Πόσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, γιατί δεν πέφτει τις νύχτες, πόσο θα διαρκέσει αυτό το κακό, ποια μέτρα προστασίας πρέπει να λαμβάνονται στις δουλειές, ποιες από αυτές αναβάλλονται, ποιες πρέπει να διακόπτονται τις μεσημεριανές ώρες, τι είδους μέτρα αυτοπροστασίας συνιστώνται για τη θερμική καταπόνηση του οργανισμού. Ο καύσωνας είναι το θέμα που απασχολεί την καθημερινότητα όλων μας. Είναι κι ο ισχυρότερος που ‘χει συμβεί εδώ και πέντε χρόνια.

Αυτά είναι μεγάλα θέματα της πολιτικής – ή θέματα μεγάλης πολιτικής. Ασχολείται με αυτά, εκούσα άκουσα, η ελληνική κοινωνία.

Τί γίνεται σε μια ευρωπαϊκή χώρα όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι τελέστηκε κάποιο σοβαρό αδίκημα, ένα έγκλημα; Ενεργοποιείται η ανακριτική διαδικασία για να διακριβωθεί αν πράγματι τελέστηκε και, σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί, ακολουθεί ο καταλογισμός ευθυνών και η επιβολή των προβλεπόμενων ποινών, με απώτερη επιδίωξη να αποτραπεί η επανάληψή του –που ευνοείται από την ατιμωρησία.

Αυτά γίνονται σε ένα κράτος δικαίου. Καθ’ ημάς, την περασμένη Τετάρτη αυτή η πρακτική τσαλακώθηκε: Αντί να διερευνηθούν οι ενδείξεις για ποινικές ευθύνες δύο υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, αποφασίστηκε να γίνει μια φιλολογικού χαρακτήρα συζήτηση στη Βουλή...

Διακηρυγμένος στόχος ήταν, αρχικά, η Ευρώπη να ανταποκριθεί στις αμυντικές ανάγκες της χωρίς να εξαρτάται από τις ΗΠΑ. Εγκαταλείφθηκε στη συνέχεια, με τις γνωστές δηλώσεις αφοσίωσης στον «daddy» και την αποδοχή –πλην Σάντσεθ– της εντολής του να αυξηθούν οι αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035. Υποτίθεται, πάλι, ότι όλα γίνονται για τη συλλογική άμυνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αλλά κοινή άμυνα χωρίς κοινή αμυντική και εξωτερική πολιτική δεν υπάρχει. Τι υπάρχει;

Ηκοινή εμπειρία δείχνει ότι όταν χρειάζεται φως και καθαρές κουβέντες, αλλά επιλέγεις να επενδύεις στον κυνισμό και στη λήθη, στρώνεις το χαλί για το επόμενο σφάλμα.

Οταν τυχαία –από μια έρευνα που έκαναν οι υπηρεσίες ασφαλείας του Ευρωκοινοβουλίου– αποκαλύφθηκε το καθ’ ημάς σκάνδαλο των υποκλοπών, επιστρατεύτηκε ο κυνισμός: «Ε, όλοι τα ίδια κάνουν!». Οταν τα ρουσφέτια και –κυρίως– η έλλειψη έγνοιας (αφού ο αρμόδιος υπουργός είχε λάβει 12 επιστολές που προειδοποιούσαν για κίνδυνο, αλλά αδράνησε…) οδήγησαν στην τραγωδία των Τεμπών, οι ευθύνες αποδόθηκαν στις «χρόνιες παθογένειες» – στον κ. Κανένα. Κι όταν, τελευταία, η Ευρωπαία εισαγγελέας οδήγησε τη δικαστική έρευνα στον ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι τέλους, έγινε επίκληση του «βαθέος κράτους».

Μέσα στον πόλεμο με το Ιράν, ενώ το Τελ Αβίβ και η Χάιφα βομβαρδίζονταν, το χρηματιστήριο του Ισραήλ ανέβηκε 6%. Την περασμένη Κυριακή μάλιστα, λίγες ώρες αφότου τα Β-2 βομβάρδιζαν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ανέβηκε επιπλέον 1,8%, εξασφαλίζοντας συνολικά κέρδη περίπου 8% την εβδομάδα των βομβαρδισμών.

Με απάθεια αντέδρασαν στην πολεμική σύγκρουση και τα διεθνή και τα αμερικανικά χρηματιστήρια. Οι βραχείες διορθώσεις στάθηκαν αφορμές για νέες τοποθετήσεις και αύξηση θέσεων σε μετοχές, μέσα σε δέκα ημέρες υπερκαλύφθηκαν, και στο άνοιγμα της Παρασκευής, προχθές, ο S&P 500 απείχε μόλις μια ανάσα από το ιστορικό υψηλό του, τις 6.144 μονάδες της 19ης Φεβρουαρίου.

Ο λήθαργος δεν είναι μόνο της καθ’ ημάς ελίτ πρόβλημα. Είναι και μια κατάσταση των αγορών, από τον κορεσμό τους από κέρδη και την ψευδαίσθηση ότι τίποτα δεν είναι ικανό να ανατρέψει την κούρσα των χάρτινων υπεραξιών: Ένα 10ήμερο από την έναρξη της σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν, λες σε μια ιδιότυπη επίδειξη κυνισμού, τα διεθνή χρηματιστήρια έχουν ανακάμψει, οι βραχείες διορθώσεις τους αξιοποιούνται για νέες τοποθετήσεις και τίποτα δεν φαίνεται να ανακόπτει την ορμή τους. Το επίσημο και, κυρίως, το σκιώδες χρηματοπιστωτικό σύστημα, χειραγωγούν τις αγορές σε μια κατεύθυνση φούσκας και τις ωθούν σε απόσπαση όχι μόνο απ’ την πραγματική οικονομία αλλά κι από όλες τις δραματικές αλλαγές στον πραγματικό κόσμο.

