Παίρνουμε τον Λόγο, Κερδίζουμε το Αύριο

Παρέμβαση στην εκδήλωση της Επιτροπής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης «Πολιτικές για τη Νέα Γενιά»

Χριστίνα, Παπαδοπούλου

2017-03-08

Ο πολιτισμός. Ο πολιτισμός που πρακτικά δεν αποτέλεσε ποτέ μιας πρώτης τάξεως επένδυση για την χώρα μας. Τις διακηρύξεις ότι ο πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης για την χώρα και να συμβάλλει ως παράγοντας κοινωνικής συνοχής, ακολουθεί πάντα η ταμπέλα της «πολυτέλειας» που προσκολλάται στον πολιτισμό, με το εύκολο πρόσχημα ότι δεν μπορεί να αποτελεί προτεραιότητα σε μια περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης.

Η νέα γενιά. Όλοι εμείς και εσείς, που μεγαλώσαμε στην Ελλάδα με το βλέμμα στραμμένο στην Ευρώπη και τον κόσμο. Ίσως σπουδάσαμε, σίγουρα ταξιδέψαμε, γνωρίσαμε, ήρθαμε σε επαφή με πολιτικές, πρακτικές, ιδέες, και δραστηριότητες από όλο τον κόσμο. Μια γενιά που σκέφτεται και επικοινωνεί διαφορετικά, από όλους αυτούς που συχνά την χαρακτηρίζουν χαμένη.

Πώς συναντιούνται λοιπόν πολιτισμός και νέα γενιά στην Ελλάδα του 2017; Σχεδιάζονται πολιτιστικές πολιτικές με επίκεντρο τη νέα γενιά και στόχο να ικανοποιήσουν τις ανάγκες της;

Από την χώρα μας πάντα έλειπε η ευρύτερη διάδοση του πολιτισμού, η ουσιαστική επένδυση σε αυτόν και η βαθιά συνειδητοποίηση ότι η πρόσβαση στον πολιτισμό έχει προεκτάσεις στην ψυχοκοινωνική μας ανάπτυξη, στην αντίληψη και τον τρόπο ζωής μας.

Οι δυνατότητες πολιτιστικής έκφρασης των νέων μέσα από τις υπάρχουσες δομές περιορίζονται. Μουσεία, θέατρα, καλλιτεχνικοί οργανισμοί, βιβλιοθήκες ή θεσμοί χάραξης πολιτιστικής πολιτικής κλείνουν ή λειτουργούν πλέον υποστελεχωμένοι και υποχρηματοδοτούμενοι.

Η δραματική μείωση των κρατικών δαπανών έχει σχεδόν εξαφανίσει τις θέσεις εργασίας στον τομέα του πολιτισμού.

Η πορεία των νέων καλλιτεχνών, που ούτως ή άλλως είναι δύσκολη εξαιτίας της φύσης του επαγγέλματος και της ασυνέχειας του εισοδήματός τους από την καλλιτεχνική δημιουργία, γίνεται ακόμη δυσκολότερη.

Η αδιαφάνεια των θεσμών και η πελατειακή αντίληψη υπονομεύουν πολλές φορές την προσπάθεια δημιουργίας.

Η συνεισφορά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος στη δημιουργία πολιτιστικής συνείδησης, μέσω της διδασκαλίας καλλιτεχνικών μαθημάτων, όλο και υποβαθμίζεται.

Πέρα και πάνω από όλα απαιτείται, στη βάση ενός οργανωμένου εθνικού σχεδίου για την παραγωγή ανασυγκρότηση της χώρας, μια μακρόπνοη και οραματική πολιτιστική πολιτική στραμμένη προς τη νέα γενιά και διάχυση του πολιτιστικού αγαθού σε όλο το κοινωνικό σώμα.

Η παιδεία -που πλάθει συνειδήσεις και παράγει πρότυπα- οφείλει να αποτελέσει το σημείο αφετηρίας. Καλλιτεχνικά μαθήματα και εκπαιδευτικά προγράμματα σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης πρέπει να ενισχύσουν την πολιτιστική συνείδηση.

Παράλληλα, η καλλιτεχνική δραστηριότητα των μαθητών πρέπει να βρίσκει διέξοδο στις τοπικές κοινωνίες. Ακόμη και στο πλαίσιο των πολιτιστικών δρώμενων του δήμων. Χρειαζόμαστε ενίσχυση των βιωματικών πρακτικών σε ένα γνωσεοκεντρικό σχολείο. Χρειαζόμαστε περισσότερα μαθητικά φεστιβάλ, περισσότερες θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες και εκθέσεις.

