Προσέγγιση Ισραήλ και Συρίας
Σωτήρης Λεβέντης, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2008-06-29
Μετά από 60 χρόνια πολέμου, είναι πιθανόν το Ισραήλ και η Συρία να υπογράψουν επιτέλους συνθήκη ειρήνης. Η επιβεβαίωση από τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Ολμέρτ των έμμεσων συνομιλιών μεταξύ των δύο κρατών, με τη μεσολάβηση της Τουρκίας δεν συγκίνησε ιδιαίτερα κανέναν. Έχουν προηγηθεί πολλές συνομιλίες στο παρελθόν, αλλά πάντα κάτι βρισκόταν και χάλαγαν. Το γεγονός ότι ο Ολμέρτ εγκαλείται για σκάνδαλα και ο Υπουργός Άμυνας Μπαράκ τον καλεί να παραιτηθεί δημιουργεί ακόμα περισσότερη δυσπιστία για το πόσο μπορούν να αποδώσουν οι συνομιλίες.
Όμως, το ότι οι συνομιλίες γίνονται υπό την αιγίδα του ίδιου του Τούρκου Πρωθυπουργού Ερντογάν θα έπρεπε να ληφθεί σοβαρά υπόψη, πριν σπεύσει κανείς να υποβαθμίσει τη σημασία των συνομιλιών. Παραμένει άγνωστο ποια είναι η πραγματική θέση των ΗΠΑ για το ζήτημα. Ο Μπους, όταν ρωτήθηκε σχετικά, απάντησε κοφτά “δεν χρειάζεται τις ΗΠΑ το Ισραήλ για να κάνει ειρήνη με τη Συρία”.
Η επίσημη Αμερικανική θέση είναι ότι η Συρία συνεργάζεται με τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χεζμπολά και η Χαμάς, ότι έχει ανελεύθερο καθεστώς και ότι αποτελεί μέρος του άξονα του κακού, μαζί με το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Οι περισσότεροι αμερικάνοι σχολιαστές τονίζουν ότι είναι αδύνατον να υπάρξει ύφεση μεταξύ Συρίας και ΗΠΑ όσο παραμένει Πρόεδρος ο Τζωρτζ Μπους ΙΙ.
Αν εξαιρέσει όμως κανείς την ιδεοληπτική ομάδα των νεοσυντηρητικών που περιτριγυρίζει τον Αμερικάνο Πρόεδρο, οι περισσότεροι Αμερικάνοι παράγοντες θα έβλεπαν με πολύ καλό μάτι την υπογραφή συνθήκης ειρήνης μεταξύ των δύο χωρών, για έναν και βασικό λόγο: Η εισβολή στο Ιράκ έβγαλε το Ιράκ από το χάρτη των τοπικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή αλλά αναβάθμισε τη σημασία του Ιράν, κάτι που αν και βέβαια δεν ήταν στις προθέσεις του επιτελείου του Πρόεδρου Μπους, ήταν άμεση συνέπεια της δημιουργίας κενού ισχύος με την κατάρρευση του Ιράκ. Η Σαουδική Αραβία και τα άλλα λεγόμενα “μετριοπαθή” αραβικά κράτη δεν μπόρεσαν να καλύψουν το κενό, το οποίο κάλυψε το Ιράν.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο υπερδυνάμεις στην περιοχή. Το Ισραήλ και το Ιράν. Το Ιράκ που συγκρατούσε το Ιράν κινδυνεύει να γίνει το ίδιο προτεκτοράτο του Ιράν. Η αποδυνάμωση του αναβαθμισμένου Ιράν είναι από δύσκολη έως αδύνατη με παραδοσιακά στρατιωτικά μέσα, καθώς οι ΗΠΑ μόνο αεροπορία για βομβαρδισμούς μπορούν να διαθέσουν, αφού οι εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες τους είναι καθηλωμένοι στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, ενώ είναι αμφίβολο αν ακόμα και το Ισραήλ μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνο του με την ανερχόμενη δύναμη. Ο μόνος ουσιαστικός τρόπος να αποδυναμωθεί το Ιράν είναι μέσω της διπλωματίας.
