Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

Επιτρέψτε μου να εκφράσω τη χαρά μου. Να ευχαριστήσω εσάς, όλες κα όλους, που ανταποκριθήκατε σήμερα στην πρόσκληση της ανανεωτικής πτέρυγας του ΣΥΝ.

Που είστε σήμερα εδώ, που δίνετε το «παρών», όπως και χθες όπως και αύριο.

Σύντροφοι και συντρόφισσες, φίλοι και φίλες,

Παλαιότεροι της υπόθεσης της ανανεωτικής Αριστεράς.

Σύντροφοι νεώτεροι, σύντροφοι νεότατοι.

Να’ μαστε, λοιπόν, πάλι εδώ.

Μπροστά στο Διαρκές Συνέδριο, μπροστά στις βουλευτικές εκλογές. Πιό ώριμοι. Με θέσεις σαφείς. Συνδιαμορφώνοντας κα προβάλλοντας την ταυτότητά μας. Αυτήν της ανανεωτικής πτέρυγας του ΣΥΝ.

Για την υπεράσπιση. Για την προβολή. Για την ενίσχυση των ανανεωτικών ιδεών, της ανανεωτικής Αριστεράς. της Αριστεράς της διαρκούς ανανέωσης.

Συζητάμε σήμερα για τις βουλευτικές εκλογές, για την εκλογική τακτική του κόμματος, για την πολιτική συμμαχιών.

Μέσα από όλα αυτά, όμως, προβάλλει , για άλλη μια φορά, ακόμη πιο έντονο το ερώτημα.

Που πάμε; Που πάει ο ΣΥΝ; Τι κάνουμε ;

Η σημερινή δημόσια συγκέντρωση μας [είναι η συνέχεια της κοινής στάσης μας στην τελευταία ΚΠΕ και της κοινής ανακοίνωσης που δώσαμε στη δημοσιότητα (10) στελέχη της ανανεωτικής πτέρυγας].

Είναι έκφραση της ανησυχίας μας για την πορεία του ΣΥΝ. Της αντίθεσής μας στις προσπάθειες αλλοίωσης βασικών χαρακτηριστικών του.

Είναι ταυτόχρονα έκφραση της θέλησής μας, της απόφασής μας, να υπερασπιστούμε μέσα στον ΣΥΝ, συνολικά στην κοινωνία, τις αξίες και την πολιτική μακρόχρονων και σημερινών προσπαθειών της ανανεωτικής Αριστεράς.

Απαντάμε λοιπόν ΟΧΙ στην αναδίπλωση του ΣΥΝ.

Απαντάμε ΝΑΙ στην ανανεωτική πορεία του ΣΥΝ ΝΑΙ στις ανανεωτικές ιδέες

ΝΑΙ στην ανανεωτική Αριστερά.

Για την Αριστερά και την ανανέωση και τώρα και πάντα!

Αγαπητές συντρόφισσες και σύντροφοι,

Η συγκέντρωσή μας, ο προβληματισμός και οι συζητήσεις μας, γίνονται σε μια φορτισμένη πολιτικά περίοδο.

Η χώρα βρίσκεται ήδη σε προεκλογική τροχιά. Η κυβέρνηση, συνεπής στο χαρακτήρα της και στο πρόγραμμά της, κινείται και θα κινείται εφαρμόζοντας με εντατικούς ρυθμούς τις νεοφιλελεύθερης κατεύθυνσης πολιτικές της, με ταυτόχρονες μεγάλες δόσεις προεκλογικής ρουσφετολογίας.

Το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να εμφανιστεί ως αποτελεσματική αξιωματική αντιπολίτευση. Χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία μέχρι σήμερα. [Είναι εμφανείς στο εσωτερικό του, οι αποκλίσεις στρατηγικής].

Είναι έκδηλη η αδυναμία του να αρθρώσει έμπρακτα ένα εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο απέναντι στη ΝΔ].

[Η εικόνα για τα δύο μεγάλα κόμματα συμπληρώνεται από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων. Ο δικομματισμός, αθροιστικά, καταγράφεται σε πολύ υψηλά επίπεδα και υπάρχει σαφές προβάδισμα της ΝΔ].

Οι δημοσκοπήσεις, όμως, καταγράφουν διαχρονικά και έντονη δυσαρέσκεια στις κυβερνητικές πολιτικές που δεν την εισπράττει η αξιωματική αντιπολίτευση.

Εδώ αναδεικνύεται το μεγάλο πρόβλημα για την Αριστερά, ιδιαίτερα για το Συνασπισμό.

Ο ΣΥΝ δεν επωφελείται από αυτή την διάχυτη δυσαρέσκεια. Σε μια συγκυρία που αντικειμενικά είναι, θα μπορούσε να είναι, ευνοϊκή για το κόμμα μας.

Η απάντηση σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα είναι ότι ο ΣΥΝ δεν είναι πολιτικά ελκυστικός. Ιδιαίτερα στα τμήματα εκείνα των πολιτών και της νεολαίας που αντικειμενικά αποτελούν την προνομιακή πολιτική και εκλογική του βάση και πρώτα απ΄όλα στον κόσμο της ανανεωτικής Αριστεράς.

Η συνολική πολιτική του ΣΥΝ, η συνολική εικόνα του, τα τελευταία χρόνια, εκπέμπει λαϊκισμό και ένα ιδιότυπο σεχταρισμό. Δεν πείθει ότι ενδιαφέρεται να αντιμετωπιστούν σήμερα τα πραγματικά προβλήματα των πολιτών.

Δυστυχώς, στο άγονο δίπολο δεξιά (ή δικομματική) διεκπεραίωση από τη μια πλευρά και στείρα (αριστερή) καταγγελία από την άλλη, κατέχει σταθερά θέση στον δεύτερο πόλο.

Ας δούμε τη στάση του στα θέματα της παιδείας, που βρίσκονται σε έξαρση. Ο ΣΥΝ καταγράφεται στις δυνάμεις του «όχι σε όλα». [Αντιμετωπίζει καχύποπτα και αρνητικά προσπάθειες υπέρβασης του παραπάνω άγονου δίπολου και προτάσεις σε αριστερή ανανεωτική λογική].

Ακόμα και στην αντιμετώπιση των φαινομένων βίας, της παρατηρούμενης κλιμάκωσης της βίας, δεν είναι από πλευράς ΣΥΝ άμεση και απόλυτα καταδικαστική η θέση του, προς κάθε κατεύθυνση, και για το ρόλο της αστυνομίας και για τους κουκουλοφόρους κα μολοτοφόρους, όπως αναμένει ο κόσμος από ένα φορέα της σύγχρονης, δημοκρατικής Αριστεράς. [Για να μη θυμηθούμε την αρνητική στάση της ηγεσίας του ΣΥΝ στις προσπάθειες που κάνουν οι σ. μας στην Ιταλία- ιδιαίτερα ο σ. Bertinoti της Επανίδρυσης κ.α.- για στήριξη του εγχειρήματος της διακυβέρνησης κεντρώων και αριστερών δυνάμεων υπό τον Πρόντι].

Υπάρχει μεγάλος κατάλογος. Δεν προτίθεμαι να συνεχίσω.

Ένα είναι βέβαιο. Ότι όλα τα παραπάνω αρνητικά φαινόμενα τα οξύνει η υπόθεση ΣΥΡΙΖΑ, που βρίσκεται στο επίκεντρο σ’αυτή τη φάση.

Αγαπητοί σ. και σ/σες,

Η υπόθεση ΣΥΡΙΖΑ έχει την προϊστορία της. [Ξεκίνησε από το 2003-2004, όταν επιχειρήθηκε, στο κόμμα μας, να απαξιωθεί η ανανεωτική του παράδοση και η προβολή της στο «σήμερα», για να αναδειχθεί η «ριζοσπαστική» Αριστερά και η ενότητά της.

Τα αποτελέσματα των εκλογών του 2004 δεν δικαίωσαν την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ. Ακολούθησε η αρνητική εμπειρία των ευρωεκλογών, η τρίχρονη σχετική αδράνεια του ΣΥΡΙΖΑ, η μεσοβέζικη έως αρνητική στάση του ΣΥΡΙΖΑ ως προς τον «ΣΥΝ», στις Δημοτικές και Νομαρχιακές εκλογές του 2006. Και φτάνουμε στο σήμερα…].

Η προσπάθεια από πλευράς σημερινής ηγεσίας του Κόμματος να αναζωογονηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, με κάθε τρόπο , μπροστά στα βουλευτικές εκλογές, λειτούργησε σαν καταλύτης για να ξεσπάσει η κρίση που υπέβοσκε όλο το προηγούμενο διάστημα.

Ήταν εύλογες και αναμενόμενες ο αντιδράσεις από μεγάλο τμήμα του κόμματος. Αντιδράσεις και για την ουσία, αλλά και για την εντελώς αντιδημοκρατική διαχείριση από πλευράς πλειοψηφίας, που άφησε σκόπιμα εκτός οποιαδήποτε συμμετοχής τις κομματικές οργανώσεις και τα κομματικά μέλη. [ Το μεγάλο αυτό δημοκρατικό έλλειμμα φαίνεται και στον τρόπο οργάνωσης του διαρκούς συνεδρίου και των υποτίθεται προσυνεδριακών συνελεύσεων και συσκέψεων].

Το σημαντικό είναι ότι γύρω από την πρόταση για «ΣΥΡΙΖΑ» διατυπώθηκαν ξεκάθαρα οι δύο διαφορετικές αντιλήψεις μέσα στο κόμμα, που μπορούν να συνοψιστούν στο πραγματικό δίλημμα:

ΣΥΡΙΖΑ+ συντηρητική αναδίπλωση

ή

ανανεωτική πορεία + ανανεωτική Αριστερά

Η συζήτηση άρχισε – και σωστά – να περιστρέφεται γύρω από αυτό το αυθεντικό δίλημμα, γιατί εμποδίσαμε, με τη συνολική στάση μας, την πλειοψηφία να ξαναζεστάνει το ψευτοδίλημμα «Αριστερά ή Κεντροαριστερά».

Κι αυτό σίγουρα πιστώνεται σε όλους μας.

