Bαθμός υλοποίησης της ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ της προηγούμενης τρικομματικής κυβέρνησης στον Αγροτικό Τομέα

Θανάσης, Θεοχαρόπουλος

2013-09-26


Είναι απαραίτητο να γίνει μία αναφορά στα σημεία προγραμματικής σύγκλισης των τριών κομμάτων της προηγούμενης κυβέρνησης σχετικά με τα αγροτικά θέματα, με στόχο να δούμε εάν υλοποιήθηκαν. Στην προγραμματική σύγκλιση γινόταν σαφής αναφορά «στη μείωση του ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια: σπόροι, λιπάσματα, φυτοφάρμακα και ζωοτροφές, σε χαμηλά κλιμάκια». Μέχρι σήμερα το συγκεκριμένο αίτημα δεν έχει επιτευχθεί αλλά ούτε και έχει διεκδικηθεί σθεναρά προς την τρόικα. Η Δημοκρατική Αριστερά έχει ήδη τοποθετηθεί σχετικά με την αναγκαιότητα τροποποιήσεων στο πρόγραμμα προσαρμογής της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να επιδιωχθεί άμεσα η μείωση του ΦΠΑ σε χαμηλά κλιμάκια στα αγροτικά εφόδια. Θα συνεισφέρει στη μείωση του κόστους παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, που αποτελεί βασικό αίτημα των αγροτών, αλλά και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής αγροτικής οικονομίας.

Στη προγραμματική συμφωνία όμως υπήρξε αναφορά και σε συγκεκριμένα ζητήματα αναπτυξιακής ανασυγκρότησης και πολιτικών που δεν συνδέονται με κανένα Μνημόνιο. Όσον αφορά τη διεκδίκηση του μέγιστου δυνατού προϋπολογισμού για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, τα αποτελέσματα για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 ήταν αρκετά ικανοποιητικά βάσει των συνθηκών. Αναμένονται συνολικά περίπου 19 δις να εισρεύσουν στη χώρα μας την περίοδο 2014-2020 για τον αγροτικό τομέα. Χαρακτηριστικό είναι ότι όσον αφορά τον Πυλώνα ΙΙ της ΚΑΠ δηλαδή το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης αποφασίστηκε να κατανεμηθεί στην Ελλάδα, το ίδιο ποσό που διαχειριζόμαστε στο τρέχον δημοσιονομικό πλαίσιο 2007-2013 προκειμένου να προωθηθούν αναπτυξιακές δράσεις για την ελληνική γεωργία στην περίοδο 2014-2020. Το στοιχείο αυτό είναι αρκετά ενθαρρυντικό καθώς και στο νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020, θα υπάρχει η αναγκαία χρηματοδότηση για την προώθηση αναπτυξιακών δράσεων στην ελληνική ύπαιθρο με στόχο την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό ξεκίνησε η προετοιμασία της επόμενης Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 και για πρώτη φορά, με τη ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση, η διαμόρφωση της Στρατηγικής για το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης έγινε στη βάση ευρείας διαβούλευσης τόσο με τη συνεργασία περίπου 300 εκπροσώπων 100 φορέων, όσο και μέσω του διαδικτύου.

