Περί τρίτου πόλου ή αλλιώς, περί Μεταρρυθμιστικής Αριστεράς.

Νικολέττα, Μπιτούνη

2013-12-09

Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει, οι αξίες δοκιμάζονται κι ιδέες επαναπροσδιορίζονται.

Η παγκοσμιοποιημένη οικονομία, ως σύγχρονη μορφή μετα- καπιταλισμού, συνθλίβει κοινωνικές ομάδες και κρατικές οντότητες, επιτείνει τις κοινωνικές ανισότητες που διατήρησε ο καπιταλισμός του 20ου αιώνα και συντηρεί την ανθρωπιστική κρίση, στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη. Ενός πλανήτη, οι πόροι του οποίου έχουν απομυζηθεί και κατασπαταληθεί αλόγιστα κι ανορθολογικά, ιδίως σε βάρος των φτωχότερων περιοχών του.

Ο Φιλελευθερισμός, τέκνο του Διαφωτισμού, άλλοτε διέξοδος των κοινωνιών από τη Φεουδαρχία, απέτυχε να διασώσει τις πυρηνικές του αρχές, την ελεύθερη ανάπτυξη των ανθρώπων και των κοινωνιών, με σεβασμό στα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των οικονομικά ισχυρών, στο πλαίσιο του οικονομικού φιλελευθερισμού, η αδυναμία ή έλλειψη βούλησης κρατικού παρεμβατισμού, η ανισοκατανομή του πλούτου και το εξ αρχής πλασματικό ιδεολόγημα περί ίσως ευκαιριών, οδηγεί σε βαθιά συρρίκνωση των κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως η ισοπέδωση των εργασιακών σχέσεων, η κατάρρευση του κράτους πρόνοιας και του κοινωνικού κράτους, πλήττοντας έτσι τον ιδεολογικό πυρήνα του ίδιου του Φιλελευθερισμού.

Οι παραπάνω κατακτήσεις της σοσιαλδημοκρατίας αλλά και του φιλελευθερισμού, στη μεταπολεμική Ευρώπη, καταρρέουν μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, λόγω έλλειψης αντίπαλου δέους – ανθρωποκεντρικού προτύπου.

Η εποχή της αισιόδοξης προοπτικής, της Ευρώπης που κοιτούσε στο μέλλον, που μοιάζει να τελειώνει, αφήνοντας όλο και περισσότερο χώρο στο νεοφιλελεύθερο μόρφωμα, σ’ ένα υβριδικό μοντέλο εφαρμογής της οικονομικής αντίληψης της σκληρής Σχολής του Σικάγο, αλλά και αποικιακού - ασιατικού τύπου προσέγγισης των κοινωνικών δικαιωμάτων.

Η αποτυχία, από την άλλη πλευρά, της παραδοσιακής Αριστεράς, να εκσυγχρονίσει τα ιδεολογήματά της, να αναθεωρήσει τις αποτυχημένες προσεγγίσεις της, που αντανακλούν την προσκόλληση στη σχολή του Ρομαντισμού, που συχνά απηχούν επικίνδυνες αντιλήψεις για την αστική δημοκρατία και την κοινωνική ειρήνη, δεν κατάφεραν και δε φαίνεται να καταφέρνουν να αποτελέσουν σοβαρό αντίβαρο στην επερχόμενη λαίλαπα. Η φιλολαϊκή αριστερή γλώσσα, που εκλαμβάνεται ως ελκυστική αλλά συχνά καταλήγει λαϊκίζουσα, πολύ λίγο θέλησε να αγγίξει τις εσωτερικές παθογένειες και να διαταράξει ισορροπίες, πολύ λίγο θέλει ή μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ουσιαστικής αλλαγής.

Η Δημοκρατική Αριστερά, δύναμη νέα, που όμως έρχεται από παλιά, εκφράζοντας και ενσαρκώνοντας τις ανησυχίες και τις ελπίδες των ανθρώπων μιας άλλης Αριστεράς, αποτελεί δύναμη του μέλλοντος, κοιτά προς το μέλλον και φιλοδοξεί να το διαμορφώσει ή να το συν – διαμορφώσει, μαζί με δυνάμεις που μοιράζονται τις αξίες της. Κι είναι δύσκολες οι αξίες της, δύσκολη η γλώσσα της, δύσκολη η αφήγηση που προτείνει…

Υιοθετώντας τις αρχές του πολιτικού και κοινωνικού φιλελευθερισμού, όπως θα έπρεπε να κάνει η Αριστερά και αυτή ως τέκνο του Διαφωτισμού, επιχειρεί διαφορετική, πραγματικά φιλελεύθερη και ανθρωποκεντρική προσέγγιση, στα ανθρώπινα δικαιώματα, πολιτικά και κοινωνικά.

Στηρίζει μια νέα αντίληψη για τα δικαιώματα των εθνικών κ.α. μειονοτήτων, των γυναικών, των ομοφύλων, των αδυνάμων, βασισμένη στις αρχές της ισότητας και της ισοπολιτείας. Φιλοδοξεί να σχεδιάσει σύγχρονη μεταναστευτική πολιτική, διαμορφώνοντας κοινωνία ανοικτή και ανθρωπιστική.

Προβάλλει το πρότυπο ενός κράτους σύγχρονου, ελεύθερου και ανεξίθρησκου, που θα ασκεί τη μονομερή εξουσία του, ως έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας, εντελώς διαχωρισμένη από την Εκκλησία, σε όλες τις εκφάνσεις της διοικητικής λειτουργίας του.

