Μια ομιλία στο διαρκές συνέδριο που δεν έγινε…
Σπύρος, Λυκούδης
2009-02-15
Κατ’ αρχήν, θέλω να εκφράσω τη δυσάρεστη έκπληξή μου για τις άστοχες και απρεπείς επιθέσεις που έγιναν από βήματος σε δημοσιογράφους μεγάλων εφημερίδων. Είναι η πρώτη φορά που σε μεγάλο συνεδριακό σώμα δημοσιογράφοι βρίσκονται στο στόχαστρο ομιλητών, στελεχών του κόμματος γι’ αυτά που γράφουν και που δεν τους είναι αρεστά. Ζητάω από τον πρόεδρο του κόμματος στο κλείσιμό του να αποδοκιμάσει αυτές τις επιθέσεις.
Προ τριών εβδομάδων, σε μία συνέντευξή μου στα «Νέα», όταν ρωτήθηκα πώς βλέπω τα 15 σημεία πάλης του ΣΥΡΙΖΑ, απάντησα: «ως 15 σημεία πάλης του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό που θα έχει σημασία είναι το πρόγραμμα του κόμματος που ετοιμάζεται, γιατί θα έχει άλλο βάρος και άλλο ενδιαφέρον».
Ήμουν ειλικρινής, όπως ειλικρινής είμαι και τώρα που έχοντας στα χέρια μου το πρόγραμμα, θεωρώ και πάλι ότι είναι ένα κείμενο με ιδιαίτερο βάρος και ενδιαφέρον. Ένα κείμενο για το οποίο δούλεψαν κάποιοι άνθρωποι, κυρίως αυτοί που δεν φαίνονται. Οι όποιες όμως ατομικές συμβολές ή συμβολές τμημάτων του κόμματος στο πρόγραμμα, σε καμιά περίπτωση δεν οδηγούν στην εκτίμηση ότι αυτό το κείμενο μας προκύπτει μέσα από ένα δημιουργικό και κριτικό διάλογο, και πολύ περισσότερο σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να οδηγηθούμε στην άποψη ότι οι συμβολές αυτές υποχρεώνουν και σε συνολική θετική αντίληψη και αποτίμηση όλου του εκ 400 σελίδων κειμένου. Δηλώνεται ότι η επεξεργασία του προγράμματος συνεχίζεται. Θετικό, αφού έτσι κι αλλιώς, άλλο θα είναι το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που θα εμφανιστεί. Ο ελάχιστος χρόνος του διαρκούς συνεδρίου είναι αναμφισβήτητο ότι δεν υποκαθιστά ούτε αναπληρώνει την αναγκαία και σε βάθος συζήτηση σε όλο τον κορμό του κόμματος που θα μπορούσε να είχε γίνει. Γι αυτό και είναι απογοητευτικό για μένα να διαβάζω στην άκομψη δυσκοίλια και ειρωνική συνέντευξη του Αριστείδη Μπαλτά προχθές στην Αυγή ότι τα στελέχη της Ανανεωτικής Πτέρυγας στην Πολιτική Γραμματεία προσπάθησαν μέσα σε 5 λεπτά να αποδομήσουν το πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα, και μάλιστα μόνο το προοίμιό του, ήρθε μία και μοναδική φορά στα όργανα (στην ΠΓ), για μία και μοναδική συζήτηση μιάμιση ώρας και με 5 λεπτά περιθώριο στον καθένα να τοποθετηθεί. Αντί λοιπόν να αισθανόμαστε πολύ άσχημα γι αυτή την κακολειτουργία, το ότι έχουμε όρεξη για ειρωνείες, είναι το άκρον άωτον της αναίδειας.
Το σχέδιο προγράμματος έχει και θετικές και αρνητικές πλευρές. Θεωρώ π.χ. ως βασικό θετικό του στοιχείο το πολυεπίπεδο των προσεγγίσεών του. Στο σημερινό ασφυκτικό περιθώριο της 6λεπτης παρέμβασης, θα αρκεστώ σε μερικές κριτικές παρατηρήσεις, βασικές όμως, επί του προοιμίου, στο οποίο όμως νομίζω ότι βασικά αποτυπώνεται και η φιλοσοφία του κειμένου.
