Αρχική | Εκτύπωσε ή Αποθήκευσε ως PDF | Αποθήκευσε ως WORD | Αποθήκευσε ως HTML

Ουάσιγκτον, Μόσχα, Πεκίνο, μια τριγωνική σχέση μέσω Κιέβου

Λάμπρος Αθ., Τσουκνίδας

Αυγή, 2022-02-20


Γεωπολιτική και ιδεολογικές αναγνώσεις της ρωσο-ουκρανικής κρίσης στα αμερικανικά think tanks και τους διαδρόμους της Ουάσινγκτον

Εκεί που ο Μπάιντεν έδειχνε να επικεντρώνει την προσοχή του στον Ειρηνικό και τη στρατηγική αντιπαλότητα με την Κίνα, ξαφνικά μας προέκυψε η Ουκρανία, η ένταση με τη Ρωσία και η επάνοδος των ΗΠΑ στην Ευρώπη και μάλιστα την ανατολική. Απότομη αλλαγή ρότας ή κίνηση που γίνεται με το μάτι στραμμένο στο Πεκίνο;

Ας συγκρατήσουμε δυο δηλώσεις, σε μια προσπάθεια κατανόησης της αμερικανικής οπτικής. "Αν δώσουμε ελευθέρας στον Πούτιν (σ.σ. στην Ουκρανία), παραδίδουμε επίσης την Ταϊβάν στον Σι Τζινπίνγκ", προειδοποίησε η Γουέντι Σέρμαν, αναπληρώτρια υπουργός Eξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών. Την ίδια ώρα, ο τετράστερος απόστρατος στρατηγός Τζον Άλεν, πρώην διοικητής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν και νυν πρόεδρος του Ινστιτούτου Brookings, ένα από τα σημαντικότερα think tanks των ΗΠΑ, χαρακτήριζε τη Ρωσία "νεαρό εταίρο" (partner junior) της Κίνας εκτιμώντας (σε μια συνέντευξη στην Corriere della Sera) ότι "αυτές οι δυο αυταρχικές κυβερνήσεις εργάζονται, από κοινού και χωριστά" για "να περιορίσουν την αμερικανική επιρροή στον κόσμο".

Μάλιστα, ο Άλεν εκτιμούσε κάτι που συμμερίζονται πολλοί στην Ουάσιγκτον: Ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε ήδη ξεκινήσει με τις κυβερνοεπιθέσεις κατά του Κιέβου, τις οποίες οι ΗΠΑ εντάσσουν στον ευρύτερο κυβερνοπόλεμο που χρεώνουν στη Ρωσία (και την Κίνα) κατά της Δύσης και της δημοκρατίας. "Δεν είναι ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος", δήλωνε κατηγορηματικά ο Άλεν υποδεικνύοντας πως "οι στρατηγικές που θα επιλέξουν να υιοθετήσουν οι δημοκρατίες θα είναι πάρα πολύ σημαντικές στον 21ο αιώνα για να προστατεύσουμε συλλογικά τον σεβασμό μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ποιότητα ζωής των πολιτών μας, καθώς και τη χρήση των τεχνολογιών προς όφελος των πολιτών και όχι για να τους παρακολουθούμε, να τους καταπιέζουμε ή να τους φυλακίζουμε" - μια αρνητική χρήση την οποία αποδίδει αποκλειστικά τόσο στη Μόσχα όσο και στο Πεκίνο.

Σε αυτή τη θεώρηση, ας προσθέσουμε και εκείνη του διάσημου Φράνσις Φουκουγιάμα, που, θεωρώντας την Ουκρανία "μια αληθινή φιλελεύθερη δημοκρατία", υποστήριξε στο περιοδικό American Purpose, στη συντακτική επιτροπή του οποίου υπηρετεί, ότι ο Πούτιν θέλει να εισβάλει στην Ουκρανία, όχι μόνον επειδή τη βλέπει ως αναπόσπαστο μέρος της Ρωσίας (κάτι που, άλλωστε, έχει γράψει ο ίδιος ο Ρώσος Πρόεδρος), αλλά κυρίως επειδή "φοβάται τη δημοκρατία της, που μπορεί να προτείνει ένα εναλλακτικό ιδεολογικό μοντέλο για τον ρωσικό λαό".