Προβάλλει ακόμη την ανάγκη δημιουργίας ενός κράτους επιτελικού, έξυπνου και ορθολογικά σχεδιασμένου, με δυνατότητες παροχής ποιοτικά αναβαθμισμένων υπηρεσιών προς τους πολίτες του, που θα διέπεται από τις αρχές της χρηστής Διοίκησης, της Διαφάνειας και της Καλής Νομοθέτησης, της σύζευξης και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, των νέων τεχνολογιών.

Ενός κράτους, μικρότερου μεν, αλλά προσανατολισμένο στο ρυθμιστικό του ρόλο και συνεπικουρούμενου από δράσεις Κοινωνικής Συνεταιριστικής Οικονομίας, σε μια διαφορετική αντίληψη outsourcing υπηρεσιών, με φορέα τις Ενώσεις προσώπων – πολιτών, αντί των λίγων, οικονομικά ισχυρών, κρατικοδίαιτων, ευνοημένων του πολιτικού συστήματος επιχειρηματιών. Ενός κράτους – αναπτυξιακού μοχλού, που, αντί να διασφαλίζει προσωρινά, θέσεις εργασίας, αναπαράγοντας τις απηρχειωμένες και καταδικαστέες πελατειακές σχέσεις, του πολιτικού προσωπικού, με τη νοσούσα κοινωνία, θα δημιουργεί πραγματικές συνθήκες ανάπτυξης της παραγωγής, της πρωτογενούς, της μεταποίησης, του πολιτισμικού αγαθού αλλά και των υπηρεσιών σε νέες κατευθύνσεις, αυτές της έρευνας και καινοτομίας, τη διαχείριση της ηλεκτρονικής πληροφορίας, αξιοποιώντας ό,τι καλύτερο διαθέτει η χώρα, τα μυαλά των νέων ανθρώπων της. Θα προβάλει αναπτυξιακό πρότυπο σε νέα, πράσινη κατεύθυνση, σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, θα αξιοποιήσει συνέργιες, θα χρησιμοποιήσει ορθολογικά τα χρηματοδοτικά εργαλεία των διαρθρωτικών πόρων. Θα εκπονήσει ένα σύγχρονο και δίκαιο φορολογικό σύστημα, με το οποίο θα υποστηρίξει το Κοινωνικό Κράτος και το Κράτος Πρόνοιας, θα προστατεύσει τους οικονομικά και κοινωνικά αδύναμους, θα διαφυλάξει τη ζωή και την αξιοπρέπεια των πολιτών και των διαβιούντων στη χώρα.

Θα διασφαλίσει την πρόσβαση στη δημόσια παιδεία και στη δημόσια περίθαλψη και ασφάλιση, αντιμετωπίζοντας κι εξυγιαίνοντας τις παθογένειες, επανακαθορίζοντας το στόχο για ίσες ευκαιρίες για όλους και κυρίως, προβάλλοντας το «εμείς» έναντι του «εγώ», τον ανθρωπισμό και την αλληλεγγύη, έναντι της εξαθλίωσης.

Θα στηρίξει ακόμη, τις δομές του Κράτους Δικαίου, έναντι τους αυταρχισμού, της κατάχρησης εξουσίας και της απαξίωσης των θεσμών.

Ενός κράτους, προσανατολισμένο στον ευρωπαϊκό φεντεραλισμό, στην πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης, στην υιοθέτηση κοινού διοικητικού και δικαιϊκού μοντέλου, με την πεποίθηση, ότι, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι πολύ ευρύτερο από μια οικονομική – νομισματική ένωση. Είναι ένωση πολιτισμική, έκφραση της φυσιογνωμίας του ευρωπαϊκού χώρου, όπως τον διαμόρφωσε η ιστορία του κι όπως οφείλουν να τον διασώσουν οι λαοί της.

Βασική αξία της Δημοκρατικής Αριστεράς, οι Μεταρρυθμίσεις, σε κατεύθυνση κοινωνική, σοσιαλιστική, εξυγιαντική, ανθρωπιστική, δημοκρατική και σύγχρονη. Κύρια επιδιωκόμενη Μεταρρύθμιση, η ειρηνική Μεταρρύθμιση του καπιταλισμού, σε σοσιαλισμό. Κύρια επιδίωξη ακόμη, η συνύπαρξη σε προοδευτική ευρωπαϊκή οικογένεια, με την υπόμνηση ότι, μια σύγχρονη αριστερά, μόνο ως Πράσινη και Ευρωπαϊκή αριστερά νοείται.

Στο πλαίσιο αυτό, ο καθορισμός των θέσεων προηγείται και επί των θέσεων μπορούν να διαμορφώνονται συμμαχίες, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντί του αντιθέτου, αντί δηλαδή, να επιλέγονται πρώτα οι «σύμμαχοι» να προκαθορίζονται επιλογές και στη συνέχεια να αναζητείται ιδεολογικό περίβλημα, για να τις δικαιολογήσει.

Με τις παραπάνω σκέψεις, θεωρώντας σφάλμα και ένδειξη πολιτικής αμηχανίας τον εταιροκαθορισμό, αλλά και τον καιροσκοπισμό, θεωρώντας πολύ σημαντικές τις αξίες του χώρου που υπηρετούμε, προσπάθησα να τις συνοψίσω σε κάποιες προσωπικές σκέψεις, ενώ απέφυγα να τοποθετηθώ απέναντι σε ζητήματα συμμαχιών, η σκοπιμότητα ή μη των οποίων, προκύπτει από τη συμβατότητά τους ή μη, με το όραμά μας.

Εκτύπωση στις: 2024-04-24
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=7522