Ακάρ ή... Μαζάουερ;(Ιστορία, Ελλάδα, Τουρκία)
Π.Κ., Ιωακειμίδης
Τα Νέα, 2021-11-16
Αν και δεν είναι ο πλέον κατάλληλος, ο Χ. Ακάρ, υπουργός Αμυνας της Τουρκίας, μας προτρέπει με περισσή προπέτεια να διδαχθούμε «από την Ιστορία και το 1922». Και οι δύο χώρες θα πρέπει να διδαχθούν από την Ιστορία. Και από το 1922 και από το 1821 και από άλλα ιστορικά ορόσημα - σταθμούς. Είναι σημαντικό ότι οι εορτασμοί για την επέτειο των διακοσίων χρόνων του 1821 ολοκληρώνονται με τη μετριοπάθεια που αξίζει σε μια ώριμη δημοκρατική χώρα. Χωρίς εθνικιστικές εξάρσεις (εθνικιστικές, όχι πατριωτικές) ή αντιτουρκικές κραυγές. Αντίθετα, έγινε μια προσπάθεια σωστής ανάγνωσης του 1821 με εξαιρετικές συνεισφορές από καταξιωμένους ιστορικούς, όπως μεταξύ άλλων οι Θ. Βερέμης, Π. Κιτρομηλίδης, Αντ. Λιάκος, R. Beaton, M. Mazower κ.ά. Θελήσαμε να αντλήσουμε τα σωστά μαθήματα και να διδαχθούμε. Και καλό είναι τα διδάγματα αυτά να τροφοδοτήσουν και την πολιτική σκέψη, δράση και την εξωτερική πολιτική και για τις δύο χώρες. Θα είχε ενδιαφέρον ο Χ. Ακάρ να διδαχθεί από το 1821 διαβάζοντας όχι ό,τι κι ό,τι αλλά π.χ. το μόλις εκδοθέν έργο του Marc Mazower, The Greek Revolution, 1821 and the Making of Modern Europe (Allen Lane). Αγγλικά άλλωστε ξέρει. Θα αντλήσει χρήσιμα διδάγματα. Αλλά ωφέλιμα διδάγματα έχει και για την ελληνική πλευρά. Και για το σήμερα. Στέκομαι σʼ ένα σημείο του Mazower που γράφει ότι με το 1821, εκτός από την επικράτηση του εθνικού κράτους, «με την Ελληνική Επανάσταση προέκυψε ένας νέος τρόπος σκέψης για τις διεθνείς υποθέσεις που αναμόρφωσε την Ευρώπη και επέκεινα (...). Επομένως δεν έχουμε μόνο τον θρίαμβο του εθνικισμού αλλά αυτής ταύτης της ιδέας μιας διεθνώς οργανωμένης κοινωνίας κρατών...» (...). «Οι διασκέψεις που οδήγησαν στην ελληνική ανεξαρτησία αποτέλεσαν το πρότυπο για την οργάνωση της Κοινωνίας των Εθνών και των σύγχρονων διεθνών οργανισμών» (σελ. ΧΧΙΙ).«Νέος τρόπος σκέψης». Σήμερα θα συνεπαγόταν όχι την εργαλειοποίηση ή επίκληση της Ιστορίας ως συγκαλύμματος και άλλοθι για απειλές αλλά ως αφετηρίας για να ξεπεράσουν οι δύο χώρες τα τραυματικά κεφάλαια της ιστορίας τους. Ακριβώς αυτή η προσέγγιση οδήγησε στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ). Ο μεγάλος ιστορικός T. Judt στο μνημειώδες έργο του Postwar: A History of Europe Since 1945 γράφει ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση οικοδομήθηκε πάνω σʼ έναν βαθμό συλλογικής λήθης, αμνησίας. Με άλλα λόγια, οι έξι χώρες αρχικά (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Μπενελούξ) που προχώρησαν στη σύσταση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας αποφάσισαν «να ξεχάσουν» τις πληγές, τα τραύματα της ιστορίας τους, για να οικοδομήσουν ένα κοινό μέλλον. Γιατί άντλησαν τα αναγκαία διδάγματα από την ιστορία τους. Αυτό οφείλουν να κάνουν Ελλάδα και Τουρκία σήμερα. Να διδαχθούν από το 1922 και το 1821 όχι με την έννοια που το κάνει ο Ακάρ. Αλλά με τη λογική των Mazower, Judt, Beaton και άλλων. Για να οικοδομήσουν ένα κοινό μέλλον ειρήνης και συνεργασίας και για να λύσουν τα προβλήματα. Οχι να τα διαιωνίσουν...
Εκτύπωση στις: 2025-12-15
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12378