Τα όρια της δημοκρατίας και της υποκρισίας
Γιώργος, Γιαννουλόπουλος
Ελευθεροτυπία, 2005-05-18
Το σενάριο είναι οικείο και συνοψίζεται περίπου ως εξής: σε μια χώρα όπου ο άνεμος της δημοκρατίας δεν έχει ακόμα σαρώσει τον αυταρχισμό και την τυραννία, ο λαός βγαίνει στους δρόμους για να διεκδικήσει τα στοιχειώδη δικαιώματα που θεωρούμε σήμερα δεδομένα και αδιαπραγμάτευτα. Το καθεστώς, μπροστά στο ενδεχόμενο να καταρρεύσει όπως τόσα άλλα σε παρόμοιες περιστάσεις, αντιδρά και οι δυνάμεις ασφαλείας συγκρούονται με τους διαδηλωτές.Οι πληροφορίες, ανεπιβεβαίωτες και συγκεχυμένες, μιλούν για εκατοντάδες νεκρούς, χιλιάδες είναι εκείνοι που καταφεύγουν έντρομοι σε γειτονικές χώρες, ενώ όλα δείχνουν ότι ο εμφύλιος πόλεμος βρίσκεται προ των πυλών. Στο σημείο αυτό παρεμβαίνει η διεθνής κοινότητα και διά στόματος Λευκού Οίκου προειδοποιεί τους σφαγείς ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να ανεχθούν την κατάσταση. Η παρέμβασή τους ενθαρρύνει τους εξεγερμένους και οι δυνάστες, αντιμέτωποι με το μοιραίο, αποχωρούν προς άγνωστη κατεύθυνση ενώ ο λαός πανηγυρίζει στην κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας σε απευθείας σύνδεση με τα δελτία ειδήσεων. Η δημοκρατία κέρδισε άλλη μία μάχη.
Αυτά, κατά κανόνα, υπαγορεύονται από το σενάριο. Αλλά οι κανόνες έχουν και τις εξαιρέσεις τους, δηλαδή τις αναπάντεχες ανατροπές που αμφισβητούν τη συμβατική πλοκή, όπως συμβαίνει στον πρωτοποριακό κινηματογράφο. Μια τέτοια εξαίρεση είδαμε προ ημερών με τα γεγονότα στο Ουζμπεκιστάν. Η αφήγηση άρχισε και συνεχίστηκε κανονικά μέχρι την αναμενόμενη παρέμβαση από τον Λευκό Οίκο, η οποία έγινε αλλά δεν ακολούθησε την πεπατημένη. Οι Αμερικανοί σύστησαν αυτοσυγκράτηση και προς τα δύο μέρη, ταυτόχρονα όμως διευκρίνισαν ότι οι εξεγερμένοι ενέχονται για ισλαμισμό, επειδή ανάμεσα σε εκείνους που απελευθέρωσαν από τις φυλακές ήταν και κάποιος, ο οποίος θεωρείται ύποπτος για τρομοκρατική δραστηριότητα. Το συμπέρασμα προκύπτει αβίαστα: οι διαδηλωτές συντάσσονται με τους ισλαμιστές τρομοκράτες, άρα ο στρατός του προέδρου Καρίμοφ (μέγας δημοκράτης, ήδη έκλεισε 14 χρόνια στην εξουσία) βάζει κι αυτός το λιθαράκι του στον υπέρ πάντων αγώνα κατά του κοινού εχθρού. Με τον τρόπο του, φυσικά.
