Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Κεντροαριστερά…επί των τύπων των ήλων

Γιάννης, Τσαμουργκέλης

Μεταρρύθμιση, 2014-06-20


Είθισται η κουβέντα για τον ζητούμενο εναλλακτικό πόλο που επικράτησε να ονοματίζεται κεντροαριστερά να γίνεται φιλολογικά και μακροσκοπικά. Πόσο καλή είναι η ενότητα, η συσπείρωση των προοδευτικών ευρωπαϊστών, η ευθύνη για τη χώρα μπροστά στην κρίση, τα συμφέροντα του λαού και άλλα τέτοια. Συνέχεια αυτού του γενικόλογου προσδιορισμού είναι η γεωγραφική προσέγγιση επί του προσανατολισμού μιας ενδεχόμενης συνεργασίας με το ΣΥΡΙΖΑ ή τη ΝΔ ή η παραγοντική, που εξαντλείται στα πρόσωπα που θα υλοποιήσουν τη συνεργασία στο όνομα νεφελωδών ιδεολογημάτων. Δυστυχώς, υπό αυτό το πρίσμα προσέγγισης παραμένει αναπάντητο το βασικότερο θέμα όλων που είναι οι θέσεις. Θέσεις που θα υπερβαίνουν τον παραδοσιακό «αριστερό» φορμαλισμό και θα εισέρχονται στην ουσία περιγράφοντας την εναλλακτική προσέγγιση έναντι των μεγάλων ζητημάτων που απασχολούν τη χώρα, την εναλλακτική διαχείριση της εξουσίας και την εναλλακτική προοπτική για το πολιτικό και οικονομικό σύστημα, την κοινωνία και τους πολίτες.

«εθνικοί πρωταθλητές»» και κεντροαριστερά

Η θεωρία των «εθνικών πρωταθλητών» έκανε την εμφάνιση της ως κυρίαρχη ιδεολογία του ελληνικού σχηματισμού στη δεκαετία του 2000 μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ. Ήταν η θεωρία μέσω της οποίας προσδιοριζόταν το αναπτυξιακό και συνεπακόλουθα κοινωνικό και πολιτικό όραμα της χώρας. Το κράτος και η οικονομία (δηλαδή οι φορολογούμενοι) έπρεπε να ενισχύσουν την ανάδειξη ισχυρών ελληνικών επιχειρήσεων ώστε αυτές να αποκτήσουν διεθνή ανταγωνιστικότητα και μέγεθος. Αντικειμενικά, η υπόλοιπη οικονομία θα κέρδιζε καθώς θα αναπτυσσόταν μέσω της ανάπτυξης των εθνικών πρωταθλητών. Μάλιστα το σενάριο αυτό υλοποιήθηκε με κέντρο τις τράπεζες που επεκτάθηκαν στα Βαλκάνια όπου η διεθνοποίηση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου υποβοηθούσε τη διεθνοποίηση του βιομηχανικού κεφαλαίου. Το μοντέλο πήγαινε μια χαρά με δεδομένο τον υπερδανεισμό της ελληνικής οικονομίας που τροφοδοτούσε παράλληλα και την ψευδο-ευμάρεια των λαϊκών στρωμάτων, αλλά και με δεδομένη τη διαπλοκή συμφερόντων που εξυπηρετούνταν μέσω των κυρίαρχων πελατειακών πολιτικών σχέσεων. Την ίδια στιγμή βέβαια όλα αυτά έθεταν τις βάσεις της μεγάλης κατάρρευσης και της κρίσης που επιδεινώθηκε από τις αμετροέπειες του 2007-2008 και την επέκεινα ανικανότητα διαχείριση της.

Σήμερα η θεωρία αυτή επανέρχεται. Με κέντρο τις 4 πλέον συστημικές τράπεζες υλοποιείται μια τεράστια αναδιάταξη επιχειρηματικών συμφερόντων με στόχο τη συγκεντροποίηση των κλάδων σε ελάχιστους επιχειρηματικού παίκτες, τους νέους «εθνικούς πρωταθλητές». Αυτή η επιχειρηματική αναδιάταξη διευκολύνεται και από τα υψηλά επιτόκια και τον ανεξέλεγκτο φαβοριτισμό χρηματοδότησης επιχειρήσεων μεταθέτοντας στις τράπεζες την απόλυτη σχεδόν εξουσία για το ποια επιχείρηση θα επιβιώσει, ποια θα κλείσει και ποια θα αναπτυχθεί, ποια θα συγχωνευθεί και υπό ποιους όρους. Μέσα από αυτό το σύστημα εξουσιών που λειτουργεί με την ανοχή της κυβερνητικής πλειοψηφίας συντελείται η αναδιάταξη της οικονομίας και υλοποιείται το νέο παραγωγικό μοντέλο. Η ανάδειξη κλάδων μαζί με τις κυρίαρχες επιχειρήσεις και τη συστοιχία συμφερόντων γύρω από αυτές που αναδιατάσσουν την ίδια την διαδρομή συγκρότησης των πελατειακών πολιτικών σχέσεων. Η εξειδίκευση γεωγραφικών περιοχών και κοινωνικών ομάδων. Οι αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας και της κοινωνίας. Οι προοπτικές απασχόλησης και επαγγελματικής αποκατάστασης των νέων. Οι εξειδικεύσεις της παιδείας και της κατάρτισης. Οι κατευθύνσεις των υποδομών.

