Τα πρώτα, τα μεγάλα θύματα της παρατεταμένης ύφεσης στη χώρα είναι οι άνεργοι. Αν το δεχόμαστε, και δεν το λέμε για να το λέμε, είναι, πρέπει να είναι το πρώτο μέλημα. Πρώτο μέλημα και του κράτους και της κοινωνίας, και των τραπεζών και των επιχειρήσεων.

Από το 2008 όσο μειώθηκε το ΑΕΠ -πλησιάζει το 25%- τόσο περίπου αυξήθηκε η ανεργία - πάνω από 20%. Το υπερβολικό αυτό φορτίο οφείλεται και στα χαρακτηριστικά της απασχόλησης την περίοδο των παχιών αγελάδων -αυτή είναι η βάση- αλλά και στο πώς αντιμετωπίστηκε η κρίση. Σε ποιους δηλαδή φορτώθηκε περισσότερο το βάρος της κρίσης. Όχι μόνον στους νέους, αλλά πρωτίστως στους νέους, χαμηλής και μέσης μόρφωσης.

Οι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ, της Γαλλίας και άλλων χωρών κατά στόχων στη Συρία θέτει στην Ελλάδα τρία σοβαρά θέματα που θα πρέπει κυβέρνηση και πολιτικές δυνάμεις να αντιμετωπίσουν. Πριν αποφασίσουν, και μετά. Το ότι η διεθνής αντιπαράθεση γίνεται με ηθικούς όρους από τις κύριες πλευρές, δεν μπορεί να κρύψει την εκτεταμένη διγλωσσία και υποκρισία. Οι τιμωροί της χρήσης χημικών κατά αμάχων ετοιμάζουν επίθεση που θα έχει θύματα πολλούς αμάχους και όχι βεβαίως τους ενόχους.

Είναι λογικό και πολιτικά συμφέρον για μια κυβέρνηση να θεωρείται επιτυχία η μείωση της κοινοβουλευτικής της στήριξης - του πολιτικού εύρους της και του αριθμού των βουλευτών; Και όμως αυτό είναι το κλίμα ικανοποίησης της ηγεσίας της Ν.Δ. μετά την αποχώρηση των υπουργών που υπέδειξε η ΔΗΜ.ΑΡ. Δεν είναι μόνον που κάνουν την ανάγκη φιλοτιμία, είναι η θεωρία "όσο λιγότεροι τόσο καλύτερα, γιατί έτσι καθαρίζουν οι γραμμές μας" που φαίνεται να ενέπνευσε τις επιλογές του πρωθυπουργού στην κρίση της ΕΡΤ.

Πώς τα κατάφερε ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του να βουλιάξουν σε μια πρωτοβουλία που τη σχεδίαζαν ως περίπατο και έφθασαν να προκαλέσουν τη κυβερνητική κρίση ; Η ΕΡΤ λόγω της κακοδιοίκησης, των πελατειακών διορισμών, ακόμη και λόγω του μηνιαίου τέλους που εισπράττεται μέσω ΔΕΗ δεν προβλέπονταν να συγκεντρώνει συμπάθειες.Το κεντρικό χαρακτηριστικό των ενεργειών του Αντ. Σαμαρά ήταν (και είναι) η μονοκομματική αντίληψη για τη κυβέρνηση. Από τη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, την απόφαση των δύο υπουργών για τη κατάργηση της ΕΡΤ, τις δημόσιες επιθέσεις και τις διαρροές έως και τις δικαστικές μάχες στο ΣΤΕ.

Ήταν η ομιλία του υπουργού κ .Χατζηδάκη στη πρόσφατη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ που περιέγραφε αρκετά διεξοδικά τους στόχους σε πολλούς τομείς. Και όμως ούτε μία φορά δεν περιλάμβανε τις λέξεις βιομηχανία, μεταποίηση, δευτερογενής τομέας. Ακριβώς έτσι! Με έκπληξη διαβάσαμε την αληθινή αυτή παρατήρηση σε άρθρο του κ. Γ. Σταύρου, αντιπροέδρου του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (*). Η έκπληξη είναι διπλή γιατί είναι απροσδόκητη αυτή η υπουργική επιλογή, αλλά και γιατί ήταν απρόσμενη η δυναμική δημόσια αντίδραση του στελέχους της βιομηχανίας.

Διαβάσατε, ακούσατε την είδηση -εκτός αν χάθηκε μαζί με τις ειδήσεις των καναλιών. Στο Κρυονέρι, στις γραμμές του τρένου, την Παρασκευή το μεσημέρι. Ι.Χ. αυτοκίνητο με επιβάτες δύο ηλικιωμένους βρέθηκε στις γραμμές του τρένου σε σημείο όπου δεν υπήρχε διάβαση - ίσως από ατύχημα. Οι τροχοί του κόλλησαν στις σιδηροτροχιές. Τρεις Πακιστανοί, που αντιλήφθηκαν τι είχε συμβεί, έτρεξαν να βοηθήσουν. Οι δυο εξ αυτών άρχισαν να σπρώχνουν το αυτοκίνητο. Τη στιγμή εκείνη διέρχονταν αμαξοστοιχία Intercity, που εκτελούσε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη - Αθήνα.

