Ο εκλογικός νόμος: περί τακτικισμών και άλλων δαιμονίων

Θωμάς, Ψύρρας

2016-07-07

Θέση πρώτη:

Η επιδίωξη της απλής αναλογικής εδράζεται στη θέση ότι το εκλογικό σύστημα πρέπει να εκφράζει με τη μέγιστη δυνατή πιστότητα τη λαϊκή βούληση. Συνεπώς η όποια μη αναλογική “επέμβαση” συνιστά -περισσότερο ή λιγότερο- παραποίηση της λαϊκής βούλησης μέσω του εκλογικού νόμου.

Θέση δεύτερη:

Η λαϊκή βούληση όπως έχει εκφραστεί επανειλημμένα στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις δείχνει την επιθυμία του εκλογικού σώματος για κυβερνήσεις ευρύτερης συνεργασίας. Η επιθυμία αυτή ενέχει εξαρχής τη δυσκολία σχηματισμού κυβέρνησης.

Θέση τρίτη:

Ο σχηματισμός κυβέρνησης (συνεργασίας ή μονοκομματικής) δεν εγγυάται από μόνος την κυβερνησιμότητα. Είναι δυνατό η “ακυβερνησία” να παράγεται τόσο από μονοκομματικές όσο και από συμμαχικές κυβερνήσεις. Δεν είναι μόνο οι ισχυρές πλειοψηφίες που εξασφαλίζουν την κυβερνησιμότητα και τη χρηστή διοίκηση. Αυτές προσφέρουν ίσως διευκόλυνση των κυβερνητικών δράσεων (και λύνουν τα χέρια των ηγετικών κομματικών ομάδων) αλλά δεν εγγυώνται τη διακυβέρνηση και ιδίως τη χρηστή διακυβέρνηση.

Θέση τέταρτη:

Επειδή το εκλογικό σύστημα στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ σταθερό, το πολιτικό μας σύστημα χρησιμοποίησε τις “μεταποιήσεις” του εκλογικού νόμου ως εργαλείο κομματικής επιβολής και παραποίησης της λαϊκής βούλησης, δηλαδή υστερόβουλα χάριν της κομματικής κυριαρχίας και της “κυβερνησιμότητας”. Συνεπώς όποιος και όποτε προσπαθήσει να αλλάξει τον εκλογικό νόμο καθίσταται εξαρχής ύποπτος για προσπάθεια παραποίησης της λαϊκής βούλησης χάριν στενών κομματικών ωφελειών. Και βεβαίως κανείς δεν είναι “απελευθερωμένος” από ύστερες προθέσεις και υπολογισμούς. Άλλωστε καμιά πολιτική πράξη δεν είναι “άδολη” και “αγνή”. Αναγκαστικά συνδέεται με ύστερες πολιτικές επιδιώξεις και υπολογισμούς κι επομένως εύκολα μπορεί να χαρακτηρίζεται ως τακτικισμός. Ανεξάρτητα όμως από τις τακτικίστικες επιδιώξεις του καθενός, η επιλογή “Ναι” ή “Όχι” σε ένα εκλογικό νόμο συνδέεται ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ με τη βασική αρχή όπως περιγράφεται στην πρώτη Θέση: “το εκλογικό σύστημα πρέπει να εκφράζει με τη μέγιστη δυνατή πιστότητα τη λαϊκή βούληση.”

Θέση πέμπτη:

Η κριτική στο σχέδιο του εκλογικού νόμου που κατέθεσε η κυβέρνηση και η οποία βασίζεται στο ερώτημα “γιατί ο Τσίπρας επιλέγει σ’ αυτό το χρόνο να θέσει τέτοιο ζήτημα” αποτελεί πολιτική υπεκφυγή. Μεταθέτει την κριτική από την ουσία του νομοσχεδίου στην ασαφή διερεύνηση των προθέσεων του Τσίπρα και έτσι αναζητά “απαντήσεις” στο πεδίο του παραπολιτικού ή ακόμα και της συνωμοσιολογίας. Έτσι η απάντηση “Ναι” ή “Όχι” στο νομοσχέδιο της απλής αναλογικής συναρτάται με τις επισφαλείς ερμηνείες ή και τις εκτιμήσεις της συγκυρίας κι όχι με τη σταθερότητα σε συγκεκριμένες αρχές.