Όμως, η μετατροπή του αρνητικού ισοζυγίου εισαγωγών-εξαγωγών στον αγροτικό τομέα σε θετικό ακόμη δεν έχει επιτευχθεί παρά την όποια βελτίωση παρουσιάστηκε το 2012. Η μετατροπή του αρνητικού ισοζυγίου εισαγωγών-εξαγωγών στον αγροτικό τομέα σε θετικό συνεχίζει να είναι πρώτιστος στόχος, απαιτείται όμως άμεσα λήψη συγκεκριμένων δράσεων προς την κατεύθυνση αυτή, ιδίως στον τομέα της κτηνοτροφίας. Επίσης πρέπει να αξιοποιηθεί άμεσα το ρεύμα επιστροφής στην ύπαιθρο με παροχή συγκεκριμένων κινήτρων. Για το λόγο αυτό όταν ήμασταν στην κυβέρνηση, μεταξύ των άλλων, προετοιμάσθηκε και υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ιούνιο του 2013, τροποποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης με στόχο την ενίσχυση συγκεκριμένων δράσεων στις οποίες δίνουμε άμεση προτεραιότητα. Με βάση τις ενέργειες μας πρόκειται να δημοσιευθεί το προσεχές διάστημα, νέα προκήρυξη ύψους 100 εκ. ευρώ για ένταξη στο πρόγραμμα νέων αγροτών. Η Δημοκρατική Αριστερά διεκδικεί πλέον την άμεση προκήρυξη του προγράμματος νέων αγροτών. Είναι απαραίτητο και αναγκαίο, εν μέσω της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε, να αναζωογονηθεί η ελληνική ύπαιθρος και να τονωθεί με νέους και μορφωμένους ανθρώπους το αγροτικό επάγγελμα.

Δύο σημαντικά θέματα που αναφέρονται στην προγραμματική συμφωνία είναι η λειτουργία συμβατικών και ηλεκτρονικών δημοπρατηρίων και η ενίσχυση της συμβολαιακής γεωργίας. Για τα θέματα αυτά υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις (ιδίως για τα δημοπρατήρια) και πρέπει οι όποιες δράσεις σχεδιάζονται να επισπευσθούν άμεσα.

Για τον εκσυγχρονισμό και εξυγίανση των συνεταιρισμών, σημείο αναφοράς στη προγραμματική συμφωνία, θα πρέπει το Υπουργείο να επισπεύσει τη διαδικασία των όποιων αλλαγών έχει μελετήσει και σχεδιάζει να υλοποιήσει σχετικά με το νόμο για τους συνεταιρισμούς καθώς υπάρχει σημαντική και αδικαιολόγητη καθυστέρηση. Στο πλαίσιο της εξυγίανσης πρέπει να γίνονται έλεγχοι ώστε να υπάρχει πλήρης διαφάνεια. Υποστηρίζουμε τον αναντικατάστατο ρόλο των συλλογικών οργανώσεων και την δράση τους ως συλλογικές οικονομικές επιχειρήσεις των παραγωγών. Συλλογικές δράσεις που έχουν ως βασικούς στόχους τη μεγιστοποίηση του εισοδήματος των μελών τους από την πώληση των προϊόντων, το συντονισμό των δράσεων στους τομείς της μεταποίησης, προβολής και εμπορίας των προϊόντων που παράγουν τα μέλη τους, την διαχείριση των εφοδίων καθώς και την προώθηση της συμβολαιακής γεωργίας. Συλλογικές οργανώσεις οι οποίοι θα λειτουργούν ως υγιείς επιχειρήσεις των αγροτών.

Στην προγραμματική συμφωνία υπήρξε αναφορά στις απαραίτητες «Παρεμβάσεις στο κύκλωμα εμπορίας και διακίνησης προϊόντων, με στόχο την προστασία του παραγωγού και του καταναλωτή» όπου χρειάζονται άμεσες δράσεις. Η ελληνική ύπαιθρος μπορεί και πρέπει να στηρίξει παραγωγικά έναν ποιοτικό και ανταγωνιστικό αγροδιατροφικό τομέα. Αυτό απαιτεί την εξυγίανση των αγορών. Αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα η ορθή λειτουργία των κανόνων ανταγωνισμού και πάταξη της κάθε είδους κερδοσκοπίας που λειτουργεί είτε στον χώρο της προμήθειας των αγροτικών εφοδίων είτε στο χώρο της εμπορίας των αγροτικών προϊόντων. Το θεσμικό πλαίσιο, όπου υπάρχει, πρέπει και να εφαρμοστεί καθώς και να καλυφθούν τα νομικά κενά του. Το κράτος θα πρέπει να εγγυηθεί την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Επιβάλλεται η εφαρμογή των νόμων και αυστηρές ποινές σε οποιονδήποτε κρίκο της αλυσίδας εμπορίας αγροτικών προϊόντων, προσπαθεί να εξαπατήσει το κράτος, τους καταναλωτές και τους αγρότες. Η διάθεση της παραγωγής μέσω των συλλογικών οργάνων των παραγωγών θα συμβάλει αποφασιστικά στην εξυγίανση του εμπορίου αγροτικών προϊόντων.

