...Η εποχή της αδυναμίας των μεγάλων mainstream κομμάτων αφήνει ανοικτή ολόκληρη λεωφόρο για τις αντιπολιτεύσεις κάθε είδους, τις συστημικές και αντισυστημικές, τις λαϊκιστικές και τις μη λαϊκιστικές, αλλά και για κοινωνικά κινήματα και για κάθε είδους κινητοποιήσεις. Η σημερινή Ευρωπαϊκή Eνωση δεν είναι απλώς εμπόδιο στην ανανέωση των μεγάλων κυβερνητικών κομμάτων, είναι εμπόδιο και στην ανανέωση των δικών της δυσκίνητων δομών.

Στην εφʼ όλης της ύλης συζήτηση, ο Ζ.-Κ. Γιούνκερ -ο οποίος ποτέ δεν μάσησε τα λόγια του- ασκεί κριτική στους Ευρωπαίους ηγέτες «που δεν ήταν τόσο σοφοί» ώστε να υιοθετήσουν τα ευρωομόλογα, μιλάει ξεκάθαρα για την απογοήτευσή του από την επιφυλακτική στάση της Ε.Ε. απέναντι στην Τουρκία και δηλώνει ευθαρσώς ότι θα έκανε και το ρωσικό εμβόλιο «αν είναι καλό».

H διαπίστωση ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση διέρχεται μια από τις προβληματικότερες περιόδους από την εκκίνησή της, στη δεκαετία του 50’, δεν είναι πια κοινοτυπία αλλά σκληρός ρεαλισμός.

Όλους τους τελευταίους μήνες ο συνδυασμός πλειάδας διχογνωμιών, το ρευστό διεθνές περιβάλλον, η καθυστέρηση των ενωσιακών μεταρρυθμιστικών σχεδίων, οι επικείμενες ευρωεκλογές που πιθανόν να ανατρέψουν τους συσχετισμούς συστημικών/αντισυστημικών δυνάμεων

Στο Στρασβούργο τον Απρίλιο, τις ημέρες της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρώιμο καλοκαίρι στην πόλη. Λιακάδα. Το θερμόμετρο στους 27 βαθμούς σταθερά, ο ουρανός καταγάλανος. Όλοι με φανελάκια στους δρόμους, στις πλατείες, στις όχθες του ποταμού Ιλλ. Εδώ, όμως, τελειώνει το τουριστικό ρεπορτάζ. Κατευθείαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τώρα. Εκεί ο Εμμανουέλ Μακρόν, ο πρόεδρος της Γαλλίας, εκφώνησε μια ομιλία βαρυσήμαντη*. Με θέμα; Το σχέδιό του για το μέλλον της Ευρώπης.

Ο πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας Martin Schulz σε ομιλία του στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος στο Βερολίνο (τον Δεκέμβριο 2017) τόνισε εμφατικά την ανάγκη μετεξέλιξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης μέχρι το 2025. Όποια χώρα μάλιστα δεν θα αποδεχόταν αυτή την προοπτική, θα έπρεπε να αποχωρήσει από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Επεσήμανε επίσης, ότι «η ήπειρος μας δεν μπορεί να αντέξει άλλα τέσσερα χρόνια με γερμανική πολιτική τύπου Wolfgang Schäuble» και ολοκλήρωσε με την διαπίστωση, ότι «η Ευρώπη αποτελεί την εγγύηση για την ασφάλεια των κοινωνιών», που την συνθέτουν.

Ανεξάρτητα από τον κυβερνητικό συνασπισμό που θα προκύψει τελικά στην Αυστρία, τα εκλογικά αποτελέσματα στη χώρα αυτή επιβεβαιώνουν τη δραματική μετατόπιση της Ευρώπης προς τα δεξιά. Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία ακολούθησαν τη δεξιά στροφή με νίκες για τα συντηρητικά, δεξιά κόμματα ή και, το χειρότερο, με εντυπωσιακή αύξηση των ψήφων για τις ακροδεξιές, λαϊκιστικές, ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις. Εξαίρεση μέχρι στιγμής στον κανόνα αυτό το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το Εργατικό Κόμμα αύξησε σημαντικά τις ψήφους του, η Πορτογαλία και το τελευταίο εκλογικό αποτέλεσμα στην Κάτω Σαξονία στη Γερμανία, όπου το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) κατέγραψε εκλογική επιτυχία ύστερα από διαδοχικές ήττες

