ΑΕΙ: οι ευθύνες όσων διοικούν

Οι πρόεδροι τμημάτων και οι κοσμήτορες δεν αποφασίζουν μόνο, δρουν κιόλας

Ευγενία, Μπουρνόβα

Τα Νέα, 2013-07-30

H παρεμπόδιση των συνεδριάσεων δημοκρατικώς εκλεγμένων ακαδημαϊκών συλλογικών οργάνων, ακόμη και στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, από «ομάδες φοιτητών» έχει καταντήσει «ρουτίνα». Είναι πρόδηλο ότι σε καμία οργανωμένη κοινωνία, και ακόμη περισσότερο σε καμία κοινωνία που αξιώνει τον τίτλο της δημοκρατικής, δεν πρέπει να είναι ανεκτά τέτοια φαινόμενα αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς.

Τα πανεπιστήμια είναι χώρος έκφρασης νέων ιδεών και όχι καταφύγιο για αυθαίρετη, πόσω μάλλον παράνομη, συλλογική δράση. Για αυτό και κάθε φορά που παρόμοια φαινόμενα δίνουν αφορμή για την επέμβαση της Αστυνομίας, πλήττεται και η ίδια η εικόνα του δημόσιου πανεπιστημίου. Κάθε φορά που παρεμποδίζεται η ομαλή λειτουργία του, το πανεπιστήμιο απαξιώνεται. Και τούτο τη στιγμή που η γενική εικόνα του ελληνικού πανεπιστημίου βελτιώνεται συνεχώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία των πρόσφατων επιστημονικών δημοσιεύσεων που δείχνουν μεγαλύτερους ρυθμούς αύξησης των ελληνικών πανεπιστημίων σε σχέση με τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ και παρά την έλλειψη χρηματοδότησης.

Ασφαλώς και δεν είμαι οπαδός θεωριών συνωμοσίας, σύμφωνα με τις οποίες ξένα συμφέροντα επιβουλεύονται το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο. Ούτε ότι η κλήση των αστυνομικών δυνάμεων θα εξαφανίσει τις παράνομες συλλογικές συμπεριφορές στο πανεπιστήμιο, αφού είναι κοινωνικό φαινόμενο που απαντάται σε κάθε χώρα. Το πρόβλημα είναι κοινωνικώς ενδογενές και η λύση του δεν είναι αυτόματη.

Αυτό όμως που δεν μπορεί να παραγνωριστεί είναι ότι όσοι μετέχουν σε ακαδημαϊκά συλλογικά όργανα και σε όργανα διοίκησης έχουν ατομική υποχρέωση να παρεμβαίνουν και να αναζητούν λύσεις στην κατεύθυνση της προάσπισης του δημόσιου αγαθού. Ουδείς τοποθετήθηκε σε πανεπιστημιακό όργανο άκων. Δεν μπορούν λοιπόν οι συγκλητικοί να κρύβονται πίσω από τον εκάστοτε πρύτανη. Δεν μπορούν να προσποιούνται ότι δεν ήταν εκεί ή δεν είδαν ή δεν κατάλαβαν κάθε φορά που υπάρχει ένταση.

Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου αποτελείται από πανεπιστημιακούς εκλεγμένους (προέδρους Τμημάτων και κοσμήτορες) ακριβώς για να αποφασίζουν για τα ακαδημαϊκά ζητήματα. Η καλή λειτουργία όμως και ο συντονισμός των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας δεν μπορεί να εξαντλείται στην υπερψήφιση εισηγήσεων επί διαφόρων θεμάτων. Χρειάζεται ενεργή συμμετοχή και συνεχής προσπάθεια προκειμένου να κατευνάζονται οι εντάσεις και να επιτυγχάνονται συναινέσεις, χρειάζεται διαρκής παρουσία, ώστε να πείθει ο πανεπιστημιακός τον φοιτητικό κόσμο και την κοινωνία ότι είναι εκεί για να δώσει τον καλύτερο εαυτό του για το πανεπιστήμιο και όχι για να το χρησιμοποιεί όποτε τον βολεύει για την προσωπική του στρατηγική με αποκλειστικό στόχο την προβολή του. Η δημοκρατία για να διατηρηθεί απαιτεί πολύ κόπο, συνεχή προσπάθεια: δεν μπορείς να την αφήσεις σε κάποιον άλλον.

Η δημοκρατική λειτουργία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων είναι αδιαπραγμάτευτη, παραμένει όμως το πρόβλημα της καλής λειτουργίας του πανεπιστημίου. Για τον σκοπό αυτό, τα διάφορα όργανα διοίκησης πρέπει να λειτουργούν με βάση τις αρμοδιότητες που προβλέπονται από τον νόμο ώστε να λύνουν προβλήματα και όχι να δημιουργούν νέα, εξαιτίας της έλλειψης συνεργασίας μεταξύ τους. Η επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά θα είναι ακόμη πιο δύσκολη εξαιτίας της συνεχιζόμενης μείωσης των καθηγητών λόγω των αφυπηρετήσεων και της μη αντικατάστασής τους από νέους και νέες επιστήμονες.

Για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση που απειλεί σοβαρά τη λειτουργία των τμημάτων παλιών πανεπιστημίων όπως το Πανεπιστήμιο Αθηνών απαιτείται η κινητοποίηση όλων των δυνάμεων της πανεπιστημιακής κοινότητας. Σε αυτήν την προσπάθεια κανένα όργανο διοίκησης δεν έχει την πολυτέλεια να επιρρίπτει την αποκλειστική ευθύνη στο άλλο, ούτε να επικαλείται το θεσμικό πλαίσιο για τις όποιες δυσλειτουργίες. Χρειάζεται ο καθένας και η καθεμιά που μετέχουν των εκλεγμένων οργάνων να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Το ελληνικό πανεπιστήμιο χρειάζεται συνεχή στήριξη ώστε να συμβάλει, με όλες του τις δυνάμεις και στο μέτρο που του αναλογεί, στην έξοδο της χώρας από τη βαθιά κρίση. Και στις δύσκολες ώρες που περνάει η χώρα απαιτούνται τόλμη, συναινέσεις και συνέργειες ιδίως μεταξύ αυτών που έχουν την ευθύνη της διοίκησης.

Εκτύπωση στις: 2024-04-26
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=7206