Προς μετάλλαξη τα ΑΕΙ

Γιάννης, Παπαθεοδώρου

Τα Νέα, 2011-07-09

Με καθυστέρηση αρκετών μηνών και ύστερα από μια προβληματική διαδικασία διαβούλευσης, παρουσιάστηκε με «θερινή στολή» το σχέδιο νόμου για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Θα ήταν μάλλον αφελές να προσπαθήσει κανείς να βάλει στη ζυγαριά τα επιμέρους θετικά και τα αρνητικά του σημεία προκειμένου να βρει ένα ιδεατό σημείο ισορροπίας. Ετσι κι αλλιώς, το υπουργείο, αφού αγνόησε επιδεικτικά τις προτάσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας (θέσεις συγκλήτων, θέσεις πρυτάνεων, θέσεις ΠΟΣΔΕΠ), τώρα επιχειρεί με διαδικασίες «εξπρές» να εκβιάσει και την τελική ψήφισή του νομοσχεδίου. Το βασικό ερώτημα, επομένως, που προκύπτει είναι το εξής. Σε ποια πολιτική και εκπαιδευτική κατεύθυνση κινείται το νομοσχέδιο; Προωθεί τη μεταρρύθμιση ή τη μετάλλαξη του δημόσιου πανεπιστημίου; Πολύ φοβάμαι ότι βρισκόμαστε μπροστά στη δεύτερη επιλογή.

Αν το ζητούμενο τρίπτυχο της μεταρρύθμισης είναι η «αυτοτέλεια - αξιολόγηση - λογοδοσία», το σχέδιο νόμου καταγράφει μια σαφή έκπτωση και εκτροπή αυτών των εννοιών προς τον ετεροκαθορισμό, την επιτήρηση και την αδιαφάνεια. Η μειωμένη δημοκρατική νομιμοποίηση των διοικητικών οργάνων, οι υβριδικές μορφές συγκεντρωτικού ελέγχου, η επαναφορά της ιεραρχίας της «έδρας», οι στερεοτυπικές αναφορές σε «καθηγητές - σταρ» και «ακαδημαϊκούς ηγέτες», η σύγχυση της εκπαίδευσης με την κατάρτιση, καθώς και η μείωση της έρευνας έναντι της διδασκαλίας οδηγούν σε ένα εταιρικό μοντέλο «εκπαιδευτικών υπηρεσιών», που δεν έχει κανένα ακαδημαϊκό «άρωμα» και αναπτυξιακό όραμα. Από αυτήν την άποψη, το σχέδιο νόμου δεν απαντά στο ώριμο αίτημα της μεταρρύθμισης• αποτυπώνει τη βεβιασμένη απόσυρση του υπουργείου από τις θεσμικές και τις οικονομικές υποχρεώσεις της πολιτείας απέναντι στο δημόσιο πανεπιστήμιο.

Εστω και την ύστατη ώρα, το υπουργείο οφείλει να ακούσει τη φωνή της πανεπιστημιακής κοινότητας και των δυνάμεων της μεταρρύθμισης. Διαφορετικά, θα χαθεί - οριστικά ίσως - η ευκαιρία για νέο «συμβόλαιο με εγγυήσεις». Και η αλαζονική ηχώ της κυβερνητικής νίκης δεν θα είναι αρκετά δυνατή για να καλύψει τον κρότο από τα ερείπια του πανεπιστημίου.

Ο Γιάννης Παπαθεοδώρου διδάσκει Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Του Γιάννη Παπαθεοδώρου

Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=6032