Κρίσιμη μάχη κατά Μπόλκεσταϊν στο Στρασβούργο
Ελίζα, Παπαδάκη
Κυριακάτικη Αυγή, 2006-02-12
Αν εξαιρέσουμε το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, καμμία νομοθετική πρωτοβουλία στην Ένωση δεν προκάλεσε τόση αντιπαράθεση τα τελευταία χρόνια, όσο η πρόταση της οδηγίας για τις υπηρεσίες. Όπως άλλωστε την είχε εισηγηθεί τον Ιανουάριο του 2004 ο τότε επίτροπος για την εσωτερική αγορά Φριτς Μπόλκεσταϊν, αναμφισβήτητα συνέβαλε στην απόρριψη του Συντάγματος στα δημοψηφίσματα της Γαλλίας και της Ολλανδίας. Διότι, ανοίγοντας το δρόμο στην εισαγωγή υπηρεσιών με βάση το δίκαιο της χώρας προέλευσης, σε μιαν Ευρώπη 25 κρατών με πολύ διαφορετικές νομοθεσίες, απειλούσε ευθέως την πιο προηγμένη κοινωνική, εργασιακή και περιβαλλοντική προστασία, όπου υπήρχε θεσπισμένη. Γι’ αυτό και ονομάστηκε "Φράνκενσταϊν" από την αριστερά και από τα συνδικάτα, που την πολέμησαν μαζικά.Αρκετά αλλαγμένη εντωμεταξύ κάτω από την πίεση των αντιδράσεων, η οδηγία έρχεται μεθαύριο Τρίτη για συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου την Πέμπτη θα γίνει ψηφοφορία. Το Συμβούλιο των υπουργών θα πρέπει να αποφασίσει στη συνέχεια πάνω στην οδηγία και τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν. Το κείμενο θα επανέλθει κατόπιν στην Ευρωβουλή σε δεύτερη ανάγνωση.
Όλες οι αλλαγές ωστόσο - 1.600 τροπολογίες υποβλήθηκαν μόνο στην επιτροπή εσωτερικής αγοράς του Κοινοβουλίου - συνιστούν συμβιβασμούς ανάμεσα στην πλήρη απελευθέρωση της αγοράς των υπηρεσιών με την άρση κάθε θεσμικού εμποδίου στον ανταγωνισμό που επεδίωκε η νεοφιλελεύθερη πλευρά, και την εμμονή των συνδικάτων και της αριστεράς η οδηγία να κατοχυρώνει ρητά τα θεμελιώδη εργατικά δικαιώματα, να εξαιρεί όλες τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος, και να επιτρέπει σε κάθε χώρα να ελέγχει το σύνολο των υπηρεσιών που παρέχονται στο έδαφός της. Οι ως τώρα συμβιβασμοί μάλλον γέρνουν προς την πρώτη πλευρά, ενώ διατυπώνονται τόσο περίπλοκα ώστε να επιδέχονται πολλές ερμηνείες.
Χαρακτηριστικά, η τελευταία πρόταση, που υιοθέτησαν την περασμένη Τετάρτη στην επιτροπή εσωτερικής αγοράς οι διαπραγματευτές του Σοσιαλιστικού και του Λαϊκού Κόμματος, αντικαθιστά την "αρχή της χώρας προέλευσης" με την "ελευθερία παροχής υπηρεσιών": οι πάροχοι υπηρεσιών υπόκεινται στις διατάξεις και τις προδιαγραφές της χώρας όπου εδρεύουν, αλλά η χώρα προορισμού των υπηρεσιών μπορεί να επιβάλλει τις δικές της αξιώσεις για λόγους δημόσιας πολιτικής, ασφάλειας, ή προστασίας της υγείας και του περιβάλλοντος, και δικαιούται να λαμβάνει μέτρα ελέγχου. Η κοινοβουλευτική επιτροπή δεν υιοθέτησε τη σαφέστερη τροπολογία της εισηγήτριας Έβελιν Γκέμπχαρτ, που υποστήριζαν Σοσιαλιστές, Αριστεροί και Πράσινοι, η παροχή υπηρεσιών να υπόκειται στη νομοθεσία της χώρας υποδοχής. Ενώ πέρασε άλλη τροπολογία, ότι δεν θα επηρεάζεται η εργατική νομοθεσία, τα δικαιώματα της απεργίας και των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η κοινωνική ασφάλιση, μένει αδιευκρίνιστος ο τρόπος εφαρμογής στις υπηρεσίες που θα παρέχονται από χώρες με διαφορετικά καθεστώτα. Αντίστοιχα προβληματική είναι η ερμηνεία της εξαίρεσης των μη οικονομικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, όχι όμως των υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος, η οποία απορρίφθηκε με ισχνή πλειοψηφία.