Στην προγραμματική συμφωνία γινόταν σαφής αναφορά για δημιουργία νέων χρηματοδοτικών μέσων και ίδρυση ταμείου ενίσχυσης αγροτών και αγροτικών επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό είναι σε σωστή κατεύθυνση η ενεργοποίηση ειδικού Ταμείου με την επωνυμία «Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας» το οποίο είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο με το οποίο επιδιώκεται να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα μέσω της χορήγησης χαμηλότοκων δανείων, από τις τράπεζες στους δικαιούχους των επενδυτικών μέτρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Πρόκειται για μία κίνηση με στόχο τη διευκόλυνση της ρευστότητας που χρειάζονται οι αγρότες που μπαίνουν στα σχέδια βελτίωσης, όσοι δραστηριοποιούνται στο χώρο της μεταποίησης και όσοι κάνουν ιδιωτικές επενδύσεις στον αγροτικό τομέα. Ειδικά όσον αφορά την υλοποίηση των Σχεδίων Βελτίωσης, αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς οι προηγούμενες καθυστερήσεις και η διαδικασία εξελίχθηκε ταχύτατα όταν η ΔΗΜΑΡ συμμετείχε στην κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, ενώ μέχρι το καλοκαίρι του 2012 είχαν αξιολογηθεί και περάσει από γνωμοδοτικές επιτροπές ελάχιστες από τις 7.735 αιτήσεις (περίπου 200 σε διάστημα 1,5 έτους), μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, αξιολογήθηκαν και τα 7.735 επενδυτικά σχέδια δημόσιας δαπάνης 670 εκ. ευρώ και εγκρίθηκαν ήδη περίπου 6.000 σχέδια. Η υπογραφή της Συμφωνίας Χρηματοδότησης για το Ταμείο ήταν ένα σημαντικό βήμα προς την αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης ρευστότητας. Σήμερα πρέπει οι τράπεζες να δραστηριοποιηθούν προς την κατεύθυνση χορήγησης χαμηλότοκων δανείων και με ευνοϊκούς όρους για τους αγρότες.

Τέλος, σαφής αναφορά υπάρχει στην προγραμματική συμφωνία και για τη θέσπιση «αγροτικού πετρελαίου». Για τη Δημοκρατική Αριστερά συνεχίζει να αποτελεί προτεραιότητα η θέσπιση αγροτικού πετρελαίου κίνησης με βάση αντικειμενικά κριτήρια όπως τις στρεμματικές ανάγκες και το είδος της καλλιέργειας.

Η άμεση υλοποίηση και επιτάχυνση των ενεργειών σε όσα προαναφέρθηκαν και τα οποία αποτέλεσαν στοιχεία της προγραμματικής σύγκλισης των τριών κομμάτων τον Ιούνιο του 2012 συνεχίζει σήμερα να είναι επίκαιρη με στόχο την ανόρθωση της αγροτικής οικονομίας μας και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Η υπεύθυνη στάση της Δημοκρατικής Αριστεράς επιβάλλει την επίμονη και συνεχή πίεση προς την κατεύθυνση άμεσης υλοποίησης όσων στοιχείων εκείνης της προγραμματικής συμφωνίας δεν έχουν επιτευχθεί έως σήμερα.

----

* Διδάκτωρ Αγροτικής Οικονομίας Α.Π.Θ., Υπεύθυνος Αγροτικού Τμήματος Τ.Ο.Κ.Π. ΔΗΜ.ΑΡ.,

τ. Ειδικός Γραμματέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών Υπ.Α.Α.Τ.


Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=7327&export=html