Ο πάτος για το ΠΑΣΟΚ δεν έχει φθάσει και πρέπει να περιμένουμε ακόμη πιο μεγάλη ένταση και προσωποποίηση της διαμάχης. Αν η σημερινή πρόταση εξ αριστερών είναι η έξοδος από το ευρώ ή η διαμόρφωση αδιεξόδου για την έξοδο από το ευρώ, δεν χρειάζεται η αριστερά. Υπάρχουν πολλοί στην Ευρώπη και αλλού για να τους αναθέσουμε το έργο.
Οι μηχανισμοί της ηγετικής κρίσης στο ΠΑΣΟΚ έχουν κινηθεί από τον Νοέμβριο.

Ζούμε τον θάνατο - αργό τώρα, ίσως γρήγορο αύριο - του υπερδανεισμένου πελατειακού κρατικού συστήματος, της παραοικονομίας και της δικομματικής εναλλαγής στη κυβέρνηση. Παρά τις προσπάθειες, δεν έχουν γεννηθεί οι συνθήκες και οι συσχετισμοί της νέας διαχείρισης, συγκρότησης του κράτους και των θεσμών. Αυτή τη μεγάλη αντίφαση που ζούμε. Από το πώς θα λυθεί θα καθοριστεί η πορεία της χώρας τις επόμενες δεκαετίες.

Οι προσδοκίες για γρήγορη λύση - και για την Ελλάδα - από τη σύνοδο κορυφής δεν επιβεβαιώνονται. Δύο τα βέτο, το ανοικτό της Αγγλίας και το κρυφό της Γερμανίας. Η Αγγλία θέλει την ελευθερία της δικής της νομισματικής πολιτικής, γνωστό όλα τα χρόνια, και γι’ αυτό η αντιπαράθεση μαζί της μόνον επικοινωνιακό εύρημα είναι. Η Γερμανία απορρίπτει κάθε βραχυχρόνια στήριξη αν δεν πάρει το αντάλλαγμα της επιβολής της σκληρής και ενιαίας δημοσιονομικής πολιτικής στις χώρες του ευρώ, γι αυτό και απορρίπτει το ευρωομόλογο και άλλα μέτρα τώρα. Προς τον στόχο της αυτόν αξιοποιεί και τις εξόφθαλμα επικίνδυνες απαιτήσεις των χρηματαγορών. Είναι μια επιλογή ρίσκου και κόστους όπως γνωρίζουμε ήδη - αυτή όμως είναι η αχίλλειος πτέρνα του σχεδίου.

Ποια είναι η κοινή βάση, η μέση εκτίμηση των πολιτών για τη στάση της αριστεράς απέναντι στην κρίση -ναι, των ποικίλων και σε σύγκρουση αριστερών, κομμουνιστικών δυνάμεων- της χώρας; Αναμφίβολα ότι όλες αυτές οι δυνάμεις υπερασπίζονται το εισόδημα των μισθωτών και συνταξιούχων, το δικαίωμα στη δουλειά των ανέργων. Μέχρι εκεί υπάρχει καθαρή εικόνα - μετά, για τους στόχους και τις διεξόδους, αρχίζουν οι διαφορές αλλά και η σύγχυση για το τι είναι αριστερό σήμερα, ποια είναι η προοδευτική διέξοδος.

Μπαίνουμε στις πιο κρίσιμες εβδομάδες διαπραγμάτευσης που θα κρίνουν αν ο Λ. Παπαδήμος θα επιβεβαιώσει τις προσδοκίες και θα καταφέρει να σταθεροποιήσει τη σχέση της χώρας με την Ε.Ε. και να αποφύγει τη στάση πληρωμών που θα την οδηγήσει εκτός ευρώ. Και οι εβδομάδες γίνονται πιο κρίσιμες καθώς έχει ξεσπάσει η θύελλα των ομολόγων της Ιταλίας, της Ισπανίας, ακόμη και της Γαλλίας.
Η εσωτερική στήριξη, οι προσδοκίες της πλειοψηφίας των πολιτών από τον νέο πρωθυπουργό -κυρίως σε εκείνον, και όχι τόσο στην κυβέρνησή του- δίνουν δύναμη στο ξεκίνημα. Όμως πόσο θα συγκρατούνται οι διεκδικήσεις για τους κομματικούς ρόλους, και του ΠΑΣΟΚ, όχι μόνον της Ν.Δ.;

Πριν μια βδομάδα η σύγχυση για τη νέα κυβέρνηση κορυφώνονταν. Οι ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ έστησαν μια νέα περιπέτεια με το ποιός θα είναι νέος πρωθυπουργός αλλά κάτω από τη πίεση και βουλευτών τους αποφάσισαν να ψηφίσουν τον Λ. Παπαδήμο. Οι προσδοκίες που επενδύονται είναι μεγάλες. Τα προβλήματα όμως τα οποία ανέλαβε να αντιμετωπίσει ο νέος πρωθυπουργός είναι πολύ πιο μεγάλα από όσα έχουμε γνωρίσει τις τελευταίες δεκαετίες και εξαιρετικά κρίσιμα.