Η δίνη των κυπριακών γεωτρήσεων προαναγγέλλει καταιγίδα;
Χριστίνα, Πουλίδου
Αυγή της Κυριακής, 2011-09-25
Όσοι θεωρούν ότι η κατάσταση στην Κύπρο, με τις διασταυρούμενες γεωτρήσεις, εκτονώθηκε, ίσως και να σφάλλουν. Η κατάσταση είναι ακόμη τεταμένη και η Τουρκία δεν αντιδρά πάντα εν θερμώ - στην περίπτωση του ’74 ενήργησε εν ψυχρώ. Εξάλλου, ο Τ. Ερντογάν υπήρξε σαφής: «Θα αναλάβετε στρατιωτική δράση για τις κυπριακές γεωτρήσεις;» ρωτήθηκε. «Όχι ακόμη» απάντησε κι άφησε τον αστερίσκο να κρέμεται πάνω απ’ τα κεφάλια των Κυπρίων. Λίγο αργότερα, εκνευρισμένος απ’ την πρωτοβουλία του γ.γ. του ΟΗΕ να θέσει (στην κατ’ ιδίαν συνάντησή τους) το ζήτημα των απειλών σε βάρος της Κύπρου, ανέβασε τους τόνους - δήλωσε πως αν οι Ελληνοκύπριοι συνεχίσουν το έργο των γεωτρήσεων, "θα κάνουμε αυτό που πρέπει"...
Έχει δίκιο να είναι εξοργισμένος ο Τ. Ερντογάν με την κυπριακή πρωτοβουλία; Η απάντηση είναι ανάποδη - ο Πρόεδρος Χριστόφιας έχει το απόλυτο δικαίωμα να ενεργεί κατά τον τρόπο που ενεργεί. Ωστόσο, υπάρχει η πολιτική διάσταση του ζητήματος: ήταν σκόπιμο σε τούτη την (πολλαπλά κρίσιμη) συγκυρία να αναληφθεί η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, που δεν μπορούσε παρά να είναι μονομερής, να μην έχει προηγηθεί δηλαδή μια διαδικασία ενημέρωσης και διαβούλευσης με τα γειτονικά κράτη;
Στις κυπριακές γεωτρήσεις, η πρώτη αντίδραση της Τουρκίας ήταν αντικατοπτρική - ξεκίνησε αντιστοίχως μια επιχείρηση γεωτρήσεων... Όμως ο σχεδιασμός τούτος έχει κοντά ποδάρια, διότι οι τουρκικές γεωτρήσεις εντάσσονται σε ένα πλαίσιο απόλυτης αυθαιρεσίας και πλήρους παρανομίας και ως εκ τούτου η Άγκυρα δεν θα βρεί συνεταίρο στην επιχείρηση. Όταν δηλαδή ολοκληρωθεί ένας κύκλος διερεύνησης, ποια εταιρεία θα παραβλέψει ότι δεν έχει προσηκόντως αδειοδοτηθεί και θα αναλάβει έργο σε ξένη υφαλοκρηπίδα;
Με τούτη την ανοησία -της συμφωνίας με τα κατεχόμενα- ο Τ. Ερντογάν κερδίζει χρόνο και δημιουργεί παρενοχλήσεις. Όταν παρέλθουν οι συνομιλίες για το Κυπριακό (στα μέσα Οκτωβρίου) και διαπιστωθεί το αδιέξοδο, τότε η Άγκυρα μπορεί να ξαναπιάσει το πλεκτό. Τότε μπορεί να πυκνώσουν οι περιπολίες του τουρκικού στόλου και να περιοριστούν οι δυνατότητες εργασίας της Nobel Energy.
Σε τι θα εξυπηρετούσε την Τουρκία ένα θερμό επεισόδιο στην Κύπρο; Στο ερώτημα αυτό υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις. Ορισμένοι θεωρούν ότι η Άγκυρα θα προσμετρήσει ότι σε ένα εύφλεκτο περιβάλλον δεν μπορεί να ανάψει φωτιά, ιδιαίτερα αν έχει αντικριστά της τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Άλλοι θεωρούν πως -παρά τις εντυπώσεις- ούτε οι ΗΠΑ ούτε το Ισραήλ θα στείλουν πολεμικές δυνάμεις για να υπερασπιστούν τις κυπριακές γεωτρήσεις. Οι μεν υποστηρίζουν ότι στην εξυπηρέτηση του ηγεμονικού και σταθεροποιητικού ρόλου που θέλει να αναλάβει η Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή, μια πολεμική εμπλοκή θα ήταν αντιπαραγωγική. Οι δε αντιτείνουν ότι, στον σχεδιασμό Ερντογάν, το να βάλει η Τουρκία «στη θέση τους τους αυθάδεις Κύπριους» και το να καταδείξει δημοσίως ότι το Ισραήλ απέφυγε να συγκρουστεί μετωπικά με τη ΝΑΤΟϊκή Τουρκία είναι πολλαπλά ωφέλιμο. Το βέβαιο είναι ότι πολλοί Τούρκοι αξιωματούχοι είπαν πολλές βαριές κουβέντες και ο αντίλαλός τους έχει μείνει - δύσκολα ξεφουσκώνει με κάποιες μπουρμπουλήθρες στα ανοιχτά της Πάφου. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι εξάλλου μιλούν συντονισμένα, οργανωμένα και μεθοδευμένα - ποτέ δεν ακούστηκε κακοφωνία από την Άγκυρα. Το μήνυμα επομένως ήταν καθ’ υπαγόρευση και άρα δεν μπορεί να εκτοξεύθηκε εν κενώ.
Μια πρόσφατη έρευνα στην τουρκική κοινωνία έδειξε άλλωστε ότι συνολικά η Τουρκία γυρνά την πλάτη της στη Δύση - ένας «μοναχικός» ρόλος σερίφη στην ευρύτερη περιοχή, αυτό είναι το κυρίαρχο εθνικό όραμα. Η τουρκική κοινωνία δεν έχει σε υπόληψη την Ε.Ε. ή τις ΗΠΑ, αντίθετα βλέπει εξαιρετικά ανεκτικά τις πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν, το οποίο δεν θεωρεί παράγοντα απειλής. Ως εκ τούτου, αν ερμηνεύαμε ώς τώρα την Τουρκία υπολογίζοντας τον αντίκτυπο των ενεργειών της στην ενταξιακή της πορεία, σήμερα πρέπει να αλλάξουμε την ερμηνευτική μας προσέγγιση. Την Τουρκία, κυβέρνηση και κοινωνία, δεν την ενδιαφέρει πια η ενταξιακή προοπτική. Έχει αντιληφθεί ότι έχει ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός τροποποίησης της απόφασης του Ελσίνκι και χαράσσει τον δρόμο της εν αναμονή των νέων ευρωπαϊκών αποφάσεων.
Είναι επομένως πιθανή μια κρίση με την Τουρκία; Δεν είναι απίθανη, είναι η απάντηση. Όποιος δεν το βλέπει, όποιος επιχαίρει επειδή η Τουρκία «έβαλε την ουρά κάτω απ’ τα σκέλια», όποιος διευρύνει την εστία της κρίσης (όπως η Ν.Δ., που προανήγγειλε καθορισμό της ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου, παρά και κόντρα στις κυπριακές επιθυμίες...), παρασύρεται απ’ το θυμικό του και εμφανίζεται να έχει άγνοια κινδύνου. Και μακάρι τούτη η πρόβλεψη -πως ο κίνδυνος είναι υπαρκτός- να αποδειχθεί λαθεμένη.
Εκτύπωση στις: 2024-04-25
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=6217