Σας συμβαίνει να φτάνετε στην δουλειά και να νιώθετε σαν να έχετε ήδη δουλέψει οκτάωρο; Αν ναι, παρηγορηθείτε. Δεν είστε μόνοι. Οι επιβάτες 260 χιλιάδων αυτοκινήτων που διασχίζουν το χάος του Κηφισού κάθε μέρα και άλλων 300.000 αυτοκινήτων που μποτιλιάρονται στην κάποτε ελεύθερη Αττική οδό, κάπως έτσι πρέπει να νιώθουν. Η Αττική έχει πρόβλημα: Περίπου έξι στις δέκα μετακινήσεις στο λεκανοπέδιο γίνονται με ιδιωτικό όχημα. Το αντίστοιχο ποσοστό στο Λονδίνο είναι 19% των συνολικών μετακινήσεων. Στο Παρίσι ακόμη λιγότερο, μόλις το 4%. Στην μητροπολιτική περιφέρεια των δύο αυτών μεγαλουπόλεων με ιδιωτικό μέσο πραγματοποιείται το 35% των μετακινήσεων. Το μισό σχεδόν από ότι στην ευρύτερη αθηναϊκή περιφέρεια.
Κάθε μέρα που περνά, όλο και περισσότερα αυτοκίνητα κινούνται σε όλο και πιο κορεσμένους δρόμους. Το οδικό δίκτυο και το δίκτυο δημόσιων συγκοινωνιών στο λεκανοπέδιο ελαχιστα έχουν αλλάξει από το 2004. Μα τα αυτοκίνητα από 3 εκατομύρια τη χρονιά των Ολυμπιακών αγώνων είναι πάνω από 4,5 εκατομύρια σήμερα. Οι χαμένες ώρες πολλαπλασιάζονται. Αναλογούν από πεντακόσιες έως χίλιες χαμένες ώρες το χρόνο στον καθένα μας. Το οικονομικό κόστος πολλαπλασιάζεται και φθάνει, σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς, τα 100 εκατομμύρια το χρόνο.
Όλα αυτά, πασίγνωστα και χιλιοειπωμένα, κάνουν το Μεγάλο Μποτιλιάρισμα στην Αθήνα ένα κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα μεγάλων διαστάσεων. Και δικαιολογούν πλήρως την επιλογή των συναδέλφων της ΕΡΤ να ξεκινήσουν την πρόσφατη συνέντευξή τους με τον πρωθυπουργό με μια ερώτηση για το κυκλοφοριακό. Η ερώτηση ήταν λογικό να τεθεί. Μα η απάντηση που δόθηκε, ήταν προβληματική.
Αν ένα ανάλογο ερώτημα είχε τεθεί στον πρωθυπουργό μιας οποιασδήποτε ευρωπαϊκής χώρας που η πρωτεύουσά της αντιμετώπιζε αντίστοιχο πρόβλημα, η απάντηση φαντάζομαι θα ήταν κάπως έτσι: Οι δρόμοι, η κυκλοφορία και οι συγκοινωνίες της πόλης είναι στην αποκλειστική αρμοδιότητα της αυτοδιοίκησής της. Αν η αυτοδιοίκηση εκπονήσει ένα σχέδιο που απαιτεί την χρηματοδοτική ή άλλη εμπλοκή του κεντρικού κράτους, ευχαρίστως να το εξετάσουμε και να βοηθήσουμε...
Δεν ήταν αυτή η απάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού. Αφού εξήγησε- σωστά- ότι η λύση δεν είναι η κατασκευή νέων δρόμων (που θα γεμίσουν γρήγορα) αλλά η ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, και ειδικά, περιμένοντας τη γραμμή 4 του μετρό, των λεωφορείων, ανακοίνωσε: «Η προτεραιοποίηση και η κατεύθυνση που έχω δώσει προσωπικά...(είναι) να αυξήσουμε εντός έξι μηνών τη συχνότητα στις διαδρομές εκείνες που ο χρησιμοποιεί ο πολίτης περισσότερο». Μακάρι να επιτευχθεί ο στόχος και μάλιστα εντός έξι μηνών.
