Μέση Ανατολή: Ο φόβος φυλάει τα έρημα...
Ελένη, Τσερεζόλε
Αυγή της Κυριακής, 2011-03-13
Το δημοκρατικό ντόμινο που ξεκίνησε από την Τυνησία, σαρώνοντας τον πρόεδρο Μπέν Αλί και στη συνέχεια τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Χόσνι Μουμπάρακ, πολιορκεί στενά τον Μουαμάρ Καντάφι, αλλά παράλληλα φαίνεται ότι έχει μεταδοθεί και σε άλλες χώρες της περιοχής (Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής). Εκεί μονάρχες και πρόεδροι επιδίδονται σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να προλάβουν ενδεχόμενες εξελίξεις όπως αυτές της Τυνησίας, της Αιγύπτου ή ακόμη και της Λιβύης. Στη μια μετά από την άλλη, οι ηγέτες των χωρών αυτών ανακοινώνουν πολιτικές ελευθερίες και συντάγματα κι εν γένει ανοίγματα που θα φάνταζαν αδιανόητα μόλις πριν από λίγο καιρό...
Και ως φαίνεται αυτή είναι μόνο η αρχή, γιατί η πίεση για δημοκρατικές ελευθερίες σε χώρες όπως η Αλγερία, το Μαρόκο, η Ιορδανία ή ακόμη και η Συρία και η Σαουδική Αραβία, είναι στα πρώτα της μόλις βήματα και είναι σχεδόν σίγουρο ότι αν η κοινή γνώμη στις χώρες αυτές, που μόλις έχουν αρχίσει να αφυπνίζονται, θεωρήσει τις μεταρρυθμίσεις ανεπαρκείς, θα κατέβει στους δρόμους...
Αλγερία: Προς βαθιά αναθεώρηση του Συντάγματος...
Επιδέξιο παιχνίδι ισορροπιών και καλής χρήσης του μάννα που προσφέρει το πετρέλαιο από το καθεστώς Μπουτεφλίκα στην Αλγερία. Σιγά - σιγά οι αρχές προωθούν μεταρρυθμίσεις που εδώ και χρόνια παρέμεναν ζητούμενα. Για παράδειγμα, την Τετάρτη, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (FNL) που βρίσκεται στην εξουσία στην Αλγερία, μαζί με τη Δημοκρατική Εθνική Ένωση (RDN) του πρωθυπουργού Αχμέντ Ουαχία και το Κίνημα της Κοινωνίας και τη Ειρήνης (Iσλαμιστές) -τα τρία κόμματα αποτελούν την προεδρική Συμμαχία που κυβερνά τη χώρα- τάχθηκε υπέρ μιας βαθιάς αναθεώρησης του Συντάγματος. Αυτό δήλωσε ο γενικός γραμματέας του Μετώπου, Αμπντελαζίζ Μπελχαντέμ. Συγκεκριμένα το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο προβλέπει "μια εκ βάθρων αναθεώρηση" του Συντάγματος που υιοθετήθηκε με βάση ένα ειδικό κείμενο το 1996 με αφορμή τις βιαιότητες των ισλαμιστικών ένοπλων οργανώσεων, που, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, προκάλεσαν τον θάνατο πάνω από 200 χιλιάδων πολιτών από το 1992, δήλωσε ο Μπελχαντέμ. Ο Μπελχαντέμ, προσωπικός εκπρόσωπος του 74χρονου προέδρου της χώρας Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα, δεν διευκρίνισε ωστόσο ποιες είναι οι πολύ μεγάλες αλλαγές που κρίθηκαν αναγκαίες.