...Μόνο να ελπίζει κανείς μπορεί πως η λογική θα επικρατήσει, ιδιαίτερα στη Βαρκελώνη, αλλά και στη Μαδρίτη. Μια δημοκρατική, ακέραιη Ισπανία είναι άκρως σημαντική για να εκτίθεται σε κίνδυνο από διαμάχες για την κατανομή των φορολογικών εσόδων μεταξύ των περιφερειών της χώρας. Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση παρά να εγκαταλείψουν και οι δύο πλευρές τα χαρακώματα που έχουν σκάψει για τον εαυτό τους

Χτες, για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα ακροδεξιό κόμμα μπήκε στη γερμανική Βουλή όχι μόνο με αξιώσεις αντιπολίτευσης αλλά με μια γενικευμένη ψήφο οργής και αντίδρασης «εναντίον όλων». Μένει να μάθουμε από τις σχετικές αναλύσεις των ειδικών αν ο ακροδεξιός λόγος —και πολύ περισσότερο ο ακροδεξιός εξτρεμισμός— έχει τις ρίζες του σε κοινωνικές μεταβολές που σχετίζονται άμεσα με τη συγκυρία (π.χ. μεταναστευτικό, ανασφάλεια, ανεπαρκείς κοινωνικές δομές, κ.λπ.) ή αν αντανακλά βαθύτερες διεργασίες που είχαν ήδη συμβεί σε τοπικό – περιφερειακό επίπεδο και τώρα αποτυπώνονται και στο εθνικό επίπεδο

Η ομιλία Μακρόν στην Πνύκα ήταν μια ομιλία για την Ευρώπη. Μια απόπειρα ενιαίας αφήγησης και σύνδεσης από το σημαντικό ιστορικό παρελθόν, στο στάσιμο παρόν και στο όραμά του για το μέλλον.

Η δημοκρατία τότε και τώρα εμπλουτισμένη με τον φιλελευθερισμό και τα δικαιώματα, σε αντίστιξη με άλλες περιοχές του πλανήτη που γνωρίζουν οικονομική ανάπτυξη αλλά στερούνται την ελευθερία και τη δημοκρατία που απολαμβάνει ο δυτικός κόσμος. Οι κίνδυνοι από τη σημερινή στασιμότητα, από την εμμονή κυρίως στην τήρηση των κανόνων που παραμερίζει την πολιτική και μειώνει το ενδιαφέρον των λαών και των πολιτών για το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

Όταν αυτή την εβδομάδα η γερμανίδα καγκελάριος ρωτήθηκε ποια είναι η άποψη της για τις μεταρρυθμίσεις που προτείνει ο Εμανουέλ Μακρόν για την οικονομία της ευρωζώνης κανείς δεν περίμενε ότι θα έδινε μία ξεκάθαρη απάντηση.

Η Ανγκελα Μέρκελ μας εξέπληξε όμως πάλι λέγοντας ότι εκείνη θα στήριζε τόσο έναν μικρό κοινό προϋπολογισμό για την ευρωζώνη όσο και έναν περιφερειακό υπουργό των οικονομικών που θα κατηύθυνε την οικονομική πολιτικής της.

Το κάθε ιστορικό φαινόμενο οφείλει να εξετάζεται εντός του ιστορικού χρονολογικού πλαισίου στο οποίο ανήκει, χωρίς συναισθηματική φόρτιση και ιδεολογικές εμμονές. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να θέσουμε στην ίδια εξίσωση και άλλα φαινόμενα που οδήγησαν σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας όπως ο θρησκευτικός φανατισμός (όχι μόνο από την πλευρά του Ισλάμ) ή η εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πηγών ακόμα και από ιδιωτικά κεφάλαια που καθοδηγούν κρατικούς πολέμους κτλ

...Γιατί άραγε άνθρωποι που αφιερώθηκαν στον αγώνα για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια να επιμένουν να διακρίνουν τα θύματα εγκληματικών ενεργειών σε «δικά μας» και «δικά τους»; Γιατί μειώνεται άραγε η αξία της δικής τους προσφοράς όταν καταδικάζουν πράξεις που αντιβαίνουν τις αρχές για τις οποίες αγωνίστηκαν; Γιατί η εξύμνιση της θυσίας στο σκοπευτήριο της Καισαριανής αντιτίθεται στην καταδίκη της σφαγής στο Κατίν;