Προβληματική συγκατοίκηση
Τάσος, Παππάς
2005-04-03
Ευτυχώς τούτη τη φορά ο απολογισμός του αγώνα ποδοσφαίρου των εθνικών ομάδων Ελλάδας-Αλβανίας δεν ήταν αιματηρός. Εχουν κατά συνέπεια λόγους οι διωκτικές αρχές της χώρας να χαίρονται που δεν άνοιξε μύτη στις εξέδρες, στους δρόμους της Αθήνας και των άλλων ελληνικών πόλεων. Ομως οι ασχήμιες δεν έλειψαν και σ’ αυτές δυστυχώς δεν πρωταγωνίστηκε μόνο μια δράκα ανεγκέφαλων ακροδεξιών, όπως φαίνεται να πιστεύουν όσοι επιχειρούν απεγνωσμένα να εξωραΐσουν την πραγματικότητα, χρεώνοντας τα παθολογικά φαινόμενα σε μειοψηφικές ομάδες.
Τον εθνικό ύμνο της Αλβανίας δεν τον αποδοκίμασαν μόνο μερικοί φασίστες που παρεισέφρησαν στη μάζα των υγιώς σκεπτόμενων φιλάθλων και το σύνθημα «Αλβανέ-Αλβανέ, δεν θα γίνεις Ελληνας ποτέ» δεν το φώναξαν λίγοι θερμοκέφαλοι, αλλά ένας μεγάλος αριθμός θεατών που παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα εξέφραζαν και τη διάθεση ενός υπολογίσιμου μέρους της ελληνικής κοινωνίας.
Αψευδής μάρτυρας είναι οι μετρήσεις που διενεργούνται από έγκυρους οργανισμούς. Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την παρακολούθηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, είμαστε οι λιγότερο ανεκτικοί στην πολυπολιτισμικότητα Ευρωπαίοι, αφού το 87% των Ελλήνων δεν θέλει τους μετανάστες και το 85% θεωρεί τις μειονότητες εθνική απειλή (Κ. Παπαΐωάννου «Τα Νέα», 28.3.2005).
Κατά συνέπεια το πρόβλημα έχει βάθος και δεν προσφέρουν καλές υπηρεσίες όσοι προσπαθούν να το φασκιώσουν, θεωρώντας το απλώς μια αμελητέα από την άποψη του ειδικού βάρους και σε τελική ανάλυση μια ενστικτώδη αντίδραση από την οποία δεν κινδυνεύει η ισορροπία της κοινωνίας. Βαυκαλιζόμασταν ότι η Ελλάδα θα μείνει αμόλυντη από το μικρόβιο του ρατσισμού, ότι θα είναι δηλαδή κάτι σαν όαση ανεκτικότητας σε μια Ευρώπη που ταλαιπωρείται από την ξενοφοβία. Η ίδια η ζωή διέλυσε τις αυταπάτες και κατατρόπωσε τις βεβαιότητές μας.
Από τη στιγμή που άρχισαν να συρρέουν κατά κύματα οι οικονομικοί μετανάστες αναδύθηκαν η ανασφάλεια, ο φόβος και η καχυποψία για τον «αλλοεθνή». Γι’ αυτόν που εισέβαλε ορμητικά για να χαλάσει τη βολή μας, να νοθεύσει τη φυλετική καθαρότητά μας, να υπονομεύσει τον εξομολογητικό ναρκισσισμό μας, να απειλήσει την εθνική μοναξιά μας, η οποία ήδη είχε γίνει τραγούδι και διακινείτο από επίσημα χείλη ως επιχείρημα αποκλειστικότητας και ανωτερότητας έναντι των υπολοίπων (ανάδελφο έθνος, περιούσιος λαός).
Ο αιφνιδιασμός ήταν πλήρης. Βρεθήκαμε μπροστά σ’ ένα φαινόμενο, τις διαστάσεις του οποίου δεν είχαμε προβλέψει και τις επιπτώσεις του στην καθημερινότητά μας δεν μπορούσαμε να εκλογικεύσουμε. Κι όμως θα έπρεπε να ήμασταν σοφότεροι, αφού υπήρχε ένα κακό προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία μας το οποίο βεβαίως, επειδή δεν μας περιποιούσε τιμή, είχαμε φροντίσει να το απωθήσουμε στο βυθό της συλλογικής μνήμης.
«Τουρκόσπορους» αποκαλούσαν οι ελλαδίτες τους καθημαγμένους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία το 1922 και χρειάστηκε να καταβληθούν τιτάνιες προσπάθειες από τον Ελ. Βενιζέλο για να επιτευχθεί η ενσωμάτωσή τους. Και παρ’ όλα αυτά η δυσπιστία των γηγενών απέναντι στους «επήλυδες» ήταν παρούσα και δηλητηρίαζε τις κοινωνικές σχέσεις επί πολλά χρόνια.
Η αντιμετώπιση του υπόρρητου ρατσισμού που είναι και ο πιο επίφοβος, γιατί συνήθως καλλωπίζεται (ελάχιστοι δηλώνουν καθαρά ότι είναι ρατσιστές) και έτσι μπορεί να δρα διαβρωτικά στο επίπεδο των συνειδήσεων, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Δεν αρκεί να τον καταγγέλλεις. Αυτό είναι το αυτονόητο. Πρέπει να αναμετρηθείς μαζί του σε καθημερινή βάση εκεί όπου σιγά σιγά και με ύπουλο τρόπο διαμορφώνεται ως φυσική κατάσταση: στην οικογένεια, στο σχολείο, στους εργασιακούς χώρους, στα μέσα ενημέρωσης, στους θεσμούς.
Να τον αποκαλύπτεις όταν κρύβεται επιμελώς πίσω από ελληνοπρεπείς κορόνες στο λόγο πολιτικών, νομαρχών, ρασοφόρων, δημοσιολόγων. Γιατί, όπως λέει ο Ι. Βαλερστάιν, «ο ρατσισμός είναι πανταχού παρών στο υπάρχον παγκόσμιο σύστημα. Δεν υπάρχει γωνιά του κόσμου που να μην τον υφίσταται. Πρέπει να κάνουμε τον αντιρατσισμό βασικό μέτρο της δημοκρατίας» («Monthly Review», Ιανουάριος 2002).
Εκτύπωση στις: 2024-04-20
Από την ιστοσελίδα: Ανανεωτική
http://www.ananeotiki.gr/el/sx_PrintPage.php?tid=571