Η αντιπαράθεση, επομένως, η αντίθεση, είναι απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ ως «πακέτο», ως μια συνολική αντίληψη για την Αριστερά , την στρατηγική και την τακτική της. Εδώ δεν πρόκειται για μια απλή εκλογική συνεργασία, είτε ομολογείται είτε όχι.

Η ουσία είναι ότι βρίσκεται σε εξέλιξη, με κύριο όχημα την επιλογή ΣΥΡΙΖΑ, μια αλλοίωση της ίδιας της φυσιογνωμίας του κόμματος, ως του κύριου φορέα της ανανεωτικής Αριστεράς στη χώρα μας. Επιχειρείται μια σταδιακή μετάλλαξη. Ή αν θέλετε ένας «μετασχηματισμός» (σύμφωνα με τον ίδιο τον πρόεδρο του κόμματος).

[Είναι χαρακτηριστικό το επιχείρημα με το οποίο επιδιώκουν να νομιμοποιήσουν (οι πιο ειλικρινείς από την σημερινή πλειοψηφία) την αλλοίωση. Λένε : «Αφού έχει αλλάξει πλέον η βάση του ΣΥΝ» (εννοούν ότι οι ανανεωτικοί έχουν εγκαταλείψει το κόμμα), «οφείλουμε» λένε, «να αντιστοιχηθούμε». Αυτό σημαίνει να αλλάξει το συνολικό στίγμα του κόμματος, η στρατηγική, οι θέσεις , τα πρόσωπα, κ.λπ].

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Το τι σημαίνει πακέτο ΣΥΡΙΖΑ και μετάλλαξη του κόμματος αποκαλύπτεται ανάγλυφα στη «Διακήρυξη» της πολιτικής συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία ένα μεγάλο τμήμα του κόμματος δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του.

Στη «Διακήρυξη»:

 - Ο αριστερός ευρωπαϊσμός δίνει τη θέση του στον αντιευρωπαϊσμό. Η Ε.Ε. αναγορεύεται σε κεντρικό αντίπαλο του κινήματος.

- Το αυτονόητο ενδιαφέρον όλων των ανανεωτικών εγχειρημάτων για το πώς «διευθύνεται» η κοινωνία, το πρόβλημα δηλαδή της διακυβέρνησης, θεωρείται «κυβερνητισμός» και εξοβελίζεται. Παράλληλα, απορρίπτονται συλλήβδην, σήμερα αύριο και στο μέλλον, όλες οι εμπειρίες συνεργασιών με τη σοσιαλδημοκρατία και όλες οι εμπειρίες διακυβέρνησης, ακόμα και των κομμάτων που συνεργαζόμαστε στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Επανίδρυση, Ιταλοί κομμουνιστές, Ενωμένη Αριστερά Ισπανίας, Γερμανικό PDS , ΓΚΚ όλοι είναι ύποπτοι σύμφωνα με το αριστερόμετρο του ΣΥΡΙΖΑ.

- Δεν υπάρχει μέτωπο στο δογματισμό και στο σημερινό ΚΚΕ.

- Η ελευθερία και η δημοκρατία, ως αξίες καθαυτές, απουσιάζουν από τη διακήρυξη, ιδιαίτερα στο χαρακτηρισμό του σοσιαλισμού που προσβλέπουμε.

Αντίθετα, αυτός ο σοσιαλισμός στριμώχνεται, ως παράδοση και προοπτική, στο σοβιετικό , τριτοδιεθνιστικό κομμουνιστικό μοντέλο. Αυτό για το οποίο ο Μπερλιγκουέρ έλεγε από το 1983 ότι εξάντλησε την προωθητική του δύναμη].

Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι πολλά από όσα καταγράφονται στη διακήρυξη, σε συνδυασμό με άρθρα , θέσεις και συγκεκριμένες πρακτικές που εκπορεύονται από τη λογική- ΣΥΡΙΖΑ, συνιστούν μια πολιτισμική μετατόπιση από διαχρονικές αξίες της νεωτερικότητας και της σύγχρονης δημοκρατικής Αριστεράς.

Αναφερόμαστε στην ελευθερία, στη δημοκρατία, στον κοινοβουλευτικό πλουραλισμό, στο ρόλο των κομμάτων, στην αποφυγή της βίας.

[Έχει, τέλος, σημασία να τονίσουμε ότι όλα αυτά αντίκεινται στα ιδρυτικά κείμενα του ΣΥΝ, στο καταστατικό του, στο προγραμματικό του συνεδριο (2003), ακόμα και σε κατευθύνσεις του τελευταίου συνεδρίου του κόμματος].

Σύντροφοι και συντρόφισσες,

Ας επανέλθουμε στην προοπτική που επιφυλάσσουν στο κόμμα οι υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του ΣΥΡΙΖΑ.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα κεντρικών στελεχών της σημερινής ηγεσίας του ΣΥΝ «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πρώτη αποφασιστικό βήμα για τη μεγάλη Αριστερά μαζί με το ΚΚΕ!!!).

Υπάρχει όμως και δεύτερη προοπτική, αυτή που μέσω του ΣΥΡΙΖΑ προσβλέπει στη συγκρότηση του χώρου του κινηματικού ριζοσπαστισμού που θα υπηρετεί σταθερά την άποψη ότι η Αριστερά οφείλει να μένει μακριά από την οποιαδήποτε επαφή με την εξουσία, αφού «η συμβολή των αριστερών ιδεών και προτάσεων σε κυβερνητικό επίπεδο είναι προφανώς καμένη από χέρι…», όπως επισημαίνει αρθρογράφος της ΑΥΓΗΣ την 18-2-2007.

Με όλα τα παραπάνω είναι προφανής η επιδίωξη μέσα από το πακέτο ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα αποχρώσεων, ενδοιασμών, και ενδιάμεσων βημάτων, για μια Αριστερά που θα αποτελεί μείγμα τριτοδιεθνιστικών κομμουνιστικών αντιλήψεων και ενός « κινηματισμού» αντικοινοβουλευτικού και εν πολλοίς αντικομματικού.

Αν οι επιδιώξεις αυτές πραγματοποιηθούν αυτό θα είναι το τέλος του ΣΥΝ , θα είναι ένα καίριο πλήγμα στην ανανεωτική Αριστερά.

Αγαπητοί σ. και σ.

Αν στην επιχειρούμενη «μετάλλαξη» της φυσιογνωμίας, αθροίσουμε τα περιεχόμενα της διακήρυξης και συνυπολογίσουμε ότι επιδιώκεται ο παραμερισμός ιστορικών (κοινοβουλευτικών) στελεχών του κόμματος και της ανανεωτικής Αριστεράς για τις ανάγκες της συμμαχίας ΣΥΡΙΖΑ, έχουμε το προωθούμενο από τη σημερινή ηγεσία πακέτο ΣΥΡΙΖΑ.

Σε αυτό το πακέτο είμαστε απόλυτα αντίθετοι συνολικά. Πολιτικά, στρατηγικά και εκλογικά.

Αγαπητοί σ. και σ.,

Πάνω σ’αυτήν την πλήρη αντίθεση με το πακέτο ΣΥΡΙΖΑ συγκροτήθηκε η Ανανεωτική Πτέρυγα του κόμματος.

Πρόκειται όμως, για μια δημιουργική, μια προωθητική , μια θετική αντίθεση, που χαρακτηρίζει την Ανανεωτική Πτέρυγα.

Η Ανανεωτική Πτέρυγα συμπυκνώνει προσπάθειες χρόνων ενάντια στην περιθωριοποίηση και για την ενίσχυση των αριστερών ανανεωτικών ιδεών στο κόμμα μας. Στόχος μας είναι να υπερασπίσουμε όσα συνθέτουν τη σύγχρονη ανανεωτική Αριστερά, την αριστερά της διαρκούς ανανέωσης. Γιατί η ανανέωση είναι ένα σταθερό, διαχρονικό χαρακτηριστικό, σύμφυτο με την Αριστερά, ή τουλάχιστον με μια συγκεκριμένη εκδοχή της Αριστεράς.

Η Ανανεωτική Πτέρυγα υπερασπίζεται την ιστορικότητα της ανανεωτικής Αριστεράς, το παρόν και το μέλλον της.

Στην παρούσα συγκυρία. Και αύριο, γιατί θα χρειαστεί. Χωρίς καταστροφολογία. Χωρίς απολίτικες οξύνσεις. Είμαστε ανυποχώρητοι αλλά και ανοιχτοί σε προωθητικές συνθέσεις.

Έτσι συγκροτούμε την ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ.

Με σαφή, ΔΙΑΚΡΙΤΗ πολιτική παρουσία κα λειτουργία. Με θέσεις στα κρίσιμα διακυβεύματα. Σε καθημερινή βάση.

Ως προς την εκλογική τακτική η Ανανεωτική Πτέρυγα , έχει σαφή και συνεπή με τα παραπάνω θέση:

Δεν συμφωνούμε με την κάθοδο του κόμματος στις εκλογές με το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ. Δεν θεωρούμε επίσης ότι είναι δυνατή συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ , στις παρούσες συνθήκες (όπως διατείνονται λανθασμένα, ορισμένοι σύντροφοι).

Δεν μένουμε όμως μόνο στην αντίθεση.

Προτείνουμε:

Την εκλογική κάθοδο του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ με πραγματικά αμφίπλευρες συνεργασίες. Και προς ορισμένες δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς, αλλά και προς δυνάμεις της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας και της οικολογίας, τις οποίες δυνάμεις ο μονόπλευρος προσανατολισμός στο ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά τις αποκλείει.

[Καθοριστική σημασία στο εκλογικό σχήμα που προτείνουμε έχει να αποτυπώνονται, ως πολιτικός προσανατολισμός, τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης ανοιχτής δημοκρατικής Αριστεράς και να συνδιαμορφωθεί ένα προωθητικό εκλογικό πρόγραμμα].

[Αυτή είναι η πρόταση που καταθέσαμε στην ΚΠΕ. Αυτήν θα υποστηρίξουμε στις συνελεύσεις και τις συσκέψεις και στο ίδιο το Διαρκές Συνέδριο στις 17 και 18 Μάρτη, στο οποίο όλοι και όλες- αντιπρόσωποι- πρέπει να είμαστε παρόντες.

