Εκλογική συμμαχία PDS – WASG και συγχώνευση σε δύο χρόνια
ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
Αποστόλης, Στραγαλινός
Εποχή, 2005-06-12
Στην Γερμανία φαντάζει πια εφικτό. Κόντρα στις καθιερωμένες «κακές συνήθειες» της αριστεράς, του σεχταρισμού και της προσκόλλησης σε δογματισμούς, θεμελιώνεται μια νέα προοπτική που, υπό προϋποθέσεις, ανοίγει νέα σελίδα για το χώρο.Η συμφωνία, αργά το βράδυ της Πέμπτης, του προέδρου του Κόμματος Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (PDS), Λόταρ Μπίσκι και του Κλάους Ερνστ, εκπροσώπου της Εναλλακτικής Επιλογής για την Εργασία και την Κοινωνική Δικαιοσύνη (WASG) για κοινή κάθοδο στις πρόωρες εκλογές του Σεπτεμβρίου ανταποκρίνεται στην αναγκαιότητα ενίσχυσης της (ανύπαρκτης σήμερα) κοινοβουλευτικής παρουσίας της αριστεράς. Παράλληλα, δημιουργεί νέα δεδομένα στον πολιτικό χάρτη της Γερμανίας, καθώς, αν λειτουργήσει με επιτυχία, θ’ ανατρέψει πλήρως τις επί χρόνια αμετάβλητες ισορροπίες εις βάρος της αριστεράς σε κοινοβούλιο και κοινωνία.
Με στόχο την ισχυρή εκπροσώπηση στο Μπούντεσταγκ
Στη συμφωνία δεν ευοδώθηκε μόνο η εκλογική συνεργασία μεταξύ PDS και WASG, αλλά και η συγχώνευση των δύο κόμματων μετά από δύο χρόνια, υπό την αίρεση ότι η εκλογική συμμαχία θα στείλει μια ισχυρή ομάδα στο Μπούντεσταγκ. Τα στενά χρονικά περιθώρια μέχρι το Σεπτέμβριο δεν επέτρεψαν την ίδρυση νέου κόμματος εδώ και τώρα. Ο ρεαλισμός οδήγησε, κατά συνέπεια, τα δύο κόμματα στην ένωση των δυνάμεών τους για την παρουσίαση μιας εναλλακτικής αριστερής πρότασης στις εκλογές και την έναρξη των διαδικασιών για την ίδρυση νέου κόμματος κατόπιν των εκλογών. Μέλη της WASG θα κατέλθουν στις εκλογές ως συνεργαζόμενοι υποψήφιοι μέσα από την ανοιχτή λίστα του PDS. Σε ανταπόδοση, το PDS δέχτηκε να αλλάξει τον τίτλο του ενόψει της ίδρυσης του νέου κόμματος, πιθανότατα σε Δημοκρατική Αριστερά – PDS. Αυτή η φόρμουλα επιλέχθηκε έπειτα από εξαντλητικές διαπραγματεύσεις και διερεύνηση όλων των πιθανών εμποδίων που θέτει ο γερμανικός εκλογικός νόμος. Μόλις όλα αυτά αποσαφηνίστηκαν και τα δύο κόμματα έλαβαν το πράσινο φως από την ομοσπονδιακή εκλογική επιτροπή, η κοινή κάθοδος επισφραγίστηκε. Το επόμενο βήμα ήταν η τυπική έγκριση της συμφωνίας από τα ηγετικά όργανα των δύο κομμάτων, διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί χωρίς εκπλήξεις σήμερα.
Με Όσκαρ Λαφοντέν και Γκρέγκορ Γκίζι επικεφαλής
Της συμφωνίας είχε προηγηθεί η επισημοποίηση της καθόδου στις εκλογές του Γκρέγκορ Γκίζι ως επικεφαλής της λίστας του PDS. Το πρωί της Παρασκευής, λίγες ώρες μετά την επίτευξη της συμφωνίας των δύο κομμάτων, ο ανέστιος μετά την πρόσφατη παραίτησή από το SPD, Όσκαρ Λαφοντέν με ανακοίνωση στον κήπο του σπιτιού του στο Ζάαρμπρικεν έκανε γνωστή την προσχώρησή του στην εκλογική συμμαχία PDS – WASG. Ο πρώην πρόεδρος των σοσιαλδημοκρατών αιτιολόγησε την απόφασή του με το σκεπτικό ότι η συγκυρία στη Γερμανία είναι εξαιρετικά κρίσιμη εξαιτίας των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης Σρέντερ. «Δεν πάει άλλο, όλα τα κόμματα τάσσονται υπέρ του πακέτου Χαρτς 4 και της ατζέντα 2010». Ο Λαφοντέν προαλείφεται για τη θέση του εταίρου κορυφαίου υποψηφίου στη λίστα.