Οι προαναφερθείσες δηλώσεις, που αναδεικνύουν τον τρόπο που στις ΗΠΑ συνδέουν τις κινήσεις Πούτιν με τις τις επιδιώξεις του Σι Τζινπίνγκ και όλα αυτά με φόντο τη διαμάχη (δυτικής) δημοκρατίας - αυταρχικής (Ανατολής), οδηγούν σε μια προειδοποίηση που απηύθυνε η Νίνα Χρουστσόβα, πολιτειολόγος και εγγονή εκείνου του Χρουστσόφ που μαζί με τον Κένεντι πρωταγωνίστησε στην κρίση των πυραύλων στην Κούβα το 1962: "Σήμερα φοβάμαι ότι ούτε οι Αμερικανοί ούτε οι Ρώσοι είναι έτοιμοι να τα παρατήσουν πρώτοι", δήλωσε στην Corriere della Sera. "Γιατί, για τον Πούτιν, σε αντίθεση με τον Χρουστσόφ, η ιστορία και η εθνική δόξα είναι πιο σημαντικά από την ευημερία", είπε και αμέσως μετά, φωτίζοντας τον τρόπο που σκέφτονται στις ΗΠΑ (η ίδια, άλλωστε, διδάσκει στη Νέα Υόρκη στο Πανεπιστήμιο The New School), συμπλήρωσε πως "στην Αμερική (σ.σ. δεν είναι έτοιμοι να κάνουν πρώτοι πίσω) γιατί είναι ίσως πιο ιδεολόγοι από τον Κένεντι, ιδιαίτερα μεταξύ των συμβούλων του Μπάιντεν"...

Πέραν της ιδεολογικής διαμάχης, πάντως, υπάρχει ο γεωπολιτικός πραγματισμός. Στον ίδιο βαθμό που ο Πούτιν θέλει να αφαιρέσει από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ τις χώρες του ανατολικού μπλοκ, που κάποτε ανήκαν στη σφαίρα επιρροής του, ο Μπάιντεν επιδιώκει να ενισχύσει την παρουσία της χώρας του στην πιεζόμενη μέσω του ρωσικού φυσικού αερίου Ευρώπη, ώστε να ασχοληθεί απερίσπαστος με την Κίνα στον Ειρηνικό. Οι κινήσεις Μπάιντεν και η πρωτοφανής στα διπλωματικά δεδομένα (ημι)επίσημη διαρροή πληροφοριών για τις ρωσικές κινήσεις στοχεύουν άλλωστε στην υπέρβαση του προβληματισμού μιας σειράς συμμάχων, που εξαρτώνται ενεργειακά από τη Ρωσία. Όσο σκληραίνει το παιχνίδι, τόσο περισσότερο, εκτιμούν στις ΗΠΑ, οι εξελίξεις θα οδηγούν τους Ευρωπαίους εταίρους να συνταχθούν με το πλευρό της Αμερικής.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι πληροφορίες που διοχετεύονται στον δυτικόΤύπο θέλουν να έχει αναλάβει ρόλο διαπραγματευτή ένας Αμερικανός που τη Ρωσία τη γνωρίζει καλά: ο πρέσβης στη Μόσχα επί Ομπάμα, Μίκαελ ΜακΦολ. Στόχος, ένα Ελσίνκι 2. Αυτό τουλάχιστον είναι το σχέδιο των περιστεριών στην Ουάσιγκτον. Γιατί τα γεράκια επιμένουν πως κάθε υπαναχώρηση έναντι του Πούτιν θα του έδινε θάρρος να προχωρήσει και σε άλλες διεκδικήσεις, προκειμένου να ανατρέψει την υφιστάμενη ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη. Ο αντίλογος, πάντα στην Ουάσιγκτον, απέναντι στην επιθετική τακτική που εισηγούνται τα γεράκια είναι ότι έτσι σπρώχνουν τη Ρωσία ακόμα περισσότερο στην αγκαλιά της Κίνας.

Κάπως έτσι κλείνει -προς στιγμήν- ο κύκλος που άνοιξε με τις δηλώσεις της Σέρμαν για την Κίνα και την Ταϊβάν, που παραμένει στο προσεκτικό στόχαστρο του Πεκίνου.


Εκτύπωση στις: 2024-03-29
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=12613