Η προσβασιμότητα των νέων στον πολιτισμό, πέρα από την αναβάθμιση της πολιτιστικής υποδομής, απαιτεί και την παροχή κινήτρων. Αναφέρω μόνο το πρόσφατο παράδειγμα της ιταλικής κυβέρνησης. Σχεδιάζει, διαβάζουμε, να δίνει κουπόνι αξίας 500 ευρώ σε κάθε νέο που ενηλικιώνεται για να το εξαργυρώσει σε βιβλία, μουσική, θέατρο, κινηματογράφο και μουσεία. Τέτοια κίνητρα, με πολλαπλασιαστικά οφέλη, έχουμε ανάγκη.

Η κρίση, ξέρετε, έχει συμβάλει κατά την γνώμη μου σε κάτι σημαντικό. Στο το έχουμε απεγκλωβιστεί από το όνειρο μιας θέσης εργασίας στο δημόσιο. Αυτό που οφείλει τώρα η χώρα είναι η με κάθε μέσο ενίσχυση της πρωτογενούς δημιουργίας των νέων (και δεν εννοώ μόνο την χρηματική, αλλά και την υλικοτεχνική) και στην καινοτόμο επιχειρηματικότητα.

Ως πολίτες της Ελλάδας, της Ευρώπης και του κόσμου, έχουμε ανάγκη τον διαπολιτισμό· ο οποίος δεν είναι ένα σύνολο πολλών πολιτισμών. Είναι μια σύνδεση πολιτισμών που είναι πρόθυμοι και ικανοί να ανταλλάξουν, να μοιραστούν, να δανειστούν απόψεις, ιδέες, και να αμφισβητήσουν τόσο τη δική τους υπόσταση όσο και των ‘άλλων’, των ‘διαφορετικών’. Πόσο δε μάλλον όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με την βίαιη πολιτικοποίηση και τον ακραίο λόγο πολλών συνομηλίκων μας ή όταν οι πόλεις μας, εξαιτίας της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης, της παγκοσμιοποίησης, γίνονται ολοένα και πιο ποικιλόμορφες.

Εδώ και πάλι το κλειδί είναι ο πολιτισμός. Χρειαζόμαστε στρατηγικές διαπολιτισμικής πολιτικής σε επίπεδο πόλεων. Ένα μείγμα δηλαδή διαπολιτισμικών πολιτικών ανάμεσα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στον ιδιωτικό τομέα και τις εθελοντικές οργανώσεις που θα εγγυάται τον πολιτισμό της καθημερινότητας των νέων. Πολιτικές που θα περιλαμβάνουν, για παράδειγμα:

* τη δημιουργία διαπολιτισμικών χώρων και τη διεξαγωγή διαπολιτισμικών φεστιβάλ, που θα λειτουργούν ως μέσο έκφρασης μειονοτικών ομάδων, αλλά και θα διευκολύνουν την συνεύρεση και ανταλλαγή μεταξύ ατόμων με διαφορετικό πολιτιστικό υπόβαθρο.

* τον σχεδιασμό προγραμμάτων με στόχο τη μετάπλαση της νοοτροπίας και την αναδιαμόρφωση της συλλογικής μνήμης με στόχο να συμπεριλάβουμε τον ‘άλλον’, όπως λόγου χάρη μουσεία ή εκθέσεις που θα προβάλλουν την κοινή ή όχι πολιτιστική κληρονομιά και παράδοση.

* τις νέες τεχνολογίες, οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στη διαπολιτισμική σύνδεση και επικοινωνία, ακόμη και περιθωριοποιημένων ομάδων με την κοινωνία, ή την συμμετοχή στον πολιτισμό.

Κλείνοντας, θέλω να μοιραστώ μαζί σας την χαρά μου που αποτέλεσα κι εγώ κομμάτι αυτής της διαδικασίας. Μια διαδικασίας, στην οποία ο κάθε ένας πιστεύω μπορεί να βρει κάτι που να τον ακουμπήσει. Διότι ενώνουμε τις φωνές μας, μοιραζόμαστε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σήμερα και αναζητούμε προτάσεις για ένα καλύτερο αύριο, όχι με όρους αυθεντίας. Η συμβολή αυτή είναι νομίζω σημαντική στο πλαίσιο των προοδευτικών αλλαγών που έχει ανάγκη η χώρα μας.

Κι όσο κι αν έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε, δεν θα πάψει ποτέ ένα βιβλίο, μια ταινία ή μια θεατρική παράσταση να μας φωτίζει νέα μονοπάτια σκέψης, ένα τραγούδι να μας τσακίζει κι ένας στίχος να μας ξεσηκώνει.

Ας διεκδικήσουμε η φωνή μας ν’ ακούγεται.

Εκτύπωση στις: 2024-04-16
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=9961