Στα τελευταία της η κυβέρνηση Σρέντερ
Οι ραγδαίες εξελίξεις, όπως είναι φυσικό, σκόρπισαν ενθουσιασμό στις τάξεις της ταλαιπωρημένης γερμανικής αριστεράς. Αντιθέτως, με ανησυχία και αμηχανία δέχτηκαν την είδηση της κίνησης Λαφοντέν οι σοσιαλδημοκράτες. Κορεσμένοι και κουρασμένοι από την επτάχρονη διαχείριση της εξουσίας, είτε προσπαθούν να ξορκίσουν τη νέα συμμαχία υποκρινόμενοι ότι δεν απειλείται η συνοχή του κόμματος από τη νέα πραγματικότητα, είτε παραδέχονται ότι η συμφωνία PDS, WASG, Γκίζι και Λαφοντέν θα δημιουργήσει επιπλέον προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών αναλυτών συμμερίζεται τη δεύτερη άποψη: Την ώρα που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ένα SPD να πνέει τα λοίσθια με ποσοστά κάτω από το 30% κι ενώ αμφισβητείται η ικανότητα του Σρέντερ να «βγάλει» κι αυτό ακόμα το διάστημα μέχρι το Σεπτέμβριο, προβάλει ολοένα και ρεαλιστικότερο το σενάριο της πανωλεθρία του SPD με ή χωρίς υποψήφιο καγκελάριο το Σρέντερ: Ένα ποσοστό πολύ πιο κάτω από το 29%, το χειρότερο αποτέλεσμα που πήραν ποτέ οι σοσιαλδημοκράτες στη μεταπολεμική Γερμανία (1953). Τους εφιάλτες του SPD συντηρεί το τελευταίο πολιτικό βαρόμετρο της δημόσιας γερμανικής τηλεόρασης που φέρνει τη χριστιανοδημοκρατία στο 44%, τους σοσιαλδημοκράτες στο 29% (μέτρηση που δεν καλύπτει τις εξελίξεις των τελευταίων τεσσάρων ημερών), τους Πράσινους στο 8%, τους Φιλελεύθερους στο 7% και το PDS στο 5%. Το γεγονός όμως, ότι, σύμφωνα με την ίδια έγκυρη σφυγμομέτρηση, ένα 18% (το 15% των σοσιαλδημοκρατών και το 21% των Πράσινων) θα ψήφιζε την αριστερή συμμαχία με τους Γκίζι - Λαφοντέν επικεφαλής, είναι που προκαλεί νευρικό κλονισμό στα ηγετικά «ρετιρέ» των σοσιαλδημοκρατών. Τρόπος να συγκρατήσουν τις φυγόκεντρες τάσεις της βάσης που κυριολεκτικά «βράζει» δεν υπάρχει. Τώρα, φοβούνται μια μαζική έξοδο με προορισμό το Λαφοντέν, κάτι που χωρίς να αποκλείεται, δεν φαντάζει ως την πιθανότερη εξέλιξη.
Οι προοπτικές του εγχειρήματος
Ασφαλώς αποτελεί θετικότατο στοιχείο το γεγονός ότι τα δύο κόμματα δεν κατέρχονται στις εκλογές με σύνθημα «ο ένας εναντίον του άλλου», αλλά ενώνουν την ισχύ τους. Το ξόδεμα των αντοχών σε μιαν αντιπαράθεση μεταξύ τους θα κατακερμάτιζε την αριστερά, θα ευνοούσε το SPD και, εντέλει, θα άφηνε αμφότερα εκτός κοινοβουλευτικού νυμφώνος. Οι δημοφιλείς πολιτικές προσωπικότητες του Λαφοντέν και του Γκίζι εξασφαλίζουν στη συμμαχία κι ένα ποσοστό ψηφοφόρων, όχι κατ’ ανάγκη αριστερών, που θα πάνε στην κάλπη με σκοπό να «ρίξουν» ψήφο διαμαρτυρίας. Αυτό που όμως ενδιαφέρει περισσότερο είναι το «μετά». Αυτό το «μετά» εξαρτάται από το πώς θα πορευτεί η συμμαχία μέχρι τις εκλογές, αλλά και από το ποσοστό που θα επιτύχει. Με ποιο πρόγραμμα θα δράσει; Θα εστιάσει την καμπάνιά της στις δημαγωγικές αρετές των δύο επικεφαλής; Θα μιλήσει για το «δια ταύτα», για περιεχόμενα; Θα παρουσιάσει εναλλακτική πρόταση; Πώς θα διαμορφωθούν οι ισορροπίες εντός της συμμαχίας; Θα εξεύρουν κοινές συνισταμένες οι πρώην και νυν κομμουνιστές του PDS με τους σοσιαλδημοκράτες και τους τροτσκιστές της WASG; Θα συμφωνήσουν σ’ έναν ελάχιστο κοινό παρονομαστή και ποιος θα είναι αυτός; Ο ολομέτωπος κατά των μεταρρυθμίσεων Σρέντερ; Θα αποδειχθεί μια συμμαχία παγγερμανικής εμβέλειας ή θα παραμείνει ένα περιφερειακό ανατολικογερμανικό πρότζεκτ τουPDS με τη φιλική συμμετοχή κάποιων φίλων από τα δυτικά κρατίδια και θα εκφυλιστεί; Και, βέβαια, πάρα πολλά άλλα ερωτήματα.
