Οικονομική μεγέθυνση: πόση και για ποιους;
Κώστας, Καλλίτσης
Η Καθημερινή, 2021-07-04
Ισως το υπουργείο Οικονομικών είναι το πιο συγκρατημένο όσον αφορά την πρόβλεψη μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας φέτος, 3,6%. Ακόμη και η συγκρατημένη Τράπεζα της Ελλάδας βλέπει 4,2% φέτος και αναθεώρησε προς τα πάνω την πρόβλεψή της για το 2022, στο 5,3%. Ενα θέμα είναι ότι, σε μια οικονομία όπου ο τουρισμός είναι σχεδόν μονοκαλλιέργεια, η μεγέθυνση εξαρτάται έντονα από τα τουριστικά έσοδα. Αυτά, από 18 δισ. το 2019 και 4,3 δισ. πέρυσι, προβλέπεται να κυμανθούν στα 5,5-6 δισ. ευρώ φέτος, αισθητά χαμηλότερα από τα 8 δισ. των αρχικών προβλέψεων. Δεύτερο θέμα είναι η σταθερότητα της μεγέθυνσης. Η Τράπεζα της Ελλάδος υπενθυμίζει ότι τα δομικά προβλήματα της οικονομίας παραμένουν ανεπίλυτα και, ως εκ τούτου, σημειώνει έξι κινδύνους μεσοπρόθεσμα – τα δίδυμα ελλείμματα (δημοσιονομικό και τρεχουσών συναλλαγών) και το χρέος, πρώτα στη σειρά.
Υπάρχει άλλο ένα θέμα, συναφές και σοβαρό: η διάχυση της μεγέθυνσης. Είναι διαφορετικό αν ένας ρυθμός μεγέθυνσης προκληθεί από την επενδυτική/επιχειρηματική δραστηριότητα λίγων, μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, με σχετικά περιορισμένη κινητοποίηση εσωτερικών πόρων και με υψηλές εισαγωγές, και διαφορετικό αν ο ίδιος (ή ελαφρά μικρότερος…) ρυθμός μεγέθυνσης επιτυγχάνεται με την ευρεία κινητοποίηση επιχειρήσεων, εργασίας και πρώτων υλών στο εσωτερικό της χώρας. Στο δεύτερο μοντέλο συμβάλλει ο τουρισμός – που φέτος θα είναι περιορισμένος. Στο πρώτο κατατείνει το Ταμείο Ανάκαμψης (ενισχύει τους πιο ισχυρούς, δυναμικούς, σύγχρονους παίκτες της οικονομίας), ιδιαίτερα όσον αφορά τη μεγεθυντική επίδραση του 1,6 δισ. ευρώ που θα εκταμιευθεί φέτος.
Οι ρυθμοί οικονομικής μεγέθυνσης δεν είναι μια φουσκονεριά που σηκώνει καράβια και βαρκούλες, όλα μαζί. Θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης μπορεί να συμβαδίζουν με καταστροφή ενός τμήματος της κάθε οικονομίας – στα αλήθεια, αυτό δεν είναι εξαίρεση αλλά, σε διάρκεια χρόνου, ο κανόνας. Πέραν της γενικής διεύρυνσης των ανισοτήτων, ελληνική ιδιομορφία είναι ότι το τμήμα που απειλείται με καταστροφή (που ’χει χάσει, εδώ και χρόνια, όλα τα τρένα…) απασχολεί συνολικά ένα μεγάλο μέρος της εργασίας. Αναφέρομαι στο αρχιπέλαγος δήθεν επιχειρήσεων με 3-4 εργαζομένους. Αυτή τη φορά είναι αλλιώς: ίσως 200.000 τέτοιες επιχειρήσεις υποχρεωθούν να βάλουν λουκέτο.
Η διαδικασία θα επιταχυνθεί μετά την 31η Δεκεμβρίου, όταν λήγουν αμετακλήτως τα προγράμματα «γέφυρες» όσο και τα μορατόριουμ με τις τράπεζες. Θα έχει προηγηθεί ο τερματισμός των κρατικών προγραμμάτων στήριξης. Επέτρεψαν σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις να επιβιώσουν στην πρωτόγνωρη κρίση. Μαζί, παρέτειναν και τη ζωή επιχειρήσεων «ζόμπι», που θα ’πρεπε προ πολλού να είχαν κλείσει, αλλά (όσο το κράτος πλήρωνε νοίκι, φως, νερό, τηλέφωνο, μισθοδοσίες και ημι-επιστρεπτέες επιστροφές…) δεν έκλεισαν. Τα προγράμματα λήγουν το φθινόπωρο. Κι επειδή οι τράπεζες, όσο και αν τις πιέσουν τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης, δεν έχουν απολύτως καμία διάθεση να υποκαταστήσουν την κρατική με τραπεζική χρηματοδότηση για να στηρίξουν «ζόμπι», μαζί με τη λήξη των κρατικών προγραμμάτων θα λήξει και η σχετική περίοδος χάριτος. Θα γίνουν έντονα αισθητές οι δονήσεις από την καταστροφή χιλιάδων, μη βιώσιμων, θέσεων εργασίας. Αυτές ούτε σώζονται ούτε πρέπει να σωθούν. Θα έπρεπε να υπήρχε ένα σχέδιο διάσωσης των ανθρώπων που δούλευαν σε αυτές και των οικογενειών τους – για να μην αφήσουμε κανέναν πίσω. Δεν υπάρχει.
Εκτύπωση στις: 2024-04-23
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=11918