιο προηγμένων κρατών στον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, όπου η ανακύκλωση πλησιάζει το 70 με 75% του συνολικού όγκου των σκουπιδιών. Δεν υπάρχει λύση-πανάκεια που από τη μια στιγμή στην άλλη θα καταργήσει το πρόβλημα. Ούτε γίνεται, εκεί που βρισκόμαστε, τεχνολογικά και όχι μόνο, δεκαετίες πίσω να πάμε ξαφνικά δεκαετίες μπροστά ως δια μαγείας.

Αυτό που απαιτείται είναι η ριζική αλλαγή νοοτροπίας ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας, με την κατάλληλη εκπαίδευση, τη συνεχή ενημέρωση, την ενθάρρυνση στη συμμετοχή στα διάφορα προγράμματα περιορισμού και διαλογής στην πηγή και κατόπιν ανακύκλωσης των οικιακών απορριμμάτων, την παροχή κινήτρων και τη θέσπιση αντικινήτρων για τους δημότες από τους δήμους. Χρειάζεται ακόμη η ενεργή ανάμειξη των επιχειρήσεων-παραγωγών ώστε να λειτουργεί αποδοτικά όλο το φάσμα της ανακύκλωσης• με δυο λόγια είναι αναγκαία η εκπαίδευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων και παραγόντων – κι αυτή είναι μια διαδικασία που θα πάρει το χρόνο της.

Αν αρχίσουμε σήμερα, μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο – ή έστω μεθαύριο. Πρόκειται για ένα εγχείρημα πέρα για πέρα πολιτικό που το διακύβευμά του υπερβαίνει τους προφανείς οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους: είναι ένα στοίχημα επιβίωσης για ολόκληρη τη δημόσια διοίκηση, για την τοπική αυτοδιοίκηση, για την ελληνική κοινωνία, ένα στοίχημα που είμαστε υποχρεωμένοι να το κερδίσουμε.

Η Δημοκρατική Αριστερά είναι αποφασισμένη να συμμετάσχει ενεργά σε αυτό το εξαιρετικά ζωτικό, απαιτητικό αλλά και τόσο επείγον εγχείρημα.

Καλή επιτυχία στην ημερίδα και καλή δύναμη για τη δύσκολη και δύσβατη συνέχεια.

----

Παρέμβαση του Θέμη Δημητρακόπουλου, μέλους της Πολιτικής Επιτροπής και συντονιστή του Τομέα Πράσινων Πολιτικών και Οικολογίας της Δημοκρατικής Αριστεράς, στην ημερίδα της ΤΕΔΚΝΑ και της ΠΟΕ-ΟΤΑ, στις 2 Μαρτίου 2011, με θέμα: «Για μια βιώσιμη, οικονομική και φιλική στο περιβάλλον διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής».

Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=5672