Να που άρχισε να βρίσκει τη φωνή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή! Αν και διόλου «ιλουμινάτα» αυτή, στη δεύτερη έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας της χώρας μας έκανε τέσσερις σημαντικές υποδείξεις: μία, ότι για να επιτευχθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα που έχουν συμφωνηθεί, πρέπει να συγκρατηθεί η αύξηση των καθαρών κρατικών δαπανών στο 2,6%. Δεύτερη, ότι κάτι πρέπει να γίνει για τη φοροδιαφυγή – ακούγοντας στην πιάτσα πόσο συχνά πληρώνονται σε ρευστό λογαριασμοί 400-500 ευρώ, φαντάζεσαι πόση έκταση έχει πάρει το πρόβλημα.

Η στρατηγική μετάβαση και ανατροπή του κοινωνικού από το ατομικό στην Ευρώπη μάς έκανε μάρτυρες, μεταξύ άλλων, της ψήφισης (2019) από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Πανευρωπαϊκού Ατομικού Συνταξιοδοτικού Προϊόντος (PEPP) ως ενός «διασυνοριακού σχεδίου εθελοντικής ατομικής σύνταξης στην Ευρώπη, στο πλαίσιο του οδικού χάρτη προς την Ενωση Κεφαλαιαγορών».

Τα οράματα για στρατηγική χειραφέτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ προϋποθέτουν αμυντική αυτάρκεια και πολιτική βούληση χωρίς τις οποίες η διατλαντική σχέση δεν θα γίνει ποτέ συμπαράταξη δύο ισότιμων πόλων.

Το θέμα ξαναήρθε στην επικαιρότητα από τον Μακρόν, ο οποίος επανέλαβε την πάγια ευρωπαϊκή στρατηγική της Γαλλίας που βλέπει στην εμβάθυνση της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας έναν ηγετικό ρόλο για το Παρίσι παρόμοιο με τον ηγετικό ρόλο που ασκεί άτυπα η Γερμανία στην ευρωζώνη.

Χειραφέτηση δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην διάρρηξη της στρατηγικής σχέσης ΗΠΑ - Ευρώπης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αλλά στην πράξη ενός διδύμου ΗΠΑ - Γαλλίας που θα διαμορφώνει καθοριστικά την πολιτική της Δύσης.

Την προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκαν στις Βρυξέλλες τρείς Έλληνες πολιτικοί αρχηγοί: ο αρχηγός της ΝΔ και πρωθυπουργός για να συμμετάσχει στην Σύνοδο Κορυφής, όπως επίσης ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ και ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ για λάβουν μέρος στην Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ντυμένοι όλοι με το καλό τους κοστούμι, έκαναν τρεις ουσιαστικές παρεμβάσεις που αφορούσαν μεν την Ελλάδα αλλά είχαν και ευρύτερη σημασία για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η ανάπτυξη της οικονομίας, οι πολιτικές συνοχής και η ασφάλεια

Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στον υπό διαμόρφωση πολυκεντρικό κόσμο, ενδιαφέρον παρουσιάζει η συνεχής κινητικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής. Στις 22 Νοεμβρίου του 2022, οι υπουργοί της Γαλλίας και Γερμανίας Μπρουνό Λεμέρ και Ρόμπερτ Χάμπεκ συναντήθηκαν και συζήτησαν για μια «ανανεωμένη ώθηση» της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολίτικης, εφαλτήριο για μια επερχόμενη αναθεώρηση της υπάρχουσας πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τα ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη θέλουν να αποτρέψουν τη μετανάστευση της βιομηχανίας τους και να προσελκύσουν νέες πράσινες επενδύσεις -γιατί, αν μεταναστεύσει το πιο ισχυρό βιομηχανικό κεφάλαιο πέραν του Ατλαντικού, θα υποβαθμιστεί η θέση τους στο διεθνή καταμερισμό εργασίας, με όσα αυτό συνεπάγεται. Ωστόσο, στο ευρωπαϊκό σχέδιο αντιστάθμισης του πακέτου Μπάιντεν, φαίνεται αποδυναμωμένη η ιδέα της κοινής, πανευρωπαϊκής δράσης. Η αλληλεγγύη (ένα κρίσιμο στοιχείο που θα μπορούσε να προσδώσει μεγάλη ώθηση στην ευρωπαϊκή προσπάθεια…) υποχωρεί. Το «πρώτα η Ευρώπη» υποκαθίσταται από το «πρώτα η Γαλλία», «πρώτα η Γερμανία». Αυτή η αλλαγή κλίματος αποτυπώνεται στην άτολμη πρόταση της Κομισιόν, την περασμένη Τετάρτη.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει σήμερα την ευρωπαϊκή απάντηση στο «Inflation Reduction Act -IRA», δηλαδή τον νόμο των ΗΠΑ που περιλαμβάνει μέτρα ύψους 369 δισ. δολ. για ενίσχυση των επενδύσεων που αφορούν το κλίμα και την πράσινη ενέργεια. Διάφορες απόψεις έχουν διατυπωθεί για το ποια θα ήταν η ενδεικνυόμενη – και εφικτή – απάντηση σε ένα νόμο που συνιστά απειλή αποβιομηχάνισης για την Ευρώπη. Η Επιτροπή καλείται σε ασκήσεις ισορροπίας.