Η πρότασή μας συμπληρώνεται με τις κεντρικές πολιτικές – προγραμματικές προτεραιότητες για τη χώρα και τους πολίτες και ακόμα αυτήν την πρόταση κάνουμε γνωστή και στην ευρύτερο χώρο και στην κοινωνία συνολικά.

Η εκλογική πρότασή μας, οι θέσεις μας, η συνολική αντίληψή μας, θέτουν στην πραγματική τους βάση τα διλήμματα στο κόμμα μας, απορρίπτοντας τα ψευτοδιλήμματα «Αριστερά ή κεντροαριστερά» και «ΠΑΣΟΚ- αντιΠΑΣΟΚ» που προβάλλονται προσχηματικά.

Η εκλογική πρόταση μας, οι θέσεις και η συνολική αντίληψή μας δεν συνιστούν απειλή ή εκβιασμό προς καμία κατεύθυνση. Δεν τίθενται σε διαπραγμάτευση. Δεν αποτελούν όρους. Προβάλλονται τεκμηριωμένα, αποφασιστικά και υπεύθυνα. Η σημερινή ηγεσία καλείται να αναλογισθεί τις ευθύνες της απέναντι στο κόμμα ως σύνολο και να πράξει ανάλογα.

Σύντροφοι και συντρόφισσες,

Η Ανανεωτική Πτέρυγα του ΣΥΝ ξεκινά και κάνει αισθητή δημόσια τη διακριτή παρουσία της.

Τη διαφοροποίησή της από την πλειοψηφία. Τις θετικές της προτάσεις. Όπου το κρίνει σκόπιμο.

[Και επίσης έρχεται σε επαφή με συλλογικότητες και συσπειρώσεις που ενστερνίζονται αριστερές ανανεωτικές ιδέες. Επικοινωνεί ακόμα και με τους συντρόφους του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς].

Η Ανανεωτική Πτέρυγα δεν νοιώθει «στριμωγμένη» στο κόμμα της. Δεν πρόκειται να εξαφανιστεί ή να εξωθηθεί σε κατευθύνσεις που δεν επιλέγει.

Πριν και μετά το Διαρκές Συνέδριο είμαστε παρόντες. Συνεχίζουμε στις ίδιες κατευθύνσεις.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Υπάρχουν στον ορίζοντα οι βουλευτικές εκλογές.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι δεν θα υπάρξει χειροτέρευση της ήδη προβληματικής κατάστασης.

Είναι κατανοητό ότι δεν είμαστε δεδομένοι σε οποιαδήποτε εξέλιξη. Αν για παράδειγμα εκδηλωθούν αυθαίρετες πρωτοβουλίες που ξεπερνούν ορισμένα όρια, πράγμα που απευχόμαστε.

Είναι όμως εντελώς σαφές ότι δική μας θέση και δική μας πρόθεση είναι να δώσουμε την εκλογική μάχη. Εντάσσοντας τις προσπάθειές μας στη γενικότερη διάκριση «ανανέωσης–αναδίπλωση» που εκδηλώνεται και μέσα στην Αριστερά.

Στην εκλογική μάχη θα δώσουμε τις δυνάμεις μας για την ενίσχυση του κόμματος μας.

Αλλά και για ενισχυμένη ανανεωτική παρουσία στο πολιτικό και το κοινοβουλευτικό επίπεδο.

Αγαπητοί σ. και σ.,

Είναι γεγονός ότι το κλίμα στον ΣΥΝ είναι ιδιαίτερα συγκρουσιακό. Τολμώ να πω ότι αυτό τείνει να γίνει κανόνας. Στο κόμμα υπάρχει μια αναγκαία αλλά πολύ προβληματική συγκατοίκηση.

Μας ικανοποιεί αυτή η κατάσταση; Όχι, φυσικά. Γιατί εμείς πονάμε τον ΣΥΝ, θέλουμε τον ΣΥΝ.

Γι’ αυτό ψάχνουμε λύσεις.

Αναζητώντας τα αίτια για την κατάσταση αυτή, πέρα αυτών καθαυτών των πολιτικών, έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το κύριο «οργανωτικό¨(ας πούμε ) πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι δεν λειτουργεί στο κόμμα η καταστατική δέσμευση της «ενότητας στη διαφορετικότητα». Επικρατεί η λογική της επικράτησης των μεν πάνω στους δε, πρακτικά της πλειοψηφίας στη μειοψηφία. Έχει εγκαταλειφθεί η αντίληψη για «προωθητικές συνθέσεις».

Κατά τη γνώμη μας αυτή η κατάσταση πρέπει και μπορεί να αλλάξει. Όχι πια μόνο με ευχές και εκκλήσεις για διαμόρφωση μιας άλλης κουλτούρας. Απαιτούνται μέτρα και ρυθμίσεις.

Η ανανεωτική πτέρυγα διατυπώνει σήμερα, υπεύθυνα τις προϋποθέσεις και την πρότασή της, με βασικό παραλήπτη τα κομματικά μέλη, αλλά και τους συντρόφους της πλειοψηφίας / ηγεσίας.

Προϋπόθεση 1^η:

Οφείλουμε όλοι να κατανοήσουμε ότι ο ΣΥΝ, ως ένα εγχείρημα αριστερής κομματικής συλλογικότητας στα τέλη του 20 ^ου και στις αρχές του 21 ^ου αιώνα, δεν είναι και δεν μπορεί να είναι το κλασσικό αριστερό κόμμα, όπως αυτά που διαμορφώθηκαν τον προηγούμενο αιώνα, με βασική οργανωτική αρχή, ομολογούμενη ή όχι, το δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, στο όνομα των απαιτήσεων της επερχόμενης επανάστασης και στο όνομα της μιας και αντικειμενικής αλήθειας. Αυτή εξάλλου είναι η γενικότερη τάση σε όλη την Ευρώπη και γενικότερα. Δεν νοείται υποταγή της όποιας μειοψηφίας στην όποια πλειοψηφία.

Προϋπόθεση 2^η:

Στο ΣΥΝ μας ενώνει και θα μας ενώνει ένα συνεκτικό σύνολο ιδεών, πολιτικών θέσεων και προγραμματικών προτάσεων και όχι κάποια ανύπαρκτη και μη επιθυμητή ιδεολογική ενότητα. Αυτή εξάλλου είναι η γενεσιουργός αιτία της διαμόρφωσης και συνύπαρξης μέσα στο ΣΥΝ τάσεων-ρευμάτων ιδεών, δύο βασικών (ίσως περισσότερων), με αναφορά στην παραδοσιακή, την ριζοσπαστική, την ανανεωτική ή άλλη ιδεολογική εκδοχή της Αριστεράς.

Η τρίτη είναι η βασική προϋπόθεση, για τη συνύπαρξη:

Να αναγνωρισθεί στην ουσία της η σημερινή πραγματικότητα στον ΣΥΝ. Να αναγνωρισθεί, δηλαδή, ότι στον ΣΥΝ υπάρχουν δύο βασικά ρεύματα ιδεών (αυτό της σημερινής πλειοψηφίας και αυτό που εκφράζει η Ανανεωτική Πτέρυγα). Δύο ρεύματα ιδεών που έχουν σημαντικές διαφορές, αλλά συνυπάρχουν, θέλουν να συνυπάρχουν.

Η Ανανεωτική Πτέρυγα προτείνει, για την υπέρβαση της προβληματικής σημερινής κατάστασης, να προωθηθούν και να κατοχυρωθούν και καταστατικά στην κομματική μας λειτουργία ορισμένοι νέοι, για τα ελληνικά δεδομένα, θεσμοί και διαδικασίες.

Καταθέτουμε δύο προτάσεις:

Η πρώτη είναι η εισαγωγή στη λειτουργία του κόμματος, για τις μείζονες αποφάσεις, του θεσμού της αυξημένης πλειοψηφίας. Στόχος της πρότασης είναι, εφόσον δεν θα υπάρχει η αυξημένη πλειοψηφία στη λήψη μιας απόφασης, να ενθαρρύνονται, να «υποχρεώνονται» (θα έλεγα) οι φορείς των εναλλακτικών και διαφορετικών προτάσεων να επιδιώξουν προωθητική σύνθεση, ώστε να διαμορφώνονται γι’αυτές τις μείζονες επιλογές (που δεν θα είναι πολλές, εξάλλου) μεγάλες πλειοψηφίες, αντί να αρκούμαστε σε ισχνές κα προβληματικές, πολλές φορές, πλειοψηφίες. Στην ακραία περίπτωση αδυναμίας για προωθητική σύνθεση να υπάρχει ρύθμιση – πρόβλεψη που εξασφαλίζει τον πλουραλισμό και την αποτελεσματικότητα.

Η δεύτερη πρόταση αφορά στη διαμόρφωση των πολιτικών συσχετισμών στο κόμμα, μέσα από τακτικά συνέδρια, στη βάση εναλλακτικών κατατεθειμένων κειμένων, που θα διαμορφώνουν ευνοϊκό κλίμα για διάλογο και υγιή πολιτικό ανταγωνισμό. Η καθολική ψηφοφορία των μελών στις οργανώσεις τους για τα κατατεθειμένα κείμενα θα καταγράφει αυθεντικά τον πολιτικό συσχετισμό για το επόμενο διάστημα, χωρίς συνεχείς τριβές και καταγραφές.

Αυτές είναι οι προτάσεις μας προς το κόμμα, την πλειοψηφία , τον ευρύτερο χώρο. Μαζί και με άλλες συμβολές φιλοδοξούν να ξεπεράσουν αγκυλώσεις και στερεότυπα. Για να επαναφέρουμε τον ουσιαστικό πολιτικό διάλογο στις οργανώσεις και στα όργανα, στη θέση άγονων και απολίτικων αντιπαραθέσεων.

Για να εκφράζονται, με το βάρος της η κάθε μια, όλες οι απόψεις, στις αποφάσεις και τις επιλογές του κόμματος.

Για ένα κόμμα πλουραλιστικό και δημοκρατικό.

Της σύνθεσης και της μέγιστης αποτελεσματικότητας.

Βούληση απαιτείται. Και τόλμη. Από όλους. Γιατί μας αφορά όλους και όλες στον ΣΥΝ. Αλλά και σαν Αριστερά γενικότερα.

