Το έκτακτο απετράπη, το μόνιμο απειλεί

Κώστας, Κάρης

Αυγή της Κυριακής, 2011-07-24

“Επιλεκτική χρεωκοπία” επί θύραις, τριάντα χρόνια τοκογλυφία, γλυτώσαμε από τη χρεωκοπία, ομολογία αποτυχίας του Μνημονίου είναι οι πρώτοι σχολιασμοί για την απόφαση της Ευρωζώνης, σχολιασμοί που στηρίζονται στην εικόνα μιας άτολμης απόφασης, που δεν δίνει μια σαφή και οριστική λύση.

Η ΑΠΟΦΑΣΗ της Ευρωζώνης κρίνεται βεβαίως από το αν αντιμετωπίζει τα επείγοντα άμεσα προβλήματα της κρίσης, την άμεση απειλή χρεωκοπίας. Και αυτό φαίνεται να το κάνει, αν και παραμένουν τα ερωτηματικά για τις πρόσθετες εγγυήσεις που απαιτούνται για τη στήριξη των ελληνικών τραπεζών. Η απόφαση κρίνεται όμως και από την προοπτική που ανοίγει. Αντιμετωπίζει η απόφαση τα αίτια της σημερινής κρίσης, ώστε να ανοίξει διαφορετική προοπτική; Αυτό είναι βασικό κριτήριο - όχι το μόνο.

Η ΕΠΙΜΟΝΗ της Συνόδου στον στόχο των αποκρατικοποιήσεων δείχνει μια μετατόπιση της προτεραιότητας από τη μείωση του ελλείμματος. Οι αποκρατικοποιήσεις μπορεί να βοηθούν τους δανειστές ως εγγυήσεις, μπορεί να φέρνουν κάποια χρήματα στο ταμείο, αλλά δεν μειώνουν ευθέως το έλλειμμα. Το μειώνουν μόνον κατά το σκέλος που σταματούν βαριά ελλειμματικές δραστηριότητες - αλλά αυτές συνήθως δεν βρίσκουν αγοραστές και μένουν στο Δημόσιο...

ΟΜΩΣ η σαφής και σημαντική αύξηση του ελλείμματος κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011 είναι το ισχυρό θεμέλιο της έξαρσης της κρίσης. Αύξηση του ελλείμματος που οφείλεται και στη μείωση των εσόδων και στην αύξηση των δαπανών. Είναι προφανές ότι, παρά τις σοβαρές μειώσεις των αμοιβών των δημοσίων υπαλλήλων, το πελατειακό σύστημα συνεχίζει να καθορίζει τις βασικές εξελίξεις και να ξοδεύει περισσότερα από πέρσι (πάνω από 8% είναι η αύξηση των δαπανών). Η αύξηση δαπανών κατά ένα μέρος μόνο οφείλεται σε αύξηση των τόκων δανεισμού. Συγχρόνως, η μείωση των εσόδων -και αυτή πάνω από 8%- προειδοποιεί για το πλήρες αδιέξοδο, το οποίο δεν μπορεί να αποτρέψει οποιαδήποτε μετάθεση των ομολόγων κ.λπ. Δεν αποτρέπει το αδιέξοδο -μπορεί μόνον να το μεταθέτει- γιατί το πρωτογενές έλλειμμα αναπτύσσεται με ρυθμό ταχύτερο από το καλύτερο ποσοστό... ανάπτυξης που μπορούμε να φανταστούμε για την Ελλάδα ακόμη και σε μελλοντικές καλές συνθήκες. Η μείωση των εσόδων δεν οφείλεται μόνο στην ύφεση όπως υποστηρίζεται. Είναι πολύ μεγαλύτερη από την ύφεση και μπορεί να εξηγηθεί από τη σχετική αδράνεια του φορολογικού μηχανισμού, που σημαίνει περαιτέρω ενίσχυση της αδικίας του φορολογικού συστήματος, που οδηγεί σε περαιτέρω απαξίωση της φορολόγησης και παράλυση των μηχανισμών. Και το πρόβλημα αυτό δεν θα λυθεί -ίσως κάπως να απαλυνθεί- με την αύξηση των χρηματοδοτήσεων από ευρωπαϊκά ταμεία.

ΥΠΑΡΧΕΙ ο εύλογος αντίλογος ότι αυτά τα προβλήματα είναι πρωτίστως ελληνικής ευθύνης και στην καλύτερη περίπτωση ο ευρωπαϊκός δανεισμός πρέπει να βοηθά. Όμως αυτή είναι η προσέγγιση της σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις τρίτες, λεγόμενες, χώρες. Ο δεσμός του ευρώ απαιτεί άλλη προσέγγιση. Την κοινή ευθύνη και αλληλεγγύη. Και σε αυτό η Σύνοδος της Ευρωζώνης αποδείχθηκε άτολμη, το λιγότερο. Κοινή ευθύνη σημαίνει να αντιλαμβάνονται όλοι ότι το υπερχρεωμένο κράτος βαραίνει το ευρώ, όπως το βαραίνει και μια εθνική οικονομία σε ύφεση και χωρίς αισιόδοξη προοπτική. Αναμφίβολα οι ανισότητες τροφοδοτούν το κεφάλαιο - όταν όμως εντάσσονται σε κύκλους ανοδικούς, όχι σε δίνες καταστροφικές. Και όταν το μέγεθός τους αποδίδει επαρκή, αν όχι υπερβολικά κέρδη. Αυτό ούτε κατ’ ελάχιστο δεν συμβαίνει στην Ελλάδα, ούτε θα συμβεί αν συνεχίσουμε έτσι.

ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ, αν η Ελλάδα πρέπει να μειώσει το έλλειμμα αντί να το αυξήσει, θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί μέσω του ιδιωτικού τομέα. Τέτοιο σχέδιο δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Απαιτεί οικονομική σταθερότητα και αίσθηση αναπτυξιακής προοπτικής. Αυτά δεν φαίνεται να μπορεί να τα προσφέρει η απόφαση της Ευρωζώνης, αν και πιθανόν αποτρέπει μια έκτακτη κρίση πτώχευσης.

Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=6060