Για να μάθουμε ποιος είναι αυτός ο τρόπος δεν χρειάζεται να καταφύγουμε σε κύκλους που διακινούν αντιαμερικανική προπαγάνδα. Ο μέχρι πρότινος Βρετανός πρεσβευτής έχει καταγγείλει δημόσια τον ηγεμόνα του Ουζμπεκιστάν όχι μόνο για απολυταρχισμό αλλά και για συστηματικά βασανιστήρια, που περιλαμβάνουν την ευτυχώς σπάνια αλλά άκρως αποτελεσματική μέθοδο να βράζονται ζωντανοί οι εχθροί του. Οι Αμερικανοί το γνωρίζουν, και για να δικαιολογήσουν την οικονομική ενίσχυση του καθεστώτος Καρίμοφ ισχυρίζονται ότι ένας από τους στόχους τους είναι να πείσουν την αστυνομία να χρησιμοποιεί λιγότερο «δραστικές» μεθόδους. Αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες ότι οι αστυνομικοί πυροβόλησαν στο ψαχνό, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν εκατοντάδες γυναικόπαιδα, η επένδυση μάλλον δεν απέδωσε.
Η χρησιμότητα του προέδρου Καρίμοφ για τους Αμερικανούς αποτελεί κοινό μυστικό. Η αμερικανική στρατιωτική βάση στο Ουζμπεκιστάν έχει ζωτική σημασία για τις επιχειρήσεις στο βόρειο Ιράκ, αλλά δεν είναι ο μόνος λόγος. Ο Καρίμοφ, όπως και μερικοί άλλοι ηγέτες στην ευρύτερη περιοχή, παρέχει στις ΗΠΑ και μια επιπλέον πολύτιμη υπηρεσία: δέχεται στο έδαφος της χώρας του συλληφθέντες υπόπτους για τρομοκρατία, οι οποίοι βασανίζονται ανελέητα για λογαριασμό της υποδειγματικής υπερατλαντικής δημοκρατίας (αποδίδοντας νέο νόημα στην έννοια του «sourcing out»), χωρίς να υπάρχει κίνδυνος δημοσιότητας ή ευθυνών για τους Αμερικανούς. Ξένο, κυρίαρχο κράτος είναι το Ουζμπεκιστάν, ό,τι θέλει κάνει.
Ολα αυτά δείχνουν πολύ καθαρά τι μας περιμένει: η μητέρα όλων των μαχών κατά της τρομοκρατίας νομιμοποιεί και την υποστήριξη καθεστώτων τύπου Καρίμοφ και την κατάργηση ελευθεριών σε χώρες με μακρά δημοκρατική παράδοση. Επειδή δε μερικοί το έχουν επικαλεστεί, ας ξεκαθαρίσουμε ότι οι παρεκκλίσεις από τη νομιμότητα δεν έχουν σχέση με τα προσωρινά έκτακτα μέτρα που προβλέπουν τα φιλελεύθερα συντάγματα σε περίπτωση πολέμου, εφόσον τα μέτρα αυτά προϋποθέτουν την κήρυξη πολέμου εναντίον συγκεκριμένου εχθρού, εφαρμόζονται μόνο στη διάρκεια του πολέμου και ελέγχονται από τη δικαστική εξουσία. Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας είναι πλανητικός, ο εχθρός περιγράφεται με όρους ασαφείς αλλά δεν κατονομάζεται, συνεπώς μπορεί να είναι οποιοσδήποτε, ακόμα και εκείνοι που αντιτίθενται στο καθεστώς Καρίμοφ. Και πάνω από όλα, δεν ξέρουμε πώς και πότε θα τελειώσει. Αν τελειώσει. Συνεπώς θα ζούμε εφεξής σε μια μόνιμη εμπόλεμη κατάσταση, την οποία έχουν συμφέρον να διαιωνίσουν αφ’ ενός οι Αμερικανοί για να εδραιώσουν την ηγεμονία τους, και αφ’ ετέρου οι τρομοκράτες της Αλ Κάιντα, όποιοι και να ’ναι. Αλλά δεν πρόκειται μόνο για την οργάνωση φάντασμα. Τα γεγονότα στο Ουζμπεκιστάν έδειξαν καθαρά πως οτιδήποτε δεν βολεύει τις ΗΠΑ, ακόμα και η διεκδίκηση στοιχειωδών ελευθεριών, μπορεί να συνδεθεί με την τρομοκρατία και να γίνει νόμιμος στόχος.
Εκτύπωση στις: 2024-04-27
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=626