Αγαπητοί σύντροφοι και συντρόφισσες,

Φίλες και φίλοι,

Κάναμε τις εκτιμήσεις μας. Επισημάναμε κινδύνους. Υποδείξαμε δυνατότητες και διεξόδους.

Δεν γνωρίζουμε πόσο θα εισακουσθούμε. Εμείς το ευχόμαστε.

Σε κάθε πάντως περίπτωση ο κόσμος της ανανέωσης, μέσα κι έξω από τον ΣΥΝ, η Ανανεωτική Πτέρυγα του ΣΥΝ, θα συνεχίσουμε.

Γιατί η περιπέτεια της ανανεωτικής αριστεράς είναι διαρκής. Κι εμείς νοιώθουμε περηφάνεια γιατί ανήκουμε σ’αυτό το ανανεωτικό ρεύμα «που γεννήθηκε επώδυνα…και προχώρησε με σκληρές συγκρούσεις και αλλεπάλληλα κύματα για να διαμορφώσει τις αξίες και την πολιτική του ταυτότητα».

Θα υπερασπιστούμε και θα ενισχύσουμε, κάθε μέρα και στην προσεχή εκλογική αναμέτρηση την ανανεωτική. Τη δικιά μας Αριστερά.

Γιατί «…οι παλαιοί, οι νεώτεροι και οι νεότατοι της ανανεωτικής Αριστεράς έχουμε να ανανεώσουμε τη μεγάλη Υπόθεση και την μεγάλη Υπόσχεση.

Σας ευχαριστώ πολύ

Πριν από 16 μήνες, μετά τον αποκλεισμό του Μιχ. Παπαγιαννάκη, στον ίδιο αυτό χώρο του «Τιτάνια», βρισκόμασταν οι ίδιοι περίπου άνθρωποι της Ανανεωτικής Αριστεράς, αν και σήμερα είμαστε περισσότεροι, περισσότερο ενωμένοι και, ελπίζω, με περισσότερο σαφές πολιτικό σχέδιο.

Ήμουνα και τότε ομιλητής και έλεγα πως «Ο Μιχ. Παπαγιαννάκης δεν είναι ένα τυχαίο πρόσωπο. Συνδέεται απόλυτα με τη μια ψυχή του κόμματος, αυτή της Ανανεωτικής Αριστεράς, που απεχθάνεται τον εθνικολαϊκισμό. Ο επικίνδυνα μειωτικός τρόπος συμπεριφοράς προς τον Μιχ. Παπαγιαννάκη είναι επικίνδυνα μειωτικός τρόπος συμπεριφοράς προς όλη αυτή την ψυχή του κόμματος, είναι επικίνδυνα μειωτικός τρόπος προς όλο το εγχείρημα του ΣΥΝ».

Πριν από 16 ημέρες, μετά την εξώθηση ουσιαστικά εκτός ψηφοδελτίων του Ν. Κωνσταντόπουλου, είχα άρθρο στην «Κυριακάτικη ΑΥΓΗ» με τίτλο «Ανθ’ ημών ο Γουλιμής», όπου έγραφα ότι «Ο Ν. Κωνσταντόπουλος, έχοντας διατελέσει για 11 χρόνια Πρόεδρος του ΣΥΝ, δήλωσε ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις βουλευτικές εκλογές. Η δήλωση αυτή και ο “αποχαιρετισμός” του Προέδρου Αλ. Αλαβάνου μου θύμισαν τη γνωστή ιστορία της αποχώρησης από την πολιτική του Χ. Τρικούπη, χωρίς βεβαίως τα γεγονότα να είναι του ιδίου μεγέθους. Το 1895, ο Χ. Τρικούπης, έχοντας διατελέσει για 11 χρόνια Πρωθυπουργός, ηττάται στις εκλογές και δεν εκλέγεται βουλευτής. Αντ’ αυτού εκλέγεται κάποιος Γουλιμής. Ο Χ. Τρικούπης, δηλώνοντας το γνωστό “Ανθ’ ημών ο Γουλιμής” αποσύρεται από την πολιτική.

Τι κοινό στοιχείο, έχουν από πίσω τους τα δύο αυτά περιστατικά, του αποκλεισμού του Μιχ.Παπαγιαννάκη από τις δημοτικές εκλογές και της εξώθησης εκτός βουλευτικών ψηφοδελτίων του Ν. Κωνσταντόπουλου ;

Πριν από μια βδομάδα διάβασα στην «Κυριακάτικη ΑΥΓΗ» συνέντευξη του Αλ. Αλαβάνου. Η βασική της ιδέα, που τόνιζε και η «ΑΥΓΗ», ήταν ότι «ο μεγάλος αντίπαλος του ΣΥΝ είναι η Κουμουνδούρου». Δηλαδή; Τι σημαίνει Κουμουνδούρου; Προφανώς σημαίνει τα στελέχη του ΣΥΝ. Για να ξαναδιαβάσουμε, λοιπόν, πληρέστερα τη δήλωση του Αλ. Αλαβάνου: «Ο μεγάλος αντίπαλος του ΣΥΝ είναι τα στελέχη του».

Φοβάμαι πως τα δύο αυτά περιστατικά, του αποκλεισμού του Μιχ. Παπαγιαννάκη και της εξώθησης εκτός ψηφοδελτίων του Ν. Κωνσταντόπουλου, μαζί με τη δήλωση του Αλ. Αλαβάνου κατά των στελεχών του ΣΥΝ, συγκροτούν μια αντίληψη της ηγεσίας του ΣΥΝ, που έχει στοιχεία επιδίωξης προσωπικού κόμματος. Μια αντίληψη για προσωπικό κόμμα είναι έξω από τις παραδόσεις του ΣΥΝ και έξω από τις ευρωπαϊκές παραδόσεις περί κομμάτων. Η αντίληψη για προσωπικό κόμμα μαζί με τα στοιχεία αριστερής δημαγωγίας που δυστυχώς υπάρχουν πια στην πολιτική του ΣΥΝ (και που συμβαδίζουν συχνά με διευκόλυνση της δεξιάς), αλλά και μαζί με τους διθυράμβους στη νεολαία, συνιστούν ως έναν βαθμό λαϊκισμό, ανδρεοπαπανδρεϊκής θα έλεγα έμπνευσης.

Θέλω εδώ να θυμίσω ότι το ΠΑΣΟΚ της αρχικής περιόδου είχε δύο ψυχές, μία του ΠΑΚ και μία της Δημοκρατικής Άμυνας, και μετετράπη σε προσωπικό κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου, με τη διαγραφή των στελεχών της μιας ψυχής, δηλαδή της Δημοκρατικής Άμυνας.

Έχουμε όλοι μας μια γενετική απέχθεια προς το λαϊκισμό. Παρόλα αυτά ο λαϊκισμός απέκτησε τότε οπαδούς. Μπορεί και σήμερα; Νομίζω πως εκτός από τη διαφορά μεγέθους των προσώπων, υπάρχει και η διαφορά εποχής, που δεν το επιτρέπει. Και κυρίως δεν το επιτρέπει στο δικό μας χώρο, στο δικό μας κόσμο. Μπορεί ίσως στον κόσμο του ΚΚΕ και του ΛΑΟΣ. Παρόλα αυτά, μία αντίληψη που έχει στοιχεία λαϊκισμού επιχειρείται και στον ΣΥΝ. Μπορούμε έτσι βάσιμα να υποθέσουμε ότι αφού ο λαϊκισμός δεν έχει πέραση στον χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς, ότι υπάρχει πρόθεση για αλλαγή του χώρου, του κοινού δηλαδή που απευθύνεται ο ΣΥΝ. Από τον κόσμο της Ανανεωτικής Αριστεράς, προς κάποιο άλλο, σχετικά ασαφές κοινό, ευεπίφορο προς το λαϊκισμό (βλ. άλλωστε και ομιλία του Αλ. Αλαβάνου στην τελευταία συνεδρίαση της ΚΠΕ, όπου ανέπτυξε την άποψή του για «μετασχηματισμό» του ΣΥΝ). Για την εξυπηρέτηση ενός τέτοιου σχεδίου «μετασχηματισμού» του ΣΥΝ και αλλαγής του χώρου στον οποίον απευθύνεται, είναι αναγκαία και η εξώθηση προς τα έξω στελεχών που εκφράζουν την Ανανεωτική Αριστερά, η αλλαγή δηλαδή των εσωτερικών συσχετισμών στον ΣΥΝ. Να γιατί ο αποκλεισμός του Μιχ. Παπαγιαννάκη και η εξώθηση εκτός ψηφοδελτίων του Ν. Κωνσταντόπουλου. Ένα τέτοιο σχέδιο είναι επικίνδυνο για τον ΣΥΝ. Εκτός των άλλων, η απώθηση του σκληρού πυρήνα των ψηφοφόρων του ΣΥΝ, που είναι οι ψηφοφόροι της Ανανεωτικής Αριστεράς και η διεκδίκηση μονομερώς ενός άλλου κοινού, δεν φτάνει για να μπει ο ΣΥΝ στη Βουλή.

Όμως, εκτός από το σχέδιο επιδίωξης προσωπικού κόμματος με λαϊκιστικά χαρακτηριστικά, στο μπλοκ της πλειοψηφίας της ΚΠΕ, συνυπάρχουν δυο ακόμη κέντρα σχεδιασμού. Το ένα προσβλέπει σε σχέσεις με το ΚΚΕ. Παρά το γεγονός πως ένα τέτοιο σχέδιο δεν ευνοείται από την ίδια τη στάση του ΚΚΕ, νομίζω πως έχει τη μεγαλύτερη βαρύτητα στην πλειοψηφία. Το άλλο κέντρο σχεδιασμού προσβλέπει προς τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., δηλαδή προς χαρακτηριστικά προσιδιάζοντα προς αυτό που ονομάστηκε εξωκοινοβουλευτική Αριστερά. Σήμερα είναι στην επιφάνεια, λόγω πολιτικής συγκυρίας, αλλά και προεκλογικών σχεδιασμών.