Και ολίγος (όχι αβάσιμος) προβληματισμός
Όπως και να έχει το πράγμα, η δυναμική της συμμαχίας είναι εντυπωσιακή. Πρωτοσέλιδα στο σύνολο του τύπου, πρώτο θέμα στην τηλεόραση μετά από πολλά χρόνια. Οι συνθήκες δεν θα μπορούσαν να είναι ευνοϊκότερες. Όμως δεν είναι δυνατόν να παραβλεφθούν οι δυσκολίες που αναμένεται να υπάρξουν. Στο PDS υπάρχουν φωνές που εκφράζουν προβληματισμό σχετικά με το αν θα πρέπει το κόμμα να διαχυθεί σε ένα προϊόν συγχώνευσης με τους σοσιαλδημοκράτες συνδικαλιστές της WASG, προτού αυτό το κόμμα ξεκαθαρίσει τι εκπροσωπεί και τι θέλει. Η αντίδραση στην ατζέντα 2010 και το Χαρτς 4 απ’ όπου ξεπήδησε η WASG από μόνη της δεν φτάνει. Δείγματα γραφής δεν έχει δώσει ακόμη. Σε κάποιες περιοχές είναι ανύπαρκτη. Το πρόγραμμά της άγνωστο για τους περισσότερους. Σκεπτικισμός επικρατεί και σε τμήματα της WASG: Αφενός, ορισμένοι ασκώντας κριτική από τα αριστερά, αρύονται το υλικό της δυσπιστίας τους από το γεγονός της συμμετοχής του PDS σε συγκυβερνήσεις με τους σοσιαλδημοκράτες. Αφετέρου, κάποιοι άλλοι απορρίπτουν κάθε συνεργασία με το PDS, δεδομένου ότι το εν λόγω συνιστά τη μετεξέλιξη του ανατολικογερμανικού SED, αναπαράγοντας τα συνήθη στερεότυπα.
Το διακύβευμα
Συγκεφαλαιωτικά, το θέμα δεν είναι μέσα από αυτή τη συμμαχία να σωθεί το PDS ή να επιβιώσει η WASG. Τη γερμανική κοινωνία και τους ευρωπαίους αριστερούς ενδιαφέρουν οι εναλλακτικές προτάσεις τόσο στην πολιτική του Σρέντερ όσο και σε κάθε επιλογή του διδύμου σοσιαλδημοκρατών – χριστιανοδημοκρατών (ή όπως αυτοαποκαλούνται οι συντηρητικοί στην εκάστοτε χώρα) που υπηρετούν, εφαρμόζουν και (συν)διαχειρίζονται την ατζέντα του νεοφιλελευθερισμού. Στη Γερμανία φαίνεται ότι τα δύο κόμματα έκαναν μιαν αρχή και κατανόησαν αυτό που σε άλλες χώρες οι αριστερές δυνάμεις μέσα στην ύπνωσή τους αρνούνται να πράξουν. Στο προσεχές διάστημα θα αντιληφθούμε εάν έχουμε εν προκειμένω να κάνουμε με οπορτουνισμό ή με προοπτική ανασύνταξης των αριστερών δυνάμεων. Στα «συν» της συμφωνίας πρέπει να κρατήσουμε το γεγονός ότι και τα δύο κόμματα δεσμεύονται να κάνουν βήματα προσέγγισης το ένα προς το άλλο, να κρατήσουν μακριά δογματισμούς και θέσφατα, ακόμη κι αν πρόκειται να αναδιαμορφώσουν ή εγκαταλείψουν κάποιες θέσεις. Το ουσιαστικότερο είναι ότι η αύξηση της επιρροής της αριστεράς στη Γερμανία (και όχι μόνο) χρειάζεται να συμβαδίσει με την παραγωγή πολιτικής, το «ξεσκόνισμα» απαρχαιωμένων αντιλήψεων και τη διατύπωση σύγχρονων εναλλακτικών προτάσεων. Αυτά έχει ανάγκη η γερμανική κοινωνία, αυτό περιμένει ο κόσμος από την αριστερά σε όλη την Ευρώπη.
Εκτύπωση στις: 2024-04-16
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=674