Τι θα κάνει η κεντροαριστερά; Θα υπακούσει στην πολιτική των «εθνικών πρωταθλητών» διεκδικώντας να γίνει φιλική προς αυτούς ώστε να τύχει και της υποστήριξης τους; Ή θα επιλέξει να αποκαταστήσει την ισορροπία στις αγορές με την προώθηση ενός προτύπου Επιχειρηματικών Παικτών όπου μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις θα διεκδικούν την ανάδειξη τους σε ένα εποπτευόμενο από πραγματικά ανεξάρτητες ρυθμιστικές αρχές πλαίσιο ίσων ευκαιριών και ισότιμης δημοσιονομικής και νομισματικής μεταχείρισης.

Οι 4 τράπεζες, η νομισματική πολιτική και η κεντροαριστερά

Η κρίση μας κληροδότησε ένα ακόμα πιο συγκεντροποιημένο τραπεζικό σύστημα με 4 συστημικές τράπεζες να καλύπτουν πάνω από το 90% της αγοράς. Το αποτέλεσμα αυτής της μοναδικής καπιταλιστικής εκτροπής που συνάδει μόνο σε αυταρχικά καθεστώτα είναι η αύξηση των περιθωρίων κερδοφορίας των τραπεζών στο διάστημα της κρίσης με παράλληλη μείωση των χρηματοδοτήσεων υπό ένα καθεστώς αδιαφάνειας όσον αφορά τις επιλογές αναχρηματοδότησης ή χρηματοδότησης επιχειρήσεων. Ο επιχειρηματικός χάρτης της χώρας αναδιατάσσεται στην κατεύθυνση των Εθνικών Πρωταθλητών υπό τον απόλυτο συντονισμό του τραπεζικού καρτέλ.

Ποια είναι η θέση της κεντροαριστεράς; Θα αφεθεί στην κυριαρχία των 4 τραπεζών και των διοικήσεων τους επί της πραγματικής οικονομίας; Θα επιδιώξει τη δημιουργία πολλών μικρών και μεγάλων, ιδιωτικών και συνεταιριστικών τραπεζών ώστε να αποκατασταθεί ο ανταγωνισμός στον κλάδο; Θα πιέσει την Τράπεζα της Ελλάδος ώστε να εκτελέσει τα καθήκοντα εποπτείας; Θα παρέμβει ώστε να διαμορφώσει ένα πλαίσιο πίεσης για περιορισμό των περιθωρίων κερδοφορίας των τραπεζών και εν τέλει του κόστους του χρήματος; Θα αναδιατάξει τη σχέση βαρύτητας μεταξύ της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής στην προσπάθεια ανάκαμψης και ανάπτυξης της οικονομίας

Μισθοί, συντάξεις, κοινωνικές δαπάνες και κεντροαριστερά.

Το εναλλακτικό σενάριο αντιμετώπισης της κρίσης που έχει προταθεί από την αντιπολίτευση και κυρίως από την αριστερά βασίζεται στην αναθέρμανση της ζήτησης με αυξήσεις σε μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές δαπάνες. Η γενική αυτή προσέγγιση δεν προσδιορίζει ποσοστά στις προτεινόμενες αυξήσεις αλλά κυρίως δεν προτείνει τους πόρους από τους οποίους θα χρηματοδοτήσει κάτι τέτοιο πέρα από τη γνωστή πηγή της «κατανικημένης» φοροδιαφυγής. Ωστόσο, μια αύξηση των μισθών είναι γνωστό ότι θα επιδεινώσει το πρόβλημα της ανεργίας και ιδιαίτερα των νέων, ενώ θα επιτείνει τις πρακτικές εισφορο-αποφυγής, μαύρης εργασίας και παραοικονομίας. Πόσο θα βελτιωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις; Υπό πιο πλαίσιο; Ποιες θα είναι οι πηγές χρηματοδότησης και υπό ποιες προϋποθέσεις; Ποιο πλαίσιο εργασιακών σχέσεων θα υιοθετηθεί; Αυτό που επεμβαίνει για τη διασφάλιση των μισθών και της εργασίας των εργαζομένων αλλά αφήνει ένα ισχυρό υπόλοιπο ανεργίας, ή αυτό που απελευθερώνει τις εργασιακές σχέσεις και οικοδομεί ένα ισχυρό κράτος πρόνοιας που μεριμνά για την ταχεία επαγγελματική αποκατάσταση ενός ευέλικτου εργατικού δυναμικού με χαμηλότερες μέσες αμοιβές αλλά υψηλότερη απασχόληση.