Τα δύο αυτά κέντρα, προς το ΚΚΕ και τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ενώ και αυτά έχουν στοιχεία λαϊκιστικής δημαγωγίας, επιπλέον έχουν και την αντίληψη της διευκόλυνσης της Νέας Δημοκρατίας στην αντιπαλότητά της με το ΠΑΣΟΚ. Κάτι που, ως γνωστόν, χαρακτηρίζει ιδιαίτερα το ΚΚΕ. Κοινά στοιχεία και των τριών κέντρων σχεδιασμού, που υπάρχουν στην πλειοψηφία της ΚΠΕ, είναι τα ως ένα βαθμό συντηρητικά χαρακτηριστικά και η λαϊκιστική δημαγωγία, καθώς και η αντίθεση με την Ανανεωτική Πτέρυγα του κόμματος, και κυρίως η περιορισμένη αποδοχή (όχι βεβαίως η άρνηση), βασικών εννοιών της Ανανεωτικής Αριστεράς, που είναι ο ρόλος της Ευρώπης (και ο συναφής αντιεθνικισμός), ο ρόλος της δημοκρατίας και ο ρόλος των μεταρρυθμίσεων, που αυτά αποτελούν το πεδίο μιας στρατηγικής μετάβασης στο σοσιαλισμό. Η περιορισμένη αποδοχή αυτών των εννοιών από το Αριστερό Ρεύμα είναι ίσως το κρισιμότερο πολιτικό πρόβλημα του ΣΥΝ, που επιδρά αρνητικά σε όλες τις πλευρές της πολιτικής μας.

Στην ιστορία της Αριστεράς υπήρξαν ουσιαστικά δύο ολοκληρωμένες στρατηγικές για τη μετάβαση στον σοσιαλισμό, εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους. Η μία στρατηγική ήταν του Λενινισμού, όπου ουσιαστικά μία μειοψηφία καταλάμβανε την εξουσία, με όλα τα συνεπαγόμενα, τα οποία δυστυχώς τα γνωρίσαμε. Ευτυχώς μας τελείωσε. Δεν έχει οπαδούς, παρά μόνο σε μικρές ομάδες. Η άλλη στρατηγική είναι του δημοκρατικού δρόμου, όπου αναδεικνύει τη δημοκρατία ως πεδίο μετάβασης στον σοσιαλισμό, μέσω μεταρρυθμίσεων, ταυτίζοντας τις έννοιες σοσιαλισμού και δημοκρατίας. Πολιτικό υποκείμενο αυτής της μετάβασης είναι ένας νέος συνασπισμός κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία, δηλαδή ένα πληθυντικό υποκείμενο. Ευνοϊκός χώρος για αυτή τη μετάβαση, η Ευρώπη.

Προφανώς, η πλευρά του Αριστερού Ρεύματος δεν έχει σχέση με τον Λενινισμό. Η περιορισμένη όμως αποδοχή (και ξαναλέω, όχι η άρνηση) του ρόλου των μεταρρυθμίσεων, της δημοκρατίας και της Ευρώπης, τους οδηγεί σε αμηχανία απέναντι στο ζήτημα του νέου συνασπισμού κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, της νέας πλειοψηφίας. Ποιοι συγκροτούν αυτή την πλειοψηφία; Δοκιμάζουν να απαντήσουν στο ζήτημα αυτό με την ενότητα της Αριστεράς. Και άρα, ο ΣΥΝ, άντε και το ΚΚΕ, πρέπει να γίνουν πλειοψηφία στην ελληνική κοινωνία. Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι. Έτσι, το μόνο που μένει να κάνει η Αριστερά, αφού δεν κάνει ούτε επανάσταση ούτε μεταρρυθμίσεις, είναι να καταγγέλλει. Αυτό είναι και το πολιτικό πεδίο της σύμπτωσης με τις δυνάμεις του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ (και κατ΄ επέκταση με το ΚΚΕ).

Να γιατί όλη η πλειοψηφία, παρά τους διαφορετικούς σχεδιασμούς που υπάρχουν σ΄ αυτήν, υπερψήφισε στην ΚΠΕ τη διακήρυξη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ένα κείμενο δηλαδή που έχει μικρή σχέση με τις ιδέες και τις πολιτικές της Ανανεωτικής Αριστεράς.

Και εδώ, είναι χρήσιμη μια μικρή ιστορία, που δείχνει τις διαφορές ιδεών μέσα στον ΣΥΝ, τις αμφίθυμες απόψεις του Αριστερού Ρεύματος αλλά και το ρόλο της Ανανεωτικής Πτέρυγας.

Στην Π.Γ. και την ΚΠΕ ήρθαν κατά σειρά τρία σχέδια διακήρυξης, που όλα διαδοχικά συναντούσαν την σοβαρή κριτική της Ανανεωτικής Πτέρυγας (και δημόσια) και όλα, και το πρώτο και το δεύτερο και το τρίτο υπερψηφίστηκαν από την πλειοψηφία. Τώρα φτιάχνεται το τέταρτο. Δεν είναι αρνητική μια τέτοια εξέλιξη, αλλά ας τα δούμε επί της ουσίας.

Στα τρία πρώτα σχέδια, αντί του Σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία, υπήρχε η Οκτωβριανή Επανάσταση και απουσίαζε η κατηγορηματική απόρριψη του σοβιετικού μοντέλου. Αυτή η θέση υπερψηφίστηκε και τις τρεις φορές. Διαφωνήσαμε κατηγορηματικά, με αποτέλεσμα να διορθωθεί μάλλον στο τέταρτο σχέδιο.

Στα πρώτα σχέδια απουσίαζε πλήρως η κριτική στο ΚΚΕ. Και υπερψηφίστηκε κι αυτό. Τονίσαμε την ανάγκη κριτικής στο ΚΚΕ για την εμμονή του στα δόγματα του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και για λογικές εθνικής αναδίπλωσης, όπως έχουμε εκτιμήσει στα συνέδρια του ΣΥΝ. Τελικά μπήκε απλώς ο αντιενωτικός ρόλος του ΚΚΕ.

Στα πρώτα σχέδια απουσίαζε πλήρως η Οικολογία. Και υπερψηφίστηκε κι αυτό. Τονίσαμε τη σημασία της, έτσι μπήκε απλώς ο όρος αρχικά, για να μπει και κάποιο περιεχόμενο στο τέλος.

Πιο άκαμπτη είναι η αντιμετώπιση της Ευρώπης. Όλα τα σχέδια διακρίνονται από αντιευρωπαισμό. Και υπερψηφίστηκαν. Τονίσαμε το γεγονός ότι όλα τα συνέδρια του ΣΥΝ περιγράφουν τους στόχους μας για πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης και για υπεράσπιση του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Τελικά, στο τελευταίο σχέδιο μπαίνει κάποια διατύπωση ουδέτερη, ότι δηλαδή «οι διαδικασίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν μπορούν παρά να αφορούν την Αριστερά». Προφανώς την αφορούν, αλλά είμαστε υπέρ ή κατά της ενοποίησης;

Αυτό που δεν άλλαξε σε όλα τα σχέδια της διακήρυξης μέχρι και το τελικό, είναι μια συνολική και διαχεόμενη σε όλο το κείμενο αντίληψη, που αντιλαμβάνεται την Αριστερά ως μια ομάδα απλώς διαμαρτυρίας, που δεν ενδιαφέρεται για αλλαγές, μεταρρυθμίσεις, διαρθρωτικές αλλαγές, κυβερνήσεις, που όλα αυτά τα θεωρεί μη εφικτά, δεν ενδιαφέρεται δηλαδή για την πραγματική ζωή των ανθρώπων, για την επίγεια ζωή μας, αλλά για κάποιο παράδεισο σοσιαλιστικό, σε κάποια μέλλουσα ζωή, του οποίου αναμένει την «έλευση», όπως με θεολογικούς όρους αναφέρει. Αυτός ο σοσιαλισμός, ο μέγιστος δηλαδή στόχος της διακήρυξης είναι εφικτός, σε αντίθεση με τις μεταρρυθμίσεις που είναι ανέφικτες. Πως γίνεται αυτό, δεν ξέρω. Μόνο που δεν μας λέει πως θα τον κατακτήσουμε, έξω από το έδαφος των μεταρρυθμίσεων, της δημοκρατίας και της Ευρώπης καθώς και του ρόλου μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας.

Συναφώς με αυτά, η διακήρυξη, μέχρι του τελικού σχεδίου, αντιλαμβάνεται μονοκομματικά μάλλον το μέλλον της πολιτικής, αφού θέτει ως βασικό στόχο της Αριστεράς την πλήρη αποδέσμευση της λαϊκής βάσης των άλλων κομμάτων και την ένταξη σε εμάς. Που σημαίνει ότι ο ΣΥΝ, άντε και το ΚΚΕ μαζί, θα έχουν 100%. Βοήθειά μας!

Συνολικά η διακήρυξη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. περιγράφει μια Αριστερά, που όπως το ΚΚΕ και οι μικρές ομάδες της Αριστεράς καταγγέλλουν το σύστημα, αλλά είναι ακίνδυνες γι’ αυτό, αφού αντί της πραγματικής πολιτικής επιλέγουν τη φυγή προς το πουθενά.

Γιατί επιμένω τόσο στο ζήτημα της πολιτικής ουσίας και του πολιτικού προφίλ του ΣΥΝ και του όποιου εκλογικού σχήματος; Γιατί, περισσότερο και από το ίδιο το ζήτημα του εκλογικού σχήματος, της φόρμας δηλαδή, η ίδια η πολιτική ουσία, δηλαδή η πολιτική, καθορίζει τον ρόλο μας.

Πιο συγκεκριμένα:

1. Το πολιτικό μας προφίλ καθορίζει τον χώρο που δοκιμάζουμε να καταλάβουμε στην πολιτική και εκλογική γεωγραφία της χώρας. Από το πολιτικό μας προφίλ εξαρτάται το τι ψηφοφόρους ελκύουμε. Έλεγα και νωρίτερα πως η απόπειρα απομάκρυνσης από τον κόσμο της Ανανεωτικής Αριστεράς, από τον βασικό δηλαδή πυρήνα των ψηφοφόρων μας και η απεύθυνση μονομερώς σε κάποιο άλλο ασαφές ακροατήριο, δεν φτάνει για να μπει ο ΣΥΝ στη Βουλή.

