Απαντήσεις και όχι προφητείες

Κώστας, Κάρης

Αυγή της Κυριακής, 2011-06-26

Σε τελική ευθεία η ψήφιση της νέας συμφωνίας με την Ευρωπαική Ένωση και το ΔΝΤ εν μέσω πιέσεων, αντιδράσεων και μεγαλης, πάρα πολύ μεγάλης έντασης στη χώρα και στις σχέσεις της με την Ένωση. Συνθήκες που τροφοδοτούν συνθήκες εξαιρετικής αστάθειας και κάνουν πιθανές επικίνδυνες εξελίξεις.

Η ψυχραιμία υποχωρεί, η ρητορεία συγκαλύπτει και δεν αποκαλύπτει, πολίτες και πολιτικοί συμπεριφέρονται σα να είναι σε αδιέξοδο, κολλημένοι στο τοίχο. Ο αναγκαστικός δεσμός του μεσοπρόθεσμου με τη 5η δόση (και τις επόμενες δόσεις) δανεισμού είναι πασιφανής. Οφελείται η χώρα όταν προσπαθούμε να τον αποκρύψουμε; Οφελείται η ανάλυση και επιλογή στόχων, ανεξάρτητα της τελικής πολιτικής επιδίωξης, όταν αρνείται να δεχθεί αυτή την πραγματικότητα;

Αναμφίβολα η πίεση για το μεσοπρόθεσμο έχει εκβιαστικό χαρακτήρα. Που προκαλεί συναισθήματα αντίδρασης σε μας που την υφιστάμεθα. Αλλά υπάρχει και η αντίστροφη όψη : γιατί είναι υποχρεωμένη η Ένωση, το ΔΝΤ, η ΕΚΤ να συνεχίσουν το δανεισμό όταν υπάρχει εκτροχιασμός των μεγεθών, ιδιαιτέρως των εσόδων του δημοσίου ; Για να μην απειληθεί συνολικά το ευρώ είναι ο αντίλογος. Αυτό δεν είναι εκβιαστικό επιχείρημα ; Ας αφήσουμε επομένως στην άκρη τους τρόπους και τους τύπους – αν και έχουν τη σημασία τους – και ας πάμε στον πυρήνα.

Πρέπει να απαντηθούν ουσιώδη ερωτήματα για να βγει ψύχραιμο συμπέρασμα για το μέλλον. Αν είναι ορθό ότι φθάνουμε στο (μεσοπρόθεσμο) πρόγραμμα των νέων μέτρων επειδή δεν πάνε καλά τα μεγέθη, θα πρέπει να δοθεί απάντηση στο “γιατί;”. Γιατί οι προβλέψεις του περσυνού μνημονίου δεν επιβεβαιώνονται σε κρίσιμους τομείς, επιβάλλοντας νέα μέτρα; Σαφής απάντηση δεν έχει δοθεί. Και δεν εννοώ τους ρήτορες που δεν ασχολούνται με τις λεπτομέρειες και τα βλέπουν όλα σαν επιβεβαίωση όσων είχαν (προ) πεί από πέρυσι – λες και η κοινωνία χρειάζεται προφήτες. Εννοώ τις ελληνικές και ευρωπαικές αρχές που ανέλαβαν την ευθύνη υλοποίησης του προγράμματος και δεσμεύτηκαν για τα αποτελέσματά του. Η επικρατούσα ερμηνεία είναι ότι η αποτυχία - όπου υπήρξε – οφείλεται κυρίως στη διεύρυνση της ύφεσης, που μειώνει τα φορολογικά έσοδα κλπ. Η απάντηση αυτή – που εμφανώς συμπλέει με τους επικριτές του μνημονίου - δίνεται μόνον γενικά και χωρίς λεπτομέρειες. Και κυρίως δεν συνοδεύεται από μια σαφή αποδοχή του όποιου λάθους : ήταν λάθος οι υπολογισμοί, εφαρμόστηκε στραβά το πρόγραμμα, έγινε κάτι εκτός προγράμματος που προκάλεσε την μεγαλύτερη ύφεση ; Αιτίες υπάρχουν. Δεν τις ξέρουν ; Οι απαντήσεις αυτές έχουν μεγάλη σημασία για το μέλλον, θα καθορίσουν την πορεία από δω και μπρος. Και οπωσδήποτε η απουσία τους ενισχύει τη γενική αμφισβήτηση.

Προκαλούνται έτσι και άλλα ερωτήματα που θέλουν απάντηση : Το σχέδιο των νέων μέτρων έχει αναπτυξιακή (και όχι υφεσιακή) προοπτική; Διορθώνει κάτι; Θα σταθούν τα έσοδα; Πώς θα χρηματοδοτηθεί στις συγκεκριμένες συνθήκες ο ιδιωτικός τομέας; Τέτοια ερωτήματα είναι πολύ πιο καθοριστικά από εκείνα που θέτει η διεθνής και εσωτερική συζήτηση για την αδυναμία της Ελλάδας να εξυπηρετήσει τόσο μεγάλο χρέος. Γιατί η απάντηση στα ερωτήματα αυτά αφορά το παραγωγικό μέλλον της χώρας με ή χωρίς αναδιάρθρωση, τέτοια ή αλιώτικη.

Πάνω και μέσα στα ερωτήματα αυτά βρίσκονται δύο κεντρικά και καθοριστικά χαρακτηριστικά των μέτρων που πάρθηκαν πέρυσι και παίρνονται τώρα: Η κατανομή των βαρών για την αντιμετώπιση της κρίσης δεν αναγνωρίζεται ως δίκαιη. Και δεν εννοούμε οι περισσότεροι δίκαιη τη διατήρηση των προνομιακών ρυθμίσεων του πελατειακού κράτους, αλλά την προστασία των ασθενέστερων και την κατ’ αναλογία με τον πλούτο και το εισόδημα συμμετοχή στα βάρη. Και κατά δεύτερο, δεν υπάρχουν οι ελάχιστες εγγυήσεις για το μέλλον προς τα κοινωνικά στρώματα και τους πολίτες που υποχρεώνονται σήμερα - υπέρμετρα σε σχέση με το εισόδημά τους - να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης και υφίστανται τις δραματικές επιπτώσεις της ύφεσης. “Τί μας ξημερώνει” είναι η αγωνία μας.

Από αυτή τη σκοπιά πρωτίστως, και όχι από τη σκοπιά των δανειστών μας που ζητούν να εξασφαλίσουν τα χρήματά τους, η ελληνική κοινωνία προσβλέπει σε μια συναίνεση-δέσμευση πολιτικών δυνάμεων : εγγυήσεις συμπεφωνημένες για το μέλλον, που περιορίζουν την επελαύνουσα ανασφάλεια. Δεν έχουμε ανάγκη προφητειών για την επερχόμενη καταστροφή. Εχουμε ανάγκη πράξεων για να αποφύγουμε τα αδιέξοδα και πολιτικών που πείθουν την κοινωνία για την προοπτική τους._

Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=6012