Ο πληθωρισμός στην Ευρώπη αποκλιμακώνεται, καθ΄ ημάς κλιμακώνεται. Το Μάιο, έπεσε στην Ευρωζώνη στο 1,9% από 2,2% τον Απρίλιο, σε ‘μας σκαρφάλωσε στο 2,5% από 2% -ο μύθος του εισαγόμενου πληθωρισμού δεν στέκεται πολύ καλά. Άραγε –τίθεται συχνά το ερώτημα- είναι υψηλές οι τιμές ή μήπως είναι χαμηλοί οι μισθοί; Και τα δύο. Με πληθωρισμό κερδών και με καθηλωμένους τους μισθούς, τα τελευταία χρόνια γίνεται μια πρωτοφανής αναδιανομή από τη μισθωτή εργασία στα κέρδη.

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα συμβαίνει εδώ. Απέναντι στα προβλήματα που πολιορκούν τη χώρα μοιάζει να έχει υψωθεί λευκή πετσέτα. Κάποια υπουργεία ξυπνούν μόνο για να υποδεχτούν τον πρωθυπουργό, η διεύθυνσή τους μοιάζει να έχει αφεθεί στον αυτόματο πιλότο κι οι πολιτικές ηγεσίες τους επιδίδονται σε έναν προεκλογικό ακτιβισμό, αυτάρεσκα μιλώντας για κάποια μεγάλα και σπουδαία που έχουν πετύχει. Η κυβέρνηση φέρεται σαν πρόωρα να ολοκλήρωσε τη θητεία της και, πλέον, μόνο μέλημα έχει πώς θα γίνει αρκούντως ευχάριστη ώστε να ανακτήσει δημοσκοπικά ποσοστά που θα αρχίζουν με «3»,

Θα επιλυθεί το στεγαστικό πρόβλημα έτσι; Όχι. Μήπως, τουλάχιστον, έτσι αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή που ενδημεί στο πεδίο της οικοδομής γενικά και της κατοικίας ειδικότερα;

Ορισμένα μέτρα είναι σωστά, αλλά έρχονται να επιβεβαιώσουν την κυβερνητική-κρατική νωχέλεια: Παράδειγμα, τώρα, μόλις, σκέφτηκαν το αυτονόητο, να διασταυρώνονται τα στοιχεία για τις κατοικίες που δηλώνονται κλειστές με εκείνα για τις καταναλώσεις ηλεκτρικού ρεύματος, για να διαπιστωθεί αν πράγματι είναι κλειστές ή απλώς νοικιάζονται με μαύρα. Ορισμένα άλλα είναι μηδαμινής σημασίας

Η κυβέρνηση επιδίδεται σε έναν (ιδιάζοντα) πρωταθλητισμό, αυτόν της υποδιαστολής: Πόσα δέκατα της μονάδας αυξάνεται το ΑΕΠ περισσότερο από τα ΑΕΠ άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Υποτίθεται ότι αυτό δείχνει πως η ελληνική οικονομία είναι πιο δυναμική κι οι τυχεροί ιθαγενείς αυτού του τόπου απολαμβάνουν τους καρπούς της κυβερνητικής μέριμνας. Αλλά ο δυναμισμός μιας οικονομίας κρίνεται, τελικά, απ’ το αν δημιουργεί καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Κι η ελληνική οικονομία πρωταγωνιστεί στην υπερπαραγωγή νεόπτωχων, φτωχών όχι επειδή είναι άνεργοι αλλά επειδή έχουν δουλειά, με γλίσχρους μισθούς:

Η είδηση ήρθε από τη Νορβηγία, όπου η εθνική διαβούλευσή είναι ένας θεσμός που χαίρει εκτίμησης: Με πρωτοβουλία επτά μη κυβερνητικών οργανώσεων, στις αρχές του χρόνου σχηματίστηκε αντιπροσωπευτικό πάνελ από 56 πολίτες, με βάση την ηλικία, το φύλο, τον τόπο διαμονής, το επίπεδο εκπαίδευσης και τη στάση τους απέναντι στην κλιματική αλλαγή, για να εισηγηθούν στη Βουλή πώς να επενδυθούν 1,8 τρισ. δολ. που έχουν συγκεντρώσει οι Νορβηγοί στο κρατικό επενδυτικό ταμείο τους -το μεγαλύτερο του κόσμου.

Θα επιλέγατε να εργαστείτε αν είχατε την οικονομική δυνατότητα να ζήσετε χωρίς να δουλεύετε;

Η ερώτηση τέθηκε σε πρόσφατη έρευνα κοινής γνώμης της qed. Οι απαντήσεις έδειξαν ότι η εργασία φθίνει στις νεότερες γενιές ως αξία. Αν διέθεταν την οικονομική ευχέρεια, απάντησαν ότι δεν θα εργάζονταν το 52% όσων γεννήθηκαν 1965-80 ( Gen X), το 58% όσων γεννήθηκαν 1981-96 ( Millennials) και το 63% των ακόμη νεότερων, όσων γεννήθηκαν τα χρόνια 1997-2012 (Gen Z). Οι μόνοι που κατά πλειοψηφία θα επέλεγαν να εργαστούν ούτως ή άλλως, ήταν εκείνοι που γεννήθηκαν τα χρόνια 1946-64: Το 77% από εκείνες τις γενιές θα διάλεγαν να εργάζονται κι αν ακόμη δεν είχαν ανάγκη τα λεφτά.