2. Η απεύθυνση προς την κοινωνία με ένα άλλο πολιτικό προφίλ με στοιχεία λαϊκισμού, θα έχει ταυτόχρονα αλλοιώσει φυσιογνωμικά τον ΣΥΝ, αφού ο ΣΥΝ δεν είναι κάτι άλλο από την πολιτική του. Αυτό ορισμένους ίσως να μην τους ενοχλεί και πολύ, όμως εμείς θεωρούμε ότι η επιλογή ιδεών και πολιτικής, δεν μπορεί να έχει σχέση με «σημαίες ευκαιρίας», ακόμη και αν πρόκειται για καλή «ευκαιρία».

3. Ένα πολιτικό προφίλ απλώς διαμαρτυρίας αδυνατεί να επέμβει στην πολιτική σκηνή δοκιμάζοντας να την αλλάξει. Δεν φτάνει να καταγγέλλεις τη Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και το δικομματισμό. Το ΚΚΕ, που το κάνει αυτό με μεγαλύτερη συνέπεια, είναι ένα ακίνδυνο κόμμα, ένα κόμμα στο πλάι της πολιτικής. Ο ρόλος της Αριστεράς, και πιο συγκεκριμένα του ΣΥΝ, είναι η αλλαγή των πολιτικών υπέρ του λαού. Όχι στη μέλλουσα ζωή, αλλά στην επίγεια.

Τα τρία αυτά ζητήματα, που έχουν σχέση με τις πολιτικές που επιλέγουμε και το πολιτικό μας προφίλ, δηλαδή το τι ψηφοφόρους ελκύουν οι πολιτικές, το αν αλλοιώνουν φυσιογνωμικά τον ΣΥΝ και το αν μπορούν να επέμβουν στην πολιτική σκηνή, μορφοποιούνται συνολικά, δηλαδή παίρνουν φόρμα και συμβολοποιούνται με το σχήμα του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. Υπό αυτήν την έννοια, των λόγων που αναλύσαμε, το σχήμα αυτό και με αυτήν την πολιτική που επιλέγει δεν είναι το κατάλληλο. Δεν ελκύει τους ψηφοφόρους που θέλουμε, αλλοιώνει φυσιογνωμικά τον ΣΥΝ και αδυνατεί να επέμβει στην πολιτική σκηνή. Θα προσθέσουμε, δυστυχώς, και τους κινδύνους ρευστοποίησης του ΣΥΝ, ως συνέπεια αντιλήψεων και πρακτικών ορισμένων, εντός και κυρίως εκτός του ΣΥΝ.

Απέναντι στα πολιτικά ζητήματα παρουσιάσαμε, ως Ανανεωτική Πτέρυγα του ΣΥΝ, μια συνολική πρόταση.

Το πολιτικό τοπίο δίνει μεγάλες δυνατότητες στο ΣΥΝ να αναπτύξει ένα εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο, που θα επιχειρούσε να τον φέρει στην ηγεμονία της αντιπαράθεσης με το πολιτικό σχέδιο μιας επιθετικά νεοφιλελεύθερης και αυταρχικής Δεξιάς, στην προοπτικής μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας και μιας εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης, όταν θα υπάρχουν οι προϋποθέσεις. Αυτό που χρειάζεται ο ΣΥΝ δεν είναι ένας καταγγελτικός λόγος, που είναι εύκολος αλλά δεν πείθει, αλλά η ικανότητα για προοδευτικές πολιτικές που απαντούν στα πραγματικά και δύσκολα προβλήματα του σήμερα και αφορούν τις πραγματικές ζωές των ανθρώπων. Η πολιτική αναξιοπιστία του ΠΑΣΟΚ αφήνει ελεύθερο ένα μεγάλο πεδίο. Έτσι θα μπορούσαμε να ακουγόμαστε στον προοδευτικό κόσμο, που μάλλον είναι πλειοψηφικός στην ελληνική κοινωνία. Αυτές οι πολιτικές οδηγούν σε πραγματική σύγκρουση με το σχέδιο της Δεξιάς και σε πραγματική πίεση προς το ΠΑΣΟΚ. Οι γενικόλογες καταγγελίες «περί δικομματισμού» είναι ευχολόγια, που διευκολύνουν τη Ν.Δ., είναι ακίνδυνα για το ΠΑΣΟΚ και είναι ανώδυνα για το δικομματισμό, αφού δεν μπορούν να τον ανατρέψουν. Ένα τέτοιο εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο του ΣΥΝ δοκιμάζει να αλλάξει την πολιτική σκηνή και σε κάθε περίπτωση μας επιτρέπει να απευθυνθούμε πειστικά προς ένα μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων. Χρειάζεται, βεβαίως, και ένα εκλογικό σχήμα που να ανταποκρίνεται σε αυτό το πολιτικό σχέδιο.

Το πολιτικό και εκλογικό σχέδιο της πλειοψηφίας αδυνατεί να επέμβει σε όλα αυτά τα ζητήματα. Αδυνατεί να οδηγήσει τον ΣΥΝ σε μία ηγεμονική πολιτική παρουσία και προς τις εκλογές, αναδεικνύοντάς τον στην κατ΄ εξοχήν μεταρρυθμιστική δύναμη της ελληνικής κοινωνίας.

Και τώρα τι γίνεται;

Έχουμε κατακτήσει την ενότητα της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ. Να τη διαφυλάξουμε και να την εμβαθύνουμε. Να συμβάλουμε δημιουργικά στην κοινή λειτουργία του ΣΥΝ, αλλά να έχουμε και αυτοτελή λειτουργία της Ανανεωτικής Πτέρυγας.

Έχουμε ένα ιδεολογικο-πολιτικό πλαίσιο. Χρειάζεται να μετατραπεί σε πολιτικό σχέδιο για τα προβλήματα της χώρας, που θα βοηθήσει τον ΣΥΝ σε μία ηγεμονική πολιτική παρουσία. Όμως, εκτός από την κοινή πολιτική παρουσία του ΣΥΝ, να έχουμε και αυτοτελή πολιτική παρουσία της Ανανεωτικής Πτέρυγας.

Η δημιουργική συνύπαρξη των δύο πολιτικών ρευμάτων του ΣΥΝ είναι απολύτως αναγκαία για την ύπαρξη και την αναζωογόνησή του. Όμως προφανώς η αναγκαιότητα του άλλου, αφορά και τις δύο πλευρές.

Τελειώνοντας θα σημειώσω, ότι η Ανανεωτική Αριστερά, εκτός από το να έχει μια μεγάλη ιστορία, είναι ταυτόχρονα δραματικά αναγκαία για το παρόν και το μέλλον. Ανήκουμε σ΄ αυτήν, ανήκουμε στον ΣΥΝ, γιατί θεωρούμε ότι οι ιδέες για το ρόλο της Ευρώπης, το ρόλο της δημοκρατίας και το ρόλο των μεταρρυθμίσεων, είναι δραματικά αναγκαίες

Έχουμε ήδη μπει σε μια κρίσιμη φάση των πολιτικών εξελίξεων. Το άρωμα των εκλογών έχει ήδη μυρίσει. Η νεοφιλελεύθερη επίθεση της ΝΔ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ενώ η στρατηγική αμηχανία του ΠΑΣΟΚ δημιουργεί ένα σοβαρό αδιέξοδο στο δικομματικό παιχνίδι. Βρισκόμαστε σε μια δύσκολη περίοδο όμως και για το ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ. Για μια ακόμη φορά βρισκόμαστε μπροστά σε επιλογές που προωθούν διχασμούς και τραυματίζουν την κοινή μας πορεία. Η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά τη σημερινή πλειοψηφία που με αφορμή την ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε θέματα που βλάπτουν τη φυσιογνωμία του κόμματος και κατά τη γνώμη μας δυσκολεύουν να αξιοποιηθεί το ευνοϊκό κλίμα υπέρ του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ για μια στέρεη ανοδική πορεία.

Φίλες και φίλοι,

Στο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ συνυπάρχουν δύο πολιτικά ρεύματα. Είναι γνωστό πια σε όλους. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Πρόκειται για τη δύναμη αυτού του χώρου, για την πραγματική του σύνθεση.

Είναι το δεδομένο και πιθανώς η αντίφασή του.

Αυτή όμως είναι η εικόνα που προκύπτει μέσα από τη βασανιστική πορεία της Αριστεράς, τις ιστορικές της διαδρομές, τις διεργασίες μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Αυτά τα δύο βασικά πολιτικά ρεύματα πρέπει να συνυπάρξουν και να προωθήσουν ένα αξιόπιστο πολιτικό σχέδιο για τη διέξοδο από την κρίση στη χώρα μας.

Υπάρχει πλειοψηφία στον ΣΥΝ; Προφανώς υπάρχει και μπορεί να προωθεί τις θέσεις της. Μέχρι εκεί όμως που δεν παραβιάζει το κοινό μας συμβόλαιο.

Αυτή η κρίση που πρόκυψε στο κόμμα δεν οφείλεται στην ανανεωτική πτέρυγα. Οφείλεται δυστυχώς σε όσους δεν συνυπολογίζουν στα σοβαρά τον πολυτασικό χαρακτήρα του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, σε όσους αγνοούν τις δικαιολογημένες ενστάσεις σε επιλογές που ωθούν τον ΣΥΝ στο χώρο της τριτοδιεθνιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς.

Με αφορμή το διαρκές συνέδριο, είναι ώρα να ανοίξει μία σοβαρή συζήτηση για τις επιλογές, τις πολιτικές εξελίξεις, τους στρατηγικούς μας στόχους

Από την πλευρά μας, θέτουμε 5 κρίσιμα ζητήματα:

1. Επιμένουμε στο στόχο για την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης.