Μάχη έξω και μέσα
Τις τελευταίες προσπάθειες των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διαπραγματευθούν ουσιαστικές αλλαγές στην οδηγία Μπόλκεσταϊν χαιρέτισε η διοίκηση της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ), κρίνοντας πάντως πρόωρη κάθε εκτίμηση για την έκβαση της ψηφοφορίας.
Με μαζική εργατική διαδήλωση μεθαύριο στο Στρασβούργο, η ΣΕΣ καλεί τους ευρωβουλευτές να προωθήσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιδόσεις των επιχειρήσεων και των χωρών, ποιοτικές υπηρεσίες που θα καλύπτουν τις ανάγκες των πολιτών, και όχι έναν αθέμιτο ανταγωνισμό που θα υπονομεύσει τα εργατικά δικαιώματα, τις συνθήκες ζωής και εργασίας στην Ευρώπη. Όλες οι υπερσυνοριακές υπηρεσίες θα πρέπει να υπάγονται στους νόμους της χώρας όπου παρέχονται, υποστηρίζει, όσο δεν πραγματοποιείται εναρμόνιση προς τα πάνω. Από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας θα πρέπει να εξαιρούνται όλες οι υπηρεσίες γενικού συμφέροντος, είτε είναι οικονομικές, είτε όχι.
Ανεπαρκείς θεωρεί η ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς τις αλλαγές που έχουν γίνει στο συμβιβαστικό κείμενο, εφόσον δεν εξαιρούνται οι υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος, ούτε συμφωνήθηκε εγγύηση των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων. Θα επιδιώξει έτσι να απορριφθεί. Αν αυτό δεν περάσει, θα προσπαθήσει να βελτιώσει την έκθεση με τροπολογίες που θα διευρύνουν τις εξαιρέσεις και θα αποδυναμώνουν την αρχή της χώρας προέλευσης.
Ο κίνδυνος μεταφοράς των επιχειρήσεων σε χώρες με ελαστικότερη εργατική νομοθεσία θα ενισχυθεί αν υιοθετηθεί η οδηγία, έλεγε προχθές ο πρόεδρος της ομάδας Φρανσίς Βουρτς, αναφέροντας το πρόσφατο παράδειγμα της φινλανδικής εφοπλιστικής εταιρίας Viking Line, που προσπάθησε να βάλει στα καράβια της εσθονική σημαία για να επωφεληθεί από το εκεί εργασιακό καθεστώς. Τα φινλανδικά συνδικάτα την εμπόδισαν, παραβιάζοντας ακριβώς την ελευθερία εγκατάστασης της εταιρίας.
Χρειάζονται ανατολικοί σύμμαχοι
Για να αποκρουσθεί ο κίνδυνος προσαρμογής των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων προς τα κάτω, χρειάζεται και η στήριξη των φτωχότερων νέων χωρών μελών της Ε.Ε., όπου επικρατούν τα δυσμενέστερα καθεστώτα. Ως την 1η Μαϊου που συμπληρώνονται δύο χρόνια από τη διεύρυνση, οι 12 από τις 15 παλαιές χώρες μέλη (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) πρέπει να αποφασίσουν αν θα διατηρήσουν τους περιορισμούς στην κυκλοφορία των εργαζομένων που είχαν επιβάλει από φόβο μην κατακλυσθούν από φθηνούς Ανατολικοευρωπαίους. Έκθεση της Επιτροπής στις 8/2 εισηγήθηκε την άρση των μεταβατικών περιόδων, αναδεικνύοντας τις θετικές επιπτώσεις από την έλευση εργαζομένων των χωρών αυτών και στη δημιουργία απασχόλησης, ιδίως στη Βρετανία, την Ιρλανδία και τη Σουηδία που δεν έθεσαν περιορισμούς.
Πανευρωπαϊκό άνοιγμα των συνόρων για τους εργαζόμενους υποστηρίζει η ΣΕΣ στη βάση της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Τα μεταβατικά μέτρα δημιουργούν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, ενθαρρύνουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό, τη μαύρη εργασία, την εκμετάλλευση και τις διακρίσεις εις βάρος των εργαζομένων από τις νέες χώρες μέλη, τονίζει.
Με ανάλογες θέσεις η Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά προσεγγίζει ευρωβουλευτές της ανατολικής Ευρώπης .
Εκτύπωση στις: 2024-04-19
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=999