Οι γερμανικές εκλογές κι εμείς
Οι μετεκλογικές αποφάσεις, οι προοπτικές της ενιαίας Ευρώπης και οι ελληνικές ελπίδες για χαλάρωση των δεσμών τής λιτότητας
Παύλος, Τσίμας
Τα Νέα, 2013-08-03
Μπήκε ο Αύγουστος, η Ευρώπη πάει διακοπές. Αλλά κρατά την ανάσα της ώς τις 22 Σεπτεμβρίου, ημέρα εκλογών στη Γερμανία. Και ίσως ποτέ άλλοτε εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων περίπου προεξοφλείται, δεν έχουν προκαλέσει τέτοιο ενδιαφέρον και τόση αγωνία. Και μάλιστα όχι στη χώρα στην οποία διεξάγονται, αλλά έξω από τα σύνορά της.
Οι δημοσκοπήσεις δεν αφήνουν πολλές αμφιβολίες. Το κόμμα της Καγκελαρίου Μέρκελ θα πρωτεύσει ξανά. Το ερώτημα είναι αν εταίροι της στην κυβέρνηση θα εξακολουθήσουν να είναι οι Φιλελεύθεροι, οι οποίοι δημοσκοπικά κινούνται περί το όριο εισόδου στη Βουλή. Ή αν η Καγκελάριος θα υποχρεωθεί να διαπραγματευθεί τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες, όπως το 2005. Μια μικρή διακύμανση του εκλογικού αποτελέσματος μπορεί να κάνει τη μεγάλη διαφορά.
Κι εμάς τι μας νοιάζει; θα ρωτήσετε.
Η πρόσφατη εμπειρία δίνει μια απάντηση. Θυμίζω: Οταν στις αρχές του 2009 οι αγορές είχαν αρχίσει να αποτιμούν τον ελληνικό κίνδυνο, τα ελληνικά spreads είχαν αρχίσει να ανηφορίζουν επικίνδυνα και ο διεθνής Τύπος δημοσίευε τα πρώτα σενάρια ελληνικής χρεοκοπίας, ήταν αρκετή μια δήλωση του τότε υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, του Σοσιαλδημοκράτη Στάινμπρουκ, η οποία εξελήφθη ως άτυπη εγγύηση ευρωπαϊκής στήριξης, και τα σενάρια σταμάτησαν, τα spreads αποκλιμακώθηκαν και η Ελλάδα κέρδισε πολύτιμο χρόνο. Το ότι ο χρόνος σπαταλήθηκε άδοξα είναι άλλο θέμα, δικό μας θέμα, θέμα αναξιότητας της πολιτικής μας ηγεσίας. Το βέβαιο είναι ότι όταν μερικούς μήνες αργότερα οι «αγορές» ξαναχτύπησαν την πόρτα μας, η Ανγκελα Μέρκελ κυβερνούσε δίχως τους Σοσιαλδημοκράτες, στην καρέκλα του Στάινμπρουκ καθόταν ο Σόιμπλε και τη συνέχεια την ξέρουμε όλοι.
Θα ήταν διαφορετική η μοίρα μας αν δεν είχαν μεσολαβήσει εκλογές στη Γερμανία και η Μέρκελ συγκυβερνούσε ακόμη με το SPD τη μοιραία στιγμή; Δεν θα το μάθουμε ποτέ. Και μπορεί ν’ αλλάξει τη μοίρα μας η έκβαση των εκλογών του ερχόμενου Σεπτεμβρίου; Μπορεί ένας νέος κυβερνητικός σχηματισμός στο Βερολίνο και μια απαλλαγμένη από τα εκλογικά άγχη Καγκελάριος να αλλάξουν θεωρία για την ευρωκρίση και πολιτική για την αντιμετώπισή της; Μπορεί να δούμε μια ρεαλιστικότερη προσέγγιση, μια πιο ισορροπημένη πολιτική, που θα χαλαρώσει τα δεσμά της λιτότητας, θα ελαφρύνει το ελληνικό χρέος και γενικότερα θα αντιμετωπίσει (αντί να επιδεινώνει, όπως τώρα) τις πραγματικές αιτίες της ευρωκρίσης;
Θα το μάθουμε σύντομα ίσως. Οι πιο αισιόδοξοι το ονειρεύονται. Αλλά οι πιο ρεαλιστές μάς συμβουλεύουν να κρατάμε μικρό καλάθι. Οποια κυβέρνηση κι αν σχηματιστεί, όποιες αλλαγές γίνουν - που ασφαλώς θα γίνουν - στη γερμανική πολιτική, θα είναι πολύ λιγότερο θεαματικές και ριζικές, θα απέχουν πολύ από μια λυτρωτική αλλαγή. Το Βερολίνο - λένε - θα συνεχίσει με βήματα μικρά, διστακτικά, αργόσυρτα. Εκτός κι αν οι εξελίξεις στην Ευρώπη υποχρεώσουν σε άλλον βηματισμό.
Εστω κι έτσι, η αγωνία για τις εκλογές του ερχόμενου μήνα δεν είναι αδικαιολόγητη. Και η σημασία των εκλογών αυτών υπερβαίνει τον άμεσο ορίζοντα - την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, την έγκριση ενός δεύτερου πορτογαλικού Μνημονίου, την άρση του πιστωτικού εμπάργκο, από το οποίο υποφέρουν οι οικονομίες της περιφέρειας.
Ενας βαθύς γνώστης του γερμανικού ζητήματος έγραφε πρόσφατα πως αυτές οι εκλογές είναι για τη Γερμανία ένα σημείο καμπής, ότι η χώρα πρέπει να κάνει μια επιλογή και να λύσει ένα υπαρξιακό δίλημμα. Η Γερμανία στα χρόνια της κρίσης απέκτησε μια πρωτοφανή ισχύ. Η χώρα με τα μεγαλύτερα εμπορικά πλεονάσματα στον κόσμο, μεγαλύτερα κι από της Κίνας, με απεριόριστη πρόσβαση σε κεφάλαια, με μηδενικό κόστος δανεισμού και με δυνατότητα προσέλκυσης των καλύτερων μυαλών από την περιφέρεια της ευρωζώνης, βρίσκεται σ’ ένα σταυροδρόμι. Απολαμβάνει τη δύναμή της, αλλά ταυτόχρονα αυτή η δύναμη είναι εύθραυστη, εξαρτάται από τη διασφάλιση της συνοχής της ευρωζώνης. Στις εκλογές, λοιπόν, η Γερμανία καλείται να αποφασίσει τι δρόμο θα ακολουθήσει. Κι αν θα νικήσει τον πειρασμό μιας ηγεμονικής χρήσης τής πρόσφατα κατακτημένης γερμανικής ευρωστίας και ισχύος, η οποία θα κατέστρεφε τη βασική προϋπόθεσή της: τη συνοχή και την καλή πολιτική, κοινωνική και οικονομική υγεία της ευρωζώνης.
Εκτύπωση στις: 2024-04-24
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=7217