Χρόνια τώρα η Αριστερά ταλαιπωρείται από την έννοια του «δημοκρατικού συγκεντρωτισμού». Σύμφωνα με αυτή, οι αποφάσεις λαμβάνονται με (τάχα μου) δημοκρατικό τρόπο εντός του κόμματος και μετά όλοι στρατεύονται για την προπαγάνδισή τους. Ουαί κι αλίμονο αν κάποιος πει μια κουβέντα παραπάνω ή θέσει καμιά ερώτηση του στυλ «αν έχουμε δικτατορία όταν Ελληνες αξιωματικοί στέλνουν τανκς στη Βουλή το 1967, τότε τι έχουμε όταν σοβιετικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Πράγα το 1968;».

Το τελευταίο διάστημα τα κόμματα της Ν.Δ., του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ (τυπικά και ΚΙΝ.ΑΛΛ. ακόμη) ανταγωνίζονται το ένα το άλλο ποιο θα στείλει σε μια Ανεξάρτητη Αρχή (Γενικό Λογιστήριο, Τράπεζα Ελλάδος, Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, γιατί όχι και Ελεγκτικό Συνέδριο, Αρειο Πάγο, Συμβούλιο της Επικρατείας και αλλού) το πρόγραμμά του για να κοστολογηθεί και να αξιολογηθεί.

Και εγώ που νόμιζα πως τα προγράμματα των κομμάτων τα αξιολογούν πολίτες και όχι Ανεξάρτητες Αρχές. Εδώ έχουμε «εθελούσια;» παράδοση της αυτονομίας της πολιτικής και των κομμάτων σε θεσμούς και οργανισμούς εκτός αυτών. Και όχι μόνο δεν ανοίγει μύτη, αλλά και όλοι θεωρούν αυτονόητη και ευκταία αυτή την εξέλιξη.

Το τηλέφωνο χτυπούσε επίμονα. Το σήκωσα, αν και ήταν περασμένη η ώρα. Θυμωμένη φωνή στην άλλη άκρη. Με καλησπέρισε με το ζόρι και άρχισε τον εξάψαλμο:

-Εσείς δεν είστε που γράψατε την Πέμπτη στην «Εφημερίδα των Συντακτών» το άρθρο με τον τίτλο «Ο ίδιος λαός είναι. Αλλά…»;

-Μάλιστα.

-Μας είπατε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα είναι ζόρικα, ότι τα προβλήματα διογκώνονται, ότι οι Ελληνες που συμμετείχαν στην έρευνα του Βαρόμετρου σε μεγάλο ποσοστό αποδοκιμάζουν τις πολιτικές της Νέας Δημοκρατίας, ότι τα μαντάτα από την Κομισιόν δεν είναι καλά και μας περιμένουν δύσκολες μέρες;

Το θρησκευόμενο αντιεμβολιαστικό κόμμα του Δημήτρη Νατσιού, «Νίκη», ήταν άγνωστο μέχρι πρότινος αλλά ο ιδρυτής του είναι γνωστός ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα αλλά και στην Ήπειρο, στη Θράκη, στη Μαγνησία, στην Αχαΐα, στον Πειραιά και αλλού.

Η σταθερή παρουσία του προέδρου του, στο τηλεοπτικό κανάλι «4Ε» της κεντρικής Μακεδονίας ήταν η αρχή, αλλά η επαφή του με το Άγιο Όρος ήταν κάτι περισσότερο: Από εκεί αρχίζει η δικτύωσή του εκτός Μακεδονίας.

Απολύτως μηχανιστικά και αυθαίρετα, ο ψηφοφόρος λαός είναι το άθροισμα των «λαών» που έχουν στενές ή χαλαρές σχέσεις με τα κόμματα όλων των λογιών, συν τους ανέντακτους, τους αδιάφορους και τους αρνητές της πολιτικής. Φυσικά, κάθε κόμμα και κάθε κομματάρχης πιστεύουν ότι υπό τα λάβαρά τους έχουν τον γνήσιο λαό και τον ενάρετο. Αυτόν που διαθέτει καθαρή συνείδηση και καθαρά χέρια, στρατεύεται δε εμφορούμενος από ευγενείς ιδέες και όχι με βάση τη λογική και ηθική τού δούναι και λαβείν. Ο «σκάρτος» είναι με τους άλλους…

Σε ό,τι αφορά την πολιτική δεν χρειάζονται πολλές αναλύσεις για να αναδειχτεί μια εξαιρετικά προβληματική ελληνική ιδιομορφία. Εδώ και περίπου 70 χρόνια η πρωθυπουργία στην Ελλάδα ανήκει πρωτίστως σε τρία σόγια, στα υπουργεία συχνά-πυκνά εναλλάσσονται κόρες, γιοι, εγγόνια και ξαδέρφια και στη Βουλή εκλέγονται ουκ ολίγοι γόνοι κι απόγονοι. Πρόκειται για μια οικογενειοκρατία που κατά βάση γεννήθηκε σε έναν εμφύλιο σπαραγμό, ανδρώθηκε σε μια δικτατορία και γέρασε σε μια οικονομική πτώχευση. Κι όμως είναι ακόμα εδώ.

