Ευρώπη εσόδων-εξόδων
Βάλια, Καϊμάκη
Κυρ. Ελευθεροτυπία, 2005-12-18
Ποιος είναι ο σωστός προϋπολογισμός για την Ευρώπη; Ποιο είναι το σωστό σύνταγμα για την Ευρώπη; Οσο δεν βρίσκουμε λύση στο πρόβλημα «ποια Ευρώπη θέλουμε», όλες οι ερωτήσεις θα μένουν χωρίς απάντηση.
Η Ευρώπη των «25» δεν μοιάζει σε τίποτα με την Ευρώπη των «45», ο προϋπολογισμός της είναι όμως χαμηλότερος. Και πίσω από αυτό το απρόσωπο νούμερο κρύβεται η δύναμή της να ομογενοποιήσει τους νέους με τους παλαιούς εταίρους.
Χωρίς αυτήν τη δύναμη, οι χειρότερες προβλέψεις για Ευρώπη δύο ταχυτήτων θα γίνουν πραγματικότητα. Αλλωστε, μια τέτοια λύση εκφράστηκε και διά στόματος πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου την περασμένη εβδομάδα. Ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, εκτελώντας χρέη προεδρεύοντος του Ευρωγκρούπ, της ομάδας των δώδεκα χωρών που μοιράζονται το κοινό νόμισμα, τόνισε ότι η συγκεκριμένη ομάδα οφείλει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις αποφάσεις. Εμπειρος ευρωπαϊστής, ο πρωθυπουργός του δουκάτου προσπάθησε να δώσει μια λύση στα αδιέξοδα.
Διαχειριστικά, η λύση του Γιουνκέρ δεν είναι η χειρότερη. Κοινωνικά και πολιτικά όμως είναι απαράδεκτη. Αλλωστε, το λάθος να χτίσουμε την Ευρώπη με οικονομικά κριτήρια είναι μία από τις κύριες αιτίες της σημερινής κρίσης που υποβιβάζει σε μέλη «δεύτερης κατηγορίας» τα κράτη εισήλθαν τελευταία. Και που αποκλείει κάθε άλλη χώρα που θα ήθελε να ενταχθεί στα επόμενα χρόνια.
Το σύστημα της χρηματοδότησης, που τόσο ταλάνισε την Ευρώπη τον τελευταίο χρόνο, είναι φτιαγμένο για μικρότερες, πιο ευέλικτες, δομές.
Αφού δεν υπάρχει κοινοτικός φόρος, ο προϋπολογισμός τροφοδοτείται από τις εθνικές συνεισφορές. Κάθε χώρα υπολογίζει τι δίνει και τι παίρνει πίσω, σ’ ένα διεστραμμένο οικονομικό σύστημα όπου τελικά εμφανίζονται οι «καθαροί» πιστωτές και οι «καθαροί» χρεώστες από καθαρά λογιστική άποψη. Φυσικά, όλοι θέλουν να ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία, ξεχνώντας τα συνολικά οφέλη από την κοινή εσωτερική αγορά και την παγκόσμια εμπορική ισχύ του συνόλου.
Με το τέλος της βρετανικής προεδρίας τέσσερις συγκρούσεις γίνονται καθεστώς:
1 Αγροτικές ενισχύσεις εναντίον αναπτυξιακών επιδοτήσεων. Ενα μεγάλο μερίδιο του καβγά αναλώθηκε στο ύψος των αγροτικών επιδοτήσεων, οι οποίες από τη Σύνοδο Κορυφής του 2002 έχουν παγώσει μέχρι το 2013. Ποιος μπορεί ν’ αρνηθεί ότι χρειάζονται περισσότερα κονδύλια για την έρευνα, την ανάπτυξη, την καινοτομία;
Ομως η Ευρώπη παραμένει αγροτική και με αυτό το κριτήριο προχωρεί ακόμα.
2 Παλιές εναντίον νέων χωρών. Μετά τις παράτες της διεύρυνσης οι παλιοί, περνώντας από το ταμείο, άλλαξαν γνώμη. Ο διαχωρισμός παλιών και νέων χωρών είναι έντονος και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το χάσμα θα μειωθεί.
Οι νέες χώρες δήλωσαν, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, εμμέσως πλην σαφώς, ότι θα δεχτούν οτιδήποτε τους προτείνουν, ενώ ταυτόχρονα ακολουθούν μια σταθερή φιλοατλαντική πολιτική, η οποία τους οδηγεί κοντά στη Βρετανία.
3 Εθνικά εναντίον ευρωπαϊκών κριτηρίων. Κάθε κράτος μέλος ξοδεύει κατά μέσον όρο 47% του εθνικού προϋπολογισμού για δημόσιες δαπάνες. Για τις ευρωπαϊκές ανάγκες, το ποσοστό δεν ξεπερνάει το 2,5%. Αυτό το ποσό θεωρείται χαμένο και γι’ αυτό αποτελεί σημείο τριβής σε κάθε Βουλή. Κάθε πρωθυπουργός έχει περισσότερες εξηγήσεις να δώσει γι’ αυτό παρά για τα υπόλοιπα. Και, όταν έρχεται η ώρα των αποφάσεων, προέχει το συμφέρον της κάθε χώρας, και όχι το μέλλον της Ευρώπης.
4 Κοινοβούλιο εναντίον συμβουλίου. Η ψήφος για το Ευρωκοινοβούλιο είναι «ελεύθερη» και ο καθένας ψηφίζει σύμφωνα με τις πολιτικές προτιμήσεις του και όχι για το ποια κυβέρνηση θέλει να έχει.
Το αποτέλεσμα είναι ότι το Ευρωκοινοβούλιο είναι πιο αντιπροσωπευτικό από το Συμβούλιο της Ευρώπης και διατηρεί περισσότερες κοινωνικές ευαισθησίες.
Για το θέμα του προϋπολογισμού, όπως και για μια σειρά άλλων, το Ευρωκοινοβούλιο αλλά και η Επιτροπή έθεσαν διαφορετικές προτάσεις, ενώ οποιαδήποτε απόφαση της Συνόδου Κορυφής πρέπει να βρει και τα δύο αυτά όργανα για να εφαρμοστεί.
Η Βρετανία κατάφερε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, παρ’ όλο που στην ουσία βρίσκεται στις παρυφές της Ενωσης. Η Γαλλία παλεύει μόνη της να διατηρήσει το προσωπείο του κοινοτισμού. Η Ιταλία είναι εξαφανισμένη. Η Ολλανδία αντιδρά. Και η Γερμανία «ψάχνει» την πολιτική της. Τι μας κρατάει ενωμένους;
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=917