Θέση έκτη:

Η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος απαιτεί να μην λες άλλα χθες, άλλα σήμερα και άλλα αύριο. Πρόσφατα στην Προγραμματική Συνδιάσκεψη του Μαΐου στις θέσεις της Δημοκρατικής Συμπαράταξης μία από τις πενήντα θέσεις αφορά την καθιέρωσης της απλής αναλογικής με κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών. Δεν μπορείς σε λιγότερο από ένα μήνα να αλλάζεις θέση. Γιατί αυτό αποτελεί πεμπτουσία τακτικισμού που ενδέχεται τελικά να αποδειχτεί μέγιστη πολιτική ελαφρότητα! Όσο τακτικισμός είναι από την πλευρά του Τσίπρα, δυστυχώς άλλο τόσο τακτικισμός είναι κι απ’ την πλευρά της Φώφης (που υποχώρησε στις απόψεις Βενιζέλου) και του Σταύρου Θεοδωράκη.

Θέση έβδομη:

Στο νομοσχέδιο που ανέβηκε σε διαβούλευση υπάρχει το θετικό στοιχείο της κατάργησης του bonus των 50 εδρών που φαλκιδεύει τη λαϊκή βούληση. Υπάρχουν αρνητικά σημεία: π.χ. εξακολουθούν να διατηρούνται οι μεγάλες περιφέρειες που μετατρέπουν τις εκλογικές μάχες σε “φωλιές” διαπλοκής. Υπάρχουν σημεία που είναι ανοιχτά σε συζήτηση και βελτίωση: π.χ. ο αντίλογος για την ψήφο στα 17, ο κόφτης του 3%. Υπάρχουν σημαντικές παραλείψεις: π.χ. ο αποκλεισμός του απόδημου ελληνισμού στις εκλογικές διαδικασίες που φιμώνει και στερεί το δικαίωμα του εκλέγειν (παραβιάζοντας το Σύνταγμα το οποίο προβλέπει στο άρθρο 51 § 4, ότι οι Έλληνες πολίτες που ζουν έξω από την Επικράτεια μπορούν να ασκήσουν τα εκλογικό τους δικαίωμα).

Θέση όγδοη:

Η απλή αναλογική απαιτεί συνεννόηση και συνεργασία. Δηλαδή διάλογο κι όχι αφορισμούς, όχι δίκες προθέσεων και ελιγμούς κατά τη συγκυρία.

(Για να διευκολυνθεί η αποδοτική συζήτηση στις επιτροπές και στην ολομέλεια ώστε να επικρατήσει η μέγιστη συνεννόηση και σύμπτωση ΕΠΕΙΓΕΙ οι συντάκτες του νομοσχεδίου οφείλουν να μεταβάλλουν την κατ’ άρθρο διάρθρωση του νομοσχεδίου. Πρόκειται για μια καθαρά νομοτεχνική μεταβολή η οποία όμως είναι ουσιαστική για τη συζήτηση και την ψήφιση.)

Θέση ένατη:

Συνεπώς η ΔΗΜΑΡ πρέπει να πει “Ναι” επί της αρχής, να υποβάλλει τροποποιήσεις σε ενδεχόμενες παραλείψεις και να καταψηφίσει όσες διατάξεις δεν συμφωνούμε (αφού βεβαίως διευκρινισθεί εάν θα ισχύσουν οι επιμέρους διατάξεις που θα συμπληρώσουν 200 ψήφους βουλευτών από τις επόμενες εκλογές ή θα τεθεί συνολικά σε ισχύ ο νόμος στις μεθεπόμενες εάν δεν συμπληρώσει τον απαιτούμενο αριθμό).

Θέση δέκατη:

Ο κίνδυνος να “σπάσει” η Δημοκρατική συμπαράταξη είναι υπερβολικός. Βεβαίως η πρώτη που πρέπει να αναλογιστεί τον κίνδυνο είναι η ίδια η Γεννηματά: τόσο καιρό τώρα σέρνει την Συμπαράταξη σε ένα δρόμο βαλτωμένο, σα να θέλει να διαιωνίσει το σχήμα της Συμπαράταξης, μιας ομπρέλας κομμάτων ή ενός είδους “Πασοκ και άλλες δημοκρατικές δυνάμεις”. Είναι λογικό, όσο δεν προχωρούν οι διαδικασίες ενοποίησης του χώρου της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, σε ένα τέτοιο χαλαρό σχήμα, να προκύπτουν διαφωνίες, ασυμφωνίες και προβλήματα. Η στάση απέναντι στο νομοσχέδιο για την απλή αναλογική ως σημερινό πρόβλημα της Συμπαράταξης αναδεικνύει και επαναφέρει πιεστικά το ζήτημα του ελληνικού Επινέ.

Θέση ενδέκατη:

“Όταν για ένα μεγάλο πολιτικό ζήτημα υπάρχουν ένθεν και ένθεν επιχειρήματα, για την μία ή την άλλη στάση, τότε καλύτερα να γυρνάς στις Αρχές σου και να τοποθετείσαι με βάση και σε συμφωνία με αυτές….”. (Λεωνίδας Κύρκος)

Εκτύπωση στις: 2024-04-27
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=9507