Τριαντάφυλλα
Μιχάλης, Μητσός
Τα Νέα, 2020-05-15
Μπορεί ένας εισαγγελέας να παρασύρεται από τον συναισθηματισμό του και να εκφωνεί έναν φορτισμένο λόγο όταν προτείνει την ενοχή ή την αθώωση ενός κατηγορουμένου; Ή πρέπει, ως εκ της θέσεώς του, να μεταχειρίζεται πάντα τα πρόσωπα που συμμετέχουν στη δίκη κατά τρόπο αμερόληπτο, ευπρεπή, απαθή και ψύχραιμο, όπως ορίζει το άρθρο 332 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας;
Η αγόρευση της Αριστοτελίας Δόγκα στη δίκη για την υπόθεση Τοπαλούδη είναι βέβαιο ότι «έπιασε» τον λαϊκό σφυγμό και ικανοποίησε το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Ο βιασμός και η δολοφονία της άτυχης φοιτήτριας έχουν συγκλονίσει το πανελλήνιο. Η επίκληση του γνωστού επιχειρήματος ότι ήταν «εύκολη» είναι εξοργιστική. Και η ανάγκη να αποδοθεί δικαιοσύνη με άτεγκτο και παραδειγματικό τρόπο, ιδιαίτερα καθώς απουσιάζει το στοιχείο της μεταμέλειας, επιτακτική. Υπάρχουν όμως δύο προβλήματα.
Το ένα μοιάζει συντεχνιακό, αλλά δεν είναι. Η δήλωση της εισαγγελέα ότι από τη στιγμή που μπήκαν στην υπόθεση οι συνήγοροι υπεράσπισης άρχισαν τα ψέματα και τα σενάρια συσκότισης της αλήθειας μπορεί να επιβεβαιώνει τις υποψίες ενός μικρού ή μεγάλου μέρους της κοινωνίας, είναι όμως νομικά προβληματική. Η απέχθεια που προκαλούν οι πράξεις ενός κατηγορουμένου δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να περιορίσει το δικαίωμα της υπεράσπισής του.
Το άλλο πρόβλημα είναι ουσιαστικό. Ενας εισαγγελέας που ταυτίζεται υπερβολικά με την υπόθεση που χειρίζεται, δηλώνοντας μάλιστα ότι «γνώριζε» προκαταβολικά πως θα την αναλάμβανε, ίσως να μην μπορεί να πείσει στο τέλος ότι έκρινε με βάση αυτά που άκουσε και είδε, όχι με βάση αυτά που πίστευε προκαταβολικά. Αυτό ενέχει τον κίνδυνο ενστάσεων για προσβολή όχι μόνο του τεκμηρίου της αθωότητας, αλλά ακόμη και της αρχής της «δίκαιης δίκης».
Με άλλα λόγια, ο εισαγγελέας δεν είναι ο «άνθρωπος της διπλανής πόρτας». Φυσικά και έχει αισθήματα, αδυναμίες, ευαισθησίες, όπως και γενικότερη άποψη για την τέχνη ή την πολιτική. Φυσικά και στην ιδιωτική του ζωή δεν έχει περιορισμούς. Οταν ασκεί το λειτούργημά του, όμως, πρέπει να ακολουθεί τους κανόνες. Κι αν σε μια ενστικτώδη αντίδρασή του μπορεί να ξεπεράσει τα όρια επειδή τον «πνίγει το δίκιο», σε μια προγραμματισμένη ομιλία πρέπει να δείχνει αυτοσυγκράτηση. Γιατί αλλιώς μπορεί να κατηγορηθεί για λαϊκισμό.
Οι αντιδράσεις των γονέων της Ελένης Τοπαλούδη ήταν δικαιολογημένες και βαθιά συγκινητικές. Είναι βέβαιο ότι και η Μάγδα Φύσσα θα ήθελε να ακούσει μια ανάλογη αγόρευση, αντί για την πρόταση να αθωωθεί η ηγεσία της Χρυσής Αυγής για τον φόνο του γιου της. Αλλά οι παρορμήσεις και οι ανάγκες των πολιτών, ακόμη κι εκείνων που έχουν δεχθεί το μεγαλύτερο πλήγμα που μπορεί να συλλάβει ανθρώπινος νους, δεν μπορεί να συγχέονται με τα καθήκοντα των δικαστικών λειτουργών.
Εκτύπωση στις: 2024-05-01
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=10998