Στην περίπτωση της γαλλογερμανικής Συνθήκης συνεργασίας τα ιωβηλαία είχαν ανέκαθεν τη σημασία τους. Η σύναψή της έγινε το 1963, όταν ο Ντε Γκολ, βλέποντας μεταξύ άλλων τον Αντενάουερ να μην είναι ευτυχής από τη στάση των ΗΠΑ έναντι της οικοδόμησης Τείχους στο Βερολίνο, τον έπεισε να υπογράψει μια Συνθήκη συνεργασίας της Γερμανίας με τη Γαλλία, ευελπιστώντας ότι σταδιακά η Ευρώπη θα μπορούσε να έχει τη δίκη της φωνή έναντι των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ.

Από την πτώση των δικτατοριών σε Πορτογαλία, Ελλάδα, Ισπανία στη δεκαετία του 1970, μέχρι την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα και στη συνέχεια η Ε.Ε. φάνηκε να επιβεβαιώνουν την παραδοχή ότι οι κρίσεις και οι προκλήσεις επιταχύνουν την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και μετά η Γερμανία δεν θέλησε να πατήσει την κόκκινη γραμμή πέραν της οποίας η εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας γίνεται μη αντιστρέψιμη.

Το 2023 ξεκινάει με βαρύ φορτίο από το 2022, που δεν είναι άλλο από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο πόλεμος συνεχίζεται να μαίνεται με αμείωτη ένταση στις ανατολικές περιοχές, επιβεβαιώνοντας το τέλος της μεταψυχροπολεμικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη και την μετάβαση σε έναν κόσμο πιο αβέβαιο, πιο σκοτεινό, πιο στρατικοποιημένο.

Στο πλαίσιο της ανθρώπινης κινητικότητας το 2022 σημαδεύτηκε, τουλάχιστον στην ΕΕ, από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου η οποία έχει οδηγήσει, μέχρι σήμερα, περίπου 8 εκατ. ανθρώπους στην προσφυγιά (περίπου 6 εκατ. έχουν επιστρέψει) και προκάλεσε τον εσωτερικό εκτοπισμό περίπου άλλων 6,5 εκατομμυρίων, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία.

Η κινητοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτήν την κρίση ήταν τεράστια και άμεσα μπήκε σε εφαρμογή ο μηχανισμός προσωρινής προστασίας, όπως προβλέπεται από την οδηγία 2001/55/ΕΚ. Αυτό σημαίνει ότι οι Ουκρανοί με μια αίτηση λαμβάνουν αυτόματα προσωρινή προστασία σε χώρες της ΕΕ και απολαμβάνουν προνομίων ανάλογα με το πως εφαρμόζεται η προστασία αυτή ανά χώρα.

Είναι το Κατάρ-gate το μεγαλύτερο σκάνδαλο που έχει πλήξει την Ευρωπαϊκή Ενωση; Αν πιστέψουμε τα ξένα μέσα ενημέρωσης, τις δηλώσεις αξιωματούχων της Ε.Ε. και ευρωβουλευτών όλων των κοινοβουλευτικών ομάδων, όντως είναι. Αρα δεν είναι δυνατόν να δεχθούμε ότι η υπόθεση αφορά μια ευρωβουλευτίνα και αντιπρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, δυο τρεις πρώην ευρωβουλευτές και μερικούς συνεργάτες τους. Πρέπει να υπάρχει πολύ βάθος.