Κράτος και κεντροαριστερά

Με δεδομένο το ευρωπαϊκό πρότυπο όπου το κράτος περιορίζεται σε ρόλο «στρατηγείου» θέτοντας τις αγορές υπό την εποπτεία ρυθμιστικών αρχών, η πολιτική διαχείρισης του δημόσιου τομέα προσδιορίζεται σε σχέση με δύο συνιστώσες. Το μέγεθος και την αποτελεσματικότητα που συνυφαίνεται με την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό του. Πόσο αποφασισμένη είναι η κεντροαριστερά να ακολουθήσει το ευρωπαϊκό πρότυπο περί την οργάνωση του δημοσίου; Πόσος δημόσιος τομέας είναι αρκετός και πόσοι δημόσιοι υπάλληλοι; Θα συνεχίσει η αναδιάρθρωση να προσδιορίζεται ως πανηγυρισμός του αυτονόητου που εγκαθιδρύει ως καινοτομία τις καλές πρακτικές άλλων χωρών μετά την όποτε «ανακάλυψη» τους από τις ελληνικές συνδικαλιστικές ή επιχειρηματικές νομεκλατούρες; Ή θα προχωρήσει σε μια ταχεία ανασύνταξη του δημοσίου υιοθετώντας και προμηθευόμενη εδραιωμένες διεθνώς τεχνολογίες με βάση τις προτεραιότητες εξυπηρέτησης επιχειρήσεων και πολιτών και ανεξαρτήτως του πολιτικού κόστους από την προσαρμογή του προσωπικού ή των κρατικοδίαιτων θυλάκων εξουσίας;

Πελατειακές πολιτικές σχέσεις και κεντροαριστερά

Η κορυφαία υστέρηση της δημοκρατίας που επηρεάζει αρνητικά την οικονομική και κοινωνική συγκρότηση και τις προοπτικές της χώρας είναι οι πελατειακές πολιτικές σχέσεις. Με δεδομένη μάλιστα τη μετάλλαξη που διανύουν λόγω της αδυναμίας της υποστήριξης τους στο πλαίσιο μιας αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και της σταδιακής μεταβίβασης της χρηματοδοτικής στήριξης τους στις τράπεζες και τους ««εθνικούς πρωταθλητές»».

Πόσο αποφασισμένη είναι η κεντροαριστερά να συγκρουσθεί με το πελατειακό πολιτικό σύστημα και να διεκδικήσει την κατάργηση των πελατειακών πολιτικών σχέσεων; Θα τολμήσει να συγκρουσθεί με τον επαγγελματοποίηση της πολιτικής που αποτελεί το κομβικό σημείο διάταξης του πελατειακού πολιτικού συστήματος; Θα διεκδικήσει θητείες για όλες τις εκλόγιμες θέσεις; Ή θα παραμείνει προσηλωμένη στις διευθετήσεις που μεριμνούν για την καλύτερη λειτουργία του συστήματος σε ένα πλαίσιο αποφυγής πελατειακών εκτροπών και παρεκτροπών;

Λοιπόν!!!

Ποια είναι η θέση της κεντροαριστεράς επί αυτών των ουσιωδών αλλά και αρκετών άλλων όπως παιδεία, υγεία, δικαιοσύνη κλπ;; τόσο στρατηγικά όσο και σε επίπεδο διαχείρισης και μεταβατικού πλάνου. Η φυσιογνωμία και το περιεχόμενο της κεντροαριστεράς θα κριθεί από τη θέση της στα σημαντικά θέματα που διαμορφώνουν την καθημερινότητα των πολιτών, τη συγκρότηση και διάρθρωση της οικονομίας, την οργάνωση της πολιτικής, τις κατευθύνσεις ανάπτυξης της χώρας. Ο χώρος θα συγκροτηθεί από τις απαντήσεις σε αυτά και όχι από την ομήγυρη αυτών που θα καλούνται να απαντήσουν ανεξαρτήτως των λεγομένων τους. Εξάλλου, το προηγούμενο των μερικών εκατοντάδων σελίδων του μνημονίου (που είτε μας αρέσει είτε όχι, συνιστούν αναλυτικό πλαίσιο-οδικό χάρτη προς το μέλλον), δεν επιτρέπει την επιστροφή στα διαπρεπή γενικόλογα κυβερνητικά προγράμματα του παρελθόντος. Η επανάσταση του συγκεκριμένου έχει ξεκινήσει και πρέπει επιτέλους να ανταποκριθούμε… Θέσεις «επί των τύπων των ήλων» λοιπόν…


Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=7869