Αλλά τι δουλειά έχει ο πρωθυπουργός με τα δρομολόγια των λεωφορείων και τη συχνότητά τους; Αν έλεγε, παραδείγματος χάριν, ότι θα προσπαθήσει να αυξήσει τους κοινοτικούς πόρους που διατίθενται για αναβάθμιση δημόσιων συγκοινωνιών, θα ήταν κατανοητό και συμβατό με το ρόλο του. Αν έλεγε ότι θα μεταφέρει για τον σκοπό αυτό κονδύλια του προϋπολογισμού από άλλους κωδικούς, επίσης. Αλλά για τα ωράρια των λεωφορείων;
Ο πρωθυπουργός έδωσε την απάντηση που ήξερε ότι όλοι περίμεναν από αυτόν. Ένας πρωθυπουργός «πρέπει» να ξέρει τα πάντα, να αποφασίζει για τα πάντα, να είναι υπεύθυνος για τα πάντα, ώστε το εκλογικό σώμα να διαπραγματεύεται, φαντασιακά έστω, τα πάντα μαζί του. Και στο τέλος, βέβαια, να του χρεώνει τα πάντα, επιταχύνοντας τον κύκλο από την παντοδυναμία στην φθορά. Μα, κάπως έτσι, παρουσιάζοντας υποτίθεται τη λύση ενός προβλήματος, η απάντηση του Κ. Μητσοτάκη αποκάλυψε ένα άλλο, πολύ μεγαλύτερο και σημαντικότερο πρόβλημα. Το κεντρικό πρόβλημα της λειτουργίας (σωστότερα: της δυσλειτουργίας) του κράτους. Τον παραλυτικό συγκεντρωτισμό του.
Σε ένα κράτος όπου η μετάθεση ή απόσπαση ενός εκπαιδευτικού από την Ορεστειάδα στο Σουφλί, απαιτεί υπογραφή υπουργού, όπου ο αριθμός των εισακτέων σε κάθε πανεπιστημιακή σχολή, ακόμη και της χαμηλότερης ζήτησης, ορίζεται κάθε χρόνο με απόφαση υπουργού κι όπου η παράταση της θητείας ενός γιατρού σε κάποιο δημόσιο νοσοκομείο κάπου στην επικράτεια απαιτεί (όπως πρόσφατος νόμος θέσπισε) υπογραφή υπουργού, είναι λογικό το παράλογο. Τα πάντα, ακόμη και τα δρομολόγια των λεωφορείων, να είναι (δυνητικά) αρμοδιότητας μεγάρου Μαξίμου. Ο πρωθυπουργός να υποδύεται, όταν η επικαιρότητα το απαιτεί, ακόμη και ρόλο σταθμάρχη.
Μήπως, όμως, αυτός είναι ο μόνος τρόπος να λύνονται προβλήματα αφού δίχως μια πολιτική ώθηση δεν κινούνται τα πράγματα στην Ελλάδα; Η πραγματική εμπειρία διαψεύδει την διαδεδομένη αυτή κοινοτοπία. Τα προβλήματα διαιωνίζονται. Αναπαράγεται η ατροφία και η ευθυνοφοβία ως μέθοδος επιβίωσης στην δημόσια διοίκηση. Ακυρώνεται κάθε κίνηση αποκέντρωσης. Οι αποφάσεις- που κατά την ευρωπαϊκή λογική θα έπρεπε να λαμβάνονται όσο γίνεται εγγύτερα προς εκείνους τους οποίους αφορούν- μένουν προνόμιο ενός κεντρικού κράτους που είναι όλο και πιο συγκεντρωτικό και αναποτελεσματικό. Και το χειρότερο είναι ότι, έτσι, απλές διοικητικές πράξεις μετατρέπονται σε πεδίο πολιτικής διαπραγμάτευσης ανάμεσα σε ομάδες συμφερόντων και τους πολιτικούς εκπροσώπους τους. Ώστε ο νόμος του πολιτικού οφέλους και κόστους να είναι πάντοτε πάνω από τον κοινό νόμο. Και το πεδίο της διαφθοράς (όπως η υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ πανηγυρικά βεβαιώνει) να διευρύνεται αδιάκοπα.
Υστερόγραφο: Η Ολλανδία, πριν λίγα χρόνια, χρειάστηκε παρά μία τριακόσιες ημέρες μετά τις εκλογές προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση με πλειοψηφία στη Βουλή. Στο Βέλγιο το αντίστοιχο διάστημα είναι συνήθως ακόμη μεγαλύτερο. Έφθασε κάποτε τις 652 ημέρες. Δεν είναι παραδείγματα προς μίμηση. Κάθε άλλο. Μόνο που εμείς βρισκόμαστε στο άλλο άκρο. Η χιλιοτραγουδισμένη «πολιτική σταθερότητα» δεν είναι για εμάς αρετή του πολιτεύματος. Είναι όρος και προϋπόθεση στοιχειώδους λειτουργίας του κράτους. Λες και για να φθάνουν τα λεωφορεία στην ώρα τους θα πρέπει να υπάρχει αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Στην άκρη αυτού του δρόμου παραμονεύει τώρα ένα αδιέξοδο. Εξ ου και η δραματική διάσταση που αποκτούν προειδοποιήσεις σαν εκείνη του Ευάγγελου Βενιζέλου περί «μη διακυβερνήσιμης χώρας» ή οι ανάλογες του Προέδρου της Δημοκρατίας περί μετατροπής της πολιτικής ζωής σε άγονη «συνέλευση πολυκατοικίας».
Εκτύπωση στις: 2025-11-23
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=13803