Ο αριστερός Ευρωπαϊσμός αποτελεί μια στρατηγική κατεύθυνση. Είμαστε ευχαριστημένοι από τη σημερινή κατάσταση στην ΕΕ; προφανώς όχι! Αυτή η διαπίστωση δεν μπορεί όμως να οδηγεί σε μια μηδενιστική εκτίμηση των εξελίξεων. Παρακολουθώντας ορισμένες αναλύσεις μέσα και κυρίως έξω από το κόμμα, στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, η περιγραφή της ΕΕ γίνεται με τόσο γκρίζα και μελανά χρώματα ώστε για κάθε λογικό άνθρωπο είναι περίπου αυτονόητη η επιλογή της εξόδου. Δεν γράφεται, αλλά εννοείται. Δε διατυπώνεται ανοιχτά, αλλά συνάγεται από την όλη ανάλυση. Η Ανανεωτική Αριστερά από τις αρχές της δεκαετίας του 80 είχε διατυπώσει την εκτίμηση ότι η ΕΕ είναι ένα προνομιακό πεδίο ταξικών αγώνων. Μέσα στη συγκρότησή της υπάρχουν θετικές και αρνητικές πλευρές. Ποιος δεν βλέπει τις προωθημένες θέσεις της ΕΕ στα περιβαλλοντικά θέματα; Ποιος δεν βλέπει τις προωθημένες ρυθμίσεις για τη θέση των γυναικών; Ποιος δεν βλέπει τις προωθημένες θέσεις για τα ατομικά δικαιώματα; Υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο;

Ακόμα και το κράτος πρόνοιας στην Ευρώπη δεν ευδοκίμησε παρά τις λυσσαλέες προσπάθειες νεοφιλελεύθερων κύκλων να το καταστρέψουν;

Αλλά δεν είναι και μερικοί από αυτούς που σήμερα υπερασπίζονται το κοινωνικό κράτος ενάντια στην αποδιάρθρωσή του, οι ίδιοι που στις προηγούμενες δεκαετίες το χαρακτήριζαν ταξικό συμβιβασμό και έθεταν πιο μαξιμαλιστικούς αντικαπιταλιστικούς στόχους;

Είναι προφανές ότι η Ευρώπη δεν πάει καλά. Η ισχυροποίηση των δυνάμεων του νεοφιλελευθερισμού, η συντηρητική αναδίπλωση της σοσιαλδημοκρατίας, συνιστούν μια δύσκολη πραγματικότητα. Απέναντι σε αυτή την εικόνα, το αίτημα πρέπει να είναι «λιγότερη Ευρώπη» ή «περισσότερη Ευρώπη»; Ισχυριζόμαστε ότι η πολιτική ενοποίηση με τους αναγκαίους συμβιβασμούς μακροπρόθεσμα ευνοεί τις προοδευτικές δυνάμεις. Διαμορφώνει τις δυνατότητες για ένα διεθνές κέντρο ανεξάρτητο από τα επιθετικά σχέδια των ΗΠΑ, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια ευρύτερη δομή πιο κοντά στις κοινές κοινωνικές κατακτήσεις.

Αυτοί που θέλουν λιγότερη Ευρώπη είναι πρώτα και κύρια οι δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού που δεν ενοχλούνται στο να παραμείνει η ΕΕ μια οικονομική ζώνη ελεύθερης αγοράς. Αλλά και σε όσους επιδιώκουν να συγκροτήσουν τις δομές της Ένωσης με την απόλυτη κυριαρχία των ιδεών της δεξιάς πολιτικής οφείλουμε να αντιτάξουμε ένα εναλλακτικό σχέδιο υπέρ των εργαζομένων, υπέρ της οικολογίας, υπέρ της Ειρήνης. Η σκέτη άρνηση δεν προσφέρει τίποτα. Με δύο λόγια: το παιχνίδι της ηγεμονίας στην ΕΕ δεν έχει κριθεί οριστικά. Σε αυτή τη φάση το πάνω χέρι το έχουν οι συντηρητικές δυνάμεις. Οφείλουμε να αγωνιστούμε για άλλους συσχετισμούς και για προοδευτικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Ο αγώνας αυτός θέλει επιμονή και συμμαχίες. Η ρητορική μιας εύκολης, ανέξοδης κριτικής, δεν προσθέτει επιτυχίες στον αγώνα. Μόνο λόγια και συνθήματα.

Ο ΣΥΝ με σταθερό τρόπο πρέπει να εκφράζει τις θέσεις του αριστερού Ευρωπαϊσμού. Σε αντιπαράθεση με τον εφησυχασμό του ΠΑΣΟΚ, σε αντιπαράθεση με τον άγονο ευρωαρνητισμό του ΚΚΕ και της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς.

2. Επιμένουμε σε ένα σύγχρονο και διακριτό πρόσωπο του ΣΥΝ στην κοινωνία.

Η οικολογική διάσταση δεν είναι μια απλή πρόσθετη διατύπωση στον τίτλο του. Οφείλει να είναι μια συνολική στάση που επαναπροσδιορίζει την ίδια τη φυσιογνωμία και τις ιδεολογικές συντεταγμένες της Αριστεράς.

Η Οικολογία είναι μια ολιστική θεώρηση η οποία διαπερνά το σύνολο των πολιτικών θέσεων ενός μοντέρνου κόμματος. Αφορά όχι μόνο τη σχέση με τη φύση, αλλά τις βασικές επιλογές για την οικονομία και το ρόλο του κράτους. Αφορά το μοντέλο της ανάπτυξης, τις προτεραιότητες, τις τομές που πρέπει να προωθηθούν.

Ο ΣΥΝ, παρά τα αρχικά του βήματα, φαίνεται ανίκανος να προχωρήσει στη στρατηγική για μια Πράσινη Αριστερά. Ακόμα και η αντικαπιταλιστική συνείδηση γίνεται πιο πειστική μέσα από τα ζητήματα της υπεράσπισης του περιβάλλοντος και όχι μόνο μέσα από μια γενική ανάλυση για τα ταξικά συμφέροντα.

Στο χώρο μας, στο χώρο της Αριστεράς είναι γνωστό ότι συσσωρεύτηκαν μαζί με τις αρνητικές επιπτώσεις του καπιταλισμού πάνω στη φύση και οι τραγικές αποτυχίες του υπαρκτού σοσιαλισμού. Η σύγκλιση και των δύο αυτών συστημάτων με αιχμή τον άγονο παραγωγισμό, οδηγεί στην προτεραιότητα να ενσωματώσει η σύγχρονη Αριστερά τις νέες αναλύσεις που πρώτα τα πράσινα κινήματα και τα πράσινα κόμματα έθεσαν για την αειφόρο ανάπτυξη, για την κριτική στον καταναλωτισμό, για την πράσινη οικονομία. Οποιαδήποτε αλαζονεία της Αριστεράς σε μια τέτοια οπτική, οποιαδήποτε δογματική βεβαιότητά της ότι ο λόγος της εξ αντικειμένου περιλαμβάνει τον οικολογικό προσανατολισμό, μόνο τους αφελείς μπορεί να πείσει.

Η προσπάθεια επομένως είναι να διαμορφώσει ο ΣΥΝ μια νέα ατζέντα με αιχμή τα θέματα της οικολογίας, με την ανάδειξή τους σε θέματα της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Θα έλεγα ότι μια τέτοια κατεύθυνση έπρεπε να αποτελεί το βασικό στοιχείο για τη συγκρότηση και τη φυσιογνωμία της νεολαίας του κόμματος. Ας το σκεφτούμε όλοι…

3. Επιμένουμε στην εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης της χώρας.

Το ερώτημα που θέτουμε, είναι καθοριστικό: Οι πολιτικές εξελίξεις μας είναι αδιάφορες; Ο στόχος για την ανασυγκρότηση της Αριστεράς είναι άσχετος από τη διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων για το μέλλον του τόπου; Το λέμε καθαρά:

Ο ΣΥΝ πρέπει να έχει σαφή πολιτική πρόταση, την εναλλακτική πρόταση για μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία. Γύρω από αυτή την προοπτική πρέπει να πείσει τους πολίτες, να οικοδομήσει κοινωνικές συμμαχίες, να προκαλέσει θετικές ανακατατάξεις στα άλλα κόμματα. Γύρω από αυτή την προοπτική πρέπει να αγωνιστεί για να ξεπεραστούν οι σημερινές δυσκολίες που εμποδίζουν την υλοποίησή της.

Πρόκειται για μια προγραμματική δέσμευση του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ από τα ιδρυτικά του κείμενα ως τις πολιτικές αποφάσεις όλων των συνεδρίων του. Είναι μια κρίσιμη διαφορά από τις δογματικές αντιλήψεις που περιορίζουν την αριστερά σε ρόλο διαμαρτυρίας. Γύρω από περισπούδαστες αριστερίστικες συνθηματολογίες, εγκλωβίζονται πολλοί σε μια τελικά συντηρητική θεώρηση η οποία καθηλώνει την Αριστερά: στον εύκολο δρόμο της αρνητικής κριτικής, της «παρθενικής» στάσης απέναντι στα ζητήματα διαχείρισης -που προφανώς κρύβουν πολλούς κινδύνους-, αλλά ωστόσο αφορούν τον καθημερινό αγώνα για μια καλύτερη ζωή. Στις μέρες μας ακούγεται σε όλες τις πτώσεις το πρόταγμα των «κινημάτων» ως αντίδοτο στις διαχειριστικές αντιλήψεις.

Είναι αλήθεια ότι η αναβάθμιση του ρόλου των κοινωνικών κινημάτων πρέπει να αποτελεί θεμελιακό στοιχείο στη δράση της σύγχρονης δημοκρατικής αριστεράς. Συντελεί σε μια ευρύτερη αντίληψη για το ποιος τελικά ασκεί πολιτική και υπερβαίνει τις παραδοσιακές αντιλήψεις που περιορίζουν την πολιτική δράση μέσα στον ασφυκτικό κλοιό του κομματικού παιχνιδιού. Όμως τα κινήματα δεν μπορούν από μόνα τους να ολοκληρώσουν το σύνολο των πολιτικών εξελίξεων. Για να είναι αυτόνομα και μαζικά πρέπει να μην καπελώνονται από τα κόμματα αλλά και να μην τα υποκαθιστούν. Επομένως, η σύγχρονη Αριστερά οφείλει να αξιοποιεί τη δυναμική των κινημάτων σε ένα γενικότερο πολιτικό σχέδιο με στόχους τις μεταρρυθμίσεις, την ανατροπή των υπαρχόντων συσχετισμών, την προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών ώστε να εκπροσωπούνται έτσι τα αιτήματα των κινημάτων, να μη χάνουν την αξία τους.