Τι χωρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ από τη Νέα Δημοκρατία; Αβυσσος, λένε με μια φωνή ο Μητσοτάκης και ο Τσίπρας. Τρίχες κατσαρές απαντούν το ΚΚΕ και η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά και περιγράφουν τα δύο κόμματα ως συστημικές δυνάμεις με επουσιώδεις διαφορές. Τι χωρίζει τη Νέα Δημοκρατία από το ΠΑΣΟΚ; Εκτός από το σκάνδαλο των υποκλοπών (θύτης, θύμα) υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες και σε άλλα πεδία. Με ποιο κόμμα θέλουν η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ συνεργασία μετά τις εκλογές;

Οι μετακινήσεις στην πολιτική δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Αντιθέτως παρουσιάζεται με μεγάλη συχνότητα. Δεν υπάρχει κόμμα που δεν έχει υποδεχτεί με ανοικτές αγκάλες στελέχη άλλων κομμάτων. Το διαφημίζει μάλιστα για να δείξει ότι έχει ρεύμα, ασχέτως αν μερικοί από τους καινούργιους δεν έχουν το εκτόπισμα για να προκαλέσουν πρόβλημα στο πρώην κόμμα τους ή για να δώσουν πνοή στο νέο μαγαζί τους.

Την προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκαν στις Βρυξέλλες τρείς Έλληνες πολιτικοί αρχηγοί: ο αρχηγός της ΝΔ και πρωθυπουργός για να συμμετάσχει στην Σύνοδο Κορυφής, όπως επίσης ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ και ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ για λάβουν μέρος στην Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ντυμένοι όλοι με το καλό τους κοστούμι, έκαναν τρεις ουσιαστικές παρεμβάσεις που αφορούσαν μεν την Ελλάδα αλλά είχαν και ευρύτερη σημασία για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η ανάπτυξη της οικονομίας, οι πολιτικές συνοχής και η ασφάλεια

Μια ιστορία που μου τη διηγήθηκε φίλος: σε κουβέντα με πολιτικό πρόσωπο –το ονοματεπώνυμο και το κόμμα όπου ανήκει δεν έχουν σημασία– τον επέκρινε επειδή συχνά πυκνά λέει πράγματα που ούτε ο ίδιος τα πιστεύει, υπερβάλλει, ενίοτε ψεύδεται, φανατίζει, απλουστεύει σε βαθμό κακουργήματος και γενικά δίνει την εντύπωση ότι απευθύνεται σε ηλίθιους. Και η απάντηση: Καλά όλα αυτά που λες, αλλά εσύ δεν εκλέγεσαι στη Β΄ Αθηνών! Κάπως έτσι τελείωσε και η συζήτηση. Νομίζω όμως ότι εδώ πρέπει να ξεκινήσει μια άλλη. Πιο σημαντική.

Στις 22/08 θα συνέλθει η Διάσκεψη των Προέδρων, ενώ η προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση για τις υποκλοπές αναμένεται να διεξαχθεί στις 24/08. Μια μέρα πριν αποκαλυφτεί πως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ παρακολουθείτο όχι μόνο από το Predator αλλά και από τη «νόμιμη επισύνδεση της ΕΥΠ», κάποιοι από τον χώρο του αποκαλούμενου ακραίου ή, κατ’ εμέ, αντιδραστικού Κέντρου έγραφαν για «επικίνδυνους και ολισθηρούς δρόμους» του ΠΑΣΟΚ. Αποδεικνύοντας πως περισσότερο από «φιλοδημοκράτες» είναι αντισύριζα και ότι τους ενδιαφέρει περισσότερο η κυριαρχία του απογοητεύσαντος πολλούς που τον εκτιμούσαν πρωθυπουργού παρά το μέλλον της ελληνικής Δημοκρατίας.

Για να υπάρξει πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα χρειάζεται μια κουλτούρα συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων. Με όρους αποτελεσματικότητας και ρεαλισμού, του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και του ΚΙΝ.ΑΛΛ. (ΠΑΣΟΚ). Αλλά η κουλτούρα συνεργασίας θέλει καλλιέργεια. Επίμονη, υπομονετική και πολυεπίπεδη.