Σύμφωνα με τον Μπελχαντέμ, ο πρόεδρος Μπουτεφλίκα είχε, πολύ πριν από τη συνταγματική μεταρρύθμιση του Νοεμβρίου του 2008, εκφράσει την επιθυμία του για μια "σε βάθος" μεταρρύθμιση του Συντάγματος, αλλά είχε τότε περιοριστεί σε μια μερική μεταρρύθμιση. Συγκριμένα, είχε καταργήσει τον περιορισμό των προεδρικών θητειών σε δύο, προκειμένου να κάνει και τρίτη, η οποία ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2009! Ο γ.γ. του Μετώπου διευκρίνισε ότι το κόμμα του θα αρνηθεί οποιαδήποτε πολιτική πρόταση που θα διαγράψει κάθε τι που πραγματοποιήθηκε αφότου η χώρα ανεξαρτητοποιήθηκε το 1962, δηλαδή την πρόταση μιας συντακτικής συνέλευσης. Η αντίδραση αυτή αποτελεί απάντηση στο αίτημα ενός μέρους της αντιπολίτευσης, και συγκεκριμένα του Μετώπου Σοσιαλιστικών Δυνάμεων του ιστορικού αντιφρονούντα, Χοσίν Αΐτ Αχμέντ, που εδώ και χρόνια ζητεί την εκλογή συντακτικής συνέλευσης στη χώρα. Ο ίδιος πάντως είναι πολύ προσεκτικός στις δημόσιες δηλώσεις του και πρόσφατα είπε με νόημα ότι δεν πιστεύει στο "φαινόμενο των επιδημιών"...
Στις 24 Φεβρουαρίου, οι αρχές είχαν κάνει ένα πρώτο βήμα: ήραν την κατάσταση συναγερμού, που ίσχυε επί 19 χρόνια, ικανοποιώντας το αίτημα της αντιπολίτευσης για την κατάργησή του. Η κατάσταση συναγερμού είχε βοηθήσει την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τους ισλαμιστές αντάρτες, όμως τα τελευταία χρόνια η βία είχε μειωθεί και οι επικριτές του καθεστώτος υποστήριζαν πως το μέτρο αυτό εχρησιμοποιείτο για να συμπιεσθούν οι πολιτικές ελευθερίες.
Μαρόκο: Δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις εξαγγέλλει ο βασιλιάς
Μπορεί στο Μαρόκο να έχουν μέχρι στιγμής σημειωθεί οι πιο ήπιες αντιδράσεις στην εξουσία του βασιλιά του Μαρόκου, Μοχάμεντ ΣΤ’, ωστόσο ο μονάρχης "προσέχει για να έχει". Έτσι, το βράδυ της Τετάρτης απηύθυνε επίσημο διάγγελμα μετά τις διαδηλώσεις της 20ής Φεβρουαρίου, που είχαν διοργανωθεί μέσω Facebook ζητώντας δημοκρατικές αλλαγές στην χώρα. Με το διάγγελμα εξήγγειλε σημαντικές δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και "διεύρυνση των ατομικών ελευθεριών". "Αποφασίσαμε να προβούμε σε πλήρη συνταγματική μεταρρύθμιση" δήλωσε ο μονάρχης, ο οποίος έκανε λόγο για επικείμενη σύσταση μιας ad hoc επιτροπής για την αναθεώρηση του Συντάγματος, της οποίας η προεδρία θα ανατεθεί στον συνταγματολόγο Αμπντελτίφ Μενούνι. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός, "ως επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας" και ο ρόλος των πολιτικών κομμάτων θα πρέπει να "ενισχυθούν" στην επικείμενη συνταγματική μεταρρύθμιση. Η συνταγματική μεταρρύθμιση θα προβλέπει "εκλεγμένη κυβέρνηση, από τη λαϊκή βούληση, η οποία θα εκφράζεται μέσα από τις κάλπες και θα απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας στη Βουλή των Αντιπροσώπων" πρόσθεσε ο ίδιος.
Ο βασιλιάς ανακοίνωσε επίσης σειρά μέτρων για την ενίσχυση του πλουραλισμού, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών, την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και τον ρόλο των πολιτικών κομμάτων. Για την έγκριση του αναθεωρημένου συντάγματος θα διεξαχθεί δημοψήφισμα.
"Έχουμε σχεδόν εκπλαγεί. Η μεγαλειότητά του πήγε πολύ μακριά, απάντησε θετικά στα αιτήματα των κομμάτων και της νεολαίας" δήλωσε ο Αμπντελιλάχ Μπενκιράν, γενικός γραμματέας του ισλαμιστικού κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, που ανήκει στην κοινοβουλευτική αντιπολίτευση.
Στην ομιλία του ο Μοχάμεντ ΣΤ’ απαρίθμησε τις επτά βάσεις των δημοκρατικών του μεταρρυθμίσεων, στις οποίες περιλαμβάνεται η συνταγματική αναγνώριση, για πρώτη φορά, της συνιστώσας των βερβέρων "αμαζίγκ", η "ενίσχυση του καθεστώτος του πρωθυπουργού" και η "διάθεση να αναχθεί η δικαιοσύνη σε ανεξάρτητη εξουσία". Σύμφωνα με το άρθρο 65 του μαροκινού συντάγματος, ο πρωθυπουργός, που διορίζεται από τον βασιλιά, "έχει την ευθύνη του συντονισμού των υπουργικών δραστηριοτήτων".
"Πρόκειται για ρήξη με ένα παρελθόν που πλέον οι πάντες αρνούνται. Ανταποκρίνεται στα αιτήματα πολλών Μαροκινών που ποτέ δεν έπαψαν να διεκδικούν θεσμικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις " υπογράμμισε ο πολιτικός επιστήμονας, Μοχάμεντ Νταρίφ. "Αυτή η ομιλία αποτελεί ρήξη με την εκτελεστική μοναρχία, δεν εγκαθιδρύει συνταγματική μοναρχία, αλλά προβλέπει μια ισορροπημένη μοναρχία με ένα μοίρασμα της εξουσίας μεταξύ του βασιλιά και μιας κυβέρνησης που προέρχεται από τη Βουλή", προσέθεσε ο ίδιος. Από την πρώτη ψήφιση συντάγματος στο ανεξάρτητο Μαρόκο το 1962, αυτό έχει μεταρρυθμιστεί πολλές φορές - η τελευταία ήταν το 1996.
Ιορδανία: Δειλές αλλαγές προσώπων από τον βασιλιά
Σημαντικές πιέσεις από τη Βουλή, αλλά και από πολιτικά κόμματα και ομάδες, δέχεται ο βασιλιάς Αμπντάλα Β’ της Ιορδανίας, που είδε να διεξάγονται οι σοβαρότερες διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν ποτέ στη χώρα. Έτσι, την εβδομάδα που πέρασε, η αντιπολίτευση ενέτεινε τις εκκλήσεις για τη διάλυση του κοινοβουλίου, το οποίο, όπως αναφέρει, εμποδίζει τη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων, και ζήτησε την ταχεία ψήφιση νέου εκλογικού νόμου. Συγκεκριμένα το Μέτωπο Ισλαμικής Δράσης (FAI) , το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, κόμματα της αριστεράς, η Ομάδα απόστρατων στρατιωτικών και νεολαιίστικες οργανώσεις τόνισαν σε χωριστές ανακοινώσεις τους ότι η διάλυση του κοινοβουλίου κρίνεται αναγκαία για να προωθηθούν οι μεταρρυθμίσεις.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο βασιλίας Αμπντάλα είχε κάνει μια δειλή κίνηση αλλαγής: διόρισε τον πρόεδρο της Γερουσίας, Τάχερ Μάσρι, επικεφαλής μιας Επιτροπής εθνικού διαλόγου που πρόσφατα συγκροτήθηκε για να επεξεργαστεί τη νομοθεσία σχετικά με τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Αντιδρώντας, ο ηγέτης του FAI, ο σεΐχης Χάμζα Μανσούρ, έστειλε επιστολή στον Μάσρι επισημαίνοντας ότι μιας ανάλογης κυβερνητικής επιτροπής δεν θα πρέπει να ηγείται ο πρόεδρος της Γερουσίας, καθώς αυτός διορίστηκε από τον μονάρχη. Ο Αμπντάλα συνέχισε στην πολιτική αλλαγής προσώπων, διορίζοντας έναν παλιό υπουργό του, τον 65χρονο Χαλέντ Καράκι, ως επικεφαλής του βασιλικού υπουργικού συμβουλίου, την τρίτη σημαντικότερη θέση στη χώρα, ανακοινώθηκε από το παλάτι.
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=5710