Το Ιράν έχει από καιρό προχωρήσει στη δημιουργία συμμαχίας με τη Συρία. Η Συρία είναι πάντα μία υπολογίσιμη στρατιωτική δύναμη στην περιοχή, και ο στρατός της θεωρείται σχετικά αξιόμαχος από τους γνώστες. Το Ισραήλ έχει καταφέρει να επικρατήσει στις στρατιωτικές συγκρούσεις του με τη Συρία, αλλά με αρκετή δυσκολία. Το 1973 περισσότερο δυσκόλεψε η Συρία το Ισραήλ παρά η Αίγυπτος. Το Ισραήλ δεν έχει ιδιαίτερη διάθεση να πολεμήσει και πάλι με τη Συρία, καθώς η τελική του επικράτηση για να έρθει θα χρειαστεί υπερβολικό κόστος τόσο σε υλικό όσο και, προπαντός, σε ζωές.
Αποδεσμεύοντας τη Συρία από το Ιράν, το Ιράν αποδυναμώνεται ουσιαστικά, καθώς θα μείνει απομονωμένο στην περιοχή. Όλα τα κράτη που το περιβάλλουν κυβερνούνται από Σουνίτες, που βλέπουν τους Σιίτες του Ιράν με έντονη καχυποψία, συχνά δε και με εχθρική διάθεση. Το ισλαμικό μοντέλο που προβάλλει το Ιράν είναι ανάθεμα τόσο για σχετικά εκκοσμικευμένα κράτη, όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία, αλλά και για θεοκρατικά κράτη όπως η Σαουδική Αραβία. Ο μόνος πιθανός τοπικός σύμμαχος του Ιράν είναι η Συρία, αλλά και αυτή η συμμαχία είναι δυνατή μόνο από τη διεθνή απομόνωση της Συρίας. Σκληροί στρατοκράτες όπως ο πατέρας Άσσαντ και ο περίγυρός του, που ακόμα κυβερνά τη Συρία, δεν είναι φυσικοί σύμμαχοι των μουλάδων.
Οι ΗΠΑ τόσο καιρό ζητούν από τη Συρία να εγκαταλείψει τη συμμαχία της με το Ιράν. Δημόσια δεν τις έχουν δώσει όμως κάποιο χειροπιαστό λόγο για να κάνει κάτι τέτοιο. Τις ζητούν πρώτα να αποδυναμωθεί η ίδια, παραπέμποντας όσα την ενδιαφέρει να κερδίσει ή να επανακτήσει στο απώτερο μέλλον. Προφανώς, οι Σύριοι δεν βλέπουν κανένα λόγο να υπακούσουν σε τέτοια κελεύσματα.
Οι Σύριοι φαίνεται πως είναι διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν το Ιράν, αντί κάποιου αρκετά ακριβού αντιτίμου. Το αντίτιμο αυτό περιλαμβάνει τόσο την επιστροφή των υψωμάτων του Γκολάν, απαραίτητος όρος για σύναψη ειρήνης με το Ισραήλ και, πρωτίστως, επιβεβαίωση του κυρίαρχου ρόλου της Συρίας στο Λίβανο.
Είναι γενικά γνωστό ότι η Συρία απαιτεί να τις επιστραφούν τα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ το 1967, που περιλαμβάνουν ένα μεγάλο μέρος των Υψωμάτων του Γκολάν. Το Ισραήλ, αν και τα έχει ενσωματώσει στην εθνική του επικράτεια, δείχνει σε αρκετές στιγμές έτοιμο να τα επιστρέψει. Τελευταία φορά που ήμασταν κοντά σε συνθήκη ειρήνης ήταν το 2000, όταν έσπασε τελευταία στιγμή η συμφωνία λόγω διαφωνίας για το αν έπρεπε να ισχύσει η συνοριακή γραμμή του 1948 ή του 1967. Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι μία λωρίδα γης πάχους μερικών δεκάδων μέτρων, η οποία περικλείει τη βόρεια όχθη της Λίμνης της Γαλιλαίας, που είναι και ο βασικός τροφοδότης του Ισραήλ σε νερό.
Δεν είναι τόσο γνωστό όμως το πόσο ενδιαφέρεται η Συρία για το Λίβανο. Η επίσημη Συρία ποτέ δεν έχει δεχτεί επίσημα την ίδρυση του Λιβάνου, για τον οποίο υπάρχει στη χώρα διάχυτη η αίσθηση ότι αποσχίστηκε τεχνηέντως από τη Συρία, με πρωτοβουλία των Άγγλων και Γάλλων αποικιοκρατών. Σε κάθε περίπτωση, η Συρία θεωρεί το Λίβανο ζωτικό της χώρο και θέλει να τον ελέγξει πάση θυσία. Από το 1976 μέχρι το 2005, Συριακά στρατεύματα βρίσκονταν στο Λίβανο και ουσιαστικά η χώρα ήταν κάτω από τον έλεγχό της Συρίας. Οι Σύριοι υποχρεώθηκαν να αποχωρήσουν το 2005, μετά τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Χαρίρι και μέσα σε γενική διεθνή κατακραυγή. Τα πρόσφατα γεγονότα στο Λίβανο δείχνουν όμως ότι οι σύμμαχοι της Συρίας, η Χεζμπολά, η Αμάλ, οι Σιίτες του Λιβάνου και ένα μέρος των Χριστιανών Μαρωνιτών, φιλικό προς τη Συρία, πέτυχαν να έχουν τον αποφασιστικό ρόλο που ζητούσαν.
Η Συρία θέλει να της κατοχυρωθεί ο Λίβανος σαν άτυπο προτεκτοράτο της. Η Δύση, τόσο η Ευρώπη, όσο και οι ΗΠΑ, αντιδρά ακόμα, τουλάχιστον σε φραστικό επίπεδο. Το Ισραήλ ίσως όμως να έχει πιο ρεαλιστικά σχέδια.
Το Ισραήλ τόσα χρόνια κατόρθωσε να υπάρξει χωρίς συνθήκη ειρήνης με τη Συρία, τον μεγαλύτερο εχθρό του στην περιοχή. Πιθανότατα θα μπορούσε να υπάρξει για άλλα 60 χρόνια χωρίς τυπική ειρήνη με τους Σύριους. Είναι πολύ πιο βολικό όμως για το Ισραήλ να έχει ειρήνη με τη Συρία, ώστε να μπορέσει να στρέψει αλλού την προσοχή του, τόσο εντός των τειχών όσο και εκτός αυτών.
Το Ισραήλ έχει συνθήκες ειρήνης με τους δύο από τους γείτονες του, την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Δεν έχει ειρήνη επίσημα με τη Συρία και το Λίβανο, ενώ με την Παλαιστίνη έχει ειρήνη τυπικά μόνο. Κλείνοντας ειρήνη με τη Συρία, θα έχει λύσει τα χέρια του ώστε να μπορεί να επιβάλλει στους Παλαιστίνιους ένα ειρηνευτικό σχήμα που να του δίνει ό,τι θέλει από αυτούς. Στην πράξη, θα επέλθει μία κάποια ειρήνη στη Μέση Ανατολή, χωρίς να έχει γίνει τίποτα για τη βελτίωση της θέσης των Παλαιστινίων, οι οποίοι θα παραμείνουν χωρίς το κράτος τους.
Σε λεκτικό επίπεδο, η όποια συνθήκη ειρήνης Συρίας και Ισραήλ θα λέει πολλά για ένα παλαιστινιακό κράτος. Στην πράξη είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα γίνει ο,τιδήποτε προς αυτήν την κατεύθυνση. Ταυτόχρονα, θα εξουδετερωθεί σε μεγάλο βαθμό η Χαμάς, η οποία δεν θα μπορεί πια να υπολογίζει σε βοήθεια από τη Συρία, παρά μόνο από το Ιράν, ενώ η Χεζμπολά θα υποχρεωθεί να αναστείλει τις δραστηριότητές της σε σχέση με το Ισραήλ, αν θέλει να συνεχίσει να έχει αρμονικές σχέσεις με τους Σύρους προστάτες της.
Ένα τέτοιο σχήμα εξυπηρετεί σαφώς την ειρήνη στην περιοχή. Είναι ταυτόχρονα κατάφορα άδικο για τους μόνιμους αδικημένους της υπόθεσης, τους Παλαιστίνιους. Εν αντιθέσει από όσα διατυμπανίζουν πολλοί διεθνείς αναλυτές, ότι “η επίλυση του Παλαιστινιακού είναι η βασική προϋπόθεση για την επίτευξη της ειρήνης στη Μέση Ανατολή”, ίσως η ειρήνη τελικά να περνά και από άλλους δρόμους. Και μένει το ερώτημα σε όλους μας: καλύτερα μία άδικη ειρήνη ή ένας δίκαιος πόλεμος που έχει σοβαρές επιπτώσεις στην τιμή του πετρελαίου;
Όμως, το ότι οι συνομιλίες γίνονται υπό την αιγίδα του ίδιου του Τούρκου Πρωθυπουργού Ερντογάν θα έπρεπε να ληφθεί σοβαρά υπόψη, πριν σπεύσει κανείς να υποβαθμίσει τη σημασία των συνομιλιών. Παραμένει άγνωστο ποια είναι η πραγματική θέση των ΗΠΑ για το ζήτημα. Ο Μπους, όταν ρωτήθηκε σχετικά, απάντησε κοφτά “δεν χρειάζεται τις ΗΠΑ το Ισραήλ για να κάνει ειρήνη με τη Συρία”.
Η επίσημη Αμερικανική θέση είναι ότι η Συρία συνεργάζεται με τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χεζμπολά και η Χαμάς, ότι έχει ανελεύθερο καθεστώς και ότι αποτελεί μέρος του άξονα του κακού, μαζί με το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Οι περισσότεροι αμερικάνοι σχολιαστές τονίζουν ότι είναι αδύνατον να υπάρξει ύφεση μεταξύ Συρίας και ΗΠΑ όσο παραμένει Πρόεδρος ο Τζωρτζ Μπους ΙΙ.
Αν εξαιρέσει όμως κανείς την ιδεοληπτική ομάδα των νεοσυντηρητικών που περιτριγυρίζει τον Αμερικάνο Πρόεδρο, οι περισσότεροι Αμερικάνοι παράγοντες θα έβλεπαν με πολύ καλό μάτι την υπογραφή συνθήκης ειρήνης μεταξύ των δύο χωρών, για έναν και βασικό λόγο: Η εισβολή στο Ιράκ έβγαλε το Ιράκ από το χάρτη των τοπικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή αλλά αναβάθμισε τη σημασία του Ιράν, κάτι που αν και βέβαια δεν ήταν στις προθέσεις του επιτελείου του Πρόεδρου Μπους, ήταν άμεση συνέπεια της δημιουργίας κενού ισχύος με την κατάρρευση του Ιράκ. Η Σαουδική Αραβία και τα άλλα λεγόμενα “μετριοπαθή” αραβικά κράτη δεν μπόρεσαν να καλύψουν το κενό, το οποίο κάλυψε το Ιράν.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο υπερδυνάμεις στην περιοχή. Το Ισραήλ και το Ιράν. Το Ιράκ που συγκρατούσε το Ιράν κινδυνεύει να γίνει το ίδιο προτεκτοράτο του Ιράν. Η αποδυνάμωση του αναβαθμισμένου Ιράν είναι από δύσκολη έως αδύνατη με παραδοσιακά στρατιωτικά μέσα, καθώς οι ΗΠΑ μόνο αεροπορία για βομβαρδισμούς μπορούν να διαθέσουν, αφού οι εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες τους είναι καθηλωμένοι στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, ενώ είναι αμφίβολο αν ακόμα και το Ισραήλ μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνο του με την ανερχόμενη δύναμη. Ο μόνος ουσιαστικός τρόπος να αποδυναμωθεί το Ιράν είναι μέσω της διπλωματίας.
Το Ιράν έχει από καιρό προχωρήσει στη δημιουργία συμμαχίας με τη Συρία. Η Συρία είναι πάντα μία υπολογίσιμη στρατιωτική δύναμη στην περιοχή, και ο στρατός της θεωρείται σχετικά αξιόμαχος από τους γνώστες. Το Ισραήλ έχει καταφέρει να επικρατήσει στις στρατιωτικές συγκρούσεις του με τη Συρία, αλλά με αρκετή δυσκολία. Το 1973 περισσότερο δυσκόλεψε η Συρία το Ισραήλ παρά η Αίγυπτος. Το Ισραήλ δεν έχει ιδιαίτερη διάθεση να πολεμήσει και πάλι με τη Συρία, καθώς η τελική του επικράτηση για να έρθει θα χρειαστεί υπερβολικό κόστος τόσο σε υλικό όσο και, προπαντός, σε ζωές.