Μέσα στα κινήματα επίσης πρέπει να υπάρχει μια σταθερή διαπάλη απόψεων υπέρ των κάθε φορά ορθότερων θέσεων.

Οι δυνάμεις της Αριστεράς είναι χρήσιμο να συγκρούονται τόσο με τις συντηρητικές αντιλήψεις όσο και με τις αριστερίστικες. Δεν πρέπει να μετατρέπουν το δόγμα «το κόμμα έχει πάντα δίκιο» στο «κίνημα έχει πάντα δίκιο». Δεν αντικαθιστούν το αλάθητο του κόμματος με το αλάθητο του κινήματος. Οι δυνάμεις της Αριστεράς παρεμβαίνουν επομένως για μια ορθή πολιτική των κινημάτων που να ευνοεί ευρύτερες κοινωνικές συσπειρώσεις και να ανοίγει το δρόμο σε κατακτήσεις και νίκες στο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα. Στόχος μας δεν είναι η επαναστατική γυμναστική αλλά η δυνατότητα προώθησης εναλλακτικών λύσεων. Μέσα στην κοινωνία, μέσα στις κοινωνικές συμμαχίες έως την κορυφή του πολιτικού συστήματος.

4. Επιμένουμε σε μια πολυσυλλεκτική εκλογική τακτική.

Οι εκλογικές συμμαχίες του κόμματος πρέπει να κινούνται σε μια αμφίπλευρη κατεύθυνση. Τόσο προς το χώρο της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (π.χ. ΑΚΟΑ), όσο και προς το χώρο της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας. Ορισμένες φορές αυτό ακούγεται στις συνεδριάσεις ακόμα και από την πλειοψηφία, αλλά περισσότερο ως υπεκφυγή.

Μια σοβαρή επιλογή για το άνοιγμα προς το σοσιαλδημοκρατικό χώρο, με αιχμή το ψηφοδέλτιο της υπερνομαρχίας Αθήνας-Πειραιά, απέδειξε τα όρια αυτής της υπεκφυγής. Απέδειξε την καχυποψία, τα φοβικά σύνδρομα απέναντι σε στελέχη σαν τον Γιάννη Πανούση. Είναι προφανές ότι το άνοιγμα προς τα πρόσωπα, τους διανοούμενος ή ακόμα και ομάδες που κινούνται στο σοσιαλδημοκρατικό κεντροαριστερό χώρο, δεν μπορεί να γίνεται ούτε με όρους υποταγής ούτε με όρους ηγεμονισμού και μάλιστα ιδεολογικού. Πρέπει να αποτελεί μια επίμονη πολιτική προσπάθεια, ένα κεντρικό μέλημα με στήριξη και ειλικρίνεια. Η εμπειρία της Υπερνομαρχίας έδειξε και την απουσία στήριξης και την απουσία ειλικρίνειας σ’ αυτό το εγχείρημα! Έδειξε ότι πολλές φορές επικρατεί η ολέθρια για το κομμουνιστικό κίνημα υστερία περί δεξιάς αναθεωρητικής παρέκκλισης που όχι μόνο πλήττει κάθε δυνατό συνομιλητή από το σοσιαλιστικό στρατόπεδο, αλλά δυστυχώς γίνεται και απαράδεκτη μανιέρα και μέσα στο ίδιο το κόμμα (Χριστ. Παπαδόπουλος, «Εποχή»). Επιτρέψτε μου σ’ αυτό το σημείο να ανοίξω μια παρένθεση.

Οι θιασώτες αυτής της εσωκομματικής αντιπαράθεσης αγνοούν ότι δύο φορές: το 1968 και το 1991 με τα ίδια προσχήματα έγιναν δραματικές διασπάσεις που οδήγησαν το κομμουνιστικό κίνημα στην πατρίδα μας σε τραγικά αδιέξοδα.

Εν πάσει περιπτώσει, η αμφίπλευρη προσπάθεια πρέπει να αποτυπώνεται με σαφήνεια στις εκλογικές συμμαχίες του κόμματος. Αντ’ αυτού, διαπιστώνουμε όλοι μια μονομερή κατεύθυνση προς τον κομμουνιστογενή χώρο, προς τον χώρο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς με σοβαρές υποχωρήσεις από τα ιδεολογικά μας δεδομένα για να εξασφαλιστούν οι αμφιλεγόμενοι στόχοι μιας εκλογικής σύμπραξης. Το χειρότερο όμως είναι ότι με νέες δηλώσεις και επιδιώξεις στελεχών της πλειοψηφάις περί ανασύνθεσης της Αριστεράς, μετασχηματισμού του ΣΥΝ και με μια ρητορική περί στρατηγικής προοπτικής του ΣΥΡΙΖΑ, ο ΣΥΝ μετατρέπει μια ορισμένη εκλογική συνεργασία, αργά αλλά σταθερά, σε ενιαίο φορέα της Αριστεράς. Είναι προφανής και σεβαστή επιλογή. Ανοίγει το δρόμο στη ρευστοποίηση του ΣΥΝ σε ένα νεφελώδη αντικαπιταλιστικό χώρο. Είναι μια επιλογή που ανατρέπει το συμβόλαιό μας για μια Αριστερά σύγχρονη, μεταρρυθμιστική, ευρωπαϊστική και οικολογική.

5. Επιμένουμε να αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του ΣΥΝ στο χώρο της ευρύτερης Αριστεράς.

Η δέσμευσή μας ότι ο ΣΥΝ είναι στρατηγική επιλογή μακράς πνοής.

Ένα ακόμα στερεότυπο είναι η ενότητα της Αριστεράς. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κριτική που ασκείται στο ΚΚΕ τις περισσότερες φορές είναι για τις θέσεις του απομονωτισμού που διατυπώνει.

Η ανάλυση αυτή αγνοεί την αναγκαία ιδεολογική και

προγραμματική σύγκρουση που πρέπει να έχουμε με το ΚΚΕ.

Ο Περισσός όλο και περισσότερο μετεξελίσσεται σε ένα λαϊκιστικό κόμμα με σοβαρές υποχωρήσεις από την αντεθνικιστική παράδοση της Αριστεράς, με όλο και περισσότερο συντηρητικές θέσεις σε μεγάλα κοινωνικά ζητήματα.

Η Λιάνα Κανέλλη _ το πιο προνομιούχο πρόσωπο του ΚΚΕ στα κανάλια – συμβολίζει αυτό το πάντρεμα της αντικαθεστωτικής κριτικής με στοιχεία ακροδεξιών θεωρήσεων. Από τη σιωπή για τις αθλιότητες της ηγεσίας της Εκκλησίας, ως τις θεωρίες καταστολής για τα ναρκωτικά. Από την πατριδοκαπηλία, ως τον φτηνό αντιϊμπεριαλισμό. Από τις λαϊκίστικες θέσεις για όλα τα αιτήματα κοινωνικών ομάδων, ως τη λατρεία της «τάξης και της ασφάλειας» στις διαδηλώσεις.

Αν ο ΣΥΝ εμφανίζεται να παρακαλάει για την ενότητα, διευκολύνει τον ηγετικό ρόλο του ΚΚΕ. Αν ο ΣΥΝ δεν πείθει τους πολίτες για την αδιέξοδη γραμμή του Περισσού, τότε η πιο άνετη ψήφος διαμαρτυρίας είναι αυτή στο ΚΚΕ.

Ας συνυπολογίσουμε μάλιστα ότι το ΚΚΕ κερδίζει έδαφος στις δημοσκοπήσεις γιατί δεν έχει αντίπαλο. Η ΝΔ το χαϊδεύει και το επαινεί. Το ΠΑΣΟΚ – εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων – δεν αντιπαρατίθεται μαζί του για να μη θεωρηθεί αντικομουνιστικό και ο ΣΥΝ από την πλευρά του παρακαλεί για ενότητα. Είναι ανάγκη να αποδυναμώσουμε τα επιχειρήματα των κυρίαρχων δυνάμεων που μας οριοθετούν στο χώρο της ιστορικής Αριστεράς (ΣΥΝ και ΚΚΕ) για να απλώνουν τα δίχτυα τους σε όλα τα δυναμικά στρώματα, τη νεολαία, τους διανοούμενους. Πρέπει κάθε φορά να επιβεβαιώνουμε ότι αποτελούμε μια σύγχρονη, ρεαλιστική δύναμη της Αριστεράς. Μια δύναμη εξουσίας και αμφισβήτησης ικανή να δημιουργήσει εξελίξεις στο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα.

O ΣΥΝ συναποτελείται από δύο βασικά πολιτικά ρεύματα που οφείλουν να συνυπάρξουν και να προωθήσουν ένα αξιόπιστο πολιτικό σχέδιο για τη διέξοδο από την κρίση στη χώρα μας. Οποιαδήποτε επιδίωξη παραμερισμού ή δογματικής αντιπαράθεσης προς την ανανεωτική πτέρυγα πλήττει τη συνοχή του ΣΥΝ. 

Σε μια κατάμεστη αίθουσα υπερεξακόσια μέλη του ΣΥΝ, ανέντακτοι της ανανεωτικής αριστεράς έδωσαν το παρόν με έκδηλη την αγωνία για το μέλλον του ΣΥΝ αλλά και σταθερή την απόφασή τους για να στηρίξουν και να διαφυλάξουν την πολιτική φυσιογνωμία του εγχειρήματος της ανανεωτικής αριστεράς.

Στη δημόσια εκδήλωση στο ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ, ενόψει του Διαρκούς Συνεδρίου και της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης, καταχειροκροτήθηκε η είσοδος του ιστορικού ηγέτη της ανανεωτικής αριστεράς Λεωνίδα Κύρκου.

Ξεχωριστή ήταν η παρουσία του παλαίμαχου Μπάμπη Πρωτοπαππά, των βουλευτών Φώτη Κουβέλη, Θανάση Λεβέντη, Μίνας Ξηροτύρη και του ευρωβουλευτή Δημήτρη Παπαδημούλη καθώς και των δημάρχων Γ. Ιωακειμίδη και Δ. Φωκιανού.

Τα πλήρη κείμενα των ομιλιών των Θόδωρου Μαργαρίτη, Γιάννη Μπαλάφα, Μιχάλη Σαμπατακάκη έχουν ως εξής: