Κράτος και Εκκλησία: Σταδιακή απεξάρτηση προς όφελος όλων
Δημήτρης, Χριστόπουλος
Συνέντευξη στην Α. Νταρζάνου, 2005-10-23
Τη βαθμιαία απεξάρτηση Κράτους και Εκκλησίας πρότεινε με σειρά μέτρων και με τη μορφή σχεδίου νόμου την Τετάρτη η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του πολίτη (ΕΕΔΑ). Με τη συμμετοχή πανεπιστημιακών όπως ο Ν. Αλιβιζάτος, ο Γ. Κουμάντος, ο Γ. Κτιστάκης, ο Δ. Χριστόπουλος κ.ά. η Ένωση κατέθεσε μια τολμηρή πρόταση στην κυβέρνηση και τα κόμματα, προς υιοθέτηση. Η "Κ.Α." ζήτησε από τον Δημήτρη Χριστόπουλο, πρόεδρο της ΕΕΔΑ και λέκτορα Πολιτικών Επιστημών στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου, να μιλήσει για την πρόταση, για την απήχησή της και τη συνέχιση της πρωτοβουλίας της Ένωσης.
Συνέντευξη στην Αγγέλα ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
\* Είστε ικανοποιημένος, κ. Χριστόπουλε, από την απήχηση, από τις αντιδράσεις, από τη δημοσιότητα των μέτρων που προτείνατε (ως σχέδιο πρότασης νόμου) για την αποσαφήνιση των σχέσεων πολιτείας - Εκκλησίας;\
Η Ένωση δεν μπορεί παρά να είναι ικανοποιημένη. Η δημοσιότητα που είχαμε δείχνει ότι το ζήτημα των σχέσεων κράτους - Εκκλησίας είναι διαρκώς επίκαιρο και ότι η πρότασή μας για ένα νέο καθεστώς απεξάρτησης των δύο συγκεντρώνει μία ευρεία συναίνεση, σε όλο το φάσμα του πολιτικού κόσμου: από την αριστερά, τον μόνο πολιτικό χώρο που παραδοσιακά ήταν συνεπής στην υποστήριξη του χωρισμού κράτους- Εκκλησίας, έως τις παρυφές της κυβερνητικής παράταξης, ακόμα και μέσα στην ίδια την Εκκλησία. Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει ότι και στην Εκκλησία υπάρχουν φωνές που συνηγορούν υπερ ενός νέου καθεστώτος που θα απαλλάξει την Εκκλησία από τον σφικτό εναγκαλισμό της με το κράτος και θα τη δώσει της διοικητική της αυτοτέλεια.
\* Έχετε ενδείξεις ότι η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ μπορεί να υιοθετήσουν εν μέρει έστω τις προτάσεις σας;\
Ασφαλώς υπάρχουν ενδείξεις και σοβαρές μάλιστα. Πέρα από τη δημόσια τοποθέτηση των βουλευτών Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ κατά την παρουσίαση της πρότασης, υπάρχει ένα μπαράζ συνεχών τοποθετήσεων στελεχών των δύο κομμάτων που συνηγορούν υπέρ της υιοθέτησης ολόκληρης ή τμήματος της πρότασής μας. Οι εκπρόσωποι των κομμάτων που διάκεινται θετικά στην πρότασή μας μιλούν στο όνομα ενός διττού θετικού αθροίσματος, τόσο για την πολιτεία, όσο και για την Εκκλησία, υπό την έννοια ότι ένα νέο καθεστώς είναι προς όφελος και των δύο. Σε μας η προσέγγιση αυτή είναι ιδιαιτέρως ευπρόσδεκτη. Η ΕΕΔΑ πάντως δεν πρόκειται να υποδείξει στην Εκκλησία αν μια τέτοια προοπτική είναι ή δεν είναι προς δικό της όφελος. Αναφερόμαστε σε πολίτες και όχι σε πιστούς αποδίδοντας τελείως διαφορετικό θεσμικό βάρος στις δύο κατηγορίες. Εάν οι πολίτες επιθυμούν να πιστεύουνε είναι θέμα δικό τους και σε τίποτε η πρότασή μας δεν πρόκειται να αλλάξει ή να περιορίσει τις δυνατότητές τους να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
\* Πώς εκτιμάτε τη δήλωση της υπουργού Παιδείας ότι οι σχέσεις πολιτείας - Εκκλησίας είναι διακριτές και δεδομένες;\
Δεν μπορώ παρά να επισημάνω ότι είναι μια συντηρητική δήλωση. Προφανώς οι σχέσεις πολιτείας - Εκκλησίας είναι δεδομένες. Άλλο τόσο προφανώς όμως για εμάς οι ρόλοι δεν είναι διακριτοί. Θα προτιμούσα πάντως, προσωπικά, η κυβέρνηση να στείλει ένα μήνυμα που θα επιχειρούσε να προλάβει τη βέβαιη επανεμφάνιση φαινομένων τύπου Βαβύλη - Γιοσάκη, παρά να εφησυχάζει μάταια.
\* Η αντίδραση της ηγεσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος σας ξάφνιασε ή την περιμένατε; Σας αποκάλεσαν "μάγους της αλλοτρίωσης"...\
Τον χαρακτηρισμό τον αφήνω ασχολίαστο γιατί είναι ευτράπελος. Σοβαρά μιλώντας, πάντως, η αντίδραση της Ιεράς Συνόδου είναι ενδεικτική ενός εκκλησιαστικού πολιτισμού για στρατόπεδο του οποίου δεν πρέπει να είναι υπερήφανη. Σε κάθε περίπτωση μιλάμε για υποκρισία: από τη μία η Εκκλησία επαγγέλλεται ότι αντλεί τη δύναμή της από τον λαό και την παράδοση, ενώ από την άλλη αντιδρά φωνασκώντας όποτε συζητείται η απεξάρτησή της από το κράτος. Αυτό σημαίνει ότι μάλλον και η ίδια αντιλαμβάνεται πως ένα μείζον τμήμα της εξουσίας της, καθώς και τα εξωφρενικά της προνόμια, πηγάζουν από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της με την πολιτεία. Παράδειγμα: το καθεστώς φοροαπαλλαγής που διέπει όλες τις οικονομικές της δραστηριότητες προκαλεί τον ελληνικό λαό και δοκιμάζει τις συνταγματικές μας αντοχές.
\* Με ποιό τρόπο σκοπεύετε να προωθήσετε τις προτάσεις σας στην ελληνική κοινωνία; Θα ακολουθήσουν και άλλες εκδηλώσεις;\
Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου είναι υποχρεωμένη να καταβάλει όλες της τις προσπάθειες προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τους Έλληνες πολίτες γύρω από αυτό τη ζήτημα. Επί του παρόντος επεξεργαζόμαστε ένα σχέδιο δράσεων στην Αθήνα και την επαρχία με την ενεργό συμπαράσταση και συνδρομή όποιων φορέων εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους: ακαδημαϊκά ιδρύματα, κόμματα, μη κυβερνητικές οργανώσεις, δικηγορικούς συλλόγους κ.λπ. Καλούμε όποιον ενδιαφέρεται να συστρατευθεί μαζί μας.
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=848