Αποδεσμεύοντας τη Συρία από το Ιράν, το Ιράν αποδυναμώνεται ουσιαστικά, καθώς θα μείνει απομονωμένο στην περιοχή. Όλα τα κράτη που το περιβάλλουν κυβερνούνται από Σουνίτες, που βλέπουν τους Σιίτες του Ιράν με έντονη καχυποψία, συχνά δε και με εχθρική διάθεση. Το ισλαμικό μοντέλο που προβάλλει το Ιράν είναι ανάθεμα τόσο για σχετικά εκκοσμικευμένα κράτη, όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία, αλλά και για θεοκρατικά κράτη όπως η Σαουδική Αραβία. Ο μόνος πιθανός τοπικός σύμμαχος του Ιράν είναι η Συρία, αλλά και αυτή η συμμαχία είναι δυνατή μόνο από τη διεθνή απομόνωση της Συρίας. Σκληροί στρατοκράτες όπως ο πατέρας Άσσαντ και ο περίγυρός του, που ακόμα κυβερνά τη Συρία, δεν είναι φυσικοί σύμμαχοι των μουλάδων.
Οι ΗΠΑ τόσο καιρό ζητούν από τη Συρία να εγκαταλείψει τη συμμαχία της με το Ιράν. Δημόσια δεν τις έχουν δώσει όμως κάποιο χειροπιαστό λόγο για να κάνει κάτι τέτοιο. Τις ζητούν πρώτα να αποδυναμωθεί η ίδια, παραπέμποντας όσα την ενδιαφέρει να κερδίσει ή να επανακτήσει στο απώτερο μέλλον. Προφανώς, οι Σύριοι δεν βλέπουν κανένα λόγο να υπακούσουν σε τέτοια κελεύσματα.
Οι Σύριοι φαίνεται πως είναι διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν το Ιράν, αντί κάποιου αρκετά ακριβού αντιτίμου. Το αντίτιμο αυτό περιλαμβάνει τόσο την επιστροφή των υψωμάτων του Γκολάν, απαραίτητος όρος για σύναψη ειρήνης με το Ισραήλ και, πρωτίστως, επιβεβαίωση του κυρίαρχου ρόλου της Συρίας στο Λίβανο.
Είναι γενικά γνωστό ότι η Συρία απαιτεί να τις επιστραφούν τα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ το 1967, που περιλαμβάνουν ένα μεγάλο μέρος των Υψωμάτων του Γκολάν. Το Ισραήλ, αν και τα έχει ενσωματώσει στην εθνική του επικράτεια, δείχνει σε αρκετές στιγμές έτοιμο να τα επιστρέψει. Τελευταία φορά που ήμασταν κοντά σε συνθήκη ειρήνης ήταν το 2000, όταν έσπασε τελευταία στιγμή η συμφωνία λόγω διαφωνίας για το αν έπρεπε να ισχύσει η συνοριακή γραμμή του 1948 ή του 1967. Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι μία λωρίδα γης πάχους μερικών δεκάδων μέτρων, η οποία περικλείει τη βόρεια όχθη της Λίμνης της Γαλιλαίας, που είναι και ο βασικός τροφοδότης του Ισραήλ σε νερό.
Δεν είναι τόσο γνωστό όμως το πόσο ενδιαφέρεται η Συρία για το Λίβανο. Η επίσημη Συρία ποτέ δεν έχει δεχτεί επίσημα την ίδρυση του Λιβάνου, για τον οποίο υπάρχει στη χώρα διάχυτη η αίσθηση ότι αποσχίστηκε τεχνηέντως από τη Συρία, με πρωτοβουλία των Άγγλων και Γάλλων αποικιοκρατών. Σε κάθε περίπτωση, η Συρία θεωρεί το Λίβανο ζωτικό της χώρο και θέλει να τον ελέγξει πάση θυσία. Από το 1976 μέχρι το 2005, Συριακά στρατεύματα βρίσκονταν στο Λίβανο και ουσιαστικά η χώρα ήταν κάτω από τον έλεγχό της Συρίας. Οι Σύριοι υποχρεώθηκαν να αποχωρήσουν το 2005, μετά τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Χαρίρι και μέσα σε γενική διεθνή κατακραυγή. Τα πρόσφατα γεγονότα στο Λίβανο δείχνουν όμως ότι οι σύμμαχοι της Συρίας, η Χεζμπολά, η Αμάλ, οι Σιίτες του Λιβάνου και ένα μέρος των Χριστιανών Μαρωνιτών, φιλικό προς τη Συρία, πέτυχαν να έχουν τον αποφασιστικό ρόλο που ζητούσαν.
Η Συρία θέλει να της κατοχυρωθεί ο Λίβανος σαν άτυπο προτεκτοράτο της. Η Δύση, τόσο η Ευρώπη, όσο και οι ΗΠΑ, αντιδρά ακόμα, τουλάχιστον σε φραστικό επίπεδο. Το Ισραήλ ίσως όμως να έχει πιο ρεαλιστικά σχέδια.
Το Ισραήλ τόσα χρόνια κατόρθωσε να υπάρξει χωρίς συνθήκη ειρήνης με τη Συρία, τον μεγαλύτερο εχθρό του στην περιοχή. Πιθανότατα θα μπορούσε να υπάρξει για άλλα 60 χρόνια χωρίς τυπική ειρήνη με τους Σύριους. Είναι πολύ πιο βολικό όμως για το Ισραήλ να έχει ειρήνη με τη Συρία, ώστε να μπορέσει να στρέψει αλλού την προσοχή του, τόσο εντός των τειχών όσο και εκτός αυτών.
Το Ισραήλ έχει συνθήκες ειρήνης με τους δύο από τους γείτονες του, την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Δεν έχει ειρήνη επίσημα με τη Συρία και το Λίβανο, ενώ με την Παλαιστίνη έχει ειρήνη τυπικά μόνο. Κλείνοντας ειρήνη με τη Συρία, θα έχει λύσει τα χέρια του ώστε να μπορεί να επιβάλλει στους Παλαιστίνιους ένα ειρηνευτικό σχήμα που να του δίνει ό,τι θέλει από αυτούς. Στην πράξη, θα επέλθει μία κάποια ειρήνη στη Μέση Ανατολή, χωρίς να έχει γίνει τίποτα για τη βελτίωση της θέσης των Παλαιστινίων, οι οποίοι θα παραμείνουν χωρίς το κράτος τους.
Σε λεκτικό επίπεδο, η όποια συνθήκη ειρήνης Συρίας και Ισραήλ θα λέει πολλά για ένα παλαιστινιακό κράτος. Στην πράξη είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα γίνει ο,τιδήποτε προς αυτήν την κατεύθυνση. Ταυτόχρονα, θα εξουδετερωθεί σε μεγάλο βαθμό η Χαμάς, η οποία δεν θα μπορεί πια να υπολογίζει σε βοήθεια από τη Συρία, παρά μόνο από το Ιράν, ενώ η Χεζμπολά θα υποχρεωθεί να αναστείλει τις δραστηριότητές της σε σχέση με το Ισραήλ, αν θέλει να συνεχίσει να έχει αρμονικές σχέσεις με τους Σύρους προστάτες της.
Ένα τέτοιο σχήμα εξυπηρετεί σαφώς την ειρήνη στην περιοχή. Είναι ταυτόχρονα κατάφορα άδικο για τους μόνιμους αδικημένους της υπόθεσης, τους Παλαιστίνιους. Εν αντιθέσει από όσα διατυμπανίζουν πολλοί διεθνείς αναλυτές, ότι “η επίλυση του Παλαιστινιακού είναι η βασική προϋπόθεση για την επίτευξη της ειρήνης στη Μέση Ανατολή”, ίσως η ειρήνη τελικά να περνά και από άλλους δρόμους. Και μένει το ερώτημα σε όλους μας: καλύτερα μία άδικη ειρήνη ή ένας δίκαιος πόλεμος που έχει σοβαρές επιπτώσεις στην τιμή του πετρελαίου;