Α) Από τις πρώτες σελίδες το κείμενο προσπαθεί να μας προσγειώσει – για να μην υποπέσουμε και σε κάποιο δεξιό λάθος – ότι το σύστημα, ο καπιταλισμός, δεν ανατρέπεται με προγράμματα και προτάσεις. Χρησιμοποιώντας λέξεις-κλειδιά όπως «η ρίζα», «η βάση» του καπιταλισμού είναι ακλόνητες, οδηγεί τη σκέψη του αναγνώστη, αν δεν θέλει τον καπιταλισμό ή το σύστημα, άλλα πρέπει να σκέφτεται και όχι προγράμματα και αλλαγές. Ο μεταρρυθμισμός, η έννοια των διαρθρωτικών αλλαγών, ο παρεμβατικός ρόλος του κοινωνικού κράτους, απαξιώνονται και περιφρονούνται εξ αρχής στο κείμενο. Η δεξιά και η σοσιαλδημοκρατία ταυτίζονται πλήρως και απορρίπτονται συλλήβδην, για να τελειώνουμε και με την πολιτική των συμμαχιών.
Β) Χρησιμοποιείται ο όρος «ρυθμιζόμενος νεοφιλελευθερισμός» για να χαρακτηριστεί αρνητικά κάθε σκέψη κρατικής ρυθμιστικής παρέμβασης για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας κρίσης, που είναι βέβαια ένα πολύ δύσκολο ζήτημα και προφανώς θέλει μεγάλη προσοχή στην προσέγγισή του. Αρκετοί σύντροφοι, και εγώ ανάμεσά τους, που δεν διεκδικούμε απόλυτη σοφία για όλα αυτά τα ζητήματα, που ακούμε όμως, διαβάζουμε, ψάχνουμε, αισθανόμαστε εξοργισμένοι όταν ακούμε από το Γιάννη Δραγασάκη να μας αποκαλεί υποστηρικτές του «ρυθμιζόμενου καπιταλισμού» σε αντίθεση με τον ίδιο και την πλειοψηφία που διαπνέονται, όπως μας είπε, από τις αρχές και τις αξίες της «αντικαπιταλιστικής αριστεράς». Τόσο χαμηλά θα πέσει ο διάλογος; Δηλαδή, όταν παρακάτω πλησιάζουμε τα θέματα της οικονομίας στο κείμενο και συναντάμε αυτή την απολύτως θολή «οικονομία των αναγκών» που έχει εξαφανίσει κάθε συζήτηση περί ελεγχόμενης αγοράς και μεικτής οικονομίας και που για να μας εξηγήσει ακριβώς τι είναι αναγκάστηκε να μιλάει χθες ο Αλέξης Τσίπρας 7 λεπτά και ο Γιάννης Δραγασάκης άλλα τόσα, εμείς που τη βλέπουμε τουλάχιστον επιφυλακτικά, τι πρέπει να πούμε; Ότι οι εμπνευστές της έχουν ανατριχιαστικές νοσταλγίες για καταστάσεις που οδήγησαν στη δυστυχία και τελικά στην κατάρρευση το 1/3 του πλανήτη; Τέτοιο διάλογο θα κάνουμε;
Γ) Η πράσινη ανάπτυξη δέχεται περιφρονητική επίθεση, και μαζί της η πολιτική οικολογία, για να αποκλειστούν και οι προς τα εκεί συμμαχίες. Αντιθέτως, αναζητείται προς συνάντηση η «ριζοσπαστική» οικολογία, έννοια που επίσης θα ήθελε κάνα-δυο σεμινάρια για να προσδιοριστεί ακριβώς.
Δ) Για την Ευρώπη, τέλος, τι λέμε;
• Αυτά που είπε ο πρόεδρος στην ομιλία του;
• Αυτά που γράφει το προοίμιο;
• Αυτά του Στόχου 22, ή
• Αυτά που θα πει ο ΣΥΡΙΖΑ τελικά;
Για το τεράστιο αυτό ζήτημα φυσιογνωμίας και στρατηγικής είμαστε στο «βρες το και παρ’το». Στον καθένα ό,τι ταιριάζει.
Θα ψηφίσω «λευκό» στο σχέδιο προγράμματος, γιατί βρίσκεται πίσω από τις προγραμματικές επεξεργασίες και τη φιλοσοφία της Ανανεωτικής Αριστεράς. Δεν το καταψηφίζω, γιατί έχει και θετικές πλευρές και κυρίως γιατί είναι μία φιλότιμη προσπάθεια.
Οι προσπάθειες για τη διαμόρφωση του προγραμματικού μας λόγου έχουν πάντα την ανάγκη της υποστήριξής μας. Ωστόσο, μεγαλύτερη ανάγκη υποστήριξης έχουν οι ιδέες για τις οποίες πάντα παλεύαμε στις γραμμές της Ανανεωτικής Αριστεράς.
Εκτύπωση στις: 2024-04-30
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=3238&export=html