«Σε περίπτωση Brexit, η ΕΕ θα πρέπει να βρει τρόπο να επιτύχει μια συμφωνία για τη σχέση της με τη Βρετανία, χωρίς να φανεί αδύναμη στα υπόλοιπα 27 κράτη-μέλη» λέει στο «Βήμα» ο Τιμ Ολιβερ, συνεργάτης του ερευνητικού κέντρου LSE IDEAS της London School of Economics και ειδικός στις σχέσεις Βρετανίας - Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ποιες θα ήταν οι συνέπειες ενός Brexit για την Ευρωπαϊκή Ενωση;
«Η Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμετωπίζει τέσσερις βασικές προκλήσεις από την πιθανότητα εξόδου της Βρετανίας:
Πρώτον, θα πρέπει να διαπραγματευθεί μια έξοδο από τους κόλπους της για πρώτη φορά και παράλληλα μια νέου είδους σχέση με τη Βρετανία. Το Brexit θα θέσει υπό αμφισβήτηση τη συνολική ιδέα μιας Ενωσης ικανής να φιλοξενήσει διαφορές στο εσωτερικό της. Επομένως θα πρέπει να βρει μια ισορροπία μεταξύ της ανάγκης επίτευξης συμφωνίας με τη Βρετανία και της ανάγκης να δείξει ότι δεν επιτρέπει σε μια χώρα που αποχωρεί να την κάνει ό,τι θέλει.
Δεύτερον, θα κληθεί να διαπραγματευθεί τις αλλαγές που θα επιφέρει η αποχώρηση της Βρετανίας στο εσωτερικό της. Αυτό που θα επηρεαστεί κυρίως θα είναι η ισορροπία δυνάμεων στην ΕΕ. Θα καταστήσει το Brexit την Ενωση περισσότερο εσωστρεφή; Θα την κάνει να επικεντρωθεί στα ανατολικά και κεντροευρωπαϊκά ζητήματα; Θα ενισχυθεί η θέση της Γερμανίας; Ολα αυτά είναι πιθανά.
Τρίτον, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι γεωπολιτικές επιπτώσεις ενός Brexit σε χώρες όπως η Νορβηγία ή η Ελβετία. Μια συμφωνία εξόδου για τη Βρετανία θα μπορούσε να μεταβάλει την Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών ή τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο. Η Τουρκία θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, όπως και η Ουκρανία.
Τέταρτον, η ΕΕ θα πρέπει να βρει τρόπο να απαντήσει στον παγκόσμιο προβληματισμό για το τι σημαίνει το Brexit για την ενότητα της Ενωσης, αλλά και στο πόσο ευάλωτη αυτή είναι στις διαφωνίες. Το εάν το Brexit θα ενισχύσει ή θα αποδυναμώσει την ΕΕ θα εξαρτηθεί από το πώς αυτή θα αντιδράσει στις υπόλοιπες κρίσεις που αντιμετωπίζει και όχι μόνο από το πώς θα διαχειριστεί το Brexit».
Και για τη Βρετανία;
«Το τι θα συμβεί στη Βρετανία εξαρτάται από το ποια εκστρατεία υπέρ του "Εξω" θα νικήσει. Αν επικρατήσουν οι οπαδοί του προστατευτισμού, οι εθνικιστές και οι ξενοφοβικοί, τότε το ανοιχτό οικονομικό μοντέλο της Βρετανίας θα αντιμετωπίσει μια τεράστια πρόκληση. Την ίδια στιγμή υπάρχουν οι ευρωσκεπτικιστές, που θα ήθελαν να δουν τη Βρετανία να ανοίγεται εντελώς στον κόσμο, απεμπολώντας όλα τα εμπόδια στις εμπορικές σχέσεις. Στην πραγματικότητα καμία πλευρά δεν θα είναι εντελώς ευχαριστημένη.
Η Βρετανία είναι ήδη μία από τις πιο ανοιχτές και απορρυθμισμένες οικονομίες στον κόσμο. Η ιδέα ότι θα υπάρξει κάποιο οικονομικό όφελος από μια ρυθμιστική λαίλαπα αμφισβητείται εντόνως. Εκείνοι που θα προσπαθήσουν να αποκόψουν τη Βρετανία από τον κόσμο δεν θα το καταφέρουν. Ο τρόπος που η Ευρώπη θα αντιδράσει στο Brexit θα παίξει σημαντικό ρόλο. Ωστόσο η Βρετανία δεν μπορεί απλώς να απαιτήσει μια προνομιακή ειδική σχέση με την ΕΕ ή με οποιονδήποτε άλλον - δεν μπορεί να απαιτήσει μια προνομιακή πρόσβαση στην ενιαία αγορά της ΕΕ, ελεύθερο εμπόριο και παράλληλα να αγνοεί τις αξιώσεις της Ενωσης για ελεύθερη διακίνηση ατόμων. Η ΕΕ με τα 27 κράτη-μέλη της και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να συμφωνήσουν, και αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που δεν θα πρέπει να ξεχνούν οι ευρωσκεπτικιστές».
Πόσο θα επηρεάσει το Brexit τη βρετανική επιρροή παγκοσμίως;
«Ο κυριότερος γεωπολιτικός προβληματισμός για τη Βρετανία πάντα ήταν και θα είναι η πολιτική, η ασφάλεια και η οικονομία της Ευρώπης. Ακόμη και η πλευρά υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ γνωρίζει ότι η χώρα δεν θα μπορεί να αποσυρθεί από οποιαδήποτε συνεργασία με την υπόλοιπη Ευρώπη σε αυτά τα ζητήματα, ούτε από τους οργανισμούς που ενώνουν τις δύο πλευρές του Βόρειου Ατλαντικού, που είναι επίσης πολύ σημαντικοί για τη διαχείρισή τους.
Αναφορικά με τις ΗΠΑ, η διατλαντική σχέση αφορά περισσότερα από την "ειδική σχέση" τους με τη Βρετανία, καθώς διατηρούν μια συλλογική ειδική σχέση με όλη τη Ευρώπη και συνεχίζουν να υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση. Το Brexit θα περιπλέξει τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με την ΕΕ. Η Βρετανία θα συνεχίσει να είναι μια αξιολογήσιμη δύναμη - και σύμφωνα με τις υπάρχουσες προβλέψεις ο πληθυσμός της θα ξεπεράσει εκείνον της Γερμανίας ως το 2050. Αλλά η χώρα βασίστηκε στις σχέσεις της με την ΕΕ και τις ΗΠΑ για να ενισχύσει τον παγκόσμιο ρόλο της. Η απομάκρυνση από αυτό το καθεστώς θα είναι δύσκολη»
---
Ο Τιμ Ολιβερ είναι συνεργάτης της London School of Economics
Εκτύπωση στις: 2024-04-18
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=9202