Η κερδοσκοπία της αγοράς, η κερδοφορία των επιχειρήσεων, τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια και άλλοι συναφείς λεκτικά όροι του τρέχοντος πολιτικού λεξιλογίου συσκοτίζουν την έννοια του κέρδους ως υλικού αποτελέσματος μιας δραστηριότητας ή μιας συναλλαγής, συσχετίζοντάς το επιλεκτικά και κατά περίπτωση με την ηθική, το δίκαιο ή την οικονομία και αποδίδοντάς του άλλοτε θετική και άλλοτε αρνητική αξία. Το ίδιο συμβαίνει και με πολλές άλλες έννοιες και λέξεις με τις οποίες μας βομβαρδίζουν συστηματικά αυτές τις μέρες τα πολιτικά επιτελεία του δικομματισμού και τα προσκείμενά τους ραδιοτηλεοπτικά μέσα στην προσπάθεια να νομιμοποιήσουν ως αναγκαία και να καταστήσουν αποδεκτά ως αναπόφευκτα τα οικονομικά και πολιτικά σχέδια της κυβέρνησης.

Οι επιθέσεις ενάντια στην καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών και νυν ειδική γραμματέα του υπουργείου Παιδείας Θάλεια Δραγώνα, οι οποίες ξεκίνησαν με το πρωτοφανές γεγονός της οργάνωσης από το ΛΑΟΣ πορείας διαμαρτυρίας με σύνθημα «Έξω οι ανθέλληνες από το Υπουργείο Παιδείας!» και η αποδοχή --εκφρασμένη ή σιωπηρή-- του αιτήματος αυτού από βουλευτές της Ν.Δ., διαμορφώνουν μια ιδιαίτερα επικίνδυνη πολιτική πραγματικότητα.

Η πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την ύπαρξη του σταυρού στις σχολικές αίθουσες της Ιταλίας προκάλεσε και στη χώρα μας έντονες αντιδράσεις, αλλά δεν υποκίνησε, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, σοβαρές συζητήσεις. Οι αντιδράσεις επικεντρώθηκαν στην ανάρτηση θρησκευτικών εικόνων στα σχολεία και στα δικαστήρια, ενώ η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για την έναρξη μιας πολιτικής συζήτησης για τις σχέσεις κράτους και Εκκλησίας, με στόχο μια σαφή πλέον θεσμική ρύθμισή τους.

Είκοσι χρόνια πριν, το φθινόπωρο του 1989, άρχισε η κατάρρευση του λεγόμενου "υπαρκτού σοσιαλισμού" στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της τότε Σοβιετικής Ένωσης, μαζί με ό,τι τα καθεστώτα αυτά καθόριζαν, εκπροσωπούσαν και συμβόλιζαν για τους λαούς τους, σηματοδοτώντας, κατά τον Έρικ Χομπσμπάουμ, το τέλος του "σύντομου 20ού αιώνα".

Οι συζητήσεις που προκαλούν τα σκάνδαλα των στελεχών των κυβερνήσεων της Ν.Δ., όπως και των προηγηθέντων του ΠΑΣΟΚ, τα οποία πλέον δημοσιοποιούνται το ένα μετά το άλλο, υποβάλλουν μεταξύ άλλων συγκεκριμένων ζητημάτων και ένα ευρύτερο ερώτημα: Ποια είναι η σχέση ηθικής και πολιτικής; Άλλωστε ο όρος «σκάνδαλο», ο οποίος έχει καθιερωθεί για να χαρακτηρίζει τις ενέργειες αυτές, παραπέμπει άμεσα στην παραβίαση καθιερωμένων αρχών ηθικής, αφού σε πολλές περιπτώσεις δεν πρόκειται για ενέργειες τυπικά έκνομες.

Όπως αναλύει η πολιτική θεωρία, και στο σημείωμα αυτό δεν μπορεί παρά μόνο επιγραμματικά να τεθεί, η σύγχρονη φιλελεύθερη δημοκρατία αποτελεί προϊόν της συνάρθρωσης δύο ιστορικά διακριτών πολιτικών παραδόσεων: του φιλελευθερισμού και της δημοκρατίας. Πρόταγμα του φιλελευθερισμού αποτελούν οι ατομικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ της δημοκρατίας η ισότητα των πολιτών και η λαϊκή κυριαρχία.

Το δικαίωμα του εθνικού αυτοπροσδιορισμού και των μειονοτήτων μέσα σε ένα κράτος και των κρατικών οντοτήτων υπό συγκρότηση ή διεκδίκηση, αποτέλεσε πάντοτε μια θέση αρχής της αριστεράς και ένα από τα θεμελιακά στοιχεία της πολιτικής των κομμάτων της. Μια θέση, η οποία καθιστούσε την υποστήριξη των αριστερών στους αγώνες των λαών όπου γης, για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων αυτών περίπου αυτονόητη.

Μέσα στις παρελάσεις και στους πανηγυρικούς λόγους της εθνικής μας επετείου, στους εθνικούς μύθους και στις ιδεοληψίες για την επανάσταση του 1821, στις εκδοχές και στις κυρίαρχες ερμηνείες της ιστορίας των συμβάντων, τελικά χάνεται το ουσιαστικό στοιχείο των γεγονότων και βέβαια της επετείου τους.

Tο θεώρημα των άπειρων πιθήκων μας βεβαιώνει ότι άπειροι πίθηκοι, χτυπώντας τυχαία ο καθένας τα πλήκτρα μιας γραφομηχανής, θα καταφέρουν σε άπειρο χρόνο να γράψουν όλα τα έργα του Σαίξπηρ.

Τα ξημερώματα του προπερασμένου Σαββάτου, στις 9 Δεκεμβρίου, συνέβη στη Θεσσαλονίκη το ακόλουθο γεγονός, όπως περιγράφτηκε από τα πρακτορεία ειδήσεων.