Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Με λογική και συνείδηση

Νίκος, Χρυσολωράς

Η Καθημερινή, 2013-11-19


Από το 1974 και μετά, κάθε 17 Νοεμβρίου ξεκινάει μια μεγαλειώδης πορεία από το Πολυτεχνείο και φθάνει στην αμερικανική πρεσβεία. Χιλιάδες ή και δεκάδες χιλιάδες λαού (κάποτε ξεπέρασαν και το εκατομμύριο) βροντοφωνάζουν το σύνθημα «Φονιάδες των λαών, Αμερικάνοι...» και άλλα παρόμοια, που επαναλαμβάνονται σε κάθε ευκαιρία. Υστερα από 40 χρόνια, καιρός είναι να σκεφτούμε τι απέδωσαν οι αγώνες αυτοί για τον τόπο μας, το έθνος και τον λαό μας, υπέρ των οποίων υποτίθεται ότι έγιναν (εκτός εάν οι αγώνες αυτοί δεν έγιναν υπέρ της πατρίδας, αλλά υπέρ κάποιων ευρύτερων υπερεθνικών αρχών και πεποιθήσεων, οπότε η βάση της συζήτησης αλλάζει).

Φυσικά, ο ρόλος των ΗΠΑ την εποχή της δικτατορίας είναι γνωστός και καταγεγραμμένος. Ομως τα «φονιάδες των λαών» δεν αποτελούν μία έλλογη αντίδραση σε ιστορικά γεγονότα, αλλά τελετουργικό συλλογικού εξαγνισμού. Ο αντιαμερικανισμός δηλαδή στην Ελλάδα λειτούργησε κυρίως ως ομαδική ψυχοθεραπεία. Επιρρίπτοντας την αποκλειστική ευθύνη στους Αμερικανούς για τη χούντα, αθωώνουμε τον ελληνικό λαό, μεγάλο τμήμα του οποίου ανέχθηκε το καθεστώς των συνταγματαρχών. Παλιότερα, η κομμουνιστικής προέλευσης Αριστερά, επειδή και πάλι αρνούνταν να αναγνωρίσει οποιαδήποτε ευθύνη στον καθαγιασμένο μας λαό, ικανοποιούσε τα απωθημένα της, κατηγορώντας ως αποκλειστικούς υπεύθυνους του Εμφυλίου τους Βρετανούς και τους Αμερικανούς, λες και οι Ελληνες δεν σήκωσαν όπλα ο ένας εναντίον του άλλου. Εβδομήντα χρόνια μετά τον Εμφύλιο, μάλιστα, δεν μπορεί κανένας παρά να παρατηρήσει την ειρωνεία στο γεγονός ότι ο ηγέτης του ισχυρότερου κόμματος της Αριστεράς, κομμουνιστικής μάλιστα προέλευσης, ζητάει για την πατρίδα μας ένα νέο «σχέδιο Μάρσαλ!» – και εννοώ βέβαια τον κ. Τσίπρα.

Πέραν του ζητήματος της αυτοσυνειδησίας, όμως, υπάρχουν και οι πρακτικές συνέπειες. Ομολογώ ότι δεν μπορώ να φανταστώ όφελος ή πλεονέκτημα για την Ελλάδα, που να μπορεί να αποδοθεί στον έξαλλο αντιαμερικανισμό, αλλά με πολύ ενδιαφέρον θα άκουγα κάθε αντίθετη άποψη. Αντιθέτως, βάσιμα μπορεί να υποθέσει κανείς ότι ο αντιαμερικανισμός, που επί 40 χρόνια τώρα έχει εγκατασταθεί στη χώρα μας και χαρακτηρίζει την πολιτική μας ζωή, μάλλον επιβλαβής απέβη. Σίγουρα έβλαψε τον εξ Αμερικής τουρισμό, ο οποίος θεωρείται μάλιστα στην αγορά ως ο πλέον προσοδοφόρος, αφού και οδηγίες αποτρεπτικές εκ μέρους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προκάλεσε και εύλογο είναι να μην αποτελεί ελκυστικό τόπο διακοπών μια χώρα, στην οποία υπήρξαν στο παρελθόν και βίαιες επιθέσεις κατά αμερικανικών στόχων, ακόμη και δολοφονίες Αμερικανών πολιτών. Επίσης, μπορεί να φανταστεί κανένας ότι εύλογα οι ΗΠΑ, που, παρά τις δικές μας αντιρρήσεις, δεν έπαψαν να έχουν παγκόσμια επιρροή, δεν την άσκησαν στον βαθμό που υπό άλλες προϋποθέσεις θα την ασκούσαν υπέρ της χώρας μας. Αλλά και υποκαταστήματα αμερικανικών εταιρειών με δράση στην Ευρώπη, που θα μπορούσαν ίσως να εγκατασταθούν στην πατρίδα μας και να δίνουν δουλειά σε συμπολίτες μας, φυσικό ήταν να προτιμήσουν άλλες, φιλικότερες, ευρωπαϊκές βάσεις.

Αν λοιπόν η ρητορική του αντιαμερικανισμού μάλλον εμπόδισε, παρά συνέβαλε στην πολιτική ενηλικίωση της Δημοκρατίας μας και βλάβη επέφερε στα συμφέροντα της χώρας, είναι θέμα δικής μας ευθύνης, εθνικής συνείδησης και πολιτικής γενναιότητας, θα έλεγα, να την αναθεωρήσουμε. Αντ’ αυτού, όμως, εκείνο το οποίο παρατηρείται την τελευταία τριετία είναι η αντικατάσταση του αντιαμερικανισμού με τον αντιγερμανισμό. Μεγάλα τμήματα της κοινής γνώμης, των μέσων ενημέρωσης, το σύνολο σχεδόν των κομμάτων και όχι μόνο των αντιπολιτευομένων θεωρούν τους Γερμανούς αποκλειστικούς υπεύθυνους όλων των δεινών που έχουν πλήξει την Ελλάδα. Λες και ο ελληνικός λαός είναι νήπιο, που τόσα χρόνια δεν ήξερε τι ψήφιζε και τι ανεχόταν...

Ασφαλώς έχουμε με τη Γερμανία και κοινά και αντικρουόμενα συμφέροντα. Και διαφορές στην πολιτική εκτίμηση της εν γένει ευρωπαϊκής κατάστασης και για τα αίτια της κρίσης. Και, φυσικά, η Γερμανία έχει μεγάλες ευθύνες για τη σημερινή καχεξία της ευρωπαϊκής οικονομίας. Παρά ταύτα, είμαστε αναγκασμένοι να συνεργαζόμαστε μαζί της, χωρίς δουλικότητα βέβαια, αλλά και χωρίς αφροσύνη. Διαφορετικά, ο τυφλός αντιγερμανισμός που αντικατέστησε τον φθίνοντα αντιαμερικανισμό θα λειτουργήσει και πάλι ως βολικός μανδύας για να αποκρύψουμε τις δικές μας ευθύνες και θα αποβεί τελικώς κατά